Τρείς νέες ανατροπές στις επικουρικές συντάξεις - Έρχονται ετήσιες αυξήσεις

Νέες θετικές ανατροπές στις επικουρικές συντάξεις που εμφανίζονται αυξημένες από 15 - 90 ευρώ σε όσους συνταξιοδοτήθηκαν τον Ιανουάριο, λόγω των αυξημένων εισφορών και μισθών, ενώ από το 2026 «ανοίγει», λόγω πλεονάσματος η πόρτα για ετήσιες αυξήσεις που είχαν παγώσει με το 2ο μνημόνιο, καθώς και η απόδοση σταδιακά των 120.000 εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης, μαζί με τα αναδρομικά, καθώς και ευνοϊκή ρύθμιση για αναγνώριση ετών ασφάλισης σε όσους δεν έχουν κλείσει 15εταία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ,  μεγαλύτερη επικουρική σύνταξη δίνουν στους ασφαλισμένους 15 ταμείων, κυρίως των ΔΕΚΟ και των Τραπεζών, ΤΕΑΠΕΡΤ κ.α. λόγω των επιπλέον εισφορών άνω του 6% που κατέβαλαν ως το 2014.
Όσο υψηλότερο είναι το ποσοστό των επιπλέον εισφορών που κατέβαλαν οι ασφαλισμένοι και οι εργοδότες, τόσο υψηλότερη είναι η προσαύξηση της επικουρικής σύνταξης. Είναι χαρακτηριστικό ότι η μέση επικουρική σύνταξη του ΤΕΑΠΕΡΤ με εισφορές 17% παρέχει μέση σύνταξη της τάξης των 550 ευρώ.

Οι αυξήσεις ξεκινούν 40 ευρώ για επικουρικές συντάξεις με έξτρα εισφορές στα βαρέα ΙΚΑ, και μπορεί να φτάνουν ως και τα 290 ευρώ ανάλογα με το ύψος των επιπλέον εισφορών. Στις επικουρικές συντάξεις την προσαύξηση των επιπλέον εισφορών δικαιούνται όσοι αποχωρούν από την 1/1/2015 και μετά που εφαρμόστηκε ο νέος και δυσμενέστερος από πριν, τρόπος υπολογισμού στις επικουρικές συντάξεις. Οι δικαιούχοι των αυξήσεων εκτιμάται ότι ξεπερνούν τους 150.000, από τους οποίους περίπου οι 80.000 είναι ήδη συνταξιούχοι μετά το 2015 από ταμεία που είχαν επιπλέον εισφορά για την επικουρική ασφάλιση.
Η προσαύξηση υπολογίζεται με συντελεστή 0,075% για καθεμία ποσοστιαία μονάδα (1%) επιπλέον εισφοράς και αφορά τις εισφορές που καταβλήθηκαν μέχρι τις 31/12/2014 για την επικουρική ασφάλιση, σε ασφαλιστικά ταμεία που εντάχθηκαν μετέπειτα στον ΕΦΚΑ.

Να σημειωθεί ότι από 1/1/2015 εφαρμόζεται διπλός τρόπος υπολογισμού στις επικουρικές συντάξεις. Για τα έτη ασφάλισης ως το 2014, η επικουρική σύνταξη προκύπτει με συντελεστή 0,45% ανά έτος και με βάση τις συντάξιμες αποδοχές που είχαν οι ασφαλισμένοι από το 2002 ως το 2014. Για τα έτη από το 2015 και μετά μετρούν οι εισφορές και η ηλικία συνταξιοδότησης.
Όσο περισσότερες είναι οι εισφορές και όσο πιο αργά βγαίνει κάποιος σε σύνταξη, τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η επικουρική του. Στο τμήμα σύνταξης για τα έτη ως το 2014 επιβάλλεται μείωση 6% ως 30% στην επικουρική όταν ο ασφαλισμένος αποχωρεί με καθεστώς μειωμένης σύνταξης. Αντίθετα για τα έτη από 2015 και μετά η ποινή πρόωρης εξόδου "αντικαταστάθηκε" από τους συντελεστές μείωσης των επικουρικών ανάλογα με την ηλικία αποχώρησης.
Οι επικουρικές συντάξεις με μηνιαία ποσά που κατά μέσο όρο κυμαίνονται από 128 ευρώ ως και 435 ευρώ ανάλογα με τις αποδοχές και τα έτη ασφάλισης θα πάρουν οι ασφαλισμένοι που θα συνταξιοδοτηθούν εντός του 2025.

Η μέση επικουρική σύνταξη που καταβάλλει ο ΕΦΚΑ ανέρχεται στα 195 ευρώ τον μήνα, από 180 ευρώ που ήταν το 2024, ποσό που θεωρείται ικανοποιητικό αν λάβει κανείς υπόψη ότι από το 2015 και μετά ο υπολογισμός των επικουρικών συντάξεων έγινε δυσμενέστερος για τους νέους συνταξιούχους.
Στις επικουρικές συντάξεις δεν δίδονται αυξήσεις όπως στις κύριες λόγω ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, ενώ από το 2024 τα στοιχεία δείχνουν πλεόνασμα περίπου άνω των 160 εκατ. ευρώ.
Αντίθετα με τις παλιές, οι νέες επικουρικές συντάξεις παρά την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού τους επί το δυσμενέστερο με το νόμο 4387/2016, κερδίζουν κάτι παραπάνω για όσους βγαίνουν κάθε χρόνο στη σύνταξη.
Συνταξιούχος με 35 έτη ασφάλισης στο επικουρικό της ΔΕΗ και επιπλέον εισφορά 3% που αποχώρησε το 2022 στα 60 με συντάξιμες αποδοχές 2.770 ευρώ, παίρνει επικουρική 414 ευρώ ενώ δικαιούται προσαύξηση 168 ευρώ με τα ανάλογα αναδρομικά εφόσον ο ΕΦΚΑ δεν του έχει υπολογίσει την προσαύξηση της επικουρικής του.

Σταδιακό ξεστοκάρισμα 120.000 εκκρεμών επικουρικών και ρύθμιση για την αναγνώριση πλασματικών ετών

Μέσα στο επόμενο τρίμηνο προγραμματίζεται η έκδοση 35.000 επικουρικών από τις 120.000, μαζί με τα αναδρομικά που εκκρεμούν περί τα 3 χρόνια, ενώ η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέων προωθεί ρύθμιση για τη δυνατότητα εξαγοράς πλασματικών ετών για τη συμπλήρωση του ελάχιστου ορίου των 15 ετών, όπως ισχύει και για την κύρια σύνταξη.
Η διάταξη αυτή εκτιμάται ότι αφορά περίπου 30.000 ελ. επαγγελματίες, και αυτοαπασχολούμενους που θα δώσει τη δυνατότητα λήψης και επικουρικής σύνταξης.
Η ρύθμιση προβλέπει ότι εάν κάποιος ασφαλισμένος δεν είχε τις ελάχιστες προϋποθέσεις για τη λήψη επικουρικής σύνταξης, θα μπορεί να προχωρήσει στην εξαγορά πλασματικών ετών για την συμπλήρωση του ελάχιστου ορίου των 15 ετών.

Οι προϋποθέσεις για την λήψη είναι αντίστοιχες με εκείνες που ισχύουν για την λήψη κύριας σύνταξης:

- Η συμπλήρωση 3.600 ημερών πραγματικής ασφάλισης στον επικουρικό φορέα
- Η εξαγορά με κόστος 6% επί των τελευταίων αποδοχών του ασφαλισμένου και ελάχιστες αποδοχές στο ύψος του κατώτατου μισθού.

Έτσι, εξαγοράζοντας 900 ημέρες επικουρικής ασφάλισης (3 έτη), κάποιος συνταξιούχος ελεύθερος επαγγελματίας θα μπορεί να λάβει και επικουρική σύνταξη. Το κατώτατο κόστος θα διαμορφωθείς τα 49,8 ευρώ το μήνα και θα μπορεί να φτάσει στα 1.729,8 ευρώ. Η εξόφληση θα μπορεί να γίνει είτε εφάπαξ είτε με παρακράτηση από τη σύνταξη.
Οι σχετικές αιτήσεις εξαγορών ή αναγνώρισης πλασματικών χρόνων με σκοπό τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος μπορούν να υποβληθούν σε οποιοδήποτε σημείο χρονικά είτε άμεσα είτε με την αίτηση συνταξιοδότησης ανεξάρτητα από το έτος με τις διατάξεις του οποίου επιθυμεί ο ασφαλισμένος να θεμελιώσει δικαίωμα. Η αίτηση εξαγοράς ΔΕΝ μπορεί να υποβληθεί μεταγενέστερα της αίτησης συνταξιοδότησης.

Συνολικά οι υποβληθείσες αιτήσεις είναι 41.000, αλλά σε αναμονή πάνω από 3 μήνες είναι 30.000. Στο δημόσιο οι εκκρεμείς επικουρικές είναι λιγότερες από 1000. Το πρόβλημα εξακολουθεί να υφίσταται στα πολύ μικρά ταμεία δεν είναι πλήρως μηχανογραφημένα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ, τον Ιανουάριο του 2025 οι αιτήσεις ήταν 120.000, εκ των οποίων οι ληξιπρόθεσμες 53.000 για τις οποίες σχεδιάζεται fast truck διαδικασία έκδοσης και μέσα στο επόμενο τρίμηνο προγραμματίζεται η έκδοση 35.000.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο, οι επικουρικές συντάξεις θα απονέμονται εντός τριών μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της κύριας σύνταξης, για την οποία άλλωστε ισχύει ως βασική προϋπόθεση η συμπλήρωση 15ετίας. Εναλλακτικά, θα απονέμονται εντός έξι μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης απονομής επικουρικής σύνταξης, σε περίπτωση που αυτή υποβλήθηκε σε μεταγενέστερο χρόνο από την αίτηση για απονομή κύριας σύνταξης.

Σε κάθε περίπτωση, μετά την παρέλευση 5ετίας από την έκδοση της σχετικής συνταξιοδοτικής πράξης δεν μπορεί να γίνει έλεγχος, ώστε να διορθωθούν τυχόν παραλείψεις. Ειδικά για τις επικουρικές συντάξεις, οι έλεγχοι πρέπει να γίνουν εντός ενός έτους από την έκδοσή τους.
Αν παρέλθουν τρία έτη από την έκδοση της συνταξιοδοτικής πράξης, σε αυτή την περίπτωση, δεν επιτρέπεται να γίνουν έλεγχοι.

Αντώνης Βασιλόπουλος
www.bankingnews.gr