Το 2024 και για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, οι κεντρικές τράπεζες απέκτησαν περισσότερους από 1.000 τόνους χρυσού
Με χρυσό γεμίζουν τις «αποθήκες» τους οι κεντρικές τράπεζες, έχοντας ήδη αγοράς το ένα πέμπτο της ετήσιας παραγωγής.
Σύμφωνα με την ΕΚΤ, το πολύτιμο μέταλλο έχει ξεπεράσει το ευρώ ως το δεύτερο σημαντικότερο αποθεματικό asset στον κόσμο για τις κεντρικές τράπεζες, ωθούμενο από τις αγορές ρεκόρ και τις εκτοξευόμενες τιμές. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι ο χρυσός αντιπροσώπευε το 20% των παγκόσμιων επίσημων αποθεματικών το 2024, ξεπερνώντας το 16% του ευρώ και ερχόμενος δεύτερος μόνο μετά το δολάριο ΗΠΑ που κατείχε το 46%.
«Οι κεντρικές τράπεζες συνέχισαν να συσσωρεύουν χρυσό με ρυθμό ρεκόρ», επισημαίνει η ΕΚΤ, προσθέτοντας ότι για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, οι κεντρικές τράπεζες απέκτησαν περισσότερους από 1.000 τόνους χρυσού το 2024, που αντιστοιχεί στο ένα πέμπτο της συνολικής παγκόσμιας ετήσιας παραγωγής και στο διπλάσιο της ετήσιας ποσότητας της δεκαετίας του 2010.
Το απόθεμα χρυσού που κατέχουν οι κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως πλησιάζει τα ιστορικά υψηλά της μεταπολεμικής εποχής του Bretton Woods. Μέχρι το 1971, οι παγκόσμιες συναλλαγματικές ισοτιμίες ήταν σταθερές έναντι του δολαρίου ΗΠΑ, το οποίο με τη σειρά του μπορούσε να μετατραπεί σε χρυσό με σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία.
Τα αποθέματα χρυσού των κεντρικών τραπεζών, τα οποία κορυφώθηκαν στους 38.000 τόνους στα μέσα της δεκαετίας του 1960, αυξήθηκαν ξανά φτάνοντας τους 36.000 τόνους το 2024, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΚΤ. «Οι κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως κατέχουν τώρα σχεδόν την ίδια ποσότητα χρυσού με το 1965», επισημαίνει η ΕΚΤ.
Μεταξύ των μεγάλων αγοραστών πέρυσι ήταν η Ινδία, η Κίνα, η Τουρκία και η Πολωνία, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού.
Γιατί αγοράζουν χρυσό…
Η αύξηση της τιμής του χρυσού κατά 30% πέρυσι ήταν ένας παράγοντας πίσω από την αύξηση του μεριδίου του χρυσού στα παγκόσμια συναλλαγματικά αποθέματα. Από την αρχή του έτους, η τιμή του χρυσού έχει αυξηθεί κατά επιπλέον 27%, φτάνοντας το ιστορικό υψηλό των 3.500 δολαρίων ανά ουγγιά. «Αυτό το απόθεμα, μαζί με τις υψηλές τιμές, κατέστησε τον χρυσό το δεύτερο μεγαλύτερο παγκόσμιο αποθεματικό περιουσιακό στοιχείο σε τιμές αγοράς το 2024, μετά το δολάριο ΗΠΑ», ανέφερε η ΕΚΤ.
Ενώ ο χρυσός δεν αποδίδει τόκους και είναι ακριβός στην αποθήκευση, θεωρείται από τους επενδυτές παγκοσμίως ως το απόλυτο ασφαλές asset που είναι εξαιρετικά ρευστό και δεν εκτίθεται σε κίνδυνο αντισυμβαλλομένου ούτε σε κυρώσεις.
Διαφοροποίηση έναντι του δολαρίου
Τα τελευταία χρόνια, οι κεντρικές τράπεζες προσπαθούν επίσης να διαφοροποιηθούν από το δολάριο ΗΠΑ εν μέσω ανησυχιών για τη γεωπολιτική αστάθεια και τα επίπεδα χρέους των ΗΠΑ. Η τάση της αποδολαριοποίησης επιταχύνθηκε, ιδιαίτερα μεταξύ των αναπτυσσόμενων χωρών, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, όταν οι ΗΠΑ στόχευσαν την πρόσβαση της Ρωσίας στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
«Η ζήτηση χρυσού για νομισματικά αποθέματα αυξήθηκε απότομα στον απόηχο της πλήρους εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 και παρέμεινε υψηλή», επισημαίνεται στη σχετική έκθεση της ΕΚΤ, προσθέτοντας ότι οι αγορές χρυσού φαίνεται να θεωρούνται αντιστάθμιση έναντι κυρώσεων όπως το πάγωμα χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων.
«Σε πέντε από τις 10 μεγαλύτερες ετήσιες αυξήσεις στο μερίδιο του χρυσού στα συναλλαγματικά αποθέματα από το 1999, οι εμπλεκόμενες χώρες αντιμετώπισαν κυρώσεις το ίδιο έτος ή το προηγούμενο έτος», έδειξε η ανάλυση της κεντρικής τράπεζας, προσθέτοντας ότι «χώρες που είναι γεωπολιτικά κοντά στην Κίνα και τη Ρωσία» αύξησαν περισσότερο από άλλες τα αποθέματα χρυσού τους τα τελευταία τρία χρόνια.
Μια έρευνα μεταξύ 57 κεντρικών τραπεζών που κατείχαν χρυσό πέρυσι αποκάλυψε επίσης ότι οι ανησυχίες για κυρώσεις, οι αναμενόμενες αλλαγές στο παγκόσμιο νομισματικό σύστημα και η επιθυμία να γίνουν λιγότερο εξαρτημένες από το δολάριο ΗΠΑ ήταν παράγοντες που επηρέασαν τις αναδυόμενες αγορές και τις αναπτυσσόμενες χώρες.
Επιπλέον, ενώ ιστορικά ο χρυσός γινόταν φθηνότερος όταν αυξάνονταν οι πραγματικές αποδόσεις άλλων περιουσιακών στοιχείων, αυτή η μακροχρόνια συσχέτιση έχει διαταραχθεί από τις αρχές του 2022, με τους επενδυτές να στρέφονται στον χρυσό ως αντιστάθμιση έναντι του πολιτικού κινδύνου περισσότερο παρά ως αντιστάθμιση έναντι του πληθωρισμού.
Η ΕΚΤ σημείωσε ότι η προσφορά χρυσού τις τελευταίες δεκαετίες αυξήθηκε σε περιόδους υψηλών τιμών: «Αν η ιστορία είναι οποιοσδήποτε οδηγός, περαιτέρω αυξήσεις στην επίσημη ζήτηση για αποθέματα χρυσού μπορεί επίσης να υποστηρίξουν περαιτέρω ανάπτυξη της παγκόσμιας προσφοράς χρυσού».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών