Σύμφωνα με τον επικεφαλής της μονάδας εμπορευμάτων στο ΔΝΤ Rabah Arezki, η αγορά του πετρελαίου έχει υποστεί διαρθρωτικές αλλαγές
Στην αγορά του πετρελαίου και στην κατάρρευση των τιμών τα τελευταία χρόνια αναφέρεται σε άρθρο του project-syndicate ο Rabah Arezki επικεφαλής της μονάδας εμπορευμάτων στο ΔΝΤ.
Όπως τονίζει, αν και οι τιμές του πετρελαίου έχουν καταγράψει κατακόρυφη πτώση από τα υψηλά του Ιουνίου του 2014 δεν έχει κάποια σοβαρή συζήτηση για τις αιτίες.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι η αγορά του πετρελαίου έχει υποστεί διαρθρωτικές αλλαγές, με αποτέλεσμα το τελευταίο επεισόδιο να διαφορετικό από τις προηγούμενες δραματικές διακυμάνσεις των τιμών.
Σύμφωνα με τον Arezki, η κατάρρευση των τιμών οφείλεται εν μέρει στους παράγοντες της προσφοράς, μεταξύ αυτών είναι η μεγάλη αύξηση από τις ΗΠΑ στην παραγωγή σχιστόλιθου κατά τα τελευταία χρόνια αλλά και η απόφαση της αμερικανικής κυβέρνησης να άρει (έπειτα από 40 χρόνια) την απαγόρευση για την εξαγωγή αργού.
Επιπλέον, η παραγωγή πετρελαίου από τις εμπόλεμες χώρες όπως η Λιβύη και το Ιράκ έχει ξεπεράσει τις προσδοκίες, ενώ το Ιράν επέστρεψε στις διεθνείς αγορές πετρελαίου.
Κι σε όλα αυτά πρέπει να προστεθεί ότι η Σαουδική Αραβία, το μεγαλύτερο μέλος του ΟΠΕΚ έχει αυξήσει την παραγωγή για να διατηρήσει το μερίδιο αγοράς της.
«Με αυτό το πλεόνασμα πετρελαίου, πολλοί είναι εκείνοι που ρωτούν εάν ο ΟΠΕΚ εξακολουθεί να ενδιαφέρεται.
Η υψηλή ζήτηση για πετρέλαιο από το 2000 έδωσε το ΄΄δικαίωμα΄΄ στον ΟΠΕΚ -και κυρίως στη Σαουδική Αραβία- να έχουν σημαντική επιρροή επί των τιμών, αλλά οδήγησε και σε υψηλού κόστους επενδύσεις για την εξόρυξη πετρελαίου και σε άλλες περιοχές, όπως στον Καναδά και την Βραζιλία».
Η πορεία του πετρελαίου
Λόγω της καθυστέρησης μεταξύ των επενδύσεων και της παραγωγής, αυτά τα projects σε χώρες μη μέλη του ΟΠΕΚ κορυφώθηκαν την ίδια ώρα που η αγορά πετρελαίου άρχισε να επιβραδύνεται, και όταν οι προσδοκίες για τη μελλοντική ζήτηση όσον αφορά στο πετρέλαιο άρχισε να κλονίζονται.
Αυτή η δυναμική αυτή ώθησε τον ΟΠΕΚ να αλλάξει την απάντησή της στις διακυμάνσεις των τιμών, με αποτέλεσμα στη συνεδρίαση του ΟΠΕΚ τον Νοέμβριο του 2014, η Σαουδική Αραβία να μπλοκάρει την κίνηση άλλων μελών για μείωση της παραγωγής ως απάντηση στην πτώση των τιμών.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ένας άλλος παράγοντας που διατηρεί πτωτικές τις τιμές είναι ότι οι χώρες μη μέλη του ΟΠΕΚ έχουν μειώσει σημαντικά το κόστος τους.
Το κόστος παραγωγής πετρελαίου προσδιορίζεται από αμετάβλητους παράγοντες
Σύμφωνα με τον ίδιο, ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό της «νέας αγοράς πετρελαίου» που επέφερε η έλευση του σχιστόλιθου είναι μικρότερη.
«Είναι δελεαστικό να κοιτάξουμε τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια του πετρελαίου -που αυξάνονται σταδιακά μεταξύ του 2000 και του 2014- προτού πέσουν απότομα μετά τη συνεδρίαση του Νοεμβρίου 2014 ΟΠΕΚ, για να προβλέψουμε πως θα κινηθούν οι τιμές από εδώ και στο εξής.
Ωστόσο, συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης έχουν αρκετούς περιορισμούς» γράφει ο ίδιος.
Όπως διευκρινίζει, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης δεν βοήθησαν στην πρόβλεψη της τρέχουσας κατάστασης της αγοράς, πιθανότατα επειδή οι αγορές μακροπρόθεσμων συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης, εξ ορισμού, αργούν να προσαρμοστούν στις νέες πληροφορίες.
Επιπλέον, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης δίνουν μόνο περιορισμένο μεσοπρόθεσμο προσανατολισμό.
Όπως και σε άλλες αγορές εμπορευμάτων, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του πετρελαίου υπόκεινται σε ανισορροπία μεταξύ μακροπρόθεσμων και βραχυπρόθεσμων θέσεων.
«Οι παραγωγοί είναι συνήθως πρόθυμοι να δεχτούν σχετικά χαμηλότερες τιμές για να αντισταθμίσει τον κίνδυνο τους, επειδή δεν μπορούν να περάσουν την αύξηση του κόστους στους πελάτες τους.
Οι κατασκευαστές, από την άλλη πλευρά, έχουν μεγαλύτερη ευελιξία στο θέμα αυτό, διότι, ακόμη και για τα εργοστάσια υψηλής εντάσεως ενέργειας, το πετρέλαιο εξακολουθεί να αποτελεί μόνο ένα μικρό μέρος του συνολικού κόστους μιας επιχείρησης» διευκρινίζει.
Πάντως, ο Arezki καταλήγει λέγοντας ότι «μερικοί από τους παράγοντες της τιμής του πετρελαίου που αναφέρονται παραπάνω είναι προσωρινοί, αλλά άλλοι είναι διαρθρωτικοί και μόνιμοι.
Η συζήτηση για τα αίτια και τις επιπτώσεις της ύφεσης των τιμών από το 2014 θα συνεχιστεί, γεγονός που αντικατοπτρίζει και παράλληλα υπογραμμίζει ένα θεμελιώδες σημείο: δεν ισχύει πλέον η συμβατική σοφία σχετικά με την παγκόσμια αγορά πετρελαίου».
www.bankingnews.gr
Όπως τονίζει, αν και οι τιμές του πετρελαίου έχουν καταγράψει κατακόρυφη πτώση από τα υψηλά του Ιουνίου του 2014 δεν έχει κάποια σοβαρή συζήτηση για τις αιτίες.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι η αγορά του πετρελαίου έχει υποστεί διαρθρωτικές αλλαγές, με αποτέλεσμα το τελευταίο επεισόδιο να διαφορετικό από τις προηγούμενες δραματικές διακυμάνσεις των τιμών.
Σύμφωνα με τον Arezki, η κατάρρευση των τιμών οφείλεται εν μέρει στους παράγοντες της προσφοράς, μεταξύ αυτών είναι η μεγάλη αύξηση από τις ΗΠΑ στην παραγωγή σχιστόλιθου κατά τα τελευταία χρόνια αλλά και η απόφαση της αμερικανικής κυβέρνησης να άρει (έπειτα από 40 χρόνια) την απαγόρευση για την εξαγωγή αργού.
Επιπλέον, η παραγωγή πετρελαίου από τις εμπόλεμες χώρες όπως η Λιβύη και το Ιράκ έχει ξεπεράσει τις προσδοκίες, ενώ το Ιράν επέστρεψε στις διεθνείς αγορές πετρελαίου.
Κι σε όλα αυτά πρέπει να προστεθεί ότι η Σαουδική Αραβία, το μεγαλύτερο μέλος του ΟΠΕΚ έχει αυξήσει την παραγωγή για να διατηρήσει το μερίδιο αγοράς της.
«Με αυτό το πλεόνασμα πετρελαίου, πολλοί είναι εκείνοι που ρωτούν εάν ο ΟΠΕΚ εξακολουθεί να ενδιαφέρεται.
Η υψηλή ζήτηση για πετρέλαιο από το 2000 έδωσε το ΄΄δικαίωμα΄΄ στον ΟΠΕΚ -και κυρίως στη Σαουδική Αραβία- να έχουν σημαντική επιρροή επί των τιμών, αλλά οδήγησε και σε υψηλού κόστους επενδύσεις για την εξόρυξη πετρελαίου και σε άλλες περιοχές, όπως στον Καναδά και την Βραζιλία».
Η πορεία του πετρελαίου
Λόγω της καθυστέρησης μεταξύ των επενδύσεων και της παραγωγής, αυτά τα projects σε χώρες μη μέλη του ΟΠΕΚ κορυφώθηκαν την ίδια ώρα που η αγορά πετρελαίου άρχισε να επιβραδύνεται, και όταν οι προσδοκίες για τη μελλοντική ζήτηση όσον αφορά στο πετρέλαιο άρχισε να κλονίζονται.
Αυτή η δυναμική αυτή ώθησε τον ΟΠΕΚ να αλλάξει την απάντησή της στις διακυμάνσεις των τιμών, με αποτέλεσμα στη συνεδρίαση του ΟΠΕΚ τον Νοέμβριο του 2014, η Σαουδική Αραβία να μπλοκάρει την κίνηση άλλων μελών για μείωση της παραγωγής ως απάντηση στην πτώση των τιμών.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ένας άλλος παράγοντας που διατηρεί πτωτικές τις τιμές είναι ότι οι χώρες μη μέλη του ΟΠΕΚ έχουν μειώσει σημαντικά το κόστος τους.
Το κόστος παραγωγής πετρελαίου προσδιορίζεται από αμετάβλητους παράγοντες
Σύμφωνα με τον ίδιο, ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό της «νέας αγοράς πετρελαίου» που επέφερε η έλευση του σχιστόλιθου είναι μικρότερη.
«Είναι δελεαστικό να κοιτάξουμε τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια του πετρελαίου -που αυξάνονται σταδιακά μεταξύ του 2000 και του 2014- προτού πέσουν απότομα μετά τη συνεδρίαση του Νοεμβρίου 2014 ΟΠΕΚ, για να προβλέψουμε πως θα κινηθούν οι τιμές από εδώ και στο εξής.
Ωστόσο, συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης έχουν αρκετούς περιορισμούς» γράφει ο ίδιος.
Όπως διευκρινίζει, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης δεν βοήθησαν στην πρόβλεψη της τρέχουσας κατάστασης της αγοράς, πιθανότατα επειδή οι αγορές μακροπρόθεσμων συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης, εξ ορισμού, αργούν να προσαρμοστούν στις νέες πληροφορίες.
Επιπλέον, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης δίνουν μόνο περιορισμένο μεσοπρόθεσμο προσανατολισμό.
Όπως και σε άλλες αγορές εμπορευμάτων, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του πετρελαίου υπόκεινται σε ανισορροπία μεταξύ μακροπρόθεσμων και βραχυπρόθεσμων θέσεων.
«Οι παραγωγοί είναι συνήθως πρόθυμοι να δεχτούν σχετικά χαμηλότερες τιμές για να αντισταθμίσει τον κίνδυνο τους, επειδή δεν μπορούν να περάσουν την αύξηση του κόστους στους πελάτες τους.
Οι κατασκευαστές, από την άλλη πλευρά, έχουν μεγαλύτερη ευελιξία στο θέμα αυτό, διότι, ακόμη και για τα εργοστάσια υψηλής εντάσεως ενέργειας, το πετρέλαιο εξακολουθεί να αποτελεί μόνο ένα μικρό μέρος του συνολικού κόστους μιας επιχείρησης» διευκρινίζει.
Πάντως, ο Arezki καταλήγει λέγοντας ότι «μερικοί από τους παράγοντες της τιμής του πετρελαίου που αναφέρονται παραπάνω είναι προσωρινοί, αλλά άλλοι είναι διαρθρωτικοί και μόνιμοι.
Η συζήτηση για τα αίτια και τις επιπτώσεις της ύφεσης των τιμών από το 2014 θα συνεχιστεί, γεγονός που αντικατοπτρίζει και παράλληλα υπογραμμίζει ένα θεμελιώδες σημείο: δεν ισχύει πλέον η συμβατική σοφία σχετικά με την παγκόσμια αγορά πετρελαίου».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών