Ο γόρδιος δεσμός από τις ρυθμίσεις του Κατρούγκαλου
Εφτά σενάρια για την εξομοίωση των προϋποθέσεων που θέτει ο νόμος Κατρούγκαλου για τις συντάξεις χηρείας ώστε να υπάρχουν οι ίδιες περικοπές σε συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα με εκείνους για τους οποίους εφαρμόστηκε ο νόμος από το 2016 (Δημόσιο και ΟΓΑ), έχουν πέσει στο τραπέζι προς εξέταση από την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και αναζητείται η προσφορότερη λύση με το μικρότερο δημοσιονομικό, αλλά και πολιτικό κόστος.
Νόμος-λαιμητόμος
Και αυτό γιατί αν εφαρμοστεί ο νόμος κατά γράμμα, θα πρέπει οι 200.000 επιζώντες σύζυγοι που λαμβάνουν χηρεία-πέραν της δικής τους σύνταξης ή εργασίας- να επιστρέψουν το 50% του 70% που έλαβαν για μία τριετία ως σύνταξη χηρείας.
Δηλαδή αν κάποιος έμεινε χήρος/α εάν ο σύζυγος έπαιρνε 1.000 ευρώ, δικαιούται σύνταξη χηρείας ύψους 700 ευρώ για 3 χρόνια.
Αν ο δικαιούχος σύνταξης χηρείας εργάζεται ή λαμβάνει σύνταξη, θα πρέπει μετά την τριετία η σύνταξη χηρείας να πάει στο 35%, δηλαδή στα 245 ευρώ.
Αν έχει πάρει έναν επιπλέον χρόνο όλη τη σύνταξη των 700 ευρώ, θα πρέπει να επιστρέψει 5.460 ευρώ.
Φωτιές στο υπουργείο άναψε επερώτηση 8 βουλευτών της ΝΔ...
... των: Γιώργος Καρασμάνης (Πέλλα), Χαράλαμπος Αθανασίου (Λέσβος), Βασίλης Γιόγιακας (Θεσπρωτία), Αθανάσιος Καββαδάς (Λευκάδα), Γεώργιος Κοτρωνιάς (Φθιώτιδα), Θεόφιλος Λεονταρίδης (Σέρρες), Φίλιππος Φόρτωμας (Κυκλάδες) και Ευριπίδης Στυλιανίδης (Ροδόπη), οι οποίοι περιορίστηκαν στο θέμα της παρακράτησης της σύνταξης από τον ΟΓΑ.
Σύμφωνα με την επερώτηση με το νέο ενιαίο πλαίσιο που εφαρμόζεται στις περιπτώσεις θανάτων που έχουν επέλθει από 13/5/2016 και εφεξής, ο επιζών σύζυγος δικαιούται το 70% της σύνταξης που ελάμβανε ή εδικαιούτο να λάβει ο θανών για μία τριετία, ενώ μετά το πέρας της τριετίας, εάν ο επιζών εργάζεται ή αυτοαπασχολείται ή λαμβάνει σύνταξη από οποιαδήποτε πηγή, η σύνταξη περιορίζεται στο ήμισυ, δηλαδή στο 35%.
Επιπλέον, με το άρθρο 1 του ν. 4499/2017 θεσπίστηκε κατώτατο όριο σύνταξης λόγω θανάτου.
Ως κατώτατο ποσό ορίσθηκε το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης για 20 χρόνια ασφάλισης, δηλαδή το ποσό των 384,00 ευρώ, το οποίο από 1/1/2025 έχει αναπροσαρμοστεί στο ποσό των 436,40 ευρώ.
Ωστόσο, οι χήρες και χήροι συνταξιούχων του πρώην ΟΓΑ, των οποίων ο θάνατος επήλθε πριν την 13/5/2016, εξαιρούνται από τις λίγες ευνοϊκές προβλέψεις που περιλαμβάνονται στο νόμο Κατρούγκαλου, καθόσον εφαρμόζονται οι καταστατικές διατάξεις του φορέα.
Συγκεκριμένα, οι εν λόγω συντάξεις του πρώην ΟΓΑ παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα, αφού ο επιζών σύζυγος δικαιούται σύνταξη λόγω θανάτου η οποία ισούται με το μισό της κύριας σύνταξης του θανόντος.
Για παράδειγμα, έστω ότι ο/η θανών/ούσα λάμβανε ποσό σύνταξης 300 ευρώ και ότι το ποσό των 200 ευρώ αντιστοιχεί στη βασική σύνταξη και το ποσό των 100 ευρώ στην κύρια.
Το ποσό σύνταξης που θα λάβει ο/η χήρος/α θα είναι 50 ευρώ, μόνο εφόσον δεν συνταξιοδοτείται από οποιαδήποτε πηγή, περιλαμβανομένου και του ΟΓΑ.
Δεν υφίσταται δηλαδή κατώτατο όριο.
Ανισότητες και αδικίες
Οι βουλευτές επισημαίνουν ότι δημιουργούνται σοβαρές ανισότητες και αδικίες σε αυτούς τους συνταξιούχους, που οι περισσότεροι είναι ευάλωτοι και ζητούν τη νομοθέτηση από το υπουργείο Εργασίας, ώστε να αρθεί ο διαχωρισμός παλαιών και νέων συνταξιούχων χηρείας.
Ταυτόχρονα υπό αίρεση βρίσκεται όλο το συγκεκριμένο νομοθέτημα λόγω των εκατοντάδων δικαστικών εκκρεμοτήτων με προσφυγές που βρίσκονται στο Συμβούλιο της Επικρατείας με το ερώτημα εάν ο δικαιούχος δύο συντάξεων πρέπει να λαμβάνει διπλή εθνική σύνταξη ή μόνο μία.
Στο υπουργείο Εργασίας 8 πιθανές λύσεις για:
1. Καμία μείωση μετά την τριετία. Η σύνταξη χηρείας θα παραμένει στο 70% ανεξάρτητα από ηλικία, εργασία ή ύπαρξη δεύτερης σύνταξης.
Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να αποφασιστεί τι θα ισχύσει για όσους έχουν ήδη υποστεί τις περικοπές (Δημόσιο και ΟΓΑ) και να μετρηθεί το δημοσιονομικό κόστος μιας τέτοιας απόφασης.
2. Οι δικαιούχοι σύνταξης να έχουν τη δυνατότητα επιλογής είτε να μειωθεί η προσωπική τους σύνταξη είτε η σύνταξη χηρείας.
Έτσι, και επιλέγοντας την επιβολή της περικοπής στη χαμηλότερη σύνταξη, θα περιοριστεί η απώλεια εισοδήματος.
3. Να μειωθεί μόνο η εθνική σύνταξη και όχι η αναλογική καθώς και η ακύρωση των αναδρομικών μειώσεων.
4. Να επιβληθούν αναδρομικά οι μειώσεις και τα ποσά που πρέπει να γυρίσουν πίσω οι συνταξιούχοι να είναι σε πολλές δόσεις.
5. Να θεσπιστεί ένα «δίχτυ ασφαλείας», ώστε η μείωση να μην οδηγεί σε δραματική μείωση του συνολικού εισοδήματος, ώστε να μην πέφτει η σύνταξη κάτω από ένα κατώτατο όριο.
6. Να περικοπεί κατά 35% μόνο το τμήμα της εθνικής σύνταξης και όχι και το ανταποδοτικό τμήμα.
7. Μετά την τριετία ο συνταξιούχος λόγω θανάτου που παίρνει και δική του σύνταξη, να μπορεί να επιλέξει τη μικρότερη από τις δύο συντάξεις που θα μειωθεί κατά 50%.
Να σημειωθεί ότι η περικοπή που εφαρμόστηκε από την αρχή σε ΟΓΑ και δημόσιο έγινε από το Γενικό Λογιστήριο, εξαιτίας της αδυναμία του μηχανογραφικού συστήματος του ΕΦΚΑ να ανταπεξέλθει για το θέμα στον ιδιωτικό τομέα.
Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μια πολύ μεγάλη ομάδα συνταξιούχων - δικαιούχων συντάξεων χηρείας που συνεχίζει να λαμβάνει το 70% της σύνταξης, ενώ δεν το δικαιούται.
Υπάρχει μάλιστα και η περίπτωση των συνταξιούχων του ΟΓΑ, που η καταβολή της σύνταξης συνεχίστηκε για κάποια χρόνια και στη συνέχεια, τα χρήματα ζητήθηκαν να επιστραφούν.
Κάτι αντίστοιχο ισχύει και για κάποιες περιπτώσεις του δημοσίου, καθώς οι υπηρεσίες είδαν πως η περικοπή δεν εφαρμόζεται στον ιδιωτικό τομέα και έπαψαν να μειώνουν και τις συντάξεις χηρείας του δημοσίου, παρότι έχει παρέλθει τριετία.
Πρόκειται για ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα του ασφαλιστικού, όχι γιατί δεν υπάρχει νόμος να το ρυθμίζει αλλά γιατί ο νόμος δεν εφαρμόστηκε από τα μέσα του 2019 κι εφεξής.
Και όχι για όλους, αλλά για μια ομάδα ασφαλισμένων.
Αντώνης Βασιλόπουλος
www.bankingnews.gr
Νόμος-λαιμητόμος
Και αυτό γιατί αν εφαρμοστεί ο νόμος κατά γράμμα, θα πρέπει οι 200.000 επιζώντες σύζυγοι που λαμβάνουν χηρεία-πέραν της δικής τους σύνταξης ή εργασίας- να επιστρέψουν το 50% του 70% που έλαβαν για μία τριετία ως σύνταξη χηρείας.
Δηλαδή αν κάποιος έμεινε χήρος/α εάν ο σύζυγος έπαιρνε 1.000 ευρώ, δικαιούται σύνταξη χηρείας ύψους 700 ευρώ για 3 χρόνια.
Αν ο δικαιούχος σύνταξης χηρείας εργάζεται ή λαμβάνει σύνταξη, θα πρέπει μετά την τριετία η σύνταξη χηρείας να πάει στο 35%, δηλαδή στα 245 ευρώ.
Αν έχει πάρει έναν επιπλέον χρόνο όλη τη σύνταξη των 700 ευρώ, θα πρέπει να επιστρέψει 5.460 ευρώ.
Φωτιές στο υπουργείο άναψε επερώτηση 8 βουλευτών της ΝΔ...
... των: Γιώργος Καρασμάνης (Πέλλα), Χαράλαμπος Αθανασίου (Λέσβος), Βασίλης Γιόγιακας (Θεσπρωτία), Αθανάσιος Καββαδάς (Λευκάδα), Γεώργιος Κοτρωνιάς (Φθιώτιδα), Θεόφιλος Λεονταρίδης (Σέρρες), Φίλιππος Φόρτωμας (Κυκλάδες) και Ευριπίδης Στυλιανίδης (Ροδόπη), οι οποίοι περιορίστηκαν στο θέμα της παρακράτησης της σύνταξης από τον ΟΓΑ.
Σύμφωνα με την επερώτηση με το νέο ενιαίο πλαίσιο που εφαρμόζεται στις περιπτώσεις θανάτων που έχουν επέλθει από 13/5/2016 και εφεξής, ο επιζών σύζυγος δικαιούται το 70% της σύνταξης που ελάμβανε ή εδικαιούτο να λάβει ο θανών για μία τριετία, ενώ μετά το πέρας της τριετίας, εάν ο επιζών εργάζεται ή αυτοαπασχολείται ή λαμβάνει σύνταξη από οποιαδήποτε πηγή, η σύνταξη περιορίζεται στο ήμισυ, δηλαδή στο 35%.
Επιπλέον, με το άρθρο 1 του ν. 4499/2017 θεσπίστηκε κατώτατο όριο σύνταξης λόγω θανάτου.
Ως κατώτατο ποσό ορίσθηκε το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης για 20 χρόνια ασφάλισης, δηλαδή το ποσό των 384,00 ευρώ, το οποίο από 1/1/2025 έχει αναπροσαρμοστεί στο ποσό των 436,40 ευρώ.
Ωστόσο, οι χήρες και χήροι συνταξιούχων του πρώην ΟΓΑ, των οποίων ο θάνατος επήλθε πριν την 13/5/2016, εξαιρούνται από τις λίγες ευνοϊκές προβλέψεις που περιλαμβάνονται στο νόμο Κατρούγκαλου, καθόσον εφαρμόζονται οι καταστατικές διατάξεις του φορέα.
Συγκεκριμένα, οι εν λόγω συντάξεις του πρώην ΟΓΑ παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα, αφού ο επιζών σύζυγος δικαιούται σύνταξη λόγω θανάτου η οποία ισούται με το μισό της κύριας σύνταξης του θανόντος.
Για παράδειγμα, έστω ότι ο/η θανών/ούσα λάμβανε ποσό σύνταξης 300 ευρώ και ότι το ποσό των 200 ευρώ αντιστοιχεί στη βασική σύνταξη και το ποσό των 100 ευρώ στην κύρια.
Το ποσό σύνταξης που θα λάβει ο/η χήρος/α θα είναι 50 ευρώ, μόνο εφόσον δεν συνταξιοδοτείται από οποιαδήποτε πηγή, περιλαμβανομένου και του ΟΓΑ.
Δεν υφίσταται δηλαδή κατώτατο όριο.
Ανισότητες και αδικίες
Οι βουλευτές επισημαίνουν ότι δημιουργούνται σοβαρές ανισότητες και αδικίες σε αυτούς τους συνταξιούχους, που οι περισσότεροι είναι ευάλωτοι και ζητούν τη νομοθέτηση από το υπουργείο Εργασίας, ώστε να αρθεί ο διαχωρισμός παλαιών και νέων συνταξιούχων χηρείας.
Ταυτόχρονα υπό αίρεση βρίσκεται όλο το συγκεκριμένο νομοθέτημα λόγω των εκατοντάδων δικαστικών εκκρεμοτήτων με προσφυγές που βρίσκονται στο Συμβούλιο της Επικρατείας με το ερώτημα εάν ο δικαιούχος δύο συντάξεων πρέπει να λαμβάνει διπλή εθνική σύνταξη ή μόνο μία.
Στο υπουργείο Εργασίας 8 πιθανές λύσεις για:
1. Καμία μείωση μετά την τριετία. Η σύνταξη χηρείας θα παραμένει στο 70% ανεξάρτητα από ηλικία, εργασία ή ύπαρξη δεύτερης σύνταξης.
Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να αποφασιστεί τι θα ισχύσει για όσους έχουν ήδη υποστεί τις περικοπές (Δημόσιο και ΟΓΑ) και να μετρηθεί το δημοσιονομικό κόστος μιας τέτοιας απόφασης.
2. Οι δικαιούχοι σύνταξης να έχουν τη δυνατότητα επιλογής είτε να μειωθεί η προσωπική τους σύνταξη είτε η σύνταξη χηρείας.
Έτσι, και επιλέγοντας την επιβολή της περικοπής στη χαμηλότερη σύνταξη, θα περιοριστεί η απώλεια εισοδήματος.
3. Να μειωθεί μόνο η εθνική σύνταξη και όχι η αναλογική καθώς και η ακύρωση των αναδρομικών μειώσεων.
4. Να επιβληθούν αναδρομικά οι μειώσεις και τα ποσά που πρέπει να γυρίσουν πίσω οι συνταξιούχοι να είναι σε πολλές δόσεις.
5. Να θεσπιστεί ένα «δίχτυ ασφαλείας», ώστε η μείωση να μην οδηγεί σε δραματική μείωση του συνολικού εισοδήματος, ώστε να μην πέφτει η σύνταξη κάτω από ένα κατώτατο όριο.
6. Να περικοπεί κατά 35% μόνο το τμήμα της εθνικής σύνταξης και όχι και το ανταποδοτικό τμήμα.
7. Μετά την τριετία ο συνταξιούχος λόγω θανάτου που παίρνει και δική του σύνταξη, να μπορεί να επιλέξει τη μικρότερη από τις δύο συντάξεις που θα μειωθεί κατά 50%.
Να σημειωθεί ότι η περικοπή που εφαρμόστηκε από την αρχή σε ΟΓΑ και δημόσιο έγινε από το Γενικό Λογιστήριο, εξαιτίας της αδυναμία του μηχανογραφικού συστήματος του ΕΦΚΑ να ανταπεξέλθει για το θέμα στον ιδιωτικό τομέα.
Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μια πολύ μεγάλη ομάδα συνταξιούχων - δικαιούχων συντάξεων χηρείας που συνεχίζει να λαμβάνει το 70% της σύνταξης, ενώ δεν το δικαιούται.
Υπάρχει μάλιστα και η περίπτωση των συνταξιούχων του ΟΓΑ, που η καταβολή της σύνταξης συνεχίστηκε για κάποια χρόνια και στη συνέχεια, τα χρήματα ζητήθηκαν να επιστραφούν.
Κάτι αντίστοιχο ισχύει και για κάποιες περιπτώσεις του δημοσίου, καθώς οι υπηρεσίες είδαν πως η περικοπή δεν εφαρμόζεται στον ιδιωτικό τομέα και έπαψαν να μειώνουν και τις συντάξεις χηρείας του δημοσίου, παρότι έχει παρέλθει τριετία.
Πρόκειται για ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα του ασφαλιστικού, όχι γιατί δεν υπάρχει νόμος να το ρυθμίζει αλλά γιατί ο νόμος δεν εφαρμόστηκε από τα μέσα του 2019 κι εφεξής.
Και όχι για όλους, αλλά για μια ομάδα ασφαλισμένων.
Αντώνης Βασιλόπουλος
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών