Στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ θριάμβευσε … η Ρωσία – Εξαφανισμένη η Ουκρανία, νεκρό το Άρθρο 5, αβέβαιο το 5% του ΑΕΠ για άμυνα

Στη Χάγη, οι ηγέτες του ΝΑΤΟ επιχείρησαν να παρουσιάσουν μια ψευδαίσθηση ενότητας, ισχύος και στρατηγικού οράματος.
Μόνο που πίσω από τα χειροκροτήματα και τις πομπώδεις δηλώσεις, το κοινό ανακοινωθέν των πέντε σημείων μοιάζει περισσότερο με ασκήσεις πολιτικής επιβίωσης παρά με σοβαρή δέσμευση για συλλογική ασφάλεια.

Υποσχέσεις στο χαρτί, αμφισβήτηση στον αέρα

Η απόφαση για επένδυση 5% του ΑΕΠ έως το 2035 σε αμυντικές και σχετιζόμενες με την ασφάλεια δαπάνες παρουσιάστηκε ως κομβική.
Όμως, το χρονοδιάγραμμα της δεκαετίας μετατρέπει τη δέσμευση σε ευχολόγιο.
Όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε, «σε δέκα χρόνια, ο Trump μπορεί και να μην ζει» — και άρα, δεν θα χρειαστεί να δώσει λόγο για τίποτα.
Ακόμα και η φράση-κλειδί του ΝΑΤΟ, το Άρθρο 5 περί συλλογικής άμυνας, αποδυναμώθηκε εκ των έσω.
Ο ίδιος ο πρόεδρος Trump δήλωσε ότι «εξαρτάται από το πώς το διαβάζεις – υπάρχουν πολλές ερμηνείες», αμφισβητώντας ευθέως την υποχρέωση των ΗΠΑ να επέμβουν σε πιθανή επίθεση εναντίον ευρωπαϊκής χώρας.

Ουκρανία: Από «ιερή αποστολή» σε άβολη σιωπή

Η εκκωφαντική απουσία της Ουκρανίας από την τελική διακήρυξη σοκάρει: Πέρσι, στη σύνοδο της Ουάσιγκτον, το όνομα της χώρας αναφέρθηκε 67 φορές.
Φέτος – καμία. Ο Zelensky δεν παρέστη στην ολομέλεια, δεν εκφώνησε ομιλία, και δεν υπήρξε κοινή συνέντευξη Τύπου μετά τη συνάντησή του με τον Trump, που κράτησε μόλις 50 λεπτά.
Σύμφωνα με το Bloomberg, ο Trump φέρεται να είπε σε κλειστό κύκλο ότι η κατάσταση στην Ουκρανία είναι «εντελώς εκτός ελέγχου» και ζήτησε «ριζικές λύσεις», χωρίς όμως να διευκρινίσει τι εννοεί.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Marco Rubio δήλωσε ότι οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να επιβάλουν νέες κυρώσεις στη Ρωσία, γιατί κάτι τέτοιο θα υπονόμευε μελλοντικές συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός.
Όσο για τις προμήθειες αμερικανικών όπλων, ο προϋπολογισμός του Πενταγώνου για το 2026 δεν περιλαμβάνει ούτε μία σφαίρα για την Ουκρανία. Οι αντιαεροπορικές συστοιχίες θα σταλούν στο Ισραήλ.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα της Guardian και της Washington Post, η σύνοδος αναδείχθηκε σε «νίκη Trump και αποτυχία για την Ουκρανία».
Η προσοχή της ατζέντας μετατοπίζετai προς την κρίση στη Μέση Ανατολή και την αναζήτηση συμφωνίας για εκεχειρία μεταξύ Τεχεράνης και Τελ Αβίβ, ενώ η ουκρανική σύγκρουση υποχωρεί σε δεύτερο πλάνο.
Επιπλέον, η πρόθεση των ΗΠΑ να διακόψουν πλήρως τις στρατιωτικές προμήθειες στην Ουκρανία προκαλεί ανησυχία τόσο σε ευρωπαϊκούς όσο και σε αμερικανικούς κύκλους, καθώς η ουκρανική άμυνα κινδυνεύει να αποδυναμωθεί δραματικά.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelensky ζήτησε αμερικανικά οπλικά συστήματα, ιδίως αντιαεροπορικά, πιθανώς μέσω άμεσης αγοράς ή δανείων, όμως ο Λευκός Οίκος φαίνεται να βάζει σε προτεραιότητα τη διαχείριση της κρίσης στη Μέση Ανατολή και την αποφυγή κλιμάκωσης με τη Ρωσία.

Απλός παρατηρητής ο Zelensky

Η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη ήταν ανεπιτυχής για την Ουκρανία και τον Ουκρανό πρόεδρος Volodymyr Zelensky αναφέρει η γερμανική εφημερίδα Bild.
«Προσκλήθηκε, αλλά αυτή τη φορά δεν υπήρξε ξεχωριστή συνεδρίαση εργασίας αφιερωμένη στον πόλεμο στην Ουκρανία», ανέφερε η εφημερίδα.
Ο Ουκρανός πρόεδρος σύμφωνα με την Bild, ήταν απλώς ένας «παρατηρητής» στη σύνοδο κορυφής.
Σε αυτό το πλαίσιο, το τελικό ανακοινωθέν των χωρών του ΝΑΤΟ στη Χάγη δεν αναφέρει απολύτως τίποτα σχετικά με τις προοπτικές ένταξης της Ουκρανίας στη Συμμαχία.

«Θρίαμβος» χωρίς πυρήνα, ενότητα χωρίς συνοχή

Η πολυαναμενόμενη δήλωση των πέντε σημείων του ΝΑΤΟ ήταν:

1. Διαβεβαίωση για τη συλλογική άμυνα σύμφωνα με το Άρθρο 5 – με εσωτερική αμφισβήτηση από Trump

2. Δέσμευση για 5% του ΑΕΠ έως το 2035 σε δαπάνες για άμυνα και ασφάλεια.

3. Από το 5%, μόνο 3,5% θα πάει στον στρατό, το υπόλοιπο 1,5% σε υποδομές, καινοτομία και «ανθεκτικότητα».

4. Ενίσχυση της διατλαντικής βιομηχανικής συνεργασίας – χωρίς συγκεκριμένες δεσμεύσεις ή πόρους.

5. Επόμενες σύνοδοι στην Τουρκία (2026) και την Αλβανία.

Η Ρωσία αναφέρεται ως μακροπρόθεσμη απειλή, αντί του «άμεσου κινδύνου» της περσινής διακήρυξης, ενώ η Κίνα δεν αναφέρεται καθόλου.

Οι ΗΠΑ αμφισβητούν ανοιχτά το Άρθρο 5 και τη συλλογική άμυνα  

Ίσως το πιο ανησυχητικό στοιχείο της συνόδου για το ίδιο το ΝΑΤΟ ήταν η στάση του Αμερικανού προέδρου απέναντι στο Άρθρο 5 της συνθήκης, που καθορίζει την υποχρέωση συλλογικής άμυνας σε περίπτωση επίθεσης.
Σε ερωτήσεις δημοσιογράφων για το αν οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να εμπλακούν σε στρατιωτική αντιπαράθεση με τη Ρωσία, ο Trump απάντησε με αμφίσημους και αβέβαιους χαρακτηρισμούς, προκαλώντας ανησυχία σε ευρωπαϊκούς κύκλους.
Παρά την αμφισημία Trump, η τελική διακήρυξη επαναβεβαιώνει με σθένος τη «σιδηρά δέσμευση» των 32 κρατών-μελών στην συλλογική άμυνα όπως προβλέπεται στο Άρθρο 5 της Ουάσινγκτον Συνθήκης — «μια επίθεση σε έναν είναι επίθεση σε όλους».
Το κείμενο περιλαμβάνει επίσης ξεκάθαρη αναφορά στη συνέχιση της στήριξης προς την Ουκρανία, τονίζοντας ότι η «ασφάλειά της συμβάλλει στη δική μας».
Ωστόσο, η διακήρυξη αποφεύγει να καταδικάσει ρητά τη Ρωσία, επιλέγοντας να αναφερθεί στον «μακροπρόθεσμο κίνδυνο που θέτει η Ρωσία στην ευρωατλαντική ασφάλεια».

Ο πραγματικός θριαμβυετής 

Αν κάποιος πανηγυρίζει για το αποτέλεσμα της συνόδου, αυτός δεν είναι το ΝΑΤΟ, αλλά η Μόσχα. 
Η διχασμένη Δύση, οι εξαντλημένοι ευρωπαίοι ηγέτες, και οι αμφιλεγόμενες προθέσεις του Trump δίνουν στην Ρωσία την ευκαιρία να επιταχύνει την ολοκλήρωση της στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία.
Η σύνοδος της Χάγης μπορεί να παρουσιάστηκε ως «νίκη της ενότητας», όμως στην πραγματικότητα κατέδειξε ότι το ΝΑΤΟ βρίσκεται σε φάση πολιτικής κόπωσης και στρατηγικής αμηχανίας.
Η διαχείριση των παγκόσμιων κρίσεων μοιάζει πια περισσότερο με διαχείριση επικοινωνίας παρά με ουσιαστική γεωπολιτική.

www.bankingnews.gr