Οι κρατικές εταιρείες του Ιράν εκμεταλλεύονται συχνά τον εταιρικό τομέα και την χρηματοπιστωτική υποδομή της Τουρκίας
Οι Ηνωμένες Πολιτείες επέβαλαν κυρώσεις σε μια τουρκική χημική εταιρεία που συνδέεται με μια φιλοκυβερνητική επιχειρηματική ομάδα, στέλνοντας ένα ισχυρό μήνυμα στην κυβέρνηση του Προέδρου Erdogan για τον ρόλο της στην παροχή βοήθειας στο Ιράν για την παράκαμψη των διεθνών περιορισμών.
Στις 30 Απριλίου 2025, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι η εταιρεία Kimpaş Kimyevi Maddeler Pazarlama Ticaret ve Sanayi A.Ş. (KİMPAŞ) με έδρα την Κωνσταντινούπολη είχε εισαγάγει πετροχημικά προϊόντα ιρανικής προέλευσης αξίας άνω των 15 εκατομμυρίων δολαρίων, παραβιάζοντας τις κυρώσεις των ΗΠΑ κατά του Ιράν.
Η εταιρεία φέρεται να προμηθεύτηκε τα υλικά από διάφορες ιρανικές οντότητες που έχουν κατονομαστεί από τις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των Jam Petrochemical Company, Tabriz Petrochemical Company και Persian Gulf Petrochemical Industry Commercial Co.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Εξωτερικών, αυτές οι συναλλαγές παραβίασαν κυρώσεις που αποσκοπούσαν στην αποκοπή των οικονομικών πόρων του ιρανικού καθεστώτος, οι οποίοι χρηματοδοτούν το πυρηνικό του πρόγραμμα, την τρομοκρατία και τις περιφερειακές μαχητικές δραστηριότητες.
Ως αποτέλεσμα, τα περιουσιακά στοιχεία και τα οικονομικά συμφέροντα της KİMPAŞ υπό τη δικαιοδοσία των ΗΠΑ έχουν παγώσει και απαγορεύεται σε άτομα και εταιρείες των ΗΠΑ να συνεργάζονται με την εταιρεία, εκτός εάν λάβουν ειδική άδεια από το Γραφείο Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων (OFAC) του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ.
Αυτή η ενέργεια τοποθετεί την KİMPAŞ σε έναν αυξανόμενο κατάλογο τουρκικών εταιρειών που κατηγορούνται ότι επιτρέπουν τα σχέδια αποφυγής κυρώσεων του Ιράν, σε αυτό που φαίνεται να είναι ένα επιτρεπτικό περιβάλλον που καλλιεργείται από τον Πρόεδρο Erdogan, ο οποίος φέρεται να επωφελείται προσωπικά από τέτοιες παράνομες συναλλαγές, ενώ παράλληλα πλουτίζει τους πολιτικούς του συμμάχους.
Οι κρατικές εταιρείες του Ιράν εκμεταλλεύονται συχνά τον εταιρικό τομέα και την χρηματοπιστωτική υποδομή της Τουρκίας για να διεξάγουν παραπλανητικές εμπορικές και χρηματικές συναλλαγές, επιτρέποντας τη συνέχιση των εξαγωγών ιρανικού πετρελαίου παρά τις διεθνείς κυρώσεις.
Αυτή η μακροχρόνια στρατηγική παράκαμψης έχει προκαλέσει αυξανόμενο έλεγχο από τις ΗΠΑ, ιδίως καθώς οι σύμμαχοι του Erdogan στις επιχειρήσεις φαίνεται να εμπλέκονται επανειλημμένα.
Οι ΗΠΑ υποψιάζονται εδώ και καιρό την κυβέρνηση Erdogan για εμπλοκή στην παραβίαση των ιρανικών κυρώσεων.
Το 2013, μαζικές έρευνες για διαφθορά αποκάλυψαν ότι ο Erdogan, μαζί με τους υπουργούς Μουαμέρ Ακσόι (Εσωτερικών), Εγκεμέν Μπαγίς (Ευρωπαϊκών Υποθέσεων) και Ζαφέρ Τσαγλαγιάν (Οικονομικών), συνεργάστηκαν στενά με τον Ρεζά Ζαράμπ, έναν ιρανό-τουρκικό υπήκοο, για να ξεπλύνουν ιρανικό χρήμα μέσω τουρκικών τραπεζών.
Η υπόθεση εκτροχιάστηκε μετά την παρέμβαση του Erdogan για να σταματήσει την έρευνα, να απολύσει εισαγγελείς, δικαστές και αρχηγούς της αστυνομίας και να παρουσιάσει την έρευνα ως «απόπειρα δικαστικού πραξικοπήματος».
Ο Ζαράμπ, ο οποίος αρχικά αφέθηκε ελεύθερος στην Τουρκία, επανέλαβε τις δραστηριότητές του υπό την φαινομενική προστασία της κυβέρνησης.
Το 2016, ο Ζαράμπ συνελήφθη από το FBI στο Μαϊάμι και αργότερα κατέθεσε σε αμερικανικό δικαστήριο εναντίον των πρώην Τούρκων υπουργών, λέγοντας ότι είχε πολυάριθμους αξιωματούχους στο μισθολόγιό του.
Η κατάθεσή του ενέπλεξε επίσης την Halkbank, μια τουρκική κρατική τράπεζα, και οδήγησε στην καταδίκη του Μεχμέτ Χακάν Ατίλα, του αναπληρωτή γενικού διευθυντή της, το 2018.
Ο Ατίλα εξέτισε την ποινή του στις ΗΠΑ πριν επιστρέψει στην Τουρκία τον Ιούλιο του 2019.
Την ίδια χρονιά, το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ απήγγειλε κατηγορίες κατά της Halkbank, κατηγορώντας την για τραπεζική απάτη, συνωμοσία και παραβίαση του καθεστώτος κυρώσεων κατά του Ιράν βάσει του Διεθνούς Νόμου περί Έκτακτης Ανάγκης Οικονομικών Εξουσιών.
Ο Πρόεδρος Erdogan έχει προσπαθήσει επανειλημμένα να πιέσει τρεις αμερικανικές κυβερνήσεις - αυτές του Ομπάμα, του Μπάιντεν και του Trump - να αποσύρουν τις υποθέσεις Ζαράμπ και Χάλκμπανκ, χωρίς επιτυχία. Κατέφυγε μάλιστα στην κράτηση Αμερικανών υπηκόων και υπαλλήλων προξενείων στην Τουρκία για να αποκτήσει πλεονέκτημα στις διαπραγματεύσεις, αλλά και αυτές οι προσπάθειες απέτυχαν.
www.bankingnews.gr
Στις 30 Απριλίου 2025, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι η εταιρεία Kimpaş Kimyevi Maddeler Pazarlama Ticaret ve Sanayi A.Ş. (KİMPAŞ) με έδρα την Κωνσταντινούπολη είχε εισαγάγει πετροχημικά προϊόντα ιρανικής προέλευσης αξίας άνω των 15 εκατομμυρίων δολαρίων, παραβιάζοντας τις κυρώσεις των ΗΠΑ κατά του Ιράν.
Η εταιρεία φέρεται να προμηθεύτηκε τα υλικά από διάφορες ιρανικές οντότητες που έχουν κατονομαστεί από τις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των Jam Petrochemical Company, Tabriz Petrochemical Company και Persian Gulf Petrochemical Industry Commercial Co.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Εξωτερικών, αυτές οι συναλλαγές παραβίασαν κυρώσεις που αποσκοπούσαν στην αποκοπή των οικονομικών πόρων του ιρανικού καθεστώτος, οι οποίοι χρηματοδοτούν το πυρηνικό του πρόγραμμα, την τρομοκρατία και τις περιφερειακές μαχητικές δραστηριότητες.
Ως αποτέλεσμα, τα περιουσιακά στοιχεία και τα οικονομικά συμφέροντα της KİMPAŞ υπό τη δικαιοδοσία των ΗΠΑ έχουν παγώσει και απαγορεύεται σε άτομα και εταιρείες των ΗΠΑ να συνεργάζονται με την εταιρεία, εκτός εάν λάβουν ειδική άδεια από το Γραφείο Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων (OFAC) του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ.
Αυτή η ενέργεια τοποθετεί την KİMPAŞ σε έναν αυξανόμενο κατάλογο τουρκικών εταιρειών που κατηγορούνται ότι επιτρέπουν τα σχέδια αποφυγής κυρώσεων του Ιράν, σε αυτό που φαίνεται να είναι ένα επιτρεπτικό περιβάλλον που καλλιεργείται από τον Πρόεδρο Erdogan, ο οποίος φέρεται να επωφελείται προσωπικά από τέτοιες παράνομες συναλλαγές, ενώ παράλληλα πλουτίζει τους πολιτικούς του συμμάχους.
Οι κρατικές εταιρείες του Ιράν εκμεταλλεύονται συχνά τον εταιρικό τομέα και την χρηματοπιστωτική υποδομή της Τουρκίας για να διεξάγουν παραπλανητικές εμπορικές και χρηματικές συναλλαγές, επιτρέποντας τη συνέχιση των εξαγωγών ιρανικού πετρελαίου παρά τις διεθνείς κυρώσεις.
Αυτή η μακροχρόνια στρατηγική παράκαμψης έχει προκαλέσει αυξανόμενο έλεγχο από τις ΗΠΑ, ιδίως καθώς οι σύμμαχοι του Erdogan στις επιχειρήσεις φαίνεται να εμπλέκονται επανειλημμένα.
Οι ΗΠΑ υποψιάζονται εδώ και καιρό την κυβέρνηση Erdogan για εμπλοκή στην παραβίαση των ιρανικών κυρώσεων.
Το 2013, μαζικές έρευνες για διαφθορά αποκάλυψαν ότι ο Erdogan, μαζί με τους υπουργούς Μουαμέρ Ακσόι (Εσωτερικών), Εγκεμέν Μπαγίς (Ευρωπαϊκών Υποθέσεων) και Ζαφέρ Τσαγλαγιάν (Οικονομικών), συνεργάστηκαν στενά με τον Ρεζά Ζαράμπ, έναν ιρανό-τουρκικό υπήκοο, για να ξεπλύνουν ιρανικό χρήμα μέσω τουρκικών τραπεζών.
Η υπόθεση εκτροχιάστηκε μετά την παρέμβαση του Erdogan για να σταματήσει την έρευνα, να απολύσει εισαγγελείς, δικαστές και αρχηγούς της αστυνομίας και να παρουσιάσει την έρευνα ως «απόπειρα δικαστικού πραξικοπήματος».
Ο Ζαράμπ, ο οποίος αρχικά αφέθηκε ελεύθερος στην Τουρκία, επανέλαβε τις δραστηριότητές του υπό την φαινομενική προστασία της κυβέρνησης.
Το 2016, ο Ζαράμπ συνελήφθη από το FBI στο Μαϊάμι και αργότερα κατέθεσε σε αμερικανικό δικαστήριο εναντίον των πρώην Τούρκων υπουργών, λέγοντας ότι είχε πολυάριθμους αξιωματούχους στο μισθολόγιό του.
Η κατάθεσή του ενέπλεξε επίσης την Halkbank, μια τουρκική κρατική τράπεζα, και οδήγησε στην καταδίκη του Μεχμέτ Χακάν Ατίλα, του αναπληρωτή γενικού διευθυντή της, το 2018.
Ο Ατίλα εξέτισε την ποινή του στις ΗΠΑ πριν επιστρέψει στην Τουρκία τον Ιούλιο του 2019.
Την ίδια χρονιά, το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ απήγγειλε κατηγορίες κατά της Halkbank, κατηγορώντας την για τραπεζική απάτη, συνωμοσία και παραβίαση του καθεστώτος κυρώσεων κατά του Ιράν βάσει του Διεθνούς Νόμου περί Έκτακτης Ανάγκης Οικονομικών Εξουσιών.
Ο Πρόεδρος Erdogan έχει προσπαθήσει επανειλημμένα να πιέσει τρεις αμερικανικές κυβερνήσεις - αυτές του Ομπάμα, του Μπάιντεν και του Trump - να αποσύρουν τις υποθέσεις Ζαράμπ και Χάλκμπανκ, χωρίς επιτυχία. Κατέφυγε μάλιστα στην κράτηση Αμερικανών υπηκόων και υπαλλήλων προξενείων στην Τουρκία για να αποκτήσει πλεονέκτημα στις διαπραγματεύσεις, αλλά και αυτές οι προσπάθειες απέτυχαν.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών