Fed: Ο Powell δεν θα κάνει το ιστορικό λάθος του Volcker - Αυξήσεις επιτοκίων ακόμα και εν μέσω ύφεσης

Το να προβλέψει κανείς την πολιτική της Fed δεν είναι δύσκολο.
Η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ, στην ουσία, αναφέρει εκ των προτέρων τι σκοπεύει να κάνει…
Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να ακούσετε τι λένε οι Αμερικανοί αξιωματούχοι και να τα πιστέψετε.
Δεν θέλουν να εκπλήξουν τις αγορές ή να προκαλέσουν κάποια απροσδόκητη αστάθεια, έτσι δίνουν σήμα εκ των προτέρων και κινούνται ανάλογα.
Ωστόσο, στην πραγματικότητα, υπάρχει κάτι περισσότερο από αυτό.
Η Fed προβαίνει, ενίοτε, σε διαρροές σε επιλεγμένους δημοσιογράφους.
Πρέπει όμως να γνωρίζετε ποιοι ρεπόρτερ επιλέγονται… και είναι στην υπηρεσία της Fed, δεδομένου ότι αλλάζει τους δημοσιογράφους τους οποίους χρησιμοποιεί από καιρό σε καιρό - αν και είναι εύκολο να γνωρίζεις τι έρχεται αν ξέρεις πού να κοιτάξεις και ποιον να ακούσεις.
Το δύσκολο είναι να γνωρίζει κανείς πότε η Fed βρίσκεται σε λάθος πορεία (συνήθως είναι) και πότε θα το συνειδητοποιήσει (συνήθως πολύ αργά).
Με βάση αυτό, μπορείτε να προβλέψετε πόσο κακό θα κάνει η Fed και πόσο σοβαρή ζημιά θα υποστεί η οικονομία πριν αλλάξει πορεία η Fed.
Αυτό είναι πιο δύσκολο και ο χρόνος μπορεί να είναι δύσκολος, αλλά αυτή είναι η πραγματική τέχνη των προβλέψεων της Fed.

Συγγνώμη, Wall Street

Με όλα αυτά, η Fed έχει ανακοινώσει δύο δράσεις: Η πρώτη είναι η αύξηση των επιτοκίων κατά 0,50% στις 14 Δεκεμβρίου, μόλις λίγες μέρες μακριά.
Η δεύτερη είναι ότι θα συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια για πολύ περισσότερο από όσο αναμένει η αγορά.
Η αγορά εξακολουθεί να συσπειρώνεται γύρω από το αφήγημα της Fed για χαμηλότερα επιτόκια, ενώ ο Powell, o πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, προσπαθεί να βγάλει από τις αγορές τη σκέψη περί χαλάρωσης και pivot με τις ομιλίες του.
Για παράδειγμα, οι μετοχές στη Wall Street σημείωσαν αύξηση την Παρασκευή, 2 Δεκεμβρίου, όταν η έκθεση για την απασχόληση του Νοεμβρίου έδειξε μείωση των πραγματικών μισθών, μείωση των ωρών εργασίας και μείωση της συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό.
Οι «ταύροι» πανηγύριζαν επειδή αυτή η αρνητική είδηση φαινόταν να επιβεβαιώνει την άποψή τους ότι πλησιάζουν οι μειώσεις των επιτοκίων. Όμως δεν επιβεβαίωθηκαν...
Ο Powell έχει διατηρήσει μια hawkish στάση σε μια σειρά από τέσσερις ομιλίες υψηλού προφίλ (26 Αυγούστου, 21 Σεπτεμβρίου, 2 Νοεμβρίου και 30 Νοεμβρίου) και τώρα μέσω διαρροών στον Τύπο.

Δεν τελείωσε…

Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να περιμένουμε τουλάχιστον δύο ακόμη αυξήσεις επιτοκίων.
Η εκτίμηση της αγοράς είναι μια αύξηση επιτοκίων κατά 0,50% την 1η Φεβρουαρίου 2023 και μια αύξηση επιτοκίων κατά 0,25% στις 22 Μαρτίου.
Αυτές είναι οι ημερομηνίες των επόμενων δύο συναντήσεων της FOMC.
Υπάρχει και άλλη μια συνάντηση, στις 3 Μαΐου.
Είναι πολύ νωρίς για να υπάρξει μια καλή εκτίμηση για το τι θα κάνει η Fed τον Μάιο, αλλά ο Powell δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο νέας αύξησης των επιτοκίων τότε.
Σε κάθε περίπτωση, η οικονομία θα υποστεί σοβαρή ύφεση λόγω των αυξήσεων των επιτοκίων, και πιθανότατα σύντομα.
Δεδομένου ότι ο αντίκτυπος της νομισματικής πολιτικής στην οικονομία παρουσιάζει, γενικά, μια καθυστέρηση -ίσως από εννέα μήνες έως ένα χρόνο-, μπορούμε να αναμένουμε ότι η οικονομία θα επηρεαστεί από τις επιθετικές αυξήσεις των επιτοκίων του περασμένου έτους το πρώτο και το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Αλλά από τη στιγμή που βρισκόμαστε σε ύφεση, οι μειώσεις επιτοκίων δεν θα κάνουν καλό. Ούτε το QE.
Η ύφεση θα συμβεί σε ένα περιβάλλον υψηλότερων τιμών στην ενέργεια, διαταραχές στην αλυσίδα εφοδιασμού και κατάρρευση στην Κίνα.
Σε αυτό το σενάριο, οι «αρκούδες» των αγορών θα… οργιάσουν.
Η Fed θα πατήσει φρένο στις αυξήσεις επιτοκίων και πιθανότατα θα πρέπει να μειώσει τα επιτόκια μέχρι τον ερχόμενο Ιούνιο.
Γιατί δεν θα μειώσει τα επιτόκια νωρίτερα;

Το λάθος του Volcker

Ο Jay Powell δεν θέλει να επαναλάβει το λάθος του Paul Volker, ο οποίος επίσης προσπάθησε να περιορίζει τον πληθωρισμό με αυξήσεις επιτοκίων, αλλά μείωσε τα επιτόκια πολύ νωρίς και το μετάνιωσε.
Όταν διορίστηκε πρόεδρος της Fed το 1979, επεχείρησε αμέσως να τερματίσει τον χειρότερο πληθωρισμό που έχουν δει οι ΗΠΑ από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, αυξάνοντας τα επιτόκια.
Στη συνέχεια, οι ΗΠΑ χτυπήθηκαν με ύφεση τον Ιανουάριο του 1980.
Η ανεργία ανήλθε στο 7%.
Ο πληθωρισμός εξακολουθούσε να είναι 14,7% τον Απρίλιο του 1980, αλλά ο Volcker δεχόταν έντονες πιέσεις να μειώσει τα επιτόκια.
Τότε, μείωσε το επιτόκιο στόχο των Fed Funds κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες.
Η ύφεση είχε τελειώσει τον Ιούλιο του 1980, αλλά ο πληθωρισμός όχι.
Στα τέλη του 1980 ήταν ακόμη πάνω από 12%.
Η Fed και ο Volcker είχαν βλάψει την αξιοπιστία τους.
Και η ζημιά δεν περιορίστηκε, λόγω της ζημιάς στην αξιοπιστία από το λάθος Volcker, τα επιτόκια έπρεπε να αυξηθούν ακόμη περισσότερο.
Σε αυτή την έκταση το επιτόκιο στόχου των Fed Funds έφτασε στο 20% τον Ιούνιο του 1981.
Αυτό το ακραίο επίπεδο πυροδότησε άλλη μια ύφεση τον Ιούλιο του 1981, τη δεύτερη σε δύο χρόνια.
Η ύφεση της περιόδους 1981 – 1982 ήταν η χειρότερη από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και τα επιτόκια εξακολουθούσαν να είναι 15% στα μέσα του 1982.
Η σοβαρότητα αυτής της ύφεσης δεν ξεπεράστηκε μέχρι την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008.
Ωστόσο, το θέμα είναι ότι, όταν ο Volcker μείωσε τα επιτόκια το 1980, η δουλειά του να ξεπεράσει τον πληθωρισμό δεν είχε ολοκληρωθεί.
Ο πληθωρισμός ανέβηκε ακόμη πιο ψηλά και ο Volcker χρειάστηκε να λάβει ακόμη πιο ακραία μέτρα για να ελέγξει την κατάσταση.

«Το μάθημα για τη Fed σήμερα είναι προφανές»

Αν ο Volcker είχε αγνοήσει την ύφεση του 1980, ο πληθωρισμός θα μπορούσε να είχε μειωθεί μέχρι το 1981.
Αντίθετα, διήρκεσε μέχρι το 1983 και ηττήθηκε μόνο από μια ύφεση χειρότερη από αυτή για την οποία ανησυχούσε αρχικά ο Volcker.
Το μάθημα για τη Fed σήμερα είναι προφανές.
Η Fed αγνόησε για πρώτη φορά τον πληθωρισμό στα μέσα του 2021 κατά περίπου λέγοντάς το παροδικό.
Εκείνη την εποχή, το επιτόκιο πολιτικής της Fed ήταν 0%.
Η μάχη της Fed ενάντια στον πληθωρισμό ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2022 με αύξηση επιτοκίων 0,25%.
Ο πληθωρισμός αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 9,1% τον Ιούνιο του 2022, 8,5% τον Ιούλιο, 8,3% τον Αύγουστο, 8,2% τον Σεπτέμβριο και 7,7% τον Οκτώβριο.
Με άλλα λόγια, ο πληθωρισμός υποχωρεί αλλά με οδυνηρά αργό ρυθμό.
Το πρόβλημα είναι ότι ο Powell μπορεί σύντομα να βρεθεί αντιμέτωπος ακριβώς με το δίλημμα που αντιμετώπισε ο Volcker τον Μάιο του 1980 – η προσπάθεια για μείωση του πληθωρισμού δεν έχει ολοκληρωθεί, αλλά η υψηλότερη ανεργία και η ύφεση δημιουργούν τεράστια πίεση για μείωση των επιτοκίων.
Το ερώτημα για τους παρατηρητές της αγοράς και τους επενδυτές είναι το εξής:
Θα ανοιγοκλείσει τα μάτια ο Jay Powell όπως έκανε ο Volcker το 1980;
Θα μειώσει η Fed τα επιτόκια ενόψει ύφεσης ή θα συνεχίσει τη μάχη για τον πληθωρισμό μέχρι να τελειώσει;

Ο Powell δεν θέλει να επαναλάβει το λάθος του Volcker

Η απάντηση ξεκινά με το γεγονός ότι ο Jay Powell δεν θέλει να επαναλάβει το λάθος Volcker.
Ξέρει την Ιστορία και δεν θέλει να επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος.
Αυτό σημαίνει ότι οι αυξήσεις επιτοκίων θα συνεχιστούν μέχρι τον Μάρτιο του 2023 και πιθανώς τον Μάιο, ακόμη και ενόψει της οικονομικής συρρίκνωσης και της πτώσης του πληθωρισμού.
Η Fed μπορεί να κάνει pivot μέχρι τον Ιούνιο, αλλά θα είναι πολύ αργά.
Η ύφεση θα είναι ήδη εδώ — και ο Powell θα έχει μερικές πραγματικά δύσκολες επιλογές να κάνει.

www.bankingnews.gr