To «Reaper» φαίνεται να αποχαιρετά τον ουρανό, και τη θέση του να παίρνουν νέες, πιο οικονομικές λύσεις, που θα καθορίσουν την πορεία των μελλοντικών συγκρούσεων.
Η εποχή των αμερικανικών αναγνωριστικών και επιθετικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών MQ-9 Reaper φαίνεται να πλησιάζει στο τέλος της.
Αυτά τα UAV, παρά τη φήμη τους ως υπερσύγχρονα και ισχυρά όπλα, είναι ευάλωτα ακόμα και για παρωχημένα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας, όπως αναφέρει το περιοδικό Business Insider.
Γιατί η κυριαρχία των «Reaper» φτάνει στο τέλος της;
Ποια drones θα τα αντικαταστήσουν και ποια η σχέση με την ειδική στρατιωτική επιχείρηση της Ρωσίας στην Ουκρανία;
Η πτώση της κυριαρχίας των Reaper αφήνουν χώρο για νέα είδη drones που αναμένεται να τα αντικαταστήσουν….
Το τέλος της κυριαρχίας των MQ-9 Reaper
Το MQ-9 Reaper, το οποίο εισήλθε σε επιχειρησιακή χρήση την τελευταία δεκαετία, αποτέλεσε ένα από τα πιο ισχυρά όπλα των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων.
Στις συγκρούσεις με άτακτες ομάδες ανταρτών, των οποίων το κύριο μέσο αντιαεροπορικής άμυνας ήταν τα πολυβόλα Kalashnikov και οι φορητοί αντιαεροπορικοί πύραυλοι, το Reaper ήταν ένα τρομακτικό όπλο.
Οπλισμένο με πυραύλους και ικανό να παραμείνει στον αέρα για έως και 24 ώρες, το Reaper – αλλά και ο προκάτοχος του, το MQ-1 Predator – υπήρξαν όχι μόνο σύμβολα της εποχής των drones, αλλά και αναπόσπαστο κομμάτι των στρατηγικών επιθέσεων κατά ανταρτών και εχθρικών δυνάμεων σε περιοχές συγκρούσεων όπως το Αφγανιστάν
Ωστόσο, με την ανάπτυξη νέων αντιαεροπορικών συστημάτων και την αυξημένη ικανότητα των εχθρικών δυνάμεων να εντοπίζουν και να καταρρίπτουν τέτοιου τύπου drones, η κυριαρχία του φαίνεται να μειώνεται ή καλύτερα να πλησιάζει στο τέλος της.
Ο ουρανός, όπως αναφέρει το Business Insider, δεν είναι πια τόσο ευνοϊκός για το MQ-9 Reaper.
Ιδανικός στόχος
Το MQ-9 Reaper, που κατασκευάστηκε από την εταιρεία General Atomics, έχει μεγάλο μέγεθος και βάρος.
Για παράδειγμα, το άνοιγμα των φτερών του φτάνει τα 25 μέτρα, ενώ το μέγιστο βάρος απογείωσης είναι 4760 κιλά.
Η μέγιστη ταχύτητα του αεροσκάφους είναι 250/400 χλμ./ώρα, και η εμβέλεια πτήσης φτάνει τα 1.900 χιλιόμετρα.
Η τιμή του είναι επίσης εντυπωσιακή – 30 εκατομμύρια δολάρια.
Ένα τέτοιο αεροσκάφος είναι πολύ επικίνδυνο όταν χρησιμοποιείται για επιθέσεις κατά ομάδων ανταρτών, οι οποίες δεν βλέπουν και δεν ακούν το «Reaper» και δεν μπορούν να του αντισταθούν.
Για παράδειγμα, από τον Σεπτέμβριο του 2007 μέχρι τον Ιούλιο του 2008, τα MQ-9 πραγματοποίησαν 480 αποστολές στον Αφγανιστάν, με συνολική διάρκεια άνω των 3.800 ωρών.
Ωστόσο, εάν ο εχθρός διαθέτει ανεπτυγμένα συστήματα ραντάρ, αντιαεροπορική κάλυψη και κάλυψη αεροπορίας, το MQ-9 Reaper είναι ένας ιδανικός στόχος για αντιαεροπορικά πυραυλικά συστήματα και μαχητικά αεροσκάφη, λόγω του μεγέθους του, της σχετικά χαμηλής ταχύτητας και της σχεδόν μηδενικής ευχέρειας ελιγμών.
Και η πρακτική των τελευταίων ετών το επιβεβαιώνει.
Γι' αυτό πολλοί ειδικοί στη Δύση αναρωτιούνται: μήπως ήρθε η ώρα να σταματήσουν να αγοράζουν ακριβά UAV κλάσης MALE, όπως το Reaper (ή τους αντίστοιχους τύπους, όπως το MQ-1C Grey Eagle);
Μεγάλες απώλειες
Κατά την άποψή τους, είναι καλύτερο να αποκτηθούν μικρότερα και φθηνότερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τα οποία είναι λιγότερο δαπανηρά να χαθούν κατά τη διάρκεια των στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Η αδυναμία του MQ-9 Reaper να ανταπεξέλθει σε προηγμένα συστήματα ραντάρ και αντιαεροπορικής άμυνας έγινε εμφανής σε πρόσφατες συγκρούσεις.
Για παράδειγμα, η κατάρριψη δεκάδων MQ-9 Reaper από τους Houthi στην Υεμένη δείχνει την ευπάθεια του αεροσκάφους όταν αντιμετωπίζει εξελιγμένα, αλλά παλαιότερα συστήματα αεράμυνας.
Αν και οι απώλειες δεν αγγίζουν τις περισσότερες σύγχρονες αντιαεροπορικές τεχνολογίες, εντούτοις το υψηλό κόστος του Reaper (30 εκατομμύρια δολάρια ανά μονάδα) καθιστά το σενάριο της απώλειας ενός τέτοιου drone ιδιαίτερα δαπανηρό.
Από τον Οκτώβριο του 2023, οι αντάρτες Houthi στην Υεμένη κατέρριψαν τουλάχιστον 15 UAV MQ-9 Reaper, επτά από τα οποία καταστράφηκαν τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2025.
Σε χρηματική αξία, οι απώλειες για τις ΗΠΑ ξεπερνούν τα 500 εκατομμύρια δολάρια.
Είναι προφανές ότι εάν οι Houthi διέθεταν σύγχρονα αντιαεροπορικά συστήματα με όλα τα απαραίτητα συστατικά τους, τότε θα είχαν καταρρίψει πολλά περισσότερα Reaper.
Ωστόσο, οι αντάρτες στην Υεμένη διαθέτουν στην καλύτερη περίπτωση παρωχημένα αντιαεροπορικά συστήματα S-75, το αντιαεροπορικό σύστημα 2K12 ή τα ιρανικά αντίστοιχα, κατασκευασμένα τη δεκαετία του 1960.
Η αναγνώριση του κόστους-αποτελεσματικότητας
Κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία, τα UAV του ουκρανικού στρατού, τα τουρκικής παραγωγής TB2 Bayraktar, οπλισμένα με πυραύλους κατά τανκς με λέιζερ καθοδήγησης, έδειξαν κάποια αποτελέσματα κατά την αρχή των επιχειρήσεων.
Ωστόσο, στη συνέχεια, δεκάδες TB2 καταστράφηκαν μετά την ενεργοποίηση των ρωσικών συστημάτων αντιαεροπορικής άμυνας, και το «Bayraktar» εξαφανίστηκε από τον ουκρανικό ουρανό.
Με παρόμοιο τρόπο, τα ισραηλινά UAV «Hermes» έγιναν θύματα καθοδηγούμενων αντιαεροπορικών πυραύλων της Hezbollah.
Η ανάλυση των στρατιωτικών αναλυτών δείχνει ότι το κόστος των ακριβών UAV, όπως το MQ-9 Reaper, θέτει σοβαρά ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα και την οικονομική βιωσιμότητα των μεγάλων μη επανδρωμένων αεροσκαφών στις σύγχρονες στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Όλο και περισσότεροι ειδικοί προτείνουν την αντικατάστασή τους με μικρότερα και πιο οικονομικά drones, που μπορεί να μην έχουν την ίδια επιβλητικότητα, αλλά είναι πιο πρακτικά και λιγότερο ακριβά σε περίπτωση απώλειας.
Αξιολογήσεις από δυτικούς αναλυτές κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης στην Ουκρανία δείχνουν ότι η τιμή στην οποία το UAV είναι κατάλληλο για τουλάχιστον αναγνωριστικές αποστολές είναι κάτω από 200.000 δολάρια.
Αλλά όχι 30 εκατομμύρια δολάρια (MQ-9 Reaper) ή 5 εκατομμύρια δολάρια (TB2 Bayraktar).
Ο πόλεμος των μικρών UAV
Αντί των μεγάλων και ακριβών drones, το πεδίο της μάχης της Ουκρανίας έδειξε τη δύναμη των μικρών, φθηνών UAV (όπως τα FPV), τα οποία χρησιμοποιούνται σε μεγάλες ποσότητες και έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματικά για επιθέσεις σε εχθρικές θέσεις και οχήματα.
Αυτά τα drones, συχνά εμπορικής παραγωγής και με τιμές που κυμαίνονται από μερικές εκατοντάδες μέχρι λίγα χιλιάδες δολάρια, έχουν κυριαρχήσει στον πόλεμο, καταστρέφοντας ακόμα και τεθωρακισμένα οχήματα και παραλύοντας τις εχθρικές δυνάμεις.
Η επόμενη γενιά drones
Η αυξανόμενη ανάγκη για οικονομικά αποδοτικά και ευέλικτα UAV, σε συνδυασμό με τις σύγχρονες στρατηγικές της μάχης, υποδηλώνει ότι η επόμενη γενιά μη επανδρωμένων αεροσκαφών θα εστιάσει σε μικρότερα και πιο εξειδικευμένα μοντέλα.
Η σύγχρονη στρατιωτική τεχνολογία τείνει να προσανατολίζεται σε μη επανδρωμένα αεροσκάφη που μπορούν να εκτελούν μια πληθώρα αποστολών, από επιθέσεις κατά στόχων μέχρι συλλογή πληροφοριών, με κόστος πολύ μικρότερο από τα μεγαλεπήβολα Reaper.
Είναι σαφές ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη του μέλλοντος θα χρειαστεί να είναι πιο ευέλικτα, πιο δύσκολα να εντοπιστούν και πιο προσαρμοστικά στις απαιτήσεις του σύγχρονου πεδίου μάχης.
To «Reaper» φαίνεται να αποχαιρετά τον ουρανό, και τη θέση του να παίρνουν νέες, πιο οικονομικές λύσεις, που θα καθορίσουν την πορεία των μελλοντικών συγκρούσεων.
www.bankingnews.gr
Αυτά τα UAV, παρά τη φήμη τους ως υπερσύγχρονα και ισχυρά όπλα, είναι ευάλωτα ακόμα και για παρωχημένα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας, όπως αναφέρει το περιοδικό Business Insider.
Γιατί η κυριαρχία των «Reaper» φτάνει στο τέλος της;
Ποια drones θα τα αντικαταστήσουν και ποια η σχέση με την ειδική στρατιωτική επιχείρηση της Ρωσίας στην Ουκρανία;
Η πτώση της κυριαρχίας των Reaper αφήνουν χώρο για νέα είδη drones που αναμένεται να τα αντικαταστήσουν….
Το τέλος της κυριαρχίας των MQ-9 Reaper
Το MQ-9 Reaper, το οποίο εισήλθε σε επιχειρησιακή χρήση την τελευταία δεκαετία, αποτέλεσε ένα από τα πιο ισχυρά όπλα των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων.
Στις συγκρούσεις με άτακτες ομάδες ανταρτών, των οποίων το κύριο μέσο αντιαεροπορικής άμυνας ήταν τα πολυβόλα Kalashnikov και οι φορητοί αντιαεροπορικοί πύραυλοι, το Reaper ήταν ένα τρομακτικό όπλο.
Οπλισμένο με πυραύλους και ικανό να παραμείνει στον αέρα για έως και 24 ώρες, το Reaper – αλλά και ο προκάτοχος του, το MQ-1 Predator – υπήρξαν όχι μόνο σύμβολα της εποχής των drones, αλλά και αναπόσπαστο κομμάτι των στρατηγικών επιθέσεων κατά ανταρτών και εχθρικών δυνάμεων σε περιοχές συγκρούσεων όπως το Αφγανιστάν
Ωστόσο, με την ανάπτυξη νέων αντιαεροπορικών συστημάτων και την αυξημένη ικανότητα των εχθρικών δυνάμεων να εντοπίζουν και να καταρρίπτουν τέτοιου τύπου drones, η κυριαρχία του φαίνεται να μειώνεται ή καλύτερα να πλησιάζει στο τέλος της.
Ο ουρανός, όπως αναφέρει το Business Insider, δεν είναι πια τόσο ευνοϊκός για το MQ-9 Reaper.
Ιδανικός στόχος
Το MQ-9 Reaper, που κατασκευάστηκε από την εταιρεία General Atomics, έχει μεγάλο μέγεθος και βάρος.
Για παράδειγμα, το άνοιγμα των φτερών του φτάνει τα 25 μέτρα, ενώ το μέγιστο βάρος απογείωσης είναι 4760 κιλά.
Η μέγιστη ταχύτητα του αεροσκάφους είναι 250/400 χλμ./ώρα, και η εμβέλεια πτήσης φτάνει τα 1.900 χιλιόμετρα.
Η τιμή του είναι επίσης εντυπωσιακή – 30 εκατομμύρια δολάρια.
Ένα τέτοιο αεροσκάφος είναι πολύ επικίνδυνο όταν χρησιμοποιείται για επιθέσεις κατά ομάδων ανταρτών, οι οποίες δεν βλέπουν και δεν ακούν το «Reaper» και δεν μπορούν να του αντισταθούν.
Για παράδειγμα, από τον Σεπτέμβριο του 2007 μέχρι τον Ιούλιο του 2008, τα MQ-9 πραγματοποίησαν 480 αποστολές στον Αφγανιστάν, με συνολική διάρκεια άνω των 3.800 ωρών.
Ωστόσο, εάν ο εχθρός διαθέτει ανεπτυγμένα συστήματα ραντάρ, αντιαεροπορική κάλυψη και κάλυψη αεροπορίας, το MQ-9 Reaper είναι ένας ιδανικός στόχος για αντιαεροπορικά πυραυλικά συστήματα και μαχητικά αεροσκάφη, λόγω του μεγέθους του, της σχετικά χαμηλής ταχύτητας και της σχεδόν μηδενικής ευχέρειας ελιγμών.
Και η πρακτική των τελευταίων ετών το επιβεβαιώνει.
Γι' αυτό πολλοί ειδικοί στη Δύση αναρωτιούνται: μήπως ήρθε η ώρα να σταματήσουν να αγοράζουν ακριβά UAV κλάσης MALE, όπως το Reaper (ή τους αντίστοιχους τύπους, όπως το MQ-1C Grey Eagle);
Μεγάλες απώλειες
Κατά την άποψή τους, είναι καλύτερο να αποκτηθούν μικρότερα και φθηνότερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τα οποία είναι λιγότερο δαπανηρά να χαθούν κατά τη διάρκεια των στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Η αδυναμία του MQ-9 Reaper να ανταπεξέλθει σε προηγμένα συστήματα ραντάρ και αντιαεροπορικής άμυνας έγινε εμφανής σε πρόσφατες συγκρούσεις.
Για παράδειγμα, η κατάρριψη δεκάδων MQ-9 Reaper από τους Houthi στην Υεμένη δείχνει την ευπάθεια του αεροσκάφους όταν αντιμετωπίζει εξελιγμένα, αλλά παλαιότερα συστήματα αεράμυνας.
Αν και οι απώλειες δεν αγγίζουν τις περισσότερες σύγχρονες αντιαεροπορικές τεχνολογίες, εντούτοις το υψηλό κόστος του Reaper (30 εκατομμύρια δολάρια ανά μονάδα) καθιστά το σενάριο της απώλειας ενός τέτοιου drone ιδιαίτερα δαπανηρό.
Από τον Οκτώβριο του 2023, οι αντάρτες Houthi στην Υεμένη κατέρριψαν τουλάχιστον 15 UAV MQ-9 Reaper, επτά από τα οποία καταστράφηκαν τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2025.
Σε χρηματική αξία, οι απώλειες για τις ΗΠΑ ξεπερνούν τα 500 εκατομμύρια δολάρια.
Είναι προφανές ότι εάν οι Houthi διέθεταν σύγχρονα αντιαεροπορικά συστήματα με όλα τα απαραίτητα συστατικά τους, τότε θα είχαν καταρρίψει πολλά περισσότερα Reaper.
Ωστόσο, οι αντάρτες στην Υεμένη διαθέτουν στην καλύτερη περίπτωση παρωχημένα αντιαεροπορικά συστήματα S-75, το αντιαεροπορικό σύστημα 2K12 ή τα ιρανικά αντίστοιχα, κατασκευασμένα τη δεκαετία του 1960.
Η αναγνώριση του κόστους-αποτελεσματικότητας
Κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία, τα UAV του ουκρανικού στρατού, τα τουρκικής παραγωγής TB2 Bayraktar, οπλισμένα με πυραύλους κατά τανκς με λέιζερ καθοδήγησης, έδειξαν κάποια αποτελέσματα κατά την αρχή των επιχειρήσεων.
Ωστόσο, στη συνέχεια, δεκάδες TB2 καταστράφηκαν μετά την ενεργοποίηση των ρωσικών συστημάτων αντιαεροπορικής άμυνας, και το «Bayraktar» εξαφανίστηκε από τον ουκρανικό ουρανό.
Με παρόμοιο τρόπο, τα ισραηλινά UAV «Hermes» έγιναν θύματα καθοδηγούμενων αντιαεροπορικών πυραύλων της Hezbollah.
Η ανάλυση των στρατιωτικών αναλυτών δείχνει ότι το κόστος των ακριβών UAV, όπως το MQ-9 Reaper, θέτει σοβαρά ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα και την οικονομική βιωσιμότητα των μεγάλων μη επανδρωμένων αεροσκαφών στις σύγχρονες στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Όλο και περισσότεροι ειδικοί προτείνουν την αντικατάστασή τους με μικρότερα και πιο οικονομικά drones, που μπορεί να μην έχουν την ίδια επιβλητικότητα, αλλά είναι πιο πρακτικά και λιγότερο ακριβά σε περίπτωση απώλειας.
Αξιολογήσεις από δυτικούς αναλυτές κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης στην Ουκρανία δείχνουν ότι η τιμή στην οποία το UAV είναι κατάλληλο για τουλάχιστον αναγνωριστικές αποστολές είναι κάτω από 200.000 δολάρια.
Αλλά όχι 30 εκατομμύρια δολάρια (MQ-9 Reaper) ή 5 εκατομμύρια δολάρια (TB2 Bayraktar).
Ο πόλεμος των μικρών UAV
Αντί των μεγάλων και ακριβών drones, το πεδίο της μάχης της Ουκρανίας έδειξε τη δύναμη των μικρών, φθηνών UAV (όπως τα FPV), τα οποία χρησιμοποιούνται σε μεγάλες ποσότητες και έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματικά για επιθέσεις σε εχθρικές θέσεις και οχήματα.
Αυτά τα drones, συχνά εμπορικής παραγωγής και με τιμές που κυμαίνονται από μερικές εκατοντάδες μέχρι λίγα χιλιάδες δολάρια, έχουν κυριαρχήσει στον πόλεμο, καταστρέφοντας ακόμα και τεθωρακισμένα οχήματα και παραλύοντας τις εχθρικές δυνάμεις.
Η επόμενη γενιά drones
Η αυξανόμενη ανάγκη για οικονομικά αποδοτικά και ευέλικτα UAV, σε συνδυασμό με τις σύγχρονες στρατηγικές της μάχης, υποδηλώνει ότι η επόμενη γενιά μη επανδρωμένων αεροσκαφών θα εστιάσει σε μικρότερα και πιο εξειδικευμένα μοντέλα.
Η σύγχρονη στρατιωτική τεχνολογία τείνει να προσανατολίζεται σε μη επανδρωμένα αεροσκάφη που μπορούν να εκτελούν μια πληθώρα αποστολών, από επιθέσεις κατά στόχων μέχρι συλλογή πληροφοριών, με κόστος πολύ μικρότερο από τα μεγαλεπήβολα Reaper.
Είναι σαφές ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη του μέλλοντος θα χρειαστεί να είναι πιο ευέλικτα, πιο δύσκολα να εντοπιστούν και πιο προσαρμοστικά στις απαιτήσεις του σύγχρονου πεδίου μάχης.
To «Reaper» φαίνεται να αποχαιρετά τον ουρανό, και τη θέση του να παίρνουν νέες, πιο οικονομικές λύσεις, που θα καθορίσουν την πορεία των μελλοντικών συγκρούσεων.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών