Σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, η Κομισιόν εξετάζει την επιβολή περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων (capital controls) και τελωνειακών δασμών
Σχέδιο, που παρακάμπτει βασικές δημοκρατικές διαδικασίες, εξετάζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να διασφαλίσει τη συνέχιση των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας – ακόμη κι αν χρειαστεί να παραμερίσει κράτη-μέλη που αντιτίθενται.
Σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, η Κομισιόν εξετάζει την επιβολή περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων (capital controls) και τελωνειακών δασμών, στην περίπτωση που η Ουγγαρία επιχειρήσει να μπλοκάρει την παράταση των οικονομικών μέτρων κατά της Μόσχας.
Όπως αποκαλύπτουν πέντε αξιωματούχοι που παρακολουθούν τις εξελίξεις, οι Βρυξέλλες σχεδιάζουν να μεταφέρουν τις κυρώσεις –συμπεριλαμβανομένων των περίπου 200 δισ. ευρώ σε δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία– σε διαφορετικό νομικό πλαίσιο, έτσι ώστε να παρακάμψουν το δικαίωμα βέτο της Βουδαπέστης.
Η προετοιμασία αυτή πραγματοποιείται σε μια περίοδο που η ΕΕ επιδιώκει να εντείνει την οικονομική πίεση προς τη Ρωσία, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί, μέσω διπλωματικών διαύλων, να την οδηγήσει σε συμφωνία για κατάπαυση του πυρός και έναρξη ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία.
Το ουγγρικό βέτο
Η Ουγγαρία, με τον πρωθυπουργό της Victor Orban, έχει επανειλημμένα καθυστερήσει ή παρεμποδίσει την υιοθέτηση νέων κυρώσεων.
Τώρα, απειλεί να ασκήσει βέτο στην εξάμηνη παράταση των ισχυουσών κυρώσεων, οι οποίες λήγουν στο τέλος Ιουλίου, εφόσον δεν υπάρξει ομοφωνία μεταξύ των 27 κρατών-μελών.
Οι περιορισμοί περιλαμβάνουν απαγορεύσεις εισαγωγών και ανώτατα όρια τιμών σε ενεργειακά προϊόντα.
Ως εναλλακτική, εξετάζεται η υιοθέτηση μέτρων που δεν απαιτούν ομοφωνία αλλά απλή πλειοψηφία. Μεταξύ αυτών, είναι η επιβολή capital controls για να εμποδιστεί η διαρροή χρημάτων προς τη Ρωσία και οι τελωνειακοί δασμοί στις εισαγωγές. Σε παλαιότερο σενάριο, προβλεπόταν η δυνατότητα επιβολής μονομερών μέτρων από χώρες όπως το Βέλγιο – όπου βρίσκεται και η πλειοψηφία των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων – ώστε να απαγορεύσουν την επιστροφή τους στη Ρωσία.
«Όλοι επικεντρωνόμαστε στο Σχέδιο Α», δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους, «αλλά παράλληλα γίνονται συζητήσεις για την νομική βάση εναλλακτικών σεναρίων».
Νέο πακέτο κυρώσεων
Παρά τις ενστάσεις του παρελθόντος, η Ουγγαρία δεν προέβαλε σοβαρές αντιρρήσεις στο νέο – 17ο κατά σειρά – πακέτο κυρώσεων, το οποίο συζητήθηκε τη Δευτέρα 12 Μαΐου από τους πρέσβεις των κρατών-μελών.
Το πακέτο στοχεύει κυρίως εταιρείες από την Κίνα και άλλες χώρες, οι οποίες βοηθούν τη Ρωσία να παρακάμψει τις υφιστάμενες κυρώσεις, και αναμένεται να εγκριθεί επίσημα την Τετάρτη 14 Μαΐου και να τεθεί σε εφαρμογή στις αρχές της επόμενης εβδομάδας.
Τον Ιανουάριο, η ΕΕ είχε ήδη επιβάλει δασμούς σε ρωσικά και λευκορωσικά λιπάσματα – μια κίνηση που δείχνει τον τρόπο με τον οποίο ενδέχεται να «μεταμφιεστούν» μελλοντικές κυρώσεις ως εμπορικά μέτρα.
Επόμενες κινήσεις
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να παρουσιάσει τον επόμενο μήνα νομικές προτάσεις για την απαγόρευση σύναψης νέων συμβολαίων προμήθειας ρωσικού φυσικού αερίου και spot αγορών, με στόχο τη σταδιακή πλήρη διακοπή τους έως το 2027.
Επίσης, προτείνει την επιβολή δασμών στο εμπλουτισμένο ουράνιο, ως μέρος της στρατηγικής απεξάρτησης από τα ρωσικά καύσιμα.
Ωστόσο, αρκετοί Ευρωπαίοι διπλωμάτες εκφράζουν ανησυχίες πως τέτοιες αποφάσεις, αν δεν έχουν ισχυρό νομικό έρεισμα, ενδέχεται να προκαλέσουν προσφυγές στα δικαστήρια από επιχειρήσεις.
Πίεσαν λοιπόν την Επιτροπή να διασφαλίσει τη νομική εγκυρότητα οποιουδήποτε νέου μέτρου.
Κατά τη διάρκεια συνάντησης την προηγούμενη εβδομάδα, στελέχη της Κομισιόν φέρονται να αιφνιδιάστηκαν από το κλίμα δυσπιστίας και υποστήριξαν ότι πάνω στα μέτρα εργάζονται «οι καλύτεροι ειδικοί», σύμφωνα με έναν εκ των παρισταμένων.
Η Ρωσία έχει έτοιμη την απάντησή της στις εκτεταμένες κυρώσεις των ΗΠΑ
Στο μεταξύ, η Ρωσία προχωρά σε μέτρα διαφοροποίησης των εξαγωγών της, με στόχο την προστασία κρίσιμων αγαθών που ενδέχεται να πληγούν σε περίπτωση επιβολής νέων εκτεταμένων κυρώσεων από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αυτό δήλωσε ο αναπληρωτής διευθυντής του Τμήματος Ελέγχου Εξωτερικών Περιορισμών του ρωσικού Υπουργείου Οικονομικών, Dmitry Kiku, στο πλαίσιο συζήτησης που πραγματοποιήθηκε στο Valdai International Club.
Σύμφωνα με τον Dmitry Kiku, η πολιτική της Ουάσιγκτον εντείνει τις διεθνείς εντάσεις και αποξενώνει χώρες που επιθυμούν να διατηρήσουν εποικοδομητικές σχέσεις με τη Μόσχα.
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα ανέφερε την Κίνα, η οποία, παρά τις πιέσεις, δεν ευθυγραμμίζεται πάντα με τις αμερικανικές αποφάσεις, επιλέγοντας να ενεργεί με γνώμονα τα δικά της συμφέροντα.
Ο όγκος του διμερούς εμπορίου μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ έχει πλέον συρρικνωθεί στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριάντα ετών.
Στις αρχές του 2024, περιορίστηκε στα 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια — ποσό αντίστοιχο με εκείνο του 1992.
Τα βασικά ρωσικά εξαγώγιμα προϊόντα προς τις Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν τα ορυκτά λιπάσματα, τα πυρηνικά καύσιμα και τα μέταλλα της ομάδας της πλατίνας, όπως το παλλάδιο και το ρόδιο, τα οποία έχουν σημαντικές εφαρμογές στη βιομηχανία, ιδίως στην κατασκευή καταλυτών και ηλεκτρονικού εξοπλισμού.
Σε απάντηση στην απειλή νέων κυρώσεων, οι ρωσικές αρχές ενισχύουν μηχανισμούς περιορισμού των συνεπειών στην οικονομία.
Συγκεκριμένα, διερευνούν εναλλακτικές αγορές και ενισχύουν τη συνεργασία με φιλικές χώρες στο πλαίσιο οργανισμών όπως οι BRICS, ο Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) και η Ευρασιατική Οικονομική Ένωση (EAEU).
Παράλληλα, στις Ηνωμένες Πολιτείες κλιμακώνεται η ρητορική περί νέων κυρώσεων.
Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Lindsey Graham από τη Νότια Καρολίνα, γνωστός για τη στενή του σχέση με τον Donald Trump, ανακοίνωσε την προετοιμασία ενός νομοσχεδίου για την επιβολή «συντριπτικών κυρώσεων» κατά της Ρωσίας.
Σύμφωνα με το Bloomberg, το σχέδιο έχει ήδη τη στήριξη 72 γερουσιαστών.
Το νομοσχέδιο προβλέπει αυστηρά οικονομικά μέτρα σε περίπτωση που η Ρωσία αρνηθεί να προσέλθει σε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία.
Μεταξύ άλλων, προτείνεται η επιβολή δασμών ύψους 500% σε προϊόντα προερχόμενα από χώρες που συνεχίζουν να αγοράζουν ρωσικούς ενεργειακούς πόρους — όπως πετρέλαιο, φυσικό αέριο, προϊόντα διύλισης και ουράνιο.
Επιπλέον, προβλέπεται η απαγόρευση αγοράς ρωσικού κρατικού χρέους από Αμερικανούς πολίτες.
Κατά τον Graham, τα μέτρα αυτά έχουν σχεδιαστεί ώστε να προκαλέσουν σοβαρό πλήγμα στη ρωσική οικονομία και να λειτουργήσουν ως αποτελεσματικό εργαλείο πίεσης.
Ο ίδιος περιγράφει την πρόταση ως στρατηγική που αντικατοπτρίζει την επίσημη θέση της Γερουσίας των ΗΠΑ, η οποία θεωρεί τη Ρωσία ως κύρια απειλή για την παγκόσμια σταθερότητα.
Υπό το βάρος των κυρώσεων, η Μόσχα εντείνει τη συνεργασία με χώρες της Ασίας και της Μέσης Ανατολής, επιδιώκοντας να μειώσει την εξάρτησή της από τις δυτικές αγορές και τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Μεταξύ των βασικών προτεραιοτήτων είναι η ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής και η διεύρυνση των εφοδιαστικών αλυσίδων μέσω εναλλακτικών διαδρομών, όπως η Βόρεια Θαλάσσια Οδός και ο Διεθνής Διάδρομος Μεταφορών Βορρά-Νότου.
www.bankingnews.gr
Σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, η Κομισιόν εξετάζει την επιβολή περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων (capital controls) και τελωνειακών δασμών, στην περίπτωση που η Ουγγαρία επιχειρήσει να μπλοκάρει την παράταση των οικονομικών μέτρων κατά της Μόσχας.
Όπως αποκαλύπτουν πέντε αξιωματούχοι που παρακολουθούν τις εξελίξεις, οι Βρυξέλλες σχεδιάζουν να μεταφέρουν τις κυρώσεις –συμπεριλαμβανομένων των περίπου 200 δισ. ευρώ σε δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία– σε διαφορετικό νομικό πλαίσιο, έτσι ώστε να παρακάμψουν το δικαίωμα βέτο της Βουδαπέστης.
Η προετοιμασία αυτή πραγματοποιείται σε μια περίοδο που η ΕΕ επιδιώκει να εντείνει την οικονομική πίεση προς τη Ρωσία, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί, μέσω διπλωματικών διαύλων, να την οδηγήσει σε συμφωνία για κατάπαυση του πυρός και έναρξη ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία.
Το ουγγρικό βέτο
Η Ουγγαρία, με τον πρωθυπουργό της Victor Orban, έχει επανειλημμένα καθυστερήσει ή παρεμποδίσει την υιοθέτηση νέων κυρώσεων.
Τώρα, απειλεί να ασκήσει βέτο στην εξάμηνη παράταση των ισχυουσών κυρώσεων, οι οποίες λήγουν στο τέλος Ιουλίου, εφόσον δεν υπάρξει ομοφωνία μεταξύ των 27 κρατών-μελών.
Οι περιορισμοί περιλαμβάνουν απαγορεύσεις εισαγωγών και ανώτατα όρια τιμών σε ενεργειακά προϊόντα.
Ως εναλλακτική, εξετάζεται η υιοθέτηση μέτρων που δεν απαιτούν ομοφωνία αλλά απλή πλειοψηφία. Μεταξύ αυτών, είναι η επιβολή capital controls για να εμποδιστεί η διαρροή χρημάτων προς τη Ρωσία και οι τελωνειακοί δασμοί στις εισαγωγές. Σε παλαιότερο σενάριο, προβλεπόταν η δυνατότητα επιβολής μονομερών μέτρων από χώρες όπως το Βέλγιο – όπου βρίσκεται και η πλειοψηφία των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων – ώστε να απαγορεύσουν την επιστροφή τους στη Ρωσία.
«Όλοι επικεντρωνόμαστε στο Σχέδιο Α», δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους, «αλλά παράλληλα γίνονται συζητήσεις για την νομική βάση εναλλακτικών σεναρίων».
Νέο πακέτο κυρώσεων
Παρά τις ενστάσεις του παρελθόντος, η Ουγγαρία δεν προέβαλε σοβαρές αντιρρήσεις στο νέο – 17ο κατά σειρά – πακέτο κυρώσεων, το οποίο συζητήθηκε τη Δευτέρα 12 Μαΐου από τους πρέσβεις των κρατών-μελών.
Το πακέτο στοχεύει κυρίως εταιρείες από την Κίνα και άλλες χώρες, οι οποίες βοηθούν τη Ρωσία να παρακάμψει τις υφιστάμενες κυρώσεις, και αναμένεται να εγκριθεί επίσημα την Τετάρτη 14 Μαΐου και να τεθεί σε εφαρμογή στις αρχές της επόμενης εβδομάδας.
Τον Ιανουάριο, η ΕΕ είχε ήδη επιβάλει δασμούς σε ρωσικά και λευκορωσικά λιπάσματα – μια κίνηση που δείχνει τον τρόπο με τον οποίο ενδέχεται να «μεταμφιεστούν» μελλοντικές κυρώσεις ως εμπορικά μέτρα.
Επόμενες κινήσεις
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να παρουσιάσει τον επόμενο μήνα νομικές προτάσεις για την απαγόρευση σύναψης νέων συμβολαίων προμήθειας ρωσικού φυσικού αερίου και spot αγορών, με στόχο τη σταδιακή πλήρη διακοπή τους έως το 2027.
Επίσης, προτείνει την επιβολή δασμών στο εμπλουτισμένο ουράνιο, ως μέρος της στρατηγικής απεξάρτησης από τα ρωσικά καύσιμα.
Ωστόσο, αρκετοί Ευρωπαίοι διπλωμάτες εκφράζουν ανησυχίες πως τέτοιες αποφάσεις, αν δεν έχουν ισχυρό νομικό έρεισμα, ενδέχεται να προκαλέσουν προσφυγές στα δικαστήρια από επιχειρήσεις.
Πίεσαν λοιπόν την Επιτροπή να διασφαλίσει τη νομική εγκυρότητα οποιουδήποτε νέου μέτρου.
Κατά τη διάρκεια συνάντησης την προηγούμενη εβδομάδα, στελέχη της Κομισιόν φέρονται να αιφνιδιάστηκαν από το κλίμα δυσπιστίας και υποστήριξαν ότι πάνω στα μέτρα εργάζονται «οι καλύτεροι ειδικοί», σύμφωνα με έναν εκ των παρισταμένων.
Η Ρωσία έχει έτοιμη την απάντησή της στις εκτεταμένες κυρώσεις των ΗΠΑ
Στο μεταξύ, η Ρωσία προχωρά σε μέτρα διαφοροποίησης των εξαγωγών της, με στόχο την προστασία κρίσιμων αγαθών που ενδέχεται να πληγούν σε περίπτωση επιβολής νέων εκτεταμένων κυρώσεων από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αυτό δήλωσε ο αναπληρωτής διευθυντής του Τμήματος Ελέγχου Εξωτερικών Περιορισμών του ρωσικού Υπουργείου Οικονομικών, Dmitry Kiku, στο πλαίσιο συζήτησης που πραγματοποιήθηκε στο Valdai International Club.
Σύμφωνα με τον Dmitry Kiku, η πολιτική της Ουάσιγκτον εντείνει τις διεθνείς εντάσεις και αποξενώνει χώρες που επιθυμούν να διατηρήσουν εποικοδομητικές σχέσεις με τη Μόσχα.
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα ανέφερε την Κίνα, η οποία, παρά τις πιέσεις, δεν ευθυγραμμίζεται πάντα με τις αμερικανικές αποφάσεις, επιλέγοντας να ενεργεί με γνώμονα τα δικά της συμφέροντα.
Ο όγκος του διμερούς εμπορίου μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ έχει πλέον συρρικνωθεί στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριάντα ετών.
Στις αρχές του 2024, περιορίστηκε στα 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια — ποσό αντίστοιχο με εκείνο του 1992.
Τα βασικά ρωσικά εξαγώγιμα προϊόντα προς τις Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν τα ορυκτά λιπάσματα, τα πυρηνικά καύσιμα και τα μέταλλα της ομάδας της πλατίνας, όπως το παλλάδιο και το ρόδιο, τα οποία έχουν σημαντικές εφαρμογές στη βιομηχανία, ιδίως στην κατασκευή καταλυτών και ηλεκτρονικού εξοπλισμού.
Σε απάντηση στην απειλή νέων κυρώσεων, οι ρωσικές αρχές ενισχύουν μηχανισμούς περιορισμού των συνεπειών στην οικονομία.
Συγκεκριμένα, διερευνούν εναλλακτικές αγορές και ενισχύουν τη συνεργασία με φιλικές χώρες στο πλαίσιο οργανισμών όπως οι BRICS, ο Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) και η Ευρασιατική Οικονομική Ένωση (EAEU).
Παράλληλα, στις Ηνωμένες Πολιτείες κλιμακώνεται η ρητορική περί νέων κυρώσεων.
Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Lindsey Graham από τη Νότια Καρολίνα, γνωστός για τη στενή του σχέση με τον Donald Trump, ανακοίνωσε την προετοιμασία ενός νομοσχεδίου για την επιβολή «συντριπτικών κυρώσεων» κατά της Ρωσίας.
Σύμφωνα με το Bloomberg, το σχέδιο έχει ήδη τη στήριξη 72 γερουσιαστών.
Το νομοσχέδιο προβλέπει αυστηρά οικονομικά μέτρα σε περίπτωση που η Ρωσία αρνηθεί να προσέλθει σε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία.
Μεταξύ άλλων, προτείνεται η επιβολή δασμών ύψους 500% σε προϊόντα προερχόμενα από χώρες που συνεχίζουν να αγοράζουν ρωσικούς ενεργειακούς πόρους — όπως πετρέλαιο, φυσικό αέριο, προϊόντα διύλισης και ουράνιο.
Επιπλέον, προβλέπεται η απαγόρευση αγοράς ρωσικού κρατικού χρέους από Αμερικανούς πολίτες.
Κατά τον Graham, τα μέτρα αυτά έχουν σχεδιαστεί ώστε να προκαλέσουν σοβαρό πλήγμα στη ρωσική οικονομία και να λειτουργήσουν ως αποτελεσματικό εργαλείο πίεσης.
Ο ίδιος περιγράφει την πρόταση ως στρατηγική που αντικατοπτρίζει την επίσημη θέση της Γερουσίας των ΗΠΑ, η οποία θεωρεί τη Ρωσία ως κύρια απειλή για την παγκόσμια σταθερότητα.
Υπό το βάρος των κυρώσεων, η Μόσχα εντείνει τη συνεργασία με χώρες της Ασίας και της Μέσης Ανατολής, επιδιώκοντας να μειώσει την εξάρτησή της από τις δυτικές αγορές και τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Μεταξύ των βασικών προτεραιοτήτων είναι η ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής και η διεύρυνση των εφοδιαστικών αλυσίδων μέσω εναλλακτικών διαδρομών, όπως η Βόρεια Θαλάσσια Οδός και ο Διεθνής Διάδρομος Μεταφορών Βορρά-Νότου.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών