Ουδείς μωρότερος των ιατρών, αν δεν υπήρχαν οι οικονομολόγοι - Το 2023 «έπεσαν» σε όλα… έξω

Ουδείς μωρότερος των ιατρών, αν δεν υπήρχαν οι δάσκαλοι ή «ουδείς μωρότερος των διδασκάλων πλην ιατρών», αν πάρουμε τη δεύτερη εκδοχή.
Οι φράσεις πιθανόν να προήλθαν από τη ρήση του Αθήναιου (2ος-3ος αι. μ.Χ.) «ει μη ιατροί ήσαν, ουδέν ην των γραμματικών μικρότερον» - και είναι λογικό εφόσον τότε δεν αναγνωρίζονταν οι οικονομολόγοι ως ιδιαίτερο επιστημονικό πεδίο.
Διότι σίγουρα, αν υπήρχαν τα χρόνια εκείνα, ίσως προαναφερόμενη ρήση διατυπωνόταν διαφορετικά.
Πραγματικά, αξίζει να κάνετε μια σκέψη για τους οικονομολόγους.
Τα περασμένα Χριστούγεννα ήταν μια ασυνήθιστα απαισιόδοξη… συγκυρία.
Η ανάπτυξη που ανέμεναν στις ΗΠΑ το επόμενο ημερολογιακό έτος ήταν η τέταρτη χαμηλότερη σε 55 χρόνια ερευνών.
Πολλοί εκτιμούσαν ύφεση…
Φέτος, οι οικονομολόγοι πρέπει να αλλάξουν συνταγή, γιατί οι ΗΠΑ πιθανώς θα σημειώσουν ανάπτυξη κατά 3% πάνω από την τάση - όπως περίπου και το 2005, που ήταν περίοδος άνθησης.
Σημειώνεται πως ο «κουβάς» των οικονομολόγων μεγάλωσε έτι περαιτέρω από την αλλαγή στάσης εκ μέρους της Federal Reserve, η οποία τους έστειλε αιφνιδίως να συντάξουν ξανά τις προβλέψεις τους για το 2024.
Η Fed των ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχουν επίσης κάνει λάθος στις προβλέψεις τους για τον πληθωρισμό, ιδίως μετά την πανδημία.
Οι κεντρικοί τραπεζίτες αναμφισβήτητα άργησαν να αυξήσουν τα επιτόκια όταν ο πληθωρισμός ανέκαμψε το 2021, εμμένοντας στην άποψη ότι οι πιέσεις στις τιμές ήταν «παροδικές», αφήνοντάς τες ανεξέλεγκτες, με αποτέλεσμα ένα πρωτοφανές κύμα ακρίβειας.
Το ΔΝΤ έχει επίσης ψαλιδίσει και αλλάξει επανειλημμένως τις προβλέψεις του για την ανάπτυξη.
Αλλά δεν είναι οι μακρο-οικονομολόγοι που τα έκαναν θάλασσα…
Ίσως οι πιο διάσημες οικονομικές μελέτες των τελευταίων 20 ετών ήταν αυτές του Thomas Piketty και των συν-συγγραφέων του, οι οποίοι βρήκαν ένα αυξανόμενο χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών.
Όμως, τον Νοέμβριο, ένα έγγραφο που διαπίστωσε ότι τα αμερικανικά εισοδήματα μετά από φόρους και μεταβιβάσεις είναι μόλις λιγότερο ίσα από ό,τι στη δεκαετία του 1960 έγινε αποδεκτό για δημοσίευση από ένα από τα κορυφαία περιοδικά του κλάδου.
Τώρα η παράταξη του κ. Piketty είναι σε άμυνα, κατηγορώντας τους επικριτές της για «άρνηση της ανισότητας».
Ο Chang-Tai Hsieh του Πανεπιστημίου του Σικάγο και ο Enrico Moretti του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ, διαπίστωσαν ότι η χαλάρωση των οικοδομικών κανόνων στη Νέα Υόρκη, το Σαν Φρανσίσκο και το Σαν Χοσέ θα είχε ενισχύσει το αμερικανικό ΑΕΠ το 2009 κατά 3,7%.
Τώρα ο Brian Greaney του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον ισχυρίζεται ότι μετά τη διόρθωση των λαθών το πραγματικό εκτιμώμενο αποτέλεσμα είναι μόλις 0,02%.
Η αύξηση των αυτοκτονιών, των υπερβολικών δόσεων και της ηπατικής νόσου μείωσε το προσδόκιμο ζωής για τους λευκούς Αμερικανούς.
Ο Angus Deaton και η Anne Case από το Πανεπιστήμιο του Πρίνστον έκαναν δημοφιλή την ιδέα ότι πρόκειται για «θάνατους απόγνωσης», που έχουν τις ρίζες τους σε πιο ζοφερές προοπτικές ζωής για όσους δεν έχουν πτυχίο κολεγίου.
Αλλά οι οικονομολόγοι πλέον έχουν χάσει την πίστη τους στην ιδέα ότι οι υπερβολικές δόσεις, που είναι πιθανώς ο μεγαλύτερος δολοφόνος των Αμερικανών ηλικίας 18-49 ετών, έχουν μεγάλη σχέση με τις αλλαγές στην αγορά εργασίας.
Η νέα έρευνα απέδωσε τη σφαγή στην απλή εγγύτητα με τη λαθραία φαιντανύλη, ένα ισχυρό οπιοειδές.
Οι οικονομολόγοι θα πρέπει επίσης να συνεχίσουν να διερευνούν πώς οι εξελίξεις στα big data, τη μηχανική μάθηση και την τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να προσφέρουν ευκαιρίες για τη βελτίωση της οικονομικής ανάλυσης και την καλύτερη μοντελοποίηση της πολυπλοκότητας.
Ποια μαθήματα πρέπει να αντληθούν από τις αποτυχίες των οικονομολόγων;
Το ένα είναι ότι παρ' όλη την πνευματική τους πειθαρχία είναι ακόμα άνθρωποι.
Η αναπαραγωγή υπαρχουσών μελετών και ο έλεγχος τους για σφάλματα είναι κρίσιμης σημασίας έργο.
«Η μόνη λειτουργία της οικονομικής πρόβλεψης είναι να κάνει την αστρολογία να μοιάζει αξιοσέβαστη», είπε κάποτε ο οικονομολόγος Ezra Solomon.

www.bankingnews.gr