Σειρά προβληματικών σημείων, σε πρακτικό, πολιτικό και νομικό επίπεδο, καθιστούν τη συμφωνία ανεφάρμοστη
Στις 18 Μαρτίου, οι ηγέτες της ΕΕ πέτυχαν μια αμφιλεγόμενη συμφωνία με την Τουρκία για τον έλεγχο των προσφυγικών ροών, η οποία ουσιαστικά, υποστηρίζει ανάλυση στο Foreign Affairs, δεν πρόκειται για συμφωνία στην κατεύθυνση της λύσης της προσφυγικής κρίσης, αλλά για ένα κυνικό παζάρι που μετατρέπει την Τουρκία σε μια ουδέτερη ζώνη όπου θα στοιβάζονται πρόσφυγες.
Η Τουρκία δέχτηκε, από την πλευρά της, να λειτουργήσει ως τεράστιο κέντρο φιλοξενίας προσφύγων - μεταναστών, εμποδίζοντας ουσιαστικά εκατομμύρια που προσπαθούν να γλιτώσουν από τους πολέμους στην Μέση Ανατολή να φτάσουν στην Ευρώπη και δεχόμενη όσους στέλνει πίσω η Ελλάδα.
Σε αντάλλαγμα, η ΕΕ θα χρηματοδότησει με τρία επιπλέον των αρχικών τριών δισεκατομμυρίων την Τουρκία για υποδομές για τους πρόσφυγες, να επιταχύνει τη χορήγηση βίζας σε Τούρκους πολίτες, θα πάρει έναν περιορισμένο αριθμό Σύρων προσφύγων, περί τις 72.000, απευθείας αό την Τουρκία στη βάση μιας σκληρής λογικής του «ένας προς έναν», δηλαδή για κάθε μετανάστη - πρόσφυγα που η Ελλάδα θα επιστρέφει στην Τουρκία ένας θα φεύγει από εκεί.
Το Foreign Affairs αναφέρει ότι σειρά ανθρωπιστικών οργανώσεων όπως η Διεθνής Αμνηστία αλλά και το Human Rights Watch, έχουν καταγγείλει τη συμφωνία ως ανήθικη και παράνομη με βάση το διεθνές δίκαιο.
Παρόλα αυτά, σημειώνει το άρθρο, θα μπορούσε κανείς να υπερασπιστεί τη συμφωνία αν τελικά έφερνε αποτελέσματα ως προς τον έλεγχο της πρωτοφανούς προσφυγικής κρίσης, κάτι που όμως, υπογραμμίζεται, δεν πρόκειται να γίνει υπενθυμίζοντας την εκτίμηση του αναλυτή των Financial Times Wolfgang Munchau, που υποστήριξε ότι η ΕΕ όχι μόνο «πούλησε την ψυχή της, αλλά κατέληξε σε μια πολύ κακή συμφωνία».
Το σκεπτικό της συμφωνίας, και ενώ οι περισσότερες εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι μπορεί οι προσφυγικές ροές να φτάσουν τα 3 εκατομμύρια, ότι αν οι πρόσφυγες μάθουν ότι δεν μπορούν να περάσουν στην υπόλοιπη Ευρώπη από την Ελλάδα και ότι μπορεί επίσης να επιστρέφονται στην Τουρκία, θα επιλέξουν να μην μπουν στον κόπο να ρισκάρουν τη ζωή τους.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θεωρούν ότι με τη συμφωνία και με το κλείσιμο της λεγόμενης Βαλκανικής οδού έχουν κάνει ένα βήμα στην σωστή κατεύθυνση και η κατάσταση θα σταθεροποιηθεί και βελτιωθεί, αλλά το Foreign Affairs εκτιμά ότι κάτι τέτοιο δεν θα γίνει γιατί η συμφωνία είναι αδύνατο να εφαρμοστεί για πρακτικούς, νομικούς και πολιτικούς λόγους.
Αρχικά προβλεπόταν ότι από τις 20 Μαρτίου, οι πρόσφυγες που θα έφταναν στην Ελλάδα θα επιστρέφονταν χωρίς καν να προλάβουν να κάνουν διαδικασίες χορήγησης ασύλου στην Τουρκία, ιδέα που εγκαταλήφθηκε γιατί παραβιάζει και το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο, και τελικά αποφασίστηκε όλοι οι πρόσφυγες να έχουν δικαίωμα να καταθέσουν αίτηση για χορήγηση ασύλου και αφού εξεταστεί να επιστρέφονται.
Η Ελλάδα που δεν έχει τόσο γρήγορο σύστημα χορήγηησης ασύλου κατέστησε σαφές ότι για να τεθούν σε εφαρμογή αυτά θα έπρεπε να αποσταλούν πρώτα οι 4.000 αξιωματικοί διαφόρων σχετικών ειδικοτήτων από την ΕΕ, οπότε η διαδικασία καθυστέρησε και φαίνεται ότι θα προχωρήσει μετ' εμποδίων γιατί ούτως ή άλλως, το ελληνικό κράτος, μετά από έξι χρόνια κρίσης, δεν έχει τα μέσα από μόνο του να την εφαρμόσει, πόσο μάλλον που σειρά από ΜΚΟ αντιδρούν στη συμφωνία και μειώνουν αν δεν αποσύρουν την βοήθεια τους.
Ακόμη όμως και αν τα καταφέρει η Ελλάδα, τονίζει το Foreign Affairs, η συμφωνία πιθανότατα θα κριθεί παράνομη στα ευρωπαϊκά δικαστήρια καθώς με βάση την νομοθεσία της ΕΕ πρόσφυγες και μετανάστες πρέπει να επιστρέψουν μόνο «σε τρίτη ασφαλή χώρα» κάτι που η Τουρκία δύσκολα μπορεί να χαρακτηριστεί και ακόμη και αν το δεχτεί η Ελλάδα αυτό, τα ευρωπαϊκά δικαστήρια πιθανότατα δεν θα το δεχτούν καθώς οι καταγγελίες για παραβιάσεις δικαιωμάτων είναι αλλεπάλληλες.
Επίσης, για να πετύχει η συμφωνία θα πρέπει η Τουρκία να ελέγξει τα δίκτυα διακίνησης ανθρώπων προς την Ελλάδα κάτι όμως που δεν έχει κάνει μέχρι τώρα και πιθανότατα δεν θα κάνει ούτε στο εξής.
Το Foreign Affairs εκτιμά, επίσης, ότι δεν θα «λειτουργήσει» ούτε η λογική του «ένας προς έναν» γιατί συμφέρει την Τουρκία να αφήνει περισσότερους πρόσφυγες προς την Ελλάδα γιατί εξ αυτών θα δεχτεί πίσω όσους εντοπιστούν ή τελικά δεν μπορούν να πάρουν άσυλο ενώ την ίδια ώρα για κάθε έναν που τελικά θα επιστρέφει στην Τουρκία, ένας πρόσφυγας Σύρος θα μεταφέρεται κατευθείαν στην Ευρώπη.
το άρθρο εκτιμά επιπλέον ότι ο μικρός αριθμός προσφύγων που θα έχει τελικά τη δυνατότητα να περάσει έτσι στην Ευρώπη, εξωθεί όλους τους υπόλοιπους στην Τουρκία να συνεχίσουν να επιλέγουν τους παράνομους διακινητές για να δοκιμάσουν την τύχη τους, ενώ σημειώνει ότι είναι, μέχρι στιγμής, προφανές ότι δεν πρόκειται να υπάρξει ορθή ή γρήγορη εφαρμογή του οποιουδήποτε εθελοντικού πλαισίου αποδοχής προσφύγων όπως προβλέπει η συμφωνία.
Το άρθρο καταλήγει αναφέροντας τις ευθύνες που έχουν πολλές ευρωπαϊκές ηγεσίες για την μη συμβολή τους στην λύση, και σημειώνει ότι αν η ΕΕ θέλει να διασφαλίσει την Σένγκεν και γενικώς ν' αντιμετωπίσει κάπως αποτελεσματικά το πρόβλημα θα πρέπει να δώσει κεντρική απάντηση με σύσταση ευρωπαϊκής συνοριοφρουράς και ακτοφυλακής με τη συμβολή όλων, σε ένα πρώτο βήμα.
www.bankingnews.gr
Η Τουρκία δέχτηκε, από την πλευρά της, να λειτουργήσει ως τεράστιο κέντρο φιλοξενίας προσφύγων - μεταναστών, εμποδίζοντας ουσιαστικά εκατομμύρια που προσπαθούν να γλιτώσουν από τους πολέμους στην Μέση Ανατολή να φτάσουν στην Ευρώπη και δεχόμενη όσους στέλνει πίσω η Ελλάδα.
Σε αντάλλαγμα, η ΕΕ θα χρηματοδότησει με τρία επιπλέον των αρχικών τριών δισεκατομμυρίων την Τουρκία για υποδομές για τους πρόσφυγες, να επιταχύνει τη χορήγηση βίζας σε Τούρκους πολίτες, θα πάρει έναν περιορισμένο αριθμό Σύρων προσφύγων, περί τις 72.000, απευθείας αό την Τουρκία στη βάση μιας σκληρής λογικής του «ένας προς έναν», δηλαδή για κάθε μετανάστη - πρόσφυγα που η Ελλάδα θα επιστρέφει στην Τουρκία ένας θα φεύγει από εκεί.
Το Foreign Affairs αναφέρει ότι σειρά ανθρωπιστικών οργανώσεων όπως η Διεθνής Αμνηστία αλλά και το Human Rights Watch, έχουν καταγγείλει τη συμφωνία ως ανήθικη και παράνομη με βάση το διεθνές δίκαιο.
Παρόλα αυτά, σημειώνει το άρθρο, θα μπορούσε κανείς να υπερασπιστεί τη συμφωνία αν τελικά έφερνε αποτελέσματα ως προς τον έλεγχο της πρωτοφανούς προσφυγικής κρίσης, κάτι που όμως, υπογραμμίζεται, δεν πρόκειται να γίνει υπενθυμίζοντας την εκτίμηση του αναλυτή των Financial Times Wolfgang Munchau, που υποστήριξε ότι η ΕΕ όχι μόνο «πούλησε την ψυχή της, αλλά κατέληξε σε μια πολύ κακή συμφωνία».
Το σκεπτικό της συμφωνίας, και ενώ οι περισσότερες εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι μπορεί οι προσφυγικές ροές να φτάσουν τα 3 εκατομμύρια, ότι αν οι πρόσφυγες μάθουν ότι δεν μπορούν να περάσουν στην υπόλοιπη Ευρώπη από την Ελλάδα και ότι μπορεί επίσης να επιστρέφονται στην Τουρκία, θα επιλέξουν να μην μπουν στον κόπο να ρισκάρουν τη ζωή τους.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θεωρούν ότι με τη συμφωνία και με το κλείσιμο της λεγόμενης Βαλκανικής οδού έχουν κάνει ένα βήμα στην σωστή κατεύθυνση και η κατάσταση θα σταθεροποιηθεί και βελτιωθεί, αλλά το Foreign Affairs εκτιμά ότι κάτι τέτοιο δεν θα γίνει γιατί η συμφωνία είναι αδύνατο να εφαρμοστεί για πρακτικούς, νομικούς και πολιτικούς λόγους.
Αρχικά προβλεπόταν ότι από τις 20 Μαρτίου, οι πρόσφυγες που θα έφταναν στην Ελλάδα θα επιστρέφονταν χωρίς καν να προλάβουν να κάνουν διαδικασίες χορήγησης ασύλου στην Τουρκία, ιδέα που εγκαταλήφθηκε γιατί παραβιάζει και το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο, και τελικά αποφασίστηκε όλοι οι πρόσφυγες να έχουν δικαίωμα να καταθέσουν αίτηση για χορήγηση ασύλου και αφού εξεταστεί να επιστρέφονται.
Η Ελλάδα που δεν έχει τόσο γρήγορο σύστημα χορήγηησης ασύλου κατέστησε σαφές ότι για να τεθούν σε εφαρμογή αυτά θα έπρεπε να αποσταλούν πρώτα οι 4.000 αξιωματικοί διαφόρων σχετικών ειδικοτήτων από την ΕΕ, οπότε η διαδικασία καθυστέρησε και φαίνεται ότι θα προχωρήσει μετ' εμποδίων γιατί ούτως ή άλλως, το ελληνικό κράτος, μετά από έξι χρόνια κρίσης, δεν έχει τα μέσα από μόνο του να την εφαρμόσει, πόσο μάλλον που σειρά από ΜΚΟ αντιδρούν στη συμφωνία και μειώνουν αν δεν αποσύρουν την βοήθεια τους.
Ακόμη όμως και αν τα καταφέρει η Ελλάδα, τονίζει το Foreign Affairs, η συμφωνία πιθανότατα θα κριθεί παράνομη στα ευρωπαϊκά δικαστήρια καθώς με βάση την νομοθεσία της ΕΕ πρόσφυγες και μετανάστες πρέπει να επιστρέψουν μόνο «σε τρίτη ασφαλή χώρα» κάτι που η Τουρκία δύσκολα μπορεί να χαρακτηριστεί και ακόμη και αν το δεχτεί η Ελλάδα αυτό, τα ευρωπαϊκά δικαστήρια πιθανότατα δεν θα το δεχτούν καθώς οι καταγγελίες για παραβιάσεις δικαιωμάτων είναι αλλεπάλληλες.
Επίσης, για να πετύχει η συμφωνία θα πρέπει η Τουρκία να ελέγξει τα δίκτυα διακίνησης ανθρώπων προς την Ελλάδα κάτι όμως που δεν έχει κάνει μέχρι τώρα και πιθανότατα δεν θα κάνει ούτε στο εξής.
Το Foreign Affairs εκτιμά, επίσης, ότι δεν θα «λειτουργήσει» ούτε η λογική του «ένας προς έναν» γιατί συμφέρει την Τουρκία να αφήνει περισσότερους πρόσφυγες προς την Ελλάδα γιατί εξ αυτών θα δεχτεί πίσω όσους εντοπιστούν ή τελικά δεν μπορούν να πάρουν άσυλο ενώ την ίδια ώρα για κάθε έναν που τελικά θα επιστρέφει στην Τουρκία, ένας πρόσφυγας Σύρος θα μεταφέρεται κατευθείαν στην Ευρώπη.
το άρθρο εκτιμά επιπλέον ότι ο μικρός αριθμός προσφύγων που θα έχει τελικά τη δυνατότητα να περάσει έτσι στην Ευρώπη, εξωθεί όλους τους υπόλοιπους στην Τουρκία να συνεχίσουν να επιλέγουν τους παράνομους διακινητές για να δοκιμάσουν την τύχη τους, ενώ σημειώνει ότι είναι, μέχρι στιγμής, προφανές ότι δεν πρόκειται να υπάρξει ορθή ή γρήγορη εφαρμογή του οποιουδήποτε εθελοντικού πλαισίου αποδοχής προσφύγων όπως προβλέπει η συμφωνία.
Το άρθρο καταλήγει αναφέροντας τις ευθύνες που έχουν πολλές ευρωπαϊκές ηγεσίες για την μη συμβολή τους στην λύση, και σημειώνει ότι αν η ΕΕ θέλει να διασφαλίσει την Σένγκεν και γενικώς ν' αντιμετωπίσει κάπως αποτελεσματικά το πρόβλημα θα πρέπει να δώσει κεντρική απάντηση με σύσταση ευρωπαϊκής συνοριοφρουράς και ακτοφυλακής με τη συμβολή όλων, σε ένα πρώτο βήμα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών