Οι δυνατότητες για αμοιβαία επωφελείς οικονομικές σχέσεις Ρωσίας–ΗΠΑ είναι ουσιαστικά απεριόριστες. Το πρώτο βήμα έχει γίνει και υπάρχουν κάθε λόγοι να αξιοποιηθούν στο έπακρο οι ευκαιρίες που ανοίγονται.
Φαίνεται ότι η συνάντηση των ηγετών της Ρωσίας και των Ηνωμένων Πολιτειών στο Άνκορατζ έβγαλε τις διμερείς σχέσεις από την παγωμένη τους κατάσταση και έδωσε πραγματική ελπίδα για συνέχιση του διαλόγου, ιδιαίτερα σε οικονομικά ζητήματα.
«Είναι προφανές ότι η ρωσοαμερικανική επιχειρηματική και επενδυτική συνεργασία έχει τεράστιες δυνατότητες. Ρωσία και Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πολλά να προσφέρουν η μία στην άλλη στο εμπόριο, την ενέργεια, τον ψηφιακό τομέα, την υψηλή τεχνολογία και την εξερεύνηση του διαστήματος. Εξίσου σημαντική είναι η συνεργασία στην Αρκτική, όπως και η επανέναρξη των διαπεριφερειακών επαφών, συμπεριλαμβανομένων αυτών μεταξύ της ρωσικής Άπω Ανατολής και της αμερικανικής Δυτικής Ακτής», δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος Putin.
Σύμφωνα με τα διεθνή μέσα, και ο Αμερικανός πρόεδρος εμφανίζεται έτοιμος για αμοιβαία επωφελείς επαφές.
Το εμπόριο ως αφετηρία
Η βασική μορφή οικονομικών σχέσεων είναι το εμπόριο αγαθών. Ωστόσο, προς το παρόν, οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα σε σχέση με το βιομηχανικό δυναμικό των δύο χωρών.
Ο συνολικός όγκος εμπορίου το πρώτο εξάμηνο του 2025 ανήλθε σε 2,8 δισ. δολάρια, εκ των οποίων τα 2,5 δισ. αφορούσαν ρωσικές εξαγωγές. Για σύγκριση, το αντίστοιχο διάστημα του 2015 ο όγκος είχε φτάσει τα 12,8 δισ. δολάρια.
Έτσι, οι ρωσικές εξαγωγές μειώθηκαν κατά 3,6 φορές και οι αμερικανικές προς τη Ρωσία κατά 13,8 φορές.
Οι κυρώσεις ευθύνονται εν μέρει, όμως ιστορικά το εμπόριο ΗΠΑ–Ρωσίας (και παλαιότερα ΕΣΣΔ) δεν ήταν ποτέ μεγάλης κλίμακας. Ακόμη και τη δεκαετία του 1980, οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιπροσώπευαν μόλις 1,5–2% του σοβιετικού εξωτερικού εμπορίου.
Η πολιτική αντιπαράθεση ασφαλώς έχει ρόλο, όμως καθοριστικός παράγοντας είναι η οικονομική αναγκαιότητα. Οι οικονομίες των δύο χωρών έχουν παρόμοιες δομές, γεγονός που περιορίζει την ανάγκη για εκτεταμένες ανταλλαγές αγαθών.
Παρά ταύτα, οι προοπτικές ανάπτυξης δεν αποκλείονται, ιδίως καθώς οι σημερινοί όγκοι είναι εξαιρετικά χαμηλοί. Ήδη, σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2024, οι συναλλαγές αυξήθηκαν κατά 31,3%. Ωστόσο, ρεαλιστικά, το άμεσο ταβάνι είναι η επιστροφή στα «προ-κυρώσεων» επίπεδα.
Προοπτικές συνεργασίας
Η παγκόσμια οικονομία κατευθύνεται όλο και περισσότερο προς την ψηφιακή και πνευματική συνιστώσα. Η Ρωσία διαθέτει σημαντικό και αναγνωρισμένο επιστημονικό δυναμικό, το οποίο όμως συχνά μένει ανεκμετάλλευτο σε επίπεδο αγοράς. Ο συνδυασμός του με την αμερικανική επιχειρηματική πρακτικότητα θα μπορούσε να φέρει αμοιβαία οφέλη.
Μεγάλες δυνατότητες διανοίγονται επίσης στον τομέα των επενδύσεων. Οι παραγωγικές επενδύσεις, η ανταλλαγή τεχνολογιών και τα κοινά έργα μεγάλης κλίμακας αποτελούν το επόμενο στάδιο οικονομικής συνεργασίας. Από μακροοικονομική άποψη, ακόμη και η πρώτη δαπάνη σε ένα έργο κινητοποιεί παραγωγή, θέσεις εργασίας και αύξηση του ΑΕΠ.
Η Αρκτική ως κοινό πεδίο
Η Αρκτική έχει στρατηγική σημασία και για τις δύο πλευρές.
Στη Ρωσία και στις ΗΠΑ η μελλοντική ανάπτυξη συνδέεται με τα πολικά κοιτάσματα.
Στην Αλάσκα, τα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου παραμένουν σημαντικά, ενώ η Ρωσία διαθέτει τεχνογνωσία για δύσκολες κλιματολογικές συνθήκες.
Πέρα από την ενέργεια, η Αλάσκα αναπτύσσει και γεωργία, με παραγωγή κτηνοτροφικών προϊόντων και καλλιέργεια φρούτων και λαχανικών σε ανοιχτό έδαφος.
Η εμπειρία αυτή θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και στη ρωσική βόρεια ζώνη.
Αναπόφευκτη είναι και η συνεργασία σε περιβαλλοντικά ζητήματα, καθώς οι πολικές περιοχές είναι ιδιαίτερα ευάλωτες.
Η προστασία του περιβάλλοντος και η τεχνολογία διαχείρισης αποβλήτων προσφέρουν ένα ευρύ πεδίο κοινού ενδιαφέροντος.
Η Βόρεια Θαλάσσια Οδός
Η Βόρεια Θαλάσσια Οδός αποτελεί στρατηγικό άξονα όχι μόνο για τη Ρωσία, αλλά και για τους Αμερικανούς επιχειρηματίες, οι οποίοι αναζητούν συντομότερες διαδρομές προς την ευρωπαϊκή αγορά. Η χρήση των ρωσικών λιμανιών, των παγοθραυστικών και των υπηρεσιών πλοήγησης καθιστά τη συνεργασία αναγκαία.
Οι κυρώσεις ως εμπόδιο
Η ανάπτυξη των σχέσεων προϋποθέτει επίλυση του ζητήματος των μονομερών κυρώσεων.
Ωστόσο, η άρση τους δεν φαίνεται πιθανή, καθώς οι ΗΠΑ εφαρμόζουν εμπορικούς περιορισμούς στη Ρωσία εδώ και δεκαετίες, από το 1948 έως σήμερα, με διάφορες μορφές.
Η ρωσική οικονομία έχει πλέον προσαρμοστεί στο καθεστώς αυτό. Στον χρηματοπιστωτικό τομέα, όμως, η κατάργηση των περιορισμών είναι ζωτικής σημασίας:
οι τράπεζες χρειάζονται απευθείας συνδέσεις και οι διακανονισμοί σε δολάρια παραμένουν αναπόφευκτοι.
Ιδιαίτερη σημασία έχει και η αποδέσμευση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στο εξωτερικό, ύψους περίπου 280 δισ. δολαρίων.
Οι δυνατότητες για αμοιβαία επωφελείς οικονομικές σχέσεις Ρωσίας–ΗΠΑ είναι ουσιαστικά απεριόριστες. Το πρώτο βήμα έχει γίνει και υπάρχουν κάθε λόγοι να αξιοποιηθούν στο έπακρο οι ευκαιρίες που ανοίγονται.
www.bankingnews.gr
«Είναι προφανές ότι η ρωσοαμερικανική επιχειρηματική και επενδυτική συνεργασία έχει τεράστιες δυνατότητες. Ρωσία και Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πολλά να προσφέρουν η μία στην άλλη στο εμπόριο, την ενέργεια, τον ψηφιακό τομέα, την υψηλή τεχνολογία και την εξερεύνηση του διαστήματος. Εξίσου σημαντική είναι η συνεργασία στην Αρκτική, όπως και η επανέναρξη των διαπεριφερειακών επαφών, συμπεριλαμβανομένων αυτών μεταξύ της ρωσικής Άπω Ανατολής και της αμερικανικής Δυτικής Ακτής», δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος Putin.
Σύμφωνα με τα διεθνή μέσα, και ο Αμερικανός πρόεδρος εμφανίζεται έτοιμος για αμοιβαία επωφελείς επαφές.
Το εμπόριο ως αφετηρία
Η βασική μορφή οικονομικών σχέσεων είναι το εμπόριο αγαθών. Ωστόσο, προς το παρόν, οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα σε σχέση με το βιομηχανικό δυναμικό των δύο χωρών.
Ο συνολικός όγκος εμπορίου το πρώτο εξάμηνο του 2025 ανήλθε σε 2,8 δισ. δολάρια, εκ των οποίων τα 2,5 δισ. αφορούσαν ρωσικές εξαγωγές. Για σύγκριση, το αντίστοιχο διάστημα του 2015 ο όγκος είχε φτάσει τα 12,8 δισ. δολάρια.
Έτσι, οι ρωσικές εξαγωγές μειώθηκαν κατά 3,6 φορές και οι αμερικανικές προς τη Ρωσία κατά 13,8 φορές.
Οι κυρώσεις ευθύνονται εν μέρει, όμως ιστορικά το εμπόριο ΗΠΑ–Ρωσίας (και παλαιότερα ΕΣΣΔ) δεν ήταν ποτέ μεγάλης κλίμακας. Ακόμη και τη δεκαετία του 1980, οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιπροσώπευαν μόλις 1,5–2% του σοβιετικού εξωτερικού εμπορίου.
Η πολιτική αντιπαράθεση ασφαλώς έχει ρόλο, όμως καθοριστικός παράγοντας είναι η οικονομική αναγκαιότητα. Οι οικονομίες των δύο χωρών έχουν παρόμοιες δομές, γεγονός που περιορίζει την ανάγκη για εκτεταμένες ανταλλαγές αγαθών.
Παρά ταύτα, οι προοπτικές ανάπτυξης δεν αποκλείονται, ιδίως καθώς οι σημερινοί όγκοι είναι εξαιρετικά χαμηλοί. Ήδη, σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2024, οι συναλλαγές αυξήθηκαν κατά 31,3%. Ωστόσο, ρεαλιστικά, το άμεσο ταβάνι είναι η επιστροφή στα «προ-κυρώσεων» επίπεδα.
Προοπτικές συνεργασίας
Η παγκόσμια οικονομία κατευθύνεται όλο και περισσότερο προς την ψηφιακή και πνευματική συνιστώσα. Η Ρωσία διαθέτει σημαντικό και αναγνωρισμένο επιστημονικό δυναμικό, το οποίο όμως συχνά μένει ανεκμετάλλευτο σε επίπεδο αγοράς. Ο συνδυασμός του με την αμερικανική επιχειρηματική πρακτικότητα θα μπορούσε να φέρει αμοιβαία οφέλη.
Μεγάλες δυνατότητες διανοίγονται επίσης στον τομέα των επενδύσεων. Οι παραγωγικές επενδύσεις, η ανταλλαγή τεχνολογιών και τα κοινά έργα μεγάλης κλίμακας αποτελούν το επόμενο στάδιο οικονομικής συνεργασίας. Από μακροοικονομική άποψη, ακόμη και η πρώτη δαπάνη σε ένα έργο κινητοποιεί παραγωγή, θέσεις εργασίας και αύξηση του ΑΕΠ.
Η Αρκτική ως κοινό πεδίο
Η Αρκτική έχει στρατηγική σημασία και για τις δύο πλευρές.
Στη Ρωσία και στις ΗΠΑ η μελλοντική ανάπτυξη συνδέεται με τα πολικά κοιτάσματα.
Στην Αλάσκα, τα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου παραμένουν σημαντικά, ενώ η Ρωσία διαθέτει τεχνογνωσία για δύσκολες κλιματολογικές συνθήκες.
Πέρα από την ενέργεια, η Αλάσκα αναπτύσσει και γεωργία, με παραγωγή κτηνοτροφικών προϊόντων και καλλιέργεια φρούτων και λαχανικών σε ανοιχτό έδαφος.
Η εμπειρία αυτή θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και στη ρωσική βόρεια ζώνη.
Αναπόφευκτη είναι και η συνεργασία σε περιβαλλοντικά ζητήματα, καθώς οι πολικές περιοχές είναι ιδιαίτερα ευάλωτες.
Η προστασία του περιβάλλοντος και η τεχνολογία διαχείρισης αποβλήτων προσφέρουν ένα ευρύ πεδίο κοινού ενδιαφέροντος.
Η Βόρεια Θαλάσσια Οδός
Η Βόρεια Θαλάσσια Οδός αποτελεί στρατηγικό άξονα όχι μόνο για τη Ρωσία, αλλά και για τους Αμερικανούς επιχειρηματίες, οι οποίοι αναζητούν συντομότερες διαδρομές προς την ευρωπαϊκή αγορά. Η χρήση των ρωσικών λιμανιών, των παγοθραυστικών και των υπηρεσιών πλοήγησης καθιστά τη συνεργασία αναγκαία.
Οι κυρώσεις ως εμπόδιο
Η ανάπτυξη των σχέσεων προϋποθέτει επίλυση του ζητήματος των μονομερών κυρώσεων.
Ωστόσο, η άρση τους δεν φαίνεται πιθανή, καθώς οι ΗΠΑ εφαρμόζουν εμπορικούς περιορισμούς στη Ρωσία εδώ και δεκαετίες, από το 1948 έως σήμερα, με διάφορες μορφές.
Η ρωσική οικονομία έχει πλέον προσαρμοστεί στο καθεστώς αυτό. Στον χρηματοπιστωτικό τομέα, όμως, η κατάργηση των περιορισμών είναι ζωτικής σημασίας:
οι τράπεζες χρειάζονται απευθείας συνδέσεις και οι διακανονισμοί σε δολάρια παραμένουν αναπόφευκτοι.
Ιδιαίτερη σημασία έχει και η αποδέσμευση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στο εξωτερικό, ύψους περίπου 280 δισ. δολαρίων.
Οι δυνατότητες για αμοιβαία επωφελείς οικονομικές σχέσεις Ρωσίας–ΗΠΑ είναι ουσιαστικά απεριόριστες. Το πρώτο βήμα έχει γίνει και υπάρχουν κάθε λόγοι να αξιοποιηθούν στο έπακρο οι ευκαιρίες που ανοίγονται.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών