Σχετικά Άρθρα
Τρόμος - Ιράν: Θα κάνουμε τα Στενά του Ορμούζ κόλαση - Σε ομηρία το 20% του «μαύρου χρυσού» - Ξυπνά ο εφιάλτης του 1973
Συναγερμός - Το αμερικανικό LNG δεν μπορεί να αντισταθμίσει το κλείσιμο των στενών του Ορμούζ
Ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή και η ασφάλεια εφοδιασμού πετρελαίου έχουν μονοπωλήσει την προσοχή των μέσων ενημέρωσης, και όχι άδικα. Από την πρώτη βομβιστική επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν, οι τιμές του ντίζελ και των αεροπορικών καυσίμων έχουν εκτοξευθεί, προκαλώντας προβλήματα στους εισαγωγείς. Για την Ευρώπη, η κατάσταση είναι ακόμα χειρότερη λόγω του φυσικού αερίου.
Η Ευρώπη έχει πληγεί περισσότερο από άλλους από την αύξηση της τιμής του ντίζελ, καθώς έχει αυξήσει σημαντικά τις εισαγωγές της τα τελευταία χρόνια. Περίπου το 20% του ντίζελ που καταναλώνει η Ευρώπη προέρχεται από εισαγωγές, και ένα μεγάλο μέρος αυτών των εισαγωγών έρχεται από τη Μέση Ανατολή. Η κατάσταση δεν είναι πολύ διαφορετική στα αεροπορικά καύσιμα. Η Ευρώπη εξαρτάται από τις εισαγωγές και ένα σημαντικό μέρος αυτών των εισαγωγών προέρχεται από τη Μέση Ανατολή.
Αυτό που ισχύει για αυτά τα βασικά καύσιμα ισχύει διπλά για το φυσικό αέριο. Κι αυτό παρόλο που οι άμεσες εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Μέση Ανατολή αποτελούν ένα μικρό 10% του συνόλου των εισαγωγών. Ωστόσο, αποτελούν ένα σημαντικό μέρος των παγκόσμιων εξαγωγών φυσικού αερίου, οπότε οποιαδήποτε υπόδειξη διακοπής του εφοδιασμού επηρεάζει τις τιμές του φυσικού αερίου ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που επηρέασε τις τιμές του πετρελαίου και καθιστά ένα ζωτικής σημασίας εμπόρευμα λιγότερο προσιτό για τους Ευρωπαίους.
Τα τελευταία στοιχεία εισαγωγών από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για το 2024, δείχνουν ότι η Νορβηγία ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου μέσω αγωγών της ΕΕ, και οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Άλλοι μεγάλοι προμηθευτές LNG περιλάμβαναν τη… Ρωσία, με 17,5% των συνολικών εισροών LNG, και την Αλγερία, με 10,7%. Το μερίδιο του Κατάρ στις εισαγωγές LNG της ΕΕ ανερχόταν στο 10,4%, κυρίως επειδή το Κατάρ προτιμά να συνάπτει μακροπρόθεσμα συμβόλαια, κάτι που δεν προτιμούν οι σχεδιαστές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το Στενό το Ορμούζ
Ωστόσο, δεν είναι αυτό το 10,4% που έχει σημασία. Είναι το γεγονός ότι περίπου το 20% του παγκόσμιου εμπορίου LNG διέρχεται από το Στενό του Ορμούζ και το Ιράν απείλησε να κλείσει το πέρασμα ως απάντηση στις ισραηλινές και αμερικανικές επιθέσεις. Αυτό προκάλεσε άλμα στις ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου κατά ένα εντυπωσιακό 20% σύμφωνα με τους Financial Times, που υπογράμμισαν τους κινδύνους της εξάρτησης από εισαγωγές ενεργειακών προϊόντων.
Το ρίσκο με τις ΑΠΕ
Και η ευρωπαϊκή ηγεσία γνωρίζει αυτούς τους κινδύνους. Αποτελούν έναν λόγο για την σχεδόν εμμονή πολλών Ευρωπαίων ηγετών με την ενεργειακή μετάβαση, με την υπόθεση ότι η αιολική και η ηλιακή ενέργεια θα μπορούν να παρέχουν τοπική ενέργεια και ότι αυτή η ενέργεια μπορεί να αντικαταστήσει αυτή που παρέχεται από το φυσικό αέριο… κάτι που δεν ισχύει. Το τελευταίο αποδείχθηκε μάλλον οριστικά από τα γεγονότα της 28ης Απριλίου στην Ισπανία, αν και θα χρειαστεί λίγος καιρός μέχρι να γίνουν αποδεκτά τα γεγονότα.
Η Ευρώπη θα υποφέρει
Στο μεταξύ, η Ευρώπη θα υποφέρει περισσότερο, ακόμα κι αν το Ιράν δεν κλείσει το Στενό του Ορμούζ, κάτι που προς το παρόν φαίνεται να έχει τεθεί εκτός συζήτησης εν μέσω προσπαθειών κατάπαυσης του πυρός. Ο λόγος είναι ότι η Ευρώπη πρέπει να ξαναγεμίσει τις αποθήκες φυσικού αερίου της για τον επόμενο χειμώνα. Ακόμα κι αν ακυρώσει την απαίτηση για ποσοστό αναπλήρωσης 90%, εξακολουθεί να χρειάζεται να αγοράσει πολύ φυσικό αέριο, το μεγαλύτερο μέρος του στην αγορά spot λόγω αυτής της αποστροφής στις μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις φυσικού αερίου που πιστεύει ότι είναι αναπόσπαστο μέρος της προσπάθειας μετάβασης. Και η γεωπολιτική έχει κάνει το LNG ακριβότερο —κάτι που θα προσθέσει δισεκατομμύρια στον λογαριασμό αναπλήρωσης.
Στα ύψη… ο λογαριασμός αερίου για την Ευρώπη
Νωρίτερα φέτος, έγινε σαφές ότι ο λογαριασμός της Ευρώπης για το φυσικό αέριο θα ήταν υψηλότερος φέτος από πέρυσι, επειδή ο χειμώνας 2024-25 ήταν ψυχρότερος και τα επίπεδα αποθήκευσης έπεσαν χαμηλότερα από ό,τι τα δύο προηγούμενα χρόνια. Έτσι, φέτος, η Ευρώπη πρέπει να αγοράσει περισσότερο φυσικό αέριο, προσθέτοντας περίπου 11,2 δισεκατομμύρια δολάρια στον συνολικό της λογαριασμό. Αλλά αυτό ήταν πριν ξεσπάσει ο τελευταίος πόλεμος στη Μέση Ανατολή. Τώρα, ο λογαριασμός έχει ανέβει περαιτέρω —και η Ευρώπη ήδη αγωνίζεται με το υψηλό κόστος ενέργειας, κυρίως λόγω της εξάρτησής της από τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Για άλλη μια φορά, λοιπόν, η Ευρώπη θα χρειαστεί να βασιστεί στην τύχη. Αν είναι τυχερή, η ζήτηση για υγροποιημένο φυσικό αέριο από την Ασία θα παραμείνει χαμηλή, όπως συνέβη το πρώτο εξάμηνο του έτους. Αν είναι τυχερή, ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Ιράν θα τελειώσει μέσα στον μήνα, αφαιρώντας το premium διακοπής εφοδιασμού από τις τιμές του LNG. Αν είναι τυχερή, τέλος, ο χειμώνας 2025-26 θα είναι τόσο ήπιος όσο ο χειμώνας 2023-24 και η ζήτηση φυσικού αερίου θα είναι χαμηλότερη.
Ακόμα κι αν η Ευρώπη είναι τυχερή και στα τρία, ωστόσο, το κόστος της ενέργειάς της θα παραμείνει αυξημένο σε σύγκριση με μέρη όπως η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες —οι κύριοι επιχειρηματικοί της ανταγωνιστές. Ο λόγος είναι τόσο απλός όσο και δυσάρεστος για τους Ευρωπαίους πολιτικούς ιθύνοντες: η τοπική προσφορά. Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Κίνα αξιοποιούν καλά τους τοπικούς πόρους φυσικού αερίου τους. Η Ευρώπη δεν το κάνει, αν και για να είμαστε δίκαιοι, δεν έχει τόσο μεγάλη αφθονία εύκολα προσβάσιμων πόρων φυσικού αερίου όσο οι ΗΠΑ ή ακόμα και η Κίνα.
Η σθεναρή άρνηση ανάπτυξης οποιωνδήποτε υδρογονανθράκων τοπικά, ωστόσο, είναι τόσο αντιπαραγωγική όσο η άρνηση ανάληψης μακροπρόθεσμων δεσμεύσεων προμήθειας LNG. Είναι μια άρνηση αναγνώρισης της πραγματικότητας της ζήτησης και προσφοράς ενέργειας. Όσο πιο γρήγορα η Ευρώπη το ξεπεράσει αυτό, τόσο το καλύτερο για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών