Η Ελβετία όχι μόνο επέζησε, αλλά και ευημέρησε στις πιο δύσκολες εποχές, μέσα από παγκόσμιους πολέμους, μέσα από γεωπολιτικό χάος και παγκόσμιες οικονομικές καταρρεύσεις, και όλα αυτά κυρίως χάρη στη σταθερή θέση ουδετερότητάς της
Σε όλη την ανθρώπινη ιστορία, υπάρχει ένας κοινός παρονομαστής σε όλα τα έθνη, τους πολιτισμούς και τα πολιτικά συστήματα.
Δυστυχώς, ο πόλεμος, οι συγκρούσεις και η βία είναι παγκόσμιες και πανταχού παρούσες από την εμφάνιση του ανθρωπίνου είδους, γεγονός που υποδηλώνει με ζοφερό τρόπο ότι αυτά τα δεινά είναι αναπόσπαστο μέρος της ανθρώπινης φύσης και συνεπώς θα είναι πάντα μαζί μας.
Σήμερα, μια τέτοια εξαίρεση ξεχωρίζει πραγματικά: Η Ελβετία, αυτό το μικρό αλπικό έθνος που πηγαίνει με συνέπεια ενάντια στο ρεύμα από το 1815- το έθνος που αψηφά με κάποιο τρόπο αυτή τη θλιβερή, πανανθρώπινη, μισάνθρωπη παρόρμηση και που επιμένει πεισματικά να υπερασπίζεται την ειρήνη στο εσωτερικό και την αμεροληψία διεθνώς, σύμφωνα με τον Vahan Roth, της RealUnit Schweiz.
Θεωρητικά, ακούγεται σίγουρα σπουδαίο, έντιμο, υποδειγματικό ακόμη.
Στην πράξη, όμως, δεν είναι και δεν ήταν ποτέ εύκολη υπόθεση.
Καμία άλλη χώρα δεν έχει καταφέρει να υπερασπιστεί και να διατηρήσει τη στάση της ουδετερότητας όπως η Ελβετία.
Στην πραγματικότητα, σε πολλές περιπτώσεις, λόγω υψηλής χρονικής προτίμησης ή λόγω εμμονής στον επεκτατισμό, πολλά έθνη δεν έχουν καν επιδιώξει ή δεν έχουν αναγνωρίσει την αξία της.
Η Ελβετία όχι μόνο επέζησε, αλλά και ευημέρησε στις πιο δύσκολες εποχές, μέσα από παγκόσμιους πολέμους, μέσα από γεωπολιτικό χάος και παγκόσμιες οικονομικές καταρρεύσεις, και όλα αυτά κυρίως χάρη στη σταθερή θέση ουδετερότητάς της.
Αυτό το μικροσκοπικό, αποκλεισμένο από την ξηρά, ορεινό και ως επί το πλείστον χωρίς πόρους έθνος, το οποίο αποτελείται από εντυπωσιακά διαφορετικούς και ετερογενείς ανθρώπους που δεν μοιράζονται καν μια κοινή γλώσσα, έχει αντέξει όλες τις καταιγίδες και τα έχει καταφέρει καλύτερα από τους περισσότερους πιο τυχερούς γείτονες του.
Οι προκλήσεις της Ελβετίας
Ωστόσο, η Ελβετία δεν είναι άγνωστη στις προκλήσεις και την πίεση από το εξωτερικό.
Τα περισσότερα έθνη που συμμετέχουν σε συμμαχίες και επιλέγουν στρατόπεδο το κάνουν για να προστατεύσουν τα δικά τους συμφέροντα και όχι για να υπερασπιστούν όποιον τυχαίνει να είναι "ο καλός" εκείνη τη στιγμή.
Αυτό ισχύει από αρχαιοτάτων χρόνων, από τα αμοιβαία αμυντικά σύμφωνα μεταξύ των αρχαίων πόλεων-κρατών μέχρι το ΝΑΤΟ σήμερα.
Έτσι, το αλπικό έθνος έχει συχνά θεωρηθεί εμπόδιο στους στόχους και τις επιδιώξεις άλλων χωρών και το στρίμωγμα των χεριών για να "διαλέξει πλευρά" υπήρξε ένθερμο και αδυσώπητο σε περιόδους συγκρούσεων.
Ευτυχώς, η Ελβετία δεν ενέδωσε ποτέ.
Αυτή η επίμονη αδιαλλαξία είναι πράγματι τυχερή, αλλά όχι μόνο για την ίδια την Ελβετία.
Έχει ωφελήσει επίσης τους γείτονές της και τη διεθνή κοινότητα εν γένει, αν και η μνήμη γενικά είναι μικρή στις μέρες μας και ο ρόλος της Ελβετίας κατά τη διάρκεια μεγάλων συγκρούσεων παραλείπεται από τα περισσότερα εγχειρίδια ιστορίας.
Λόγω αυτής της αμείλικτης, αξιόπιστης και ακλόνητης δέσμευσης που το έθνος έχει επιδείξει σαφώς και με συνέπεια στην αμερόληπτη στάση του, θεωρείται παγκοσμίως ως ένα αξιόπιστο μέρος στο οποίο μπορεί να βασιστεί κανείς.
Αυτό καθίσταται ιδιαίτερα σημαντικό και πρακτικά εποικοδομητικό σε περιόδους γεωπολιτικής έντασης ή ακόμη και ολοκληρωτικού πολέμου.
Σε αυτούς τους σκοτεινούς καιρούς, η Ελβετία διαδραμάτισε επανειλημμένα έναν κομβικό ρόλο και συνεχίζει να το πράττει και σήμερα.
Από τη συμμετοχή της σε εντολές διαμεσολάβησης στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, μέχρι την παρακολούθηση της κατάπαυσης του πυρός στη Νότια Κορέα το 1953 και τη διαμεσολάβηση στην τελική φάση του πολέμου της Αλγερίας, η χώρα λειτουργεί εδώ και πολύ καιρό ως διαμεσολαβητής επικοινωνίας, ως μεσίτης ειρήνης και ως διαιτητής.
Έχει επισπεύσει διπλωματικές λύσεις που έθεσαν τέρμα στη βία και έσωσαν ζωές που διαφορετικά θα είχαν χαθεί σε άσκοπες και περιττές εχθροπραξίες.
Η θέση σήμερα
Η Ελβετία έχει δοκιμαστεί ξανά και ξανά και δοκιμάζεται για άλλη μια φορά, τώρα.
Στην πραγματικότητα, θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι αυτή θα μπορούσε κάλλιστα να είναι μια από τις πιο δύσκολες δοκιμασίες που έχει αντιμετωπίσει μέχρι σήμερα.
Σήμερα, αυτή η θέση ουδετερότητας επικρίνεται και αμφισβητείται λόγω της σαφούς άρνησης του έθνους να "πάρει θέση" στον πόλεμο Ουκρανίας/Ρωσίας - τουλάχιστον όχι με τρόπο που θα παραβίαζε σαφώς τις ίδιες τις ιδρυτικές του αρχές.
Η ελβετική κυβέρνηση είχε το θάρρος να επαναβεβαιώσει την προσήλωσή της στη θέση της ουδετερότητας στις αρχές του έτους.
Τα περισσότερα ευρωπαϊκά έθνη και οι ΗΠΑ πίεζαν εδώ και μήνες τη διεθνή κοινότητα να προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα από τις κυρώσεις και το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων κατά του ρωσικού κράτους και των προσώπων ή εταιρειών που συνδέονται με αυτό.
Προωθούσαν την ιδέα να κατασχεθούν τα εν λόγω ρωσικά δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία και να χρησιμοποιηθούν για τη στήριξη της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας, για την "κάλυψη του κόστους της επίθεσης".
Ενώ η Ελβετία κατά τη διάρκεια αυτής της συγκεκριμένης σύγκρουσης σίγουρα και σαφώς παραβίασε τον κανόνα της ουδετερότητάς της (μέσω δημόσιων δηλώσεων υποστήριξης της Ουκρανίας και με την τήρηση των κυρώσεων και τη δέσμευση δισεκατομμυρίων σε ρωσικά περιουσιακά στοιχεία), το μικροσκοπικό έθνος απέδειξε ότι δεν ξέχασε ή εγκατέλειψε εντελώς τις αρχές του: Όπως δήλωσε η ελβετική κυβέρνηση τον Φεβρουάριο, η κατάσχεση αυτών των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων και η παράδοσή τους στους δυτικούς συμμάχους για να τα χρησιμοποιήσουν κατά το δοκούν θα ήταν ένα βήμα πάρα πολύ μακριά.
"Η κατάσχεση ιδιωτικών ρωσικών περιουσιακών στοιχείων θα υπονόμευε το ελβετικό σύνταγμα και την επικρατούσα έννομη τάξη".
Παρόλο που η κίνηση αυτή αποδείχθηκε εξαιρετικά αντιδημοφιλής με τα συμμαχικά έθνη, πρέπει να έχουμε κατά νου ότι αυτό που είναι δημοφιλές και αυτό που είναι σωστό είναι συχνά δύο πολύ διαφορετικά πράγματα.
Πιο συγκεκριμένα, ο προσδιορισμός του ποιος έχει δίκιο κατά τη διάρκεια οποιουδήποτε πολέμου, όχι μόνο του τρέχοντος, είναι ένα σχεδόν αδύνατο έργο.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι ηθικές γραμμές είναι απαγορευτικά θολές, σε αντίθεση με τη σύγκρουση σε ατομικό επίπεδο, όπου μπορεί κανείς να αξιολογήσει τα γεγονότα, να προσδιορίσει σαφώς τον επιτιθέμενο και να δικαιολογήσει έτσι μια ανάλογη αντίδραση του αδικημένου μέρους ως αυτοάμυνα.
Τα ηθικά πλεονεκτήματα
Ένα άλλο σημαντικό πράγμα που πρέπει να έχουμε κατά νου είναι ότι, ειδικά στο αποκορύφωμα οποιασδήποτε σύγκρουσης, δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα όπως ένα αντικειμενικό γεγονός.
Αυτό μπορεί να προκύψει ή να μην προκύψει αργότερα, αφού κατακαθίσει η σκόνη και αφού οι ψύχραιμες έρευνες και αναλύσεις μπορούν να διαχωρίσουν το εν λόγω γεγονός από τη φαντασία.
Στην ομίχλη του πολέμου, όλοι οι εμπλεκόμενοι διεκδικούν το ηθικό πλεονέκτημα.
Πώς αλλιώς, άλλωστε, μπορεί ένας λογικός άνθρωπος να δικαιολογήσει, να υποστηρίξει και ακόμη και να εκτελέσει προσωπικά τη δολοφονία συνανθρώπων του;
Πρέπει να αισθάνονται ότι είναι τα θύματα, οι αδικημένοι, που αγωνίζονται για να προστατεύσουν αυτό που τους ανήκει και οι χειριστές των κρατικών μηχανών προπαγάνδας είναι πρόθυμοι να τους εξυπηρετήσουν και να τους δώσουν όλες τις δικαιολογίες που χρειάζονται για να κοιμούνται τα βράδια.
Πολλοί Γερμανοί πίστευαν ότι ήταν τα αδικημένα μέρη και στη σωστή πλευρά της ιστορίας στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, βασιζόμενοι στα στοιχεία των δικών τους ματιών και αυτιών: αυτό τους δίδαξαν, αυτό τους είπαν τα μέσα ενημέρωσης και αυτό ένιωσαν μέσα από την πείνα και τις στερήσεις που βίωσαν.
Από την πλευρά των Συμμάχων, η δικαιολόγηση φρικαλεοτήτων επιπέδου εγκλημάτων πολέμου, όπως ο βομβαρδισμός της Δρέσδης, ακόμη και η μαζική καταστροφή που προκάλεσαν το Little Boy και ο Fat Man, ήταν επίσης εύκολη, δεδομένων των αδιανόητων εγκλημάτων του ναζιστικού καθεστώτος.
Το τι σχέση είχαν οι εκατοντάδες χιλιάδες άμαχοι και παιδιά που εξοντώθηκαν με τα στρατόπεδα συγκέντρωσης είναι ένα ερώτημα που δεν απαντήθηκε ποτέ, γιατί κανείς δεν θέλησε να το θέσει.
Καθώς στρεφόμαστε σε παραδείγματα πιο κοντά στις μέρες μας, τα ηθικά νερά γίνονται ακόμη πιο θολά.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Ιράκ, οι ΗΠΑ σκότωσαν πάνω από 60 χιλιάδες αμάχους, σε αντίποινα για τους 3 χιλιάδες αθώους που σκοτώθηκαν στην 11η Σεπτεμβρίου, η οποία με τη σειρά της ήταν αντίποινα κατά της ολέθριας αμερικανικής ανάμειξης στον αραβικό κόσμο, η οποία από μόνη της ήταν μια αντίδραση στα έθνη που επέλεξαν το μέρος της Ρωσίας στον Ψυχρό Πόλεμο, η οποία....
Το οποίο σταματάει πού ακριβώς;
Πώς υποτίθεται ότι θα καθορίσει κανείς όχι μόνο ποιος έχει αδικηθεί περισσότερο, αλλά και ποιος δεν έχασε το ηθικό του πλεονέκτημα με τα δυσανάλογα αντίποινα;
Η ηθική του σήμερα
Ας φέρουμε αυτό το ερώτημα σε ένα ακόμη πιο σύγχρονο και σχετικό πλαίσιο.
Οι στρατηγικές οικονομικού πολέμου έχουν αναπτυχθεί όλο και περισσότερο τις τελευταίες δεκαετίες, ιδίως από τις ΗΠΑ και τους στενότερους συμμάχους τους.
Τα εμπάργκο, οι κυρώσεις, οι κατασχέσεις δημόσιων και ιδιωτικών περιουσιακών στοιχείων έχουν γίνει ο κανόνας.
Η ζημία που προκαλείται στους αμάχους είναι δύσκολο να μετρηθεί και να ποσοτικοποιηθεί και μπορεί να επιμείνει για δεκαετίες, ακόμη και για ολόκληρες γενιές.
Πολύ καιρό αφότου οι "κακοί" απομακρυνθούν από την εξουσία, αμέτρητοι αθώοι και τα παιδιά τους συνεχίζουν να τιμωρούνται.
Ο μόνος λόγος για τον οποίο αυτό είναι δυνατό είναι επειδή το δολάριο ΗΠΑ είναι το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η ουδετερότητα της Ελβετίας απειλείται όλο και περισσότερο και έχει ήδη αρχίσει να διαβρώνεται.
Ο φόβος για ενδεχόμενες κυρώσεις είναι πολύ ρεαλιστικός και πολύ βάσιμος, δεδομένου ότι η χώρα εξαρτάται τόσο πολύ από το δολάριο.
Ο μόνος τρόπος για να ανακτήσει η Ελβετία την απόλυτη, ακλόνητη ουδετερότητά της, είναι η SNB να μειώσει αυτή την εξάρτηση και τελικά να την εξαλείψει.
Αυτό θα επέτρεπε στο έθνος να λειτουργήσει και πάλι ως ο αξιόπιστος "διαιτητής" του κόσμου, ως η φωνή της λογικής σε περιόδους τρέλας και ως ο αποτελεσματικός διαμεσολαβητής ειρήνης που τόσο πολύ χρειαζόμαστε σήμερα.
www.bankingnews.gr
Δυστυχώς, ο πόλεμος, οι συγκρούσεις και η βία είναι παγκόσμιες και πανταχού παρούσες από την εμφάνιση του ανθρωπίνου είδους, γεγονός που υποδηλώνει με ζοφερό τρόπο ότι αυτά τα δεινά είναι αναπόσπαστο μέρος της ανθρώπινης φύσης και συνεπώς θα είναι πάντα μαζί μας.
Σήμερα, μια τέτοια εξαίρεση ξεχωρίζει πραγματικά: Η Ελβετία, αυτό το μικρό αλπικό έθνος που πηγαίνει με συνέπεια ενάντια στο ρεύμα από το 1815- το έθνος που αψηφά με κάποιο τρόπο αυτή τη θλιβερή, πανανθρώπινη, μισάνθρωπη παρόρμηση και που επιμένει πεισματικά να υπερασπίζεται την ειρήνη στο εσωτερικό και την αμεροληψία διεθνώς, σύμφωνα με τον Vahan Roth, της RealUnit Schweiz.
Θεωρητικά, ακούγεται σίγουρα σπουδαίο, έντιμο, υποδειγματικό ακόμη.
Στην πράξη, όμως, δεν είναι και δεν ήταν ποτέ εύκολη υπόθεση.
Καμία άλλη χώρα δεν έχει καταφέρει να υπερασπιστεί και να διατηρήσει τη στάση της ουδετερότητας όπως η Ελβετία.
Στην πραγματικότητα, σε πολλές περιπτώσεις, λόγω υψηλής χρονικής προτίμησης ή λόγω εμμονής στον επεκτατισμό, πολλά έθνη δεν έχουν καν επιδιώξει ή δεν έχουν αναγνωρίσει την αξία της.
Η Ελβετία όχι μόνο επέζησε, αλλά και ευημέρησε στις πιο δύσκολες εποχές, μέσα από παγκόσμιους πολέμους, μέσα από γεωπολιτικό χάος και παγκόσμιες οικονομικές καταρρεύσεις, και όλα αυτά κυρίως χάρη στη σταθερή θέση ουδετερότητάς της.
Αυτό το μικροσκοπικό, αποκλεισμένο από την ξηρά, ορεινό και ως επί το πλείστον χωρίς πόρους έθνος, το οποίο αποτελείται από εντυπωσιακά διαφορετικούς και ετερογενείς ανθρώπους που δεν μοιράζονται καν μια κοινή γλώσσα, έχει αντέξει όλες τις καταιγίδες και τα έχει καταφέρει καλύτερα από τους περισσότερους πιο τυχερούς γείτονες του.
Οι προκλήσεις της Ελβετίας
Ωστόσο, η Ελβετία δεν είναι άγνωστη στις προκλήσεις και την πίεση από το εξωτερικό.
Τα περισσότερα έθνη που συμμετέχουν σε συμμαχίες και επιλέγουν στρατόπεδο το κάνουν για να προστατεύσουν τα δικά τους συμφέροντα και όχι για να υπερασπιστούν όποιον τυχαίνει να είναι "ο καλός" εκείνη τη στιγμή.
Αυτό ισχύει από αρχαιοτάτων χρόνων, από τα αμοιβαία αμυντικά σύμφωνα μεταξύ των αρχαίων πόλεων-κρατών μέχρι το ΝΑΤΟ σήμερα.
Έτσι, το αλπικό έθνος έχει συχνά θεωρηθεί εμπόδιο στους στόχους και τις επιδιώξεις άλλων χωρών και το στρίμωγμα των χεριών για να "διαλέξει πλευρά" υπήρξε ένθερμο και αδυσώπητο σε περιόδους συγκρούσεων.
Ευτυχώς, η Ελβετία δεν ενέδωσε ποτέ.
Αυτή η επίμονη αδιαλλαξία είναι πράγματι τυχερή, αλλά όχι μόνο για την ίδια την Ελβετία.
Έχει ωφελήσει επίσης τους γείτονές της και τη διεθνή κοινότητα εν γένει, αν και η μνήμη γενικά είναι μικρή στις μέρες μας και ο ρόλος της Ελβετίας κατά τη διάρκεια μεγάλων συγκρούσεων παραλείπεται από τα περισσότερα εγχειρίδια ιστορίας.
Λόγω αυτής της αμείλικτης, αξιόπιστης και ακλόνητης δέσμευσης που το έθνος έχει επιδείξει σαφώς και με συνέπεια στην αμερόληπτη στάση του, θεωρείται παγκοσμίως ως ένα αξιόπιστο μέρος στο οποίο μπορεί να βασιστεί κανείς.
Αυτό καθίσταται ιδιαίτερα σημαντικό και πρακτικά εποικοδομητικό σε περιόδους γεωπολιτικής έντασης ή ακόμη και ολοκληρωτικού πολέμου.
Σε αυτούς τους σκοτεινούς καιρούς, η Ελβετία διαδραμάτισε επανειλημμένα έναν κομβικό ρόλο και συνεχίζει να το πράττει και σήμερα.
Από τη συμμετοχή της σε εντολές διαμεσολάβησης στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, μέχρι την παρακολούθηση της κατάπαυσης του πυρός στη Νότια Κορέα το 1953 και τη διαμεσολάβηση στην τελική φάση του πολέμου της Αλγερίας, η χώρα λειτουργεί εδώ και πολύ καιρό ως διαμεσολαβητής επικοινωνίας, ως μεσίτης ειρήνης και ως διαιτητής.
Έχει επισπεύσει διπλωματικές λύσεις που έθεσαν τέρμα στη βία και έσωσαν ζωές που διαφορετικά θα είχαν χαθεί σε άσκοπες και περιττές εχθροπραξίες.
Η θέση σήμερα
Η Ελβετία έχει δοκιμαστεί ξανά και ξανά και δοκιμάζεται για άλλη μια φορά, τώρα.
Στην πραγματικότητα, θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι αυτή θα μπορούσε κάλλιστα να είναι μια από τις πιο δύσκολες δοκιμασίες που έχει αντιμετωπίσει μέχρι σήμερα.
Σήμερα, αυτή η θέση ουδετερότητας επικρίνεται και αμφισβητείται λόγω της σαφούς άρνησης του έθνους να "πάρει θέση" στον πόλεμο Ουκρανίας/Ρωσίας - τουλάχιστον όχι με τρόπο που θα παραβίαζε σαφώς τις ίδιες τις ιδρυτικές του αρχές.
Η ελβετική κυβέρνηση είχε το θάρρος να επαναβεβαιώσει την προσήλωσή της στη θέση της ουδετερότητας στις αρχές του έτους.
Τα περισσότερα ευρωπαϊκά έθνη και οι ΗΠΑ πίεζαν εδώ και μήνες τη διεθνή κοινότητα να προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα από τις κυρώσεις και το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων κατά του ρωσικού κράτους και των προσώπων ή εταιρειών που συνδέονται με αυτό.
Προωθούσαν την ιδέα να κατασχεθούν τα εν λόγω ρωσικά δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία και να χρησιμοποιηθούν για τη στήριξη της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας, για την "κάλυψη του κόστους της επίθεσης".
Ενώ η Ελβετία κατά τη διάρκεια αυτής της συγκεκριμένης σύγκρουσης σίγουρα και σαφώς παραβίασε τον κανόνα της ουδετερότητάς της (μέσω δημόσιων δηλώσεων υποστήριξης της Ουκρανίας και με την τήρηση των κυρώσεων και τη δέσμευση δισεκατομμυρίων σε ρωσικά περιουσιακά στοιχεία), το μικροσκοπικό έθνος απέδειξε ότι δεν ξέχασε ή εγκατέλειψε εντελώς τις αρχές του: Όπως δήλωσε η ελβετική κυβέρνηση τον Φεβρουάριο, η κατάσχεση αυτών των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων και η παράδοσή τους στους δυτικούς συμμάχους για να τα χρησιμοποιήσουν κατά το δοκούν θα ήταν ένα βήμα πάρα πολύ μακριά.
"Η κατάσχεση ιδιωτικών ρωσικών περιουσιακών στοιχείων θα υπονόμευε το ελβετικό σύνταγμα και την επικρατούσα έννομη τάξη".
Παρόλο που η κίνηση αυτή αποδείχθηκε εξαιρετικά αντιδημοφιλής με τα συμμαχικά έθνη, πρέπει να έχουμε κατά νου ότι αυτό που είναι δημοφιλές και αυτό που είναι σωστό είναι συχνά δύο πολύ διαφορετικά πράγματα.
Πιο συγκεκριμένα, ο προσδιορισμός του ποιος έχει δίκιο κατά τη διάρκεια οποιουδήποτε πολέμου, όχι μόνο του τρέχοντος, είναι ένα σχεδόν αδύνατο έργο.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι ηθικές γραμμές είναι απαγορευτικά θολές, σε αντίθεση με τη σύγκρουση σε ατομικό επίπεδο, όπου μπορεί κανείς να αξιολογήσει τα γεγονότα, να προσδιορίσει σαφώς τον επιτιθέμενο και να δικαιολογήσει έτσι μια ανάλογη αντίδραση του αδικημένου μέρους ως αυτοάμυνα.
Τα ηθικά πλεονεκτήματα
Ένα άλλο σημαντικό πράγμα που πρέπει να έχουμε κατά νου είναι ότι, ειδικά στο αποκορύφωμα οποιασδήποτε σύγκρουσης, δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα όπως ένα αντικειμενικό γεγονός.
Αυτό μπορεί να προκύψει ή να μην προκύψει αργότερα, αφού κατακαθίσει η σκόνη και αφού οι ψύχραιμες έρευνες και αναλύσεις μπορούν να διαχωρίσουν το εν λόγω γεγονός από τη φαντασία.
Στην ομίχλη του πολέμου, όλοι οι εμπλεκόμενοι διεκδικούν το ηθικό πλεονέκτημα.
Πώς αλλιώς, άλλωστε, μπορεί ένας λογικός άνθρωπος να δικαιολογήσει, να υποστηρίξει και ακόμη και να εκτελέσει προσωπικά τη δολοφονία συνανθρώπων του;
Πρέπει να αισθάνονται ότι είναι τα θύματα, οι αδικημένοι, που αγωνίζονται για να προστατεύσουν αυτό που τους ανήκει και οι χειριστές των κρατικών μηχανών προπαγάνδας είναι πρόθυμοι να τους εξυπηρετήσουν και να τους δώσουν όλες τις δικαιολογίες που χρειάζονται για να κοιμούνται τα βράδια.
Πολλοί Γερμανοί πίστευαν ότι ήταν τα αδικημένα μέρη και στη σωστή πλευρά της ιστορίας στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, βασιζόμενοι στα στοιχεία των δικών τους ματιών και αυτιών: αυτό τους δίδαξαν, αυτό τους είπαν τα μέσα ενημέρωσης και αυτό ένιωσαν μέσα από την πείνα και τις στερήσεις που βίωσαν.
Από την πλευρά των Συμμάχων, η δικαιολόγηση φρικαλεοτήτων επιπέδου εγκλημάτων πολέμου, όπως ο βομβαρδισμός της Δρέσδης, ακόμη και η μαζική καταστροφή που προκάλεσαν το Little Boy και ο Fat Man, ήταν επίσης εύκολη, δεδομένων των αδιανόητων εγκλημάτων του ναζιστικού καθεστώτος.
Το τι σχέση είχαν οι εκατοντάδες χιλιάδες άμαχοι και παιδιά που εξοντώθηκαν με τα στρατόπεδα συγκέντρωσης είναι ένα ερώτημα που δεν απαντήθηκε ποτέ, γιατί κανείς δεν θέλησε να το θέσει.
Καθώς στρεφόμαστε σε παραδείγματα πιο κοντά στις μέρες μας, τα ηθικά νερά γίνονται ακόμη πιο θολά.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Ιράκ, οι ΗΠΑ σκότωσαν πάνω από 60 χιλιάδες αμάχους, σε αντίποινα για τους 3 χιλιάδες αθώους που σκοτώθηκαν στην 11η Σεπτεμβρίου, η οποία με τη σειρά της ήταν αντίποινα κατά της ολέθριας αμερικανικής ανάμειξης στον αραβικό κόσμο, η οποία από μόνη της ήταν μια αντίδραση στα έθνη που επέλεξαν το μέρος της Ρωσίας στον Ψυχρό Πόλεμο, η οποία....
Το οποίο σταματάει πού ακριβώς;
Πώς υποτίθεται ότι θα καθορίσει κανείς όχι μόνο ποιος έχει αδικηθεί περισσότερο, αλλά και ποιος δεν έχασε το ηθικό του πλεονέκτημα με τα δυσανάλογα αντίποινα;
Η ηθική του σήμερα
Ας φέρουμε αυτό το ερώτημα σε ένα ακόμη πιο σύγχρονο και σχετικό πλαίσιο.
Οι στρατηγικές οικονομικού πολέμου έχουν αναπτυχθεί όλο και περισσότερο τις τελευταίες δεκαετίες, ιδίως από τις ΗΠΑ και τους στενότερους συμμάχους τους.
Τα εμπάργκο, οι κυρώσεις, οι κατασχέσεις δημόσιων και ιδιωτικών περιουσιακών στοιχείων έχουν γίνει ο κανόνας.
Η ζημία που προκαλείται στους αμάχους είναι δύσκολο να μετρηθεί και να ποσοτικοποιηθεί και μπορεί να επιμείνει για δεκαετίες, ακόμη και για ολόκληρες γενιές.
Πολύ καιρό αφότου οι "κακοί" απομακρυνθούν από την εξουσία, αμέτρητοι αθώοι και τα παιδιά τους συνεχίζουν να τιμωρούνται.
Ο μόνος λόγος για τον οποίο αυτό είναι δυνατό είναι επειδή το δολάριο ΗΠΑ είναι το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η ουδετερότητα της Ελβετίας απειλείται όλο και περισσότερο και έχει ήδη αρχίσει να διαβρώνεται.
Ο φόβος για ενδεχόμενες κυρώσεις είναι πολύ ρεαλιστικός και πολύ βάσιμος, δεδομένου ότι η χώρα εξαρτάται τόσο πολύ από το δολάριο.
Ο μόνος τρόπος για να ανακτήσει η Ελβετία την απόλυτη, ακλόνητη ουδετερότητά της, είναι η SNB να μειώσει αυτή την εξάρτηση και τελικά να την εξαλείψει.
Αυτό θα επέτρεπε στο έθνος να λειτουργήσει και πάλι ως ο αξιόπιστος "διαιτητής" του κόσμου, ως η φωνή της λογικής σε περιόδους τρέλας και ως ο αποτελεσματικός διαμεσολαβητής ειρήνης που τόσο πολύ χρειαζόμαστε σήμερα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών