Η βόμβα του χρέους έτοιμη να σκάσει - Συναγερμός από Goldman Sachs για φούσκα σε ακίνητα και μετοχές

Τον κώδωνα του κινδύνου για χρέος, ακίνητα και μετοχή κρούει η Goldman Sachs.
Ειδικότερα, έκθεση του επικεφαλής οικονομολόγου, Jan Hatzius, αναλύει την άποψη από το «Financial Excess Monitor» του αμερικανικού επενδυτικού οίκου που δείχνει ότι οι αποτιμήσεις μετοχών και ακινήτων φαίνονται πλέον πιο αυξημένες, και ότι οι κίνδυνοι από χρηματοοικονομικές ανισορροπίες παραμένουν χαμηλοί στον ιδιωτικό τομέα, αλλά (πολύ) υψηλότεροι στον δημόσιο τομέα.
Τα κύρια σημεία της έκθεσης είναι τα εξής:

Αποτίμηση μετοχών: Οι αποτιμήσεις των μετοχών παραμένουν στα υψηλότερα επίπεδα από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, παρά τα υψηλά επιτόκια και την αυξημένη αβεβαιότητα και τον γεωπολιτικό κίνδυνο, προκαλώντας ανησυχία ότι οι αποτιμήσεις ενδέχεται να είναι αποκομμένες από τα θεμελιώδη μεγέθη. Το μοντέλο των στρατηγικών χαρτοφυλακίου του αμερικανικού επενδυτικού οίκου υποδηλώνει ότι οι θεμελιώδεις παράγοντες των αποτιμήσεων μπορούν να εξηγήσουν μεγάλο μέρος, αλλά όχι όλα, του τρέχοντος υψηλού επιπέδου τους (το μοντέλο προβλέπει ένα δείκτη P/E 20,7, έναντι 22,4 σήμερα και μέσου όρου 15,9 από το 1990).
Ο δείκτης κερδοσκοπικών συναλλαγών της Goldman δείχνει επίσης υψηλότερο κίνδυνο σήμερα. Ένα σημάδι ότι η διάθεση για ανάληψη κινδύνου είναι ιδιαίτερα αυξημένη είναι το λεγόμενο trading «meme stock».

Τιμές κατοικιών: Ενώ το Financial Excess Monitor υποδηλώνει κάποιο κίνδυνο από τις τιμές των κατοικιών, η Goldman ανησυχεί λιγότερο επειδή οι υψηλές τιμές των κατοικιών σήμερα αντικατοπτρίζουν τη συνεχιζόμενη ανισορροπία προσφοράς-ζήτησης για μονοκατοικίες και όχι χαλαρά πρότυπα δανεισμού ή δανεισμό για κερδοσκοπικές αγορές, κάτι που θα δημιουργούσε πραγματικές ανησυχίες για τη χρηματοοικονομική σταθερότητα. Η έλλειψη μονοκατοικιών είναι πιθανό να παραμείνει για κάποιο διάστημα, περιορίζοντας τον κίνδυνο μεγάλων μειώσεων τιμών. Αλλά τα χαλαρά πρότυπα δανεισμού δεν ήταν κύριος παράγοντας της αύξησης των τιμών των κατοικιών — η μέση πιστοληπτική ικανότητα στην αρχική δανειοδότηση παραμένει κάπως υψηλότερη από ό,τι στα χρόνια που προηγήθηκαν της πανδημίας.

Χρέος νοικοκυριών: Οι επενδυτές έχουν τονίσει δύο ανησυχίες.

1. Η μακροχρόνια ανησυχία ότι το ποσοστό αποταμίευσης είναι πολύ χαμηλό. Ενώ η αυξανόμενη ανησυχία για τις οικονομικές προοπτικές που προκαλείται από τον εμπορικό πόλεμο θα μπορούσε να ωθήσει τα νοικοκυριά να μειώσουν την κατανάλωση και να αποταμιεύσουν περισσότερα, το μοντέλο της GIR εξακολουθεί να δείχνει ότι το χαμηλό ποσοστό αποταμίευσης είναι σύμφωνο με τους θεμελιώδεις παράγοντες του, κυρίως τον υψηλό πλούτο των νοικοκυριών.

1. Η ανησυχία ότι τα υψηλά ποσοστά καθυστέρησης των καταναλωτικών πιστώσεων σηματοδοτούν χρηματοοικονομική ευθραυστότητα. Ο αμερικανικός επενδυτικός οίκος ανησυχεί λιγότερο για αυτό επειδή η αύξηση των ποσοστών καθυστέρησης αντικατόπτριζε κυρίως ακούσια επικίνδυνο δανεισμό και όχι αδύναμα οικονομικά των νοικοκυριών, και τα ποσοστά καθυστέρησης έχουν πλέον σταθεροποιηθεί.

Επιχειρηματικό χρέος: Τα έξοδα τόκων των επιχειρήσεων έχουν ήδη αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, αλλά μέχρι στιγμής οι συνέπειες φαίνονται περιορισμένες. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η αναχρηματοδότηση του λήγοντος χρέους θα προσθέσει μόνο 3% στα έξοδα τόκων τα επόμενα δύο χρόνια (έναντι της εκτίμησής τους το 2023 ότι θα πρόσθετε 7% στα έξοδα τόκων τα επόμενα δύο χρόνια), αντικατοπτρίζοντας τόσο το μεγάλο ποσό χρέους που έχει ήδη αναχρηματοδοτηθεί με υψηλότερα επιτόκια όσο και το ότι τα επιτόκια του εταιρικού χρέους έχουν μειωθεί κατακόρυφα.

Δημοσιονομική βιωσιμότητα: Ίσως ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τις ΗΠΑ μεσοπρόθεσμα/μακροπρόθεσμα είναι ότι εάν το χρέος και τα αντίστοιχα έξοδα τόκων αυξηθούν αρκετά, η απλή σταθεροποίηση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ θα απαιτούσε τη διατήρηση επίμονων δημοσιονομικών πλεονασμάτων τέτοιου μεγέθους που θα ήταν δύσκολο να διατηρηθούν. Ενώ είναι δύσκολο να γνωρίζει κάποιους πότε οι αγορές μπορεί να ανησυχήσουν πιο σοβαρά για αυτό, οποιαδήποτε προκύπτουσα ανοδική πίεση στα επιτόκια θα μπορούσε να σφίξει τις ευρύτερες χρηματοοικονομικές συνθήκες, ειδικά από ένα σημείο εκκίνησης όπου οι αποτιμήσεις των περιουσιακών στοιχείων είναι ήδη υψηλές, και να επιβάλει μια επιβράδυνση της ανάπτυξης.

www.bankingnews.gr