Σχετικά Άρθρα
Το Ιράκ κορυφαίος προμηθευτής πετρελαίου των ΗΠΑ από τον OPEC – Πάνω από 7 εκατ. βαρέλια οι εξαγωγές τον Μάιο 2025
Μπλοφάρει ο Trump - Μπούμερανγκ η αύξηση των δασμών των ΗΠΑ στους αγοραστές ρωσικού πετρελαίου
Το τέλος της πετρελαϊκής αυτοκρατορίας - Σοκ από ΙΕΑ, κοσμοϊστορικές αλλαγές στην αγορά ενέργειας
Ένα κοκτέιλ τρόμου δημιουργείται στην αγορά πετρελαίου, με τον προϋπολογισμό της Σαουδικής Αραβίας να καταρρέει και το Ιράν να σχεδιάζει ακόμα και το κλείσιμο του Στενού του Hormuz.
Ειδικότερα, σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους που επικαλείται το Reuters, το Ιράν φόρτωσε νάρκες σε πλοία στον Περσικό Κόλπο κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια του πολέμου, ο οποίος ξεκίνησε από το Ισραήλ στις 13 Ιουνίου. Οι αξιωματούχοι δεν αποκάλυψαν πότε ακριβώς συνέβη αυτό, πώς οι ΗΠΑ κατάφεραν να εντοπίσουν την κίνηση, ή αν τελικά αναπτύχθηκαν κάποιες από τις νάρκες.
Κομβικής σημασίας το Hormuz
Το Στενό του Hormuz είναι ζωτικής σημασίας για την παγκόσμια αγορά ενέργειας. Περίπου το ένα πέμπτο της παγκόσμιας ημερήσιας κατανάλωσης πετρελαίου και ένα σημαντικό μέρος του υγροποιημένου φυσικού αερίου διέρχονται από αυτή τη στενή θαλάσσια οδό.
Ωστόσο, στις 22 Ιουνίου, λίγο αφότου οι ΗΠΑ βομβάρδισαν τρεις από τις βασικές πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, το κοινοβούλιο της Ισλαμικής Δημοκρατίας φέρεται να υποστήριξε ένα μέτρο για τον αποκλεισμό του Hormuz. Η απόφαση αυτή δεν ήταν δεσμευτική, και εναπόκειτο στο Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν να λάβει τελική απόφαση για το κλείσιμο, όπως ανέφερε τότε το Press TV του Ιράν.
Δύο ημέρες μετά την επίθεση των ΗΠΑ, με την κωδική ονομασία Επιχείρηση Midnight Hammer, ο πόλεμος έληξε ξαφνικά με το Ιράν και το Ισραήλ να αποδέχονται μια άνευ όρων κατάπαυση του πυρός.
Το Ιράν απειλεί εδώ και καιρό να κλείσει τo Στενό του Hormuz σε περίπτωση ολοκληρωτικής σύγκρουσης με το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, και ενώ δεν το έκανε κατά τη διάρκεια του τελευταίου πολέμου, αυτό παραμένει μια επιλογή για την Τεχεράνη.
Η Ισλαμική Δημοκρατία έχει τα μέσα να κλείσει τη στρατηγική θαλάσσια οδό. Οι ιρανικές δυνάμεις μπορούν να το επιτύχουν όχι μόνο αναπτύσσοντας νάρκες, αλλά και εκτοξεύοντας αντιπλοϊκούς πυραύλους από παράκτιες άμυνες και ταχύπλοα, επιτίθενται σε πλοία από ελικόπτερα, ακόμη και στέλνοντας τα υποβρύχιά τους σε αποστολές κυνηγιού-εξόντωσης.
Στον αέρα, ο προϋπολογισμός της Σαουδικής Αραβίας
Ως μια χώρα που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα έσοδα του μαύρου χρυσού, η Σαουδική Αραβία καλείται να διαχειριστεί την κρίση με τη σημαντική πτώση των τιμών πετρελαίου και να βρει νέους τρόπους ανάπτυξης, την ώρα που οι διεθνείς αγορές εμφανίζουν αυξημένη αβεβαιότητα.
Το καρτέλ ΟΠΕΚ+ έχει χαράξει μια πορεία για την επέκταση της παραγωγής, αν και οι τιμές του πετρελαίου έχουν μειωθεί σημαντικά. Οι Ηνωμένες Πολιτείες φοβούνται ότι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας, η Σαουδική Αραβία, ξεκινά για άλλη μια φορά έναν πόλεμο τιμών. Ωστόσο, η απώλεια εσόδων αποτελεί άμεση απειλή για το μεγάλης κλίμακας πρόγραμμα οικονομικού εκσυγχρονισμού που ξεκίνησε στο βασίλειο.
Ραγδαία μείωση των εσόδων από τις εξαγωγές πετρελαίου
Τον Απρίλιο, τα έσοδα της Σαουδικής Αραβίας από τις εξαγωγές πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου μειώθηκαν στα 16,5 δισεκατομμύρια δολάρια, σημειώνοντας υποχώρηση 21% σε σχέση με το προηγούμενο έτος και ρεκόρ τετραετίας.
Ο λόγος είναι η απότομη πτώση των τιμών των υδρογονανθράκων. Τον Απρίλιο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, ανακοίνωσε αύξηση των δασμών. Και κυριολεκτικά λίγες ώρες αργότερα, ο ΟΠΕΚ+ σόκαρε τους traders με την απόφασή του να αυξήσει τις ποσοστώσεις παραγωγής. Η παγκόσμια αγορά πετρελαίου δέχτηκε διπλό πλήγμα με αντίστοιχο αποτέλεσμα για τις τιμές.
Στη συνέχεια σημειώθηκε μια διόρθωση και τώρα το Brent διαπραγματεύεται γύρω στα 68 δολάρια. Ωστόσο, η πτώση από τον Ιανουάριο είναι περίπου 9%
Ο ανταγωνισμός έχει ενταθεί, με τη Ρωσία και το Ιράν να προσφέρουν καύσιμα με έκπτωση. Και η αύξηση της παραγωγής είναι γεμάτη με πλεονάζουσα προσφορά, προσθέτει ο Ruslan Pichugin, ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας σε ιδιωτικές επενδύσεις.
Πόλεμος τιμών;
Η επόμενη συνάντηση του ΟΠΕΚ+ έχει προγραμματιστεί για τις 6 Ιουλίου. Θα συζητήσουν τις ποσοστώσεις για τον Αύγουστο. Και, πιθανότατα, όπως και τον Μάιο και τον Ιούνιο, θα αυξηθούν ξανά, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αναλυτών.
Σύμφωνα με την Bank of America, πρόκειται για μια μάχη με τις ΗΠΑ για μερίδιο αγοράς. Πρώτα απ 'όλα, με τους Αμερικανούς παραγωγούς σχιστολιθικού πετρελαίου, των οποίων το κόστος παραγωγής είναι πολύ υψηλότερο.
Ωστόσο, οι παρατηρητές αμφιβάλλουν ότι το Ριάντ είναι έτοιμο για έναν ολοκληρωτικό πόλεμο τιμών.
Πλήγμα για τον προϋπολογισμό
Η Σαουδική Αραβία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εξαγωγές πετρελαίου και ειδικότερα το 30% του προϋπολογισμού της. Και το πρόγραμμα οικονομικού εκσυγχρονισμού Vision 2030 απαιτεί ετήσιες επενδύσεις εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων. Τώρα αυτό τίθεται υπό αμφισβήτηση.
Εάν οι τιμές παραμείνουν εντός του εύρους των 63-69 δολαρίων μέχρι το τέλος του έτους, τα έσοδα του δημόσιου ταμείου θα μειωθούν κατά 17-20%. Και, πιθανώς, θα είναι απαραίτητο να εγκαταλειφθούν τα περισσότερα από τα έργα του Vision 2030, σημειώνει ο οικονομολόγος Βαντίμ Κοβρίγκιν.
Το σενάριο επανάληψης του 2020
Το βασικό σημείο αναφοράς για το ισοζύγιο του προϋπολογισμού της Σαουδικής Αραβίας είναι τα 80 δολάρια ανά βαρέλι. Επομένως, εάν η τιμή του πετρελαίου συνεχίσει να μειώνεται, θα προκύψουν διαφωνίες στον ΟΠΕΚ+, πιστεύει ο Πάβελ Σεβοστιάνοφ, αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Ανάλυσης και Κοινωνικοψυχολογικών Διεργασιών στο Ρωσικό Οικονομικό Πανεπιστήμιο Πλεχάνοφ.
Από την άλλη πλευρά, για χάρη νέων αγορών και διατήρησης των υπαρχουσών, το Ριάντ μπορεί να αναλάβει ένα ρίσκο. Υπάρχει ένα περιθώριο ασφαλείας: το κόστος παραγωγής στο βασίλειο είναι ένα από τα χαμηλότερα στον κόσμο.
«Ωστόσο, δεν μπορεί να αποκλειστεί η επανάληψη της κατάστασης του 2020, όταν η αγορά κατέρρευσε. Η εμπειρία έχει δείξει ότι χωρίς συντονισμό με τους κορυφαίους παράγοντες - τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες - τυχόν μονομερείς ενέργειες οδηγούν σε παγκόσμια αστάθεια», λέει ο Πιτσουγκίν.
Το 2020, μια άτυπη συμφωνία κατά της κρίσης επέτρεψε τη μείωση της παραγωγής κατά δέκα εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα και την αποτροπή μιας τελικής κατάρρευσης. Αλλά δεν θα έπρεπε να φτάσει εκεί η κατάσταση.
Έτσι, το Ριάντ σαφώς δεν ενδιαφέρεται για την κατάρρευση των τιμών. Αντίθετα, στο πλαίσιο των γεωπολιτικών κινδύνων, τα συμφέροντα της Σαουδικής Αραβίας, της Ρωσίας και των Ηνωμένων Πολιτειών μπορεί για άλλη μια φορά να συμπέσουν - και η αγορά να σταθεροποιηθεί.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών