Ο κίνδυνος ενός παγκόσμιου καταστροφικού πολέμου με το ΝΑΤΟ… κόστος 1,5 τρισ. σε μία Ευρώπη σε κρίση
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, που παρακολουθούν τη στρατιωτική κλιμάκωση της Ρωσίας υπό την ηγεσία του Vladimir Putin, αντιμετωπίζουν μια απειλή που πριν από μερικά χρόνια θα ήταν σχεδόν αδιανόητη: τον κίνδυνο πολέμου με τη Ρωσία.
Η Ρωσία, η οποία παράγει πυρομαχικά, drones και πυραύλους με ρυθμούς που σύντομα θα ξεπεράσουν τις ανάγκες των στρατευμάτων της στην Ουκρανία, συνεχίζει να ενισχύει τη στρατιωτική της ικανότητα.
Από την άλλη πλευρά, η επίθεση των ΗΠΑ και του Ισραήλ στο Ιράν, έναν σύμμαχο του Κρεμλίνου, έχει προκαλέσει νέο πλήγμα στην παγκόσμια σταθερότητα.
Παρά τις συνθήκες αυτές, ο Putin φαίνεται να είναι ενδυναμωμένος και αποφασισμένος να συνεχίσει τις στρατηγικές του.
Καθώς ο Putin δίνει σήματα αποκλιμάκωσης μετά την περιορισμένη αντεπίθεση του Ιράν, ο Donald Trump αναμένεται να επαναβεβαιώσει τη δέσμευση των ΗΠΑ στην αμοιβαία ρήτρα άμυνας του ΝΑΤΟ κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής στη Χάγη, την Τρίτη.
Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από το σχέδιο δήλωσης των συμμάχων του ΝΑΤΟ πριν από την επίσημη συνάντηση.
Παρά τις επαναλαμβανόμενες δηλώσεις αξιωματούχων της κυβέρνησης Trump ότι θα υπερασπιστούν κάθε ίντσα του εδάφους του ΝΑΤΟ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν είναι απολύτως πεπεισμένοι ότι μπορούν να βασιστούν στην εκπεφρασμένη δέσμευση του Trump, καθώς κατά τη διάρκεια της συνόδου της Ομάδας των Επτά (G7) στον Καναδά αυτό το μήνα, είχε εκφράσει απορία για την απουσία της Ρωσίας από τις διαπραγματεύσεις.
Πόλεμος σε εδάφη του ΝΑΤΟ: Μια απίθανη αλλά υπαρκτή απειλή
Αν και το σενάριο ενός πολέμου σε εδάφη του ΝΑΤΟ παραμένει απίθανο — καθώς η Ρωσία δεν διαθέτει, τουλάχιστον προς το παρόν, τις στρατιωτικές δυνατότητες για έναν πόλεμο σε δύο μέτωπα — οι προθέσεις της Ρωσίας προκαλούν ανησυχία, σύμφωνα με το Bloomberg.
Ορισμένοι Ρώσοι στρατηγοί και αξιωματούχοι έχουν δηλώσει δημοσίως ότι οι αυτοκρατορικές τους φιλοδοξίες δεν περιορίζονται μόνο στην Ουκρανία.
Ο ίδιος ο Putin δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η Ουκρανία ανήκει εξ ολοκλήρου στη Ρωσία, υπογραμμίζοντας τη φιλόδοξη και επεκτατική στρατηγική του.
«Θεωρώ τους Ρώσους και τους Ουκρανούς ως έναν λαό, και σε αυτό το πλαίσιο όλη η Ουκρανία είναι δική μας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Putin στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης. «Έχουμε μια παροιμία — όπου πατά ο Ρώσος στρατιώτης, είναι δικό μας».
Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Mark Rutte, εκτιμούν ότι η Ρωσία θα μπορούσε να εξετάσει την πιθανότητα επίθεσης κατά της Συμμαχίας μέσα σε πέντε χρόνια, αν και αυτό το σενάριο παραμένει αβέβαιο.
Οι εκτιμήσεις αυτές βρίσκουν σύμφωνη τον Γερμανό Καγκελάριο Friedrich Merz και αρκετές ευρωπαϊκές υπηρεσίες πληροφοριών.
Στο πλαίσιο αυτών των ανησυχιών, το ΝΑΤΟ έχει πιέσει τα μέλη του να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών.
Η Δανία, για παράδειγμα, έχει προειδοποιήσει ότι η Ρωσία θα μπορούσε να εμπλακεί σε τοπικό πόλεμο με κάποια γειτονική χώρα εντός έξι μηνών και να αποτελέσει άμεση απειλή για τουλάχιστον μία από τις χώρες του ΝΑΤΟ μέσα σε δύο χρόνια.
Τα κρίσιμα σημεία: Η Βαλτική και η Ρωσία
Αν η Ρωσία προχωρήσει σε επίθεση κατά του ΝΑΤΟ, η Βαλτική θα αποτελέσει το πιο πιθανό σημείο σύγκρουσης.
Η Εσθονία, η Λετονία και η Λιθουανία, που βρίσκονται στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, είναι μικρές χώρες σε όρους οικονομίας, αλλά στρατηγικά έχουν μεγάλη σημασία.
Είναι οι μοναδικές χώρες του ΝΑΤΟ που ήταν άμεσα διοικούμενες από τη Σοβιετική Ένωση και φιλοξενούν σημαντικές ρωσικές μειονότητες.
Επίσης, οι χώρες αυτές έχουν κοινά σύνορα με τη Ρωσία και την σύμμαχό της, τη Λευκορωσία.
Αν η Ρωσία επιτεθεί σε οποιαδήποτε από αυτές τις χώρες, θα αποτελούσε άμεση δοκιμασία για τη δέσμευση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ να υπερασπιστούν τους συμμάχους τους.
Η άρθρο 5 του ΝΑΤΟ θα ενεργοποιηθεί αυτόματα, καλώντας όλες τις χώρες της Συμμαχίας να βοηθήσουν σε περίπτωση επίθεσης.
Η αντίδραση του ΝΑΤΟ θα μπορούσε να κρίνει την πορεία της σύγκρουσης και να προκαλέσει μια σειρά στρατιωτικών αντιποίνων.
Οικονομικές επιπτώσεις και κόστος
Η οικονομική εκτίμηση των επιπτώσεων μιας σύγκρουσης με τη Ρωσία είναι συντριπτική.
Σύμφωνα με το Bloomberg Economics, η άμεση καταστροφή στις περιοχές της σύγκρουσης, η εκτίναξη των τιμών ενέργειας λόγω της διακοπής των προμηθευτών από τη Ρωσία και η πτώση στις χρηματοπιστωτικές αγορές θα μπορούσαν να μειώσουν την παγκόσμια οικονομική παραγωγή κατά 1,3% ή 1,5 τρισεκατομμύρια δολάρια τον πρώτο χρόνο.
Αυτό θα ήταν σχεδόν το ίδιο με την οικονομική επίδραση της πλήρους κλίμακας της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Τα κράτη της Βαλτικής θα πλήττονταν σοβαρά, με την οικονομία τους να μειώνεται κατά 43% τον πρώτο χρόνο του πολέμου, το ίδιο ποσοστό που θα παρατηρούσαμε σε περιοχές της Ουκρανίας που βρίσκονται υπό ρωσική κατοχή.
Οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες που θα εμπλακούν στον πόλεμο, όπως η Φινλανδία, η Σουηδία, η Πολωνία και η Γερμανία, θα υποστούν μικρότερες αλλά σημαντικές οικονομικές απώλειες.
Η Ρωσία, παρά τις κυρώσεις, θα υποστεί μια σχετικά μικρή οικονομική ζημιά της τάξης του 1% του ΑΕΠ της, κυρίως επειδή οι υπάρχουσες κυρώσεις έχουν απομονώσει την οικονομία της από εξωτερικές πιέσεις.
Οι ΗΠΑ και η Κίνα, ενώ πλήττονται από την παγκόσμια οικονομική αστάθεια, θα αντιμετωπίσουν ζημίες που κυμαίνονται μεταξύ 0,7% και 0,8% του ΑΕΠ τους.
Στρατιωτικές αντιδράσεις και σενάρια εισβολής
Ένα σενάριο εισβολής μπορεί να ξεκινήσει με ένα κατασκευασμένο περιστατικό ή μια υβριδική επίθεση.
Ένα πιθανό σημείο ευπάθειας είναι η σιδηροδρομική γραμμή Μόσχας-Καλίνινγκραντ, η οποία περνά από το Βίλνιους της Λιθουανίας χωρίς να σταματά.
Οι λιθουανικές αρχές τον περασμένο μήνα συνέλαβαν έναν Ρώσο που είχε αποβιβαστεί από κινούμενο τρένο καθώς περνούσε από τη χώρα τους.
Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας, Gabrielius Landsbergis, προτείνει ότι η Ρωσία θα μπορούσε να κατασκευάσει μια πρόφαση για να σταματήσει το τρένο Μόσχας-Καλίνινγκραντ εντός της Λιθουανίας, αποκαλώντας αυτό το περιστατικό μια «πρόφαση» για να στείλει στρατεύματα στην περιοχή, επικαλούμενη την ανάγκη προστασίας των Ρώσων πολιτών που υποτίθεται ότι έχουν εγκλωβιστεί.
Σε περίπτωση που η Ρωσία επιτεθεί σε μια από αυτές τις χώρες του ΝΑΤΟ, η άμεση αντίδραση από το ΝΑΤΟ θα ήταν στρατιωτική.
Οι συνέπειες για τις αγορές θα ήταν καταστροφικές, με τις χρηματοπιστωτικές αγορές να καταρρέουν, τις βασικές λιμενικές εγκαταστάσεις να κλείνουν και το εμπόριο στη Βαλτική Θάλασσα να σταματά.
www.bankingnews.gr
Η Ρωσία, η οποία παράγει πυρομαχικά, drones και πυραύλους με ρυθμούς που σύντομα θα ξεπεράσουν τις ανάγκες των στρατευμάτων της στην Ουκρανία, συνεχίζει να ενισχύει τη στρατιωτική της ικανότητα.
Από την άλλη πλευρά, η επίθεση των ΗΠΑ και του Ισραήλ στο Ιράν, έναν σύμμαχο του Κρεμλίνου, έχει προκαλέσει νέο πλήγμα στην παγκόσμια σταθερότητα.
Παρά τις συνθήκες αυτές, ο Putin φαίνεται να είναι ενδυναμωμένος και αποφασισμένος να συνεχίσει τις στρατηγικές του.
Καθώς ο Putin δίνει σήματα αποκλιμάκωσης μετά την περιορισμένη αντεπίθεση του Ιράν, ο Donald Trump αναμένεται να επαναβεβαιώσει τη δέσμευση των ΗΠΑ στην αμοιβαία ρήτρα άμυνας του ΝΑΤΟ κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής στη Χάγη, την Τρίτη.
Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από το σχέδιο δήλωσης των συμμάχων του ΝΑΤΟ πριν από την επίσημη συνάντηση.
Παρά τις επαναλαμβανόμενες δηλώσεις αξιωματούχων της κυβέρνησης Trump ότι θα υπερασπιστούν κάθε ίντσα του εδάφους του ΝΑΤΟ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν είναι απολύτως πεπεισμένοι ότι μπορούν να βασιστούν στην εκπεφρασμένη δέσμευση του Trump, καθώς κατά τη διάρκεια της συνόδου της Ομάδας των Επτά (G7) στον Καναδά αυτό το μήνα, είχε εκφράσει απορία για την απουσία της Ρωσίας από τις διαπραγματεύσεις.
Πόλεμος σε εδάφη του ΝΑΤΟ: Μια απίθανη αλλά υπαρκτή απειλή
Αν και το σενάριο ενός πολέμου σε εδάφη του ΝΑΤΟ παραμένει απίθανο — καθώς η Ρωσία δεν διαθέτει, τουλάχιστον προς το παρόν, τις στρατιωτικές δυνατότητες για έναν πόλεμο σε δύο μέτωπα — οι προθέσεις της Ρωσίας προκαλούν ανησυχία, σύμφωνα με το Bloomberg.
Ορισμένοι Ρώσοι στρατηγοί και αξιωματούχοι έχουν δηλώσει δημοσίως ότι οι αυτοκρατορικές τους φιλοδοξίες δεν περιορίζονται μόνο στην Ουκρανία.
Ο ίδιος ο Putin δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η Ουκρανία ανήκει εξ ολοκλήρου στη Ρωσία, υπογραμμίζοντας τη φιλόδοξη και επεκτατική στρατηγική του.
«Θεωρώ τους Ρώσους και τους Ουκρανούς ως έναν λαό, και σε αυτό το πλαίσιο όλη η Ουκρανία είναι δική μας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Putin στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης. «Έχουμε μια παροιμία — όπου πατά ο Ρώσος στρατιώτης, είναι δικό μας».
Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Mark Rutte, εκτιμούν ότι η Ρωσία θα μπορούσε να εξετάσει την πιθανότητα επίθεσης κατά της Συμμαχίας μέσα σε πέντε χρόνια, αν και αυτό το σενάριο παραμένει αβέβαιο.
Οι εκτιμήσεις αυτές βρίσκουν σύμφωνη τον Γερμανό Καγκελάριο Friedrich Merz και αρκετές ευρωπαϊκές υπηρεσίες πληροφοριών.
Στο πλαίσιο αυτών των ανησυχιών, το ΝΑΤΟ έχει πιέσει τα μέλη του να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών.
Η Δανία, για παράδειγμα, έχει προειδοποιήσει ότι η Ρωσία θα μπορούσε να εμπλακεί σε τοπικό πόλεμο με κάποια γειτονική χώρα εντός έξι μηνών και να αποτελέσει άμεση απειλή για τουλάχιστον μία από τις χώρες του ΝΑΤΟ μέσα σε δύο χρόνια.
Τα κρίσιμα σημεία: Η Βαλτική και η Ρωσία
Αν η Ρωσία προχωρήσει σε επίθεση κατά του ΝΑΤΟ, η Βαλτική θα αποτελέσει το πιο πιθανό σημείο σύγκρουσης.
Η Εσθονία, η Λετονία και η Λιθουανία, που βρίσκονται στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, είναι μικρές χώρες σε όρους οικονομίας, αλλά στρατηγικά έχουν μεγάλη σημασία.
Είναι οι μοναδικές χώρες του ΝΑΤΟ που ήταν άμεσα διοικούμενες από τη Σοβιετική Ένωση και φιλοξενούν σημαντικές ρωσικές μειονότητες.
Επίσης, οι χώρες αυτές έχουν κοινά σύνορα με τη Ρωσία και την σύμμαχό της, τη Λευκορωσία.
Αν η Ρωσία επιτεθεί σε οποιαδήποτε από αυτές τις χώρες, θα αποτελούσε άμεση δοκιμασία για τη δέσμευση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ να υπερασπιστούν τους συμμάχους τους.
Η άρθρο 5 του ΝΑΤΟ θα ενεργοποιηθεί αυτόματα, καλώντας όλες τις χώρες της Συμμαχίας να βοηθήσουν σε περίπτωση επίθεσης.
Η αντίδραση του ΝΑΤΟ θα μπορούσε να κρίνει την πορεία της σύγκρουσης και να προκαλέσει μια σειρά στρατιωτικών αντιποίνων.
Οικονομικές επιπτώσεις και κόστος
Η οικονομική εκτίμηση των επιπτώσεων μιας σύγκρουσης με τη Ρωσία είναι συντριπτική.
Σύμφωνα με το Bloomberg Economics, η άμεση καταστροφή στις περιοχές της σύγκρουσης, η εκτίναξη των τιμών ενέργειας λόγω της διακοπής των προμηθευτών από τη Ρωσία και η πτώση στις χρηματοπιστωτικές αγορές θα μπορούσαν να μειώσουν την παγκόσμια οικονομική παραγωγή κατά 1,3% ή 1,5 τρισεκατομμύρια δολάρια τον πρώτο χρόνο.
Αυτό θα ήταν σχεδόν το ίδιο με την οικονομική επίδραση της πλήρους κλίμακας της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Τα κράτη της Βαλτικής θα πλήττονταν σοβαρά, με την οικονομία τους να μειώνεται κατά 43% τον πρώτο χρόνο του πολέμου, το ίδιο ποσοστό που θα παρατηρούσαμε σε περιοχές της Ουκρανίας που βρίσκονται υπό ρωσική κατοχή.
Οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες που θα εμπλακούν στον πόλεμο, όπως η Φινλανδία, η Σουηδία, η Πολωνία και η Γερμανία, θα υποστούν μικρότερες αλλά σημαντικές οικονομικές απώλειες.
Η Ρωσία, παρά τις κυρώσεις, θα υποστεί μια σχετικά μικρή οικονομική ζημιά της τάξης του 1% του ΑΕΠ της, κυρίως επειδή οι υπάρχουσες κυρώσεις έχουν απομονώσει την οικονομία της από εξωτερικές πιέσεις.
Οι ΗΠΑ και η Κίνα, ενώ πλήττονται από την παγκόσμια οικονομική αστάθεια, θα αντιμετωπίσουν ζημίες που κυμαίνονται μεταξύ 0,7% και 0,8% του ΑΕΠ τους.
Στρατιωτικές αντιδράσεις και σενάρια εισβολής
Ένα σενάριο εισβολής μπορεί να ξεκινήσει με ένα κατασκευασμένο περιστατικό ή μια υβριδική επίθεση.
Ένα πιθανό σημείο ευπάθειας είναι η σιδηροδρομική γραμμή Μόσχας-Καλίνινγκραντ, η οποία περνά από το Βίλνιους της Λιθουανίας χωρίς να σταματά.
Οι λιθουανικές αρχές τον περασμένο μήνα συνέλαβαν έναν Ρώσο που είχε αποβιβαστεί από κινούμενο τρένο καθώς περνούσε από τη χώρα τους.
Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας, Gabrielius Landsbergis, προτείνει ότι η Ρωσία θα μπορούσε να κατασκευάσει μια πρόφαση για να σταματήσει το τρένο Μόσχας-Καλίνινγκραντ εντός της Λιθουανίας, αποκαλώντας αυτό το περιστατικό μια «πρόφαση» για να στείλει στρατεύματα στην περιοχή, επικαλούμενη την ανάγκη προστασίας των Ρώσων πολιτών που υποτίθεται ότι έχουν εγκλωβιστεί.
Σε περίπτωση που η Ρωσία επιτεθεί σε μια από αυτές τις χώρες του ΝΑΤΟ, η άμεση αντίδραση από το ΝΑΤΟ θα ήταν στρατιωτική.
Οι συνέπειες για τις αγορές θα ήταν καταστροφικές, με τις χρηματοπιστωτικές αγορές να καταρρέουν, τις βασικές λιμενικές εγκαταστάσεις να κλείνουν και το εμπόριο στη Βαλτική Θάλασσα να σταματά.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών