Σε μια περίοδο πρωτοφανούς γεωπολιτικής αστάθειας και οικονομικής αβεβαιότητας, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Lars Klingbeil, ανεβαίνει στην κορυφή της γερμανικής και ευρωπαϊκής πολιτικής σαν… ροκ σταρ χωρίς πρόβα.
Από την κιθάρα και τα φοιτητικά συγκροτήματα, στον ρόλο του αντικαταστάτη του Olaf Scholz, ο νέος υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας καλείται να διαχειριστεί εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ, να ερμηνεύσει σφιχτούς ευρωπαϊκούς κανόνες και να ηγηθεί μιας ιστορικής στροφής στη δημοσιονομική πολιτική του Βερολίνου. Μόνο που υπάρχει ένα πρόβλημα: Δεν έχει καμία προηγούμενη εμπειρία διακυβέρνησης. Και τώρα, με τα βλέμματα όλης της Ευρώπης στραμμένα πάνω του, οι πρώτες ρωγμές αρχίζουν να φαίνονται.
Σύμφωνα με το Politico, το άλμα του Lars Klingbeil στην κορυφή της γερμανικής πολιτικής ξεκίνησε σε μια ημέρα άνευ προηγουμένου ήττας για το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα του (SPD). Ως ένα από τα κορυφαία στελέχη του SPD κατά τη θητεία του πρώην καγκελάριου Olaf Scholz, ο Klingbeil έφερε αναμφίβολα μεγάλο μερίδιο της ευθύνης για το χειρότερο εκλογικό αποτέλεσμα του κόμματος σε εθνικό επίπεδο στη σύγχρονη ιστορία, κατά τις πρόωρες εκλογές του Φεβρουαρίου. Αντί όμως να καταρρεύσει μαζί με την ήττα του SPD, αναδείχθηκε στο νέο πρόσωπο του κόμματος και σε έναν από τους πιο ισχυρούς πολιτικούς της Γερμανίας, αναλαμβάνοντας χρέη αντικαγκελάριου και υπουργού Οικονομικών στη νέα κυβέρνηση συνασπισμού υπό τον καγκελάριο Friedrich Merz.
Την ώρα που η Γερμανία, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, βρίσκεται στο κατώφλι μιας ιστορικής αύξησης δανεισμού και δαπανών, ο έλεγχος του Klingbeil στο δημόσιο ταμείο του προσφέρει τεράστια επιρροή στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής πορείας. Το μόνο ερώτημα είναι αν η πολιτική δεξιοτεχνία που του χάρισε αυτή τη θεαματική άνοδο στο εσωτερικό, θα είναι αρκετή για να αντεπεξέλθει σε μία από τις πιο απαιτητικές και κρίσιμες θέσεις της ευρωπαϊκής πολιτικής – τη στιγμή που η ήπειρος αντιμετωπίζει πόλεμο, την αποδυνάμωση της συμμαχίας με τις ΗΠΑ και σοβαρή οικονομική αβεβαιότητα.
«Όταν κάποιος συγκεντρώνει όλη την εξουσία στα χέρια του, τότε φυσικά θα θεωρηθεί υπεύθυνος για τα λάθη του», δήλωσε στέλεχος του SPD, υπό καθεστώς ανωνυμίας. Στο παρελθόν, ο Klingbeil μπορούσε να ρίχνει την ευθύνη για τις αποτυχίες του κόμματος σε άλλους – όπως στη χαμηλή δημοτικότητα του Scholz, είπε ο ίδιος βουλευτής. «Τώρα όμως, είναι αυτός που πρέπει να φέρει αποτελέσματα».
«Στο χείλος του γκρεμού»
Γιος στρατιωτικού, ο Klingbeil μεγάλωσε στην πόλη Munster της βόρειας Γερμανίας – έδρα μιας από τις μεγαλύτερες βάσεις του γερμανικού στρατού. Αν και μεγάλωσε σε στρατιωτικό περιβάλλον, απέρριπτε την ιεραρχική του φύση και ήταν από τους λίγους συμμαθητές του που επέλεξαν να μην υπηρετήσουν τη στρατιωτική θητεία.
Αντί γι’ αυτό, έπαιζε κιθάρα σε ροκ συγκροτήματα, μεταξύ των οποίων και ένα που λεγόταν Pflaumenmus («Μαρμελάδα Δαμάσκηνο»), και κάποτε αστειεύτηκε λέγοντας πως ήθελε να γίνει αστέρας του punk rock, «αλλά μάλλον κανένας άλλος δεν το ήθελε». Μέχρι και σήμερα, διατηρεί τις κιθάρες του στο σπίτι και στο γραφείο του, λέγοντας ότι το παίξιμο της κιθάρας «είναι για μένα σαν διαλογισμός».
Ο ίδιος λέει ότι η ανάρρωσή του από καρκίνο της γλώσσας το 2014 έχει διαμορφώσει βαθιά την κοσμοθεωρία του. «Βλέπεις τη ζωή αλλιώς όταν έχεις βρεθεί στο χείλος του γκρεμού», είπε σε μια συνέντευξη podcast.
Εδραίωση στην εξουσία
Κατά τη διάρκεια των εντατικών διαπραγματεύσεων για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού μεταξύ συντηρητικών και SPD, ο Klingbeil ανέπτυξε στενή προσωπική σχέση με τον Merz, σύμφωνα με πρόσωπα που γνωρίζουν τις συνομιλίες.
Ήταν τότε που η επιρροή του Klingbeil στο εσωτερικό του SPD εκτινάχθηκε. Πριν ακόμη ανακοινωθεί η συμφωνία συνασπισμού, είχε ήδη εξασφαλίσει από τον Merz την ικανοποίηση ενός χρόνιου αιτήματος του SPD: τη δυνατότητα μαζικού δανεισμού για τη χρηματοδότηση της άμυνας και των υποδομών της Γερμανίας. Επιπλέον, κατάφερε να διασφαλίσει τον έλεγχο επτά υπουργείων για το SPD – μεταξύ αυτών των νευραλγικών υπουργείων Οικονομικών, Άμυνας και Εργασίας.
Ανάμεσα στους υπουργούς που διόρισε ήταν και ο Boris Pistorius – ο πιο δημοφιλής πολιτικός της Γερμανίας και ο μόνος που διατήρησε τη θέση του από την προηγούμενη κυβέρνηση. Πριν από τις διαπραγματεύσεις, δεν ήταν σαφές αν ηγετικό ρόλο στο SPD θα αναλάμβανε ο Pistorius ή ο Klingbeil. Τελικά, ήταν ο Klingbeil που επικράτησε.
Για να εδραιώσει τη θέση του, παρότι ανήκει στην πιο συντηρητική πτέρυγα του SPD, τοποθέτησε σε υπουργεία και κομματικές θέσεις πολλούς νέους και προοδευτικούς πολιτικούς, κερδίζοντας ευρεία στήριξη στις εσωκομματικές ισορροπίες. Μετά την ευρείας κλίμακας αναδιάταξη της ηγεσίας, ο Klingbeil παραμένει από τους ελάχιστους επιζώντες.
«Έδωσε αντιπροσώπευση σε όσο το δυνατόν περισσότερες ομάδες, για να γίνει λιγότερο ευάλωτος — και επειδή ξέρει ότι με αυτόν τον τρόπο μπορεί να δεσμεύσει και τους εσωτερικούς του αντιπάλους», δήλωσε βουλευτής του SPD από την αριστερή πτέρυγα. «Όταν υπάρχει τόσο ισχυρή ηγετική φιγούρα γύρω από την οποία χτίζεται το κόμμα, πάντα θα υπάρχουν αντιδράσεις», πρόσθεσε. «Από την άλλη, αναρωτιέμαι ποιος άλλος θα μπορούσε να είναι στη θέση του – γιατί δεν υπάρχουν, ή υπάρχουν ελάχιστες, εναλλακτικές».
Τα δύσκολα τώρα αρχίζουν
Η ιστορική μεταστροφή στη γερμανική δημοσιονομική πολιτική που διαπραγματεύτηκε ο Klingbeil με τον Merz απελευθερώνει τώρα εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ – και ο νέος υπουργός Οικονομικών πρέπει να τα διαχειριστεί. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά περίπλοκο έργο, ακόμη και για κάποιον με εμπειρία στη διακυβέρνηση, πόσο μάλλον για έναν πρωτάρη.
Πέρα από αυτό, έχει μπροστά του την πιο άμεση και τεχνική πρόκληση: να περάσει τους προϋπολογισμούς του τρέχοντος και του επόμενου έτους ως το φθινόπωρο. Η αποστολή αυτή έγινε ακόμη πιο δύσκολη την Πέμπτη, όταν ανακοίνωσε ότι λόγω της αδύναμης οικονομίας, τα φορολογικά έσοδα της Γερμανίας αναμένεται να είναι κατά 33,3 δισεκατομμύρια ευρώ λιγότερα μέχρι το 2029 από τις προηγούμενες προβλέψεις.
Θα πρέπει επίσης να ισορροπήσει την επέκταση των δημοσιονομικών δαπανών με τους αυστηρούς κανόνες της ΕΕ για τα ελλείμματα – κανόνες που η ίδια η Γερμανία απαιτούσε επί χρόνια από τους εταίρους της.
Ο Klingbeil φέρεται να σκοπεύει να εστιάσει στην πολιτική στρατηγική και επικοινωνία, αναθέτοντας τις τεχνικές λεπτομέρειες στην ομάδα των ειδικών του, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Handelsblatt. Ωστόσο, πηγές από το υπουργείο δηλώνουν πως αυτό είναι συνταγή αποτυχίας, καθώς ένας επιτυχημένος υπουργός, λένε, πρέπει να έχει πλήρη αντίληψη και των τεχνοκρατικών λεπτομερειών.
Το μεγαλύτερο στοίχημά του, όμως, είναι ίσως η οικοδόμηση εμπιστοσύνης με τους ομολόγους του στις Βρυξέλλες.
Στην πρώτη του συνάντηση με Ευρωπαίους υπουργούς Οικονομικών στις Βρυξέλλες, ο Klingbeil φάνηκε απροετοίμαστος όταν δημοσιογράφοι τον πίεσαν με ερωτήσεις για το πώς σκοπεύει να συμβιβάσει τα γερμανικά σχέδια δαπανών με τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ, που περιορίζουν τα ελλείμματα στο 3% του ΑΕΠ.
«Ζητώ την κατανόησή σας. Είναι μόλις η πέμπτη μου ημέρα στο αξίωμα», απάντησε στους δημοσιογράφους. «Όλα αυτά τα ζητήματα θα διευθετηθούν τις επόμενες εβδομάδες».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών