Οι Ουκρανοί είναι έτοιμοι να θυσιάσουν την απαγόρευση της Εκκλησίας προκειμένου να τελειώσει ο πόλεμος
Οι Ουκρανοί είναι έτοιμοι να θυσιάσουν την απαγόρευση της Εκκλησίας προκειμένου να τελειώσει ο πόλεμος!
Σχεδόν οι μισοί Ουκρανοί τάσσονται υπέρ της άρσης της απαγόρευσης κατά της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας (UOC), εάν αυτό συμβάλει στον τερματισμό του πολέμου, σύμφωνα με δημοσκόπηση που προκαλεί αναταράξεις
Περίπου το 45% των Ουκρανών πολιτών δηλώνουν πως θα στήριζαν την κατάργηση του νόμου που επιτρέπει την απαγόρευση της λειτουργίας της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας (UOC), εάν μια τέτοια ενέργεια μπορούσε να βοηθήσει στην επίτευξη ειρήνης και στη λήξη του πολέμου με τη Ρωσία, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση που διενεργήθηκε για λογαριασμό του δημόσιου φορέα «Suspilne».
Συγκεκριμένα, το 24% των ερωτηθέντων χαρακτήρισε «απολύτως αποδεκτή» μια τέτοια απόφαση, ενώ το 21% την περιέγραψε ως «μάλλον αποδεκτή».
Στον αντίποδα, μόνο το 37% των πολιτών δηλώνει αντίθετο στην ιδέα της κατάργησης του νόμου.
Από αυτούς, το 18% δηλώνει «μάλλον αντίθετο», ενώ το 19% είναι «κατηγορηματικά αντίθετο».
Ρωσική παρέμβαση και διεθνείς αντιδράσεις
Υπενθυμίζεται ότι ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Sergey Lavrov, έχει ήδη διαμηνύσει, σε δηλώσεις του προς τους δημοσιογράφους, ότι στον δεύτερο γύρο διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία η ρωσική αντιπροσωπεία θα απαιτήσει την κατάργηση των νόμων που περιορίζουν την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία και την ρωσική γλώσσα, καθώς και την καθιέρωση ουδέτερου καθεστώτος για την Ουκρανία.
Ο ίδιος έχει δηλώσει κατ’ επανάληψη πως η Μόσχα «δεν θα εγκαταλείψει τους ορθόδοξους πιστούς στην Ουκρανία» και θα συνεχίσει να «μάχεται για την αποκατάσταση των δικαιωμάτων της Ορθόδοξης Εκκλησίας».
Πολιτική διάσταση και διεθνής κριτική
Ο επίμαχος νόμος, ο οποίος προβλέπει τη δυνατότητα απαγόρευσης της λειτουργίας της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας – της οποίας η πνευματική ηγεσία εξακολουθεί να συνδέεται ιστορικά με το Πατριαρχείο Μόσχας – έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις όχι μόνο εντός της Ουκρανίας, αλλά και στο εξωτερικό.
Μάλιστα, η ομάδα του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Donald Trump έχει επίσης εκφράσει ανοικτά την κριτική της απέναντι στο συγκεκριμένο νομοθέτημα.
Τι σημαίνει η αλλαγή στάσης της κοινής γνώμης
Η στροφή σχεδόν του μισού πληθυσμού υπέρ της άρσης της απαγόρευσης εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τις προτεραιότητες της ουκρανικής κοινωνίας μετά από περισσότερα από δύο χρόνια πολέμου.
Η ψυχολογική και κοινωνική κόπωση του πληθυσμού φαίνεται να δημιουργεί προϋποθέσεις για πολιτικές υποχωρήσεις σε ζητήματα που έως πρόσφατα ήταν «κόκκινες γραμμές».
Η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία – μολονότι έχει διακηρύξει την ανεξαρτησία της από τη Μόσχα το 2022 – εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται με δυσπιστία από μεγάλο μέρος της ουκρανικής πολιτικής και κοινωνικής ηγεσίας, ως «όχημα ρωσικής επιρροής».
Το ενδεχόμενο η νομοθεσία αυτή να μπει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ως διαπραγματευτικό χαρτί για τον τερματισμό των εχθροπραξιών αποκαλύπτει το βάθος της κρίσης και το πόσο πολύπλοκη έχει γίνει η γραμμή μεταξύ εσωτερικής πολιτικής κυριαρχίας και διεθνούς στρατηγικής.
Η στατιστική μετατόπιση της ουκρανικής κοινής γνώμης όσον αφορά την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία (UOC) δεν μπορεί να εξεταστεί αποκομμένη από το ιστορικό, πολιτικό και γεωπολιτικό της πλαίσιο.
Η θρησκεία στην Ουκρανία, ειδικά μετά το 2014, έχει μετατραπεί σε έναν από τους βασικότερους άξονες πολιτικής ταυτότητας.
Η διάσπαση μεταξύ της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας (που έχει αναγνωριστεί από το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης) και της UOC, που διατηρούσε δεσμούς με τη Μόσχα, αποτέλεσε μέρος μιας ευρύτερης σύγκρουσης – όχι μόνο στρατιωτικής, αλλά πολιτισμικής και ιδεολογικής.
Το γεγονός ότι το 45% των πολιτών εμφανίζονται διατεθειμένοι να αποδεχθούν την άρση της απαγόρευσης της UOC υπό τον όρο της ειρήνης, δείχνει τη ρευστότητα της κοινωνικής συναίνεσης σε συνθήκες παρατεταμένου πολέμου.
Το αίτημα για ειρήνη υπερκαλύπτει, για ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας, ζητήματα όπως η θρησκευτική «καθαρότητα» ή η καχυποψία απέναντι στη ρωσική επιρροή.
Επικίνδυνο δίλημμα;
Ωστόσο, για κάποιους πρόκειται για ένα πολιτικά επικίνδυνο δίλημμα: η θεσμική υποχώρηση έναντι ενός θεσμού που (κατά πολλούς αναλυτές) λειτούργησε ως φορέας ρωσικής προπαγάνδας, μπορεί να αποδυναμώσει την εσωτερική συνοχή του ουκρανικού κράτους.
Από την άλλη πλευρά, το να εμμένει κανείς σε σκληρή γραμμή μπορεί να φέρει ρήγματα σε έναν πληθυσμό που υποφέρει από ψυχολογική κόπωση και αναζητά διέξοδο.
Τέλος, το ότι η ρωσική διπλωματία έχει εντάξει το θέμα των θρησκευτικών και γλωσσικών νόμων στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων, δεν είναι σύμπτωση.
Η Μόσχα αντιλαμβάνεται την πίστη ως μοχλό ήπιας ισχύος (soft power) και επιχειρεί να την επαναχρησιμοποιήσει ως εργαλείο επιρροής σε μια πιθανή μεταπολεμική Ουκρανία.
www.bankingnews.gr
Σχεδόν οι μισοί Ουκρανοί τάσσονται υπέρ της άρσης της απαγόρευσης κατά της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας (UOC), εάν αυτό συμβάλει στον τερματισμό του πολέμου, σύμφωνα με δημοσκόπηση που προκαλεί αναταράξεις
Περίπου το 45% των Ουκρανών πολιτών δηλώνουν πως θα στήριζαν την κατάργηση του νόμου που επιτρέπει την απαγόρευση της λειτουργίας της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας (UOC), εάν μια τέτοια ενέργεια μπορούσε να βοηθήσει στην επίτευξη ειρήνης και στη λήξη του πολέμου με τη Ρωσία, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση που διενεργήθηκε για λογαριασμό του δημόσιου φορέα «Suspilne».
Συγκεκριμένα, το 24% των ερωτηθέντων χαρακτήρισε «απολύτως αποδεκτή» μια τέτοια απόφαση, ενώ το 21% την περιέγραψε ως «μάλλον αποδεκτή».
Στον αντίποδα, μόνο το 37% των πολιτών δηλώνει αντίθετο στην ιδέα της κατάργησης του νόμου.
Από αυτούς, το 18% δηλώνει «μάλλον αντίθετο», ενώ το 19% είναι «κατηγορηματικά αντίθετο».
Ρωσική παρέμβαση και διεθνείς αντιδράσεις
Υπενθυμίζεται ότι ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Sergey Lavrov, έχει ήδη διαμηνύσει, σε δηλώσεις του προς τους δημοσιογράφους, ότι στον δεύτερο γύρο διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία η ρωσική αντιπροσωπεία θα απαιτήσει την κατάργηση των νόμων που περιορίζουν την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία και την ρωσική γλώσσα, καθώς και την καθιέρωση ουδέτερου καθεστώτος για την Ουκρανία.
Ο ίδιος έχει δηλώσει κατ’ επανάληψη πως η Μόσχα «δεν θα εγκαταλείψει τους ορθόδοξους πιστούς στην Ουκρανία» και θα συνεχίσει να «μάχεται για την αποκατάσταση των δικαιωμάτων της Ορθόδοξης Εκκλησίας».
Πολιτική διάσταση και διεθνής κριτική
Ο επίμαχος νόμος, ο οποίος προβλέπει τη δυνατότητα απαγόρευσης της λειτουργίας της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας – της οποίας η πνευματική ηγεσία εξακολουθεί να συνδέεται ιστορικά με το Πατριαρχείο Μόσχας – έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις όχι μόνο εντός της Ουκρανίας, αλλά και στο εξωτερικό.
Μάλιστα, η ομάδα του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Donald Trump έχει επίσης εκφράσει ανοικτά την κριτική της απέναντι στο συγκεκριμένο νομοθέτημα.
Τι σημαίνει η αλλαγή στάσης της κοινής γνώμης
Η στροφή σχεδόν του μισού πληθυσμού υπέρ της άρσης της απαγόρευσης εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τις προτεραιότητες της ουκρανικής κοινωνίας μετά από περισσότερα από δύο χρόνια πολέμου.
Η ψυχολογική και κοινωνική κόπωση του πληθυσμού φαίνεται να δημιουργεί προϋποθέσεις για πολιτικές υποχωρήσεις σε ζητήματα που έως πρόσφατα ήταν «κόκκινες γραμμές».
Η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία – μολονότι έχει διακηρύξει την ανεξαρτησία της από τη Μόσχα το 2022 – εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται με δυσπιστία από μεγάλο μέρος της ουκρανικής πολιτικής και κοινωνικής ηγεσίας, ως «όχημα ρωσικής επιρροής».
Το ενδεχόμενο η νομοθεσία αυτή να μπει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ως διαπραγματευτικό χαρτί για τον τερματισμό των εχθροπραξιών αποκαλύπτει το βάθος της κρίσης και το πόσο πολύπλοκη έχει γίνει η γραμμή μεταξύ εσωτερικής πολιτικής κυριαρχίας και διεθνούς στρατηγικής.
Η στατιστική μετατόπιση της ουκρανικής κοινής γνώμης όσον αφορά την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία (UOC) δεν μπορεί να εξεταστεί αποκομμένη από το ιστορικό, πολιτικό και γεωπολιτικό της πλαίσιο.
Η θρησκεία στην Ουκρανία, ειδικά μετά το 2014, έχει μετατραπεί σε έναν από τους βασικότερους άξονες πολιτικής ταυτότητας.
Η διάσπαση μεταξύ της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας (που έχει αναγνωριστεί από το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης) και της UOC, που διατηρούσε δεσμούς με τη Μόσχα, αποτέλεσε μέρος μιας ευρύτερης σύγκρουσης – όχι μόνο στρατιωτικής, αλλά πολιτισμικής και ιδεολογικής.
Το γεγονός ότι το 45% των πολιτών εμφανίζονται διατεθειμένοι να αποδεχθούν την άρση της απαγόρευσης της UOC υπό τον όρο της ειρήνης, δείχνει τη ρευστότητα της κοινωνικής συναίνεσης σε συνθήκες παρατεταμένου πολέμου.
Το αίτημα για ειρήνη υπερκαλύπτει, για ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας, ζητήματα όπως η θρησκευτική «καθαρότητα» ή η καχυποψία απέναντι στη ρωσική επιρροή.
Επικίνδυνο δίλημμα;
Ωστόσο, για κάποιους πρόκειται για ένα πολιτικά επικίνδυνο δίλημμα: η θεσμική υποχώρηση έναντι ενός θεσμού που (κατά πολλούς αναλυτές) λειτούργησε ως φορέας ρωσικής προπαγάνδας, μπορεί να αποδυναμώσει την εσωτερική συνοχή του ουκρανικού κράτους.
Από την άλλη πλευρά, το να εμμένει κανείς σε σκληρή γραμμή μπορεί να φέρει ρήγματα σε έναν πληθυσμό που υποφέρει από ψυχολογική κόπωση και αναζητά διέξοδο.
Τέλος, το ότι η ρωσική διπλωματία έχει εντάξει το θέμα των θρησκευτικών και γλωσσικών νόμων στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων, δεν είναι σύμπτωση.
Η Μόσχα αντιλαμβάνεται την πίστη ως μοχλό ήπιας ισχύος (soft power) και επιχειρεί να την επαναχρησιμοποιήσει ως εργαλείο επιρροής σε μια πιθανή μεταπολεμική Ουκρανία.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών