Μετά από έξι μήνες διαμάχης και επώδυνων διαπραγματεύσεων, η Ολλανδία έχει τελικά μια κυβερνητική συμφωνία για έναν νέο δεξιό κυβερνητικό συνασπισμό.
Από τότε που ο Wilders αιφνιδίασε την Ευρώπη με την εκλογική του νίκη πέρυσι, οι πιθανότητες ο βετεράνος... εμπρηστής να γίνει πρωθυπουργός και να συμμετάσχει στο τραπέζι των συνόδων κορυφής της ΕΕ είχαν εξασθενίσει.
Έχει επίσης αμβλύνει ορισμένες από τις πιο σκληρές πολιτικές του κατά του Ισλάμ, καθώς και την προηγούμενη πρότασή του για δημοψήφισμα σχετικά με την αποχώρηση από την ΕΕ, σε μια προσπάθεια να καταλήξει σε συμφωνία για να μοιραστεί την εξουσία με άλλα κόμματα.
Οι Βρυξέλλες προετοιμάζονται για σοκ
Αλλά οι Βρυξέλλες εξακολουθούν να είναι προετοιμασμένες για ένα σοκ.
Εάν επιβεβαιωθεί η συμφωνία συνασπισμού, στη νέα κυβέρνηση θα πρωταγωνιστούν το ακροδεξιό Κόμμα για την Ελευθερία (PVV) του Wilders μαζί με το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία (VVD), το δεξιό λαϊκιστικό Κίνημα Αγροτών-Πολιτών (BBB) και το κεντρώο Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο (NSC).
Ο πιο άμεσος πονοκέφαλος για το κατεστημένο της ΕΕ θα είναι πιθανότατα τα νέα ολλανδικά μεταναστευτικά σχέδια.
Ο συνασπισμός θέλει να έχει την «αυστηρότερη πολιτική ασύλου που υπήρξε ποτέ» μέσω ενός νόμου για την προσωρινή κρίση.
Θέλει να εξαιρεθεί από ορισμένους μεταναστευτικούς κανόνες της ΕΕ, θέτοντας τη Χάγη σε πορεία σύγκρουσης με τις Βρυξέλλες, οι οποίες μόλις κατέληξαν ένα νέο σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο.
Ένα δεύτερο ακανθώδες ζήτημα είναι η διεύρυνση του μπλοκ των 27 χωρών.
Ο ευρωσκεπτικισμός και η δημοσιονομική λιτότητα του Wilders θα δέσουν τα χέρια του νέου Ολλανδού πρωθυπουργού και των Ολλανδών διπλωματών στην ΕΕ - οι οποίοι έχουν τη φήμη ότι υπερβαίνουν το βάρος του έθνους τους στην αίθουσα διαπραγματεύσεων.
Είναι απίθανο να έχουν την ίδια ευελιξία για να διαπραγματεύονται όπως υπό τον απερχόμενο πρωθυπουργό Mark Rutte, όπως για παράδειγμα για τον κοινό δανεισμό για την άμυνα ή την επέκταση του επερχόμενου προϋπολογισμού της ΕΕ.
Το POLITICO αναλύει τι θα σημαίνει η νέα κυβέρνηση για την πολιτική της ΕΕ τα επόμενα χρόνια.
Οικονομία
Ο Rutte ήταν ήδη γνωστός ως «κύριος Όχι» στις Βρυξέλλες, επειδή αντιδρούσε στον κοινό δανεισμό της ΕΕ με οποιαδήποτε μορφή.
Τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα με τον Wilders ως βασικό παράγοντα της νέας ολλανδικής κυβέρνησης.
Όταν ο Rutte ενέκρινε απρόθυμα το ταμείο της ΕΕ ύψους 700 δισεκατομμυρίων ευρώ για την ανάκαμψη μετά την πανδημία το 2020, ο Wilders τον κατηγόρησε ότι πετάει τα χρήματα των Ολλανδών φορολογουμένων για να διασώσει τους φοροφυγάδες της Ιταλίας.
Η νέα κυβέρνηση θέλει να μειώσει τις πληρωμές της Ολλανδίας προς την ΕΕ.
Αυτό έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τις εκκλήσεις Ευρωπαίων ηγετών, όπως ο Γάλλος πρόεδρος Macron, να διευρύνουν τον προϋπολογισμό του μπλοκ ή να αυξήσουν τον κοινό δανεισμό για τη χρηματοδότηση της άμυνας.
Εμπόριο: Προστατευτικός άξονας
Μετά από μια εντυπωσιακή εγχώρια προεκλογική εκστρατεία, θέματα όπως το εμπόριο και οι εξωτερικές υποθέσεις εξακολουθούν να είναι κατά κάποιο τρόπο μαύρα κουτιά.
Η τετραμερής συμφωνία επικροτεί τη στρατηγική αυτονομία και τη «μείωση των στρατηγικών εξαρτήσεων, για παράδειγμα όταν πρόκειται για την Κίνα όσον αφορά κρίσιμες πρώτες ύλες».
Ταυτόχρονα, το κεφάλαιο για το εμπόριο είναι ενδεικτικά σύντομο και πολύ λιγότερο λεπτομερές από εκείνα για τη στέγαση, τη μετανάστευση και τη γεωργία.
Δύο κόμματα συνασπισμού - το NSC και το BBB - είναι νέα στο προσκήνιο, ενώ το PVV του Wilders δεν έχει συμμετάσχει ποτέ πλήρως σε συνασπισμό.
Οι Βρυξέλλες, πάντως, αναμφίβολα θα ανακουφιστούν διαβάζοντας ότι «η Ολλανδία θα παραμείνει ένας εποικοδομητικός εταίρος εντός της ΕΕ» και ότι θα συνεχιστεί η «πολιτική, στρατιωτική, οικονομική και ηθική υποστήριξή της προς την Ουκρανία για να αντισταθεί στη ρωσική επιθετικότητα».
Ωστόσο, με τους αγρότες να εκπροσωπούνται σε πιο περίοπτη θέση στο νέο υπουργικό συμβούλιο, η Χάγη πιθανότατα θα είναι πιο επικριτική απέναντι στις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου.
Το τελευταίο κοινοβούλιο τον Μάρτιο του 2023 επέκρινε την εμπορική συμφωνία με το μπλοκ των χωρών της Νότιας Αμερικής Mercosur που καθυστερούσε επί μακρόν, και ένα υπουργείο γεωργίας της ΒΒΒ θα αντισταθεί σίγουρα σε οποιαδήποτε τέτοια συμφωνία.
Η συμφωνία συνδέει ρητά τις εμπορικές συμφωνίες (κυρίως όχι τις «συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου») με τη «διατήρηση» του πλούτου στο εσωτερικό της χώρας.
Τα «ίσα και λογικά πρότυπα» είναι το κλειδί εδώ, γράφουν τα μέρη.
Στοπ στους μετανάστες
Η νέα κυβέρνηση της Ολλανδίας θα επιδιώξει να εξαιρεθεί από τους κανόνες της ΕΕ για τη μετανάστευση, καθώς, όπως υποστηρίζει, είναι αντιμέτωπη με μεταναστευτική κρίση.
Στα κυβερνητικά σχέδια, ο τετρακομματικός συνασπισμός αναφέρει ότι θα επιδιώξει να υιοθετήσει «το αυστηρότερο καθεστώς ασύλου», με ενισχυμένους ελέγχους στα σύνορα και σκληρότερους κανόνες για τους αιτούντες άσυλο που φτάνουν στην Ολλανδία.
«Θα υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το συντομότερο δυνατό πρόταση για την εξαίρεσή μας από τις ευρωπαϊκές πολιτικές ασύλου και μετανάστευσης», επισημαίνει ο συνασπισμός στο κείμενο της συμφωνίας.
Δεν είναι ξεκάθαρο αν η ΕΕ θα δεχθεί το αίτημα.
Παράλληλα η νέα κυβέρνηση της Ολλανδίας θα επιδιώξει να περιορίσει την είσοδο στη χώρα μεταναστών εργατών, ενώ πιο αυστηροί θα γίνουν οι όροι για τη φοίτηση αλλοδαπών στα ολλανδικά πανεπιστήμια.
Τα κόμματα που κατέληξαν σε συμφωνία είναι το Κόμμα της Ελευθερίας (PVV) του Wilders, το φιλοαγροτικό BBB, το φιλελεύθερο VVD του απερχόμενου πρωθυπουργού Mark Rutte και το νέο κόμμα κατά της διαφθοράς NSC.
Συνολικά συγκεντρώνουν 88 από τις 150 έδρες της κάτω βουλής.
Aνεξάρτητος μεσολαβητής θα αναλάβει τον σχηματισμό του υπουργικού συμβουλίου, μια διαδικασία που αναμένεται να διαρκέσει τουλάχιστον έναν μήνα.
Ακόμη δεν είναι ξεκάθαρο ποιος θα γίνει πρωθυπουργός, καθώς ο Wilders, γνωστός για τις αντιισλαμικές του απόψεις, εγκατέλειψε τον Μάρτιο τη φιλοδοξία του να αναλάβει τον ρόλο αυτό προκειμένου να φέρει τα κόμματα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Η νέα ολλανδική κυβέρνηση έχει επίσης ανακοινώσει ότι θα εξακολουθήσει να στηρίζει πολιτικά και στρατιωτικά την Ουκρανία και ότι θα δαπανά το 2% του ΑΕΠ της χώρας για την άμυνα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών