Η μετάβαση σε μια μετα το ελεύθερο εμπόριο οικονομική τάξη – με έμφαση στις πολιτικές προστατευτισμού, τις τοπικές εφοδιαστικές αλυσίδες και τους δασμούς ως δημόσια έσοδο – είναι πλέον σαφής και μη αναστρέψιμη
Το περιορισμένης εμβέλειας εμπόριο (με βάση τις γεωπολιτικές ισορροπίες), οι περιφερειακές εφοδιαστικές αλυσίδες και η δημοσιονομική πολιτική υποστηριζόμενη από δασμούς γίνονται εν τοις πράγμασι τα θεμέλια της νέας εποχής στην οικονομία των ΗΠΑ – της λεγόμενης America Inc. 2.0.
Η εποχή του ελεύθερου εμπορίου έχει τελειώσει...
Οι πρόσφατες επιστολές του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump, που περιλαμβάνουν νέους ανταποδοτικούς δασμούς, αναδεικνύουν πλέον το γεγονός ότι οι δασμοί – τόσο για την προστασία της εγχώριας παραγωγής όσο και για την ενίσχυση των εσόδων ενός υπερχρεωμένου κράτους – είναι πλέον βασικό εργαλείο πολιτικής.
Οι ΗΠΑ κινούνται προς ένα μοντέλο πιο ελεγχόμενου εμπορίου, με ποσοστώσεις και άλλους περιορισμούς το οποίο έχει γεωπολιτικό αποτύπωμα.
Το Υπουργείο Οικονομικών και το Κογκρέσο πλέον βλέπουν τους δασμούς ως σημαντική πηγή εσόδων από τη στιγμή που δεν υπάρχει πρόθεση να μειωθούν οι δημόσιες δαπάνες.
Το τοπίο έχει αλλάξει, καθώς επενδυτές πρέπει, πλέον, να εστιάσουν σε εταιρείες που έχουν περιφερειακές ή τοπικές εφοδιαστικές αλυσίδες, με ελάχιστη έκθεση σε προμηθευτές με υψηλούς δασμούς και βασιζόμενες κυρίως στην εγχώρια αγορά των ΗΠΑ για τα έσοδά τους.
Το τέλος της περιόδου χάριτος – και η περίπτωση της Νότιας Κορέας
Οι επιστολές του Trump προς περισσότερες από 20 χώρες αυτή την εβδομάδα σηματοδοτούν το τέλος της 90ήμερης περιόδου χάριτος για τους δασμούς βάσει της International Emergency Economic Powers Act (IEEPA), των δυνατοτήτων του Λευκού Οίκου να διαμορφώσει την δασμολογική πολιτική – γνωστούς και ως ανταποδοτικούς δασμούς – που επιβλήθηκαν στις 2 Απριλίου.
Ένα ενδεικτικό παράδειγμα είναι το εμπόριο ΗΠΑ - Νότιας Κορέας.
Η επιστολή προς τη Σεούλ ανέφερε ότι οι Κορεάτες εξαγωγείς θα υπόκεινται σε 25% δασμούς για όλα τα προϊόντα, πέραν των ήδη υπαρχόντων δασμών, βάσει του άρθρου 232 για αυτοκίνητα, ανταλλακτικά, χάλυβα και αλουμίνιο.
Αν η Κορέα απαντήσει με αντίμετρα, ο Trump απείλησε με περαιτέρω αύξηση των δασμών.
Η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου ΗΠΑ-Κορέας (KORUS) προέβλεπε ήδη υπό δασμούς 10%.
Η 90ήμερη αναστολή άφηνε ελπίδες για συμφωνία ή ακόμα και για κατάργηση αυτών.
Πλέον, αυτό δεν ισχύει – και οι κορεατικοί δασμοί φτάνουν τα επίπεδα των δασμών του άρθρου 301 που είχαν επιβληθεί στην Κίνα το 2018 και επεκτάθηκαν το 2024.
Ορισμένοι Κορεάτες επιχειρηματίες το είχαν προβλέψει. Κορυφαίο παράδειγμα: ο Euisun Chung, πρόεδρος και CEO του ομίλου Hyundai Motor.
Τον Μάρτιο του 2024, ο Chung προέβλεψε το τέλος της KORUS και αποφάσισε να επενδύσει περίπου 21 δισεκατομμύρια δολάρια στις ΗΠΑ, για την κατασκευή αυτοκινήτων, προϊόντων χάλυβα για την αυτοκινητοβιομηχανία και ρομπότ στην Boston Dynamics (που απέκτησε το 2020).
Όλα αυτά θα κατασκευάζονταν παλαιότερα στη Νότια Κορέα ή σε εργοστάσια στη νοτιοανατολική Ασία με σχεδόν μηδενικούς δασμούς.
Αυτό το οικονομικό μοντέλο τελείωσε και ο Chung είχε την απαιτούμενη διορατικότητα.
Η συμφωνία KORUS «πέθανε» στις 8 Ιουλίου.
Βιετνάμ: Η μεγάλη εξαίρεση στην Ασία
Άλλες ασιατικές χώρες έλαβαν παρόμοιες επιστολές με αυξημένους δασμούς, αλλά το Βιετνάμ ξεχώρισε από μακροοικονομική σκοπιά.
Το ETF VanEck Vietnam (VNM) κατέγραψε έντονη άνοδο, καθώς οι επενδυτές θεωρούν τη χώρα ηγέτιδα της περιοχής, με δασμούς μόλις 20% – τους χαμηλότερους στην ασιατική ήπειρο.
Πολλοί θεωρούν ότι το Βιετνάμ έκανε την καλύτερη συμφωνία.
Πρόσφερε χαμηλότερους δασμούς στις ΗΠΑ – όμως παραμένει μια φτωχότερη χώρα σε σύγκριση με τη Νότια Κορέα.
Το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με το Βιετνάμ έφτασε το ρεκόρ των 14,7 δισ. δολαρίων τον Μάιο, ξεπερνώντας ακόμα και την Κίνα.
Η κυβέρνηση του Βιετνάμ ήταν η πρώτη που επιδίωξε συμφωνία για μείωση των αμοιβαίων δασμών, που είχαν φτάσει έως και 46%
Οι αμερικανικοί κολοσσοί Intel και Nike έχουν επενδύσει στη χώρα, καθιστώντας το Βιετνάμ τη φθηνότερη εξαγωγική βάση στην περιοχή.
Τέλος στο ελεύθερο εμπόριο – Πληθωρισμός και ανάγκη δημοσίων εσόδων
Η συμφωνία USMCA (ΗΠΑ-Μεξικό-Καναδάς) λήγει για ανανέωση το 2026.
Οι επενδυτές καλό είναι να προετοιμαστούν για το χειρότερο.
Η στάση του Trump απέναντι στη συμφωνία KORUS προμηνύει δυσάρεστα νέα και για την USMCA.
Παρόλο που άλλες χώρες χάνουν την αδασμολόγητη πρόσβαση στις ΗΠΑ, η USMCA παραμένει – προς το παρόν – σε ισχύ.
Ωστόσο, ο Trump απείλησε την Πέμπτη 11 Ιουλίου 2025 με δασμούς 35% στις εισαγωγές από τον Καναδά.
Το μέλλον της εμπορικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ μοιάζει αβέβαιο...
Οι πληθωριστικές πιέσεις
Πολλοί αναρωτιούνται για τις επιπτώσεις των δασμών στον πληθωρισμό. Οι νέοι δασμοί αρχίζουν να εφαρμόζονται την 1η Αυγούστου, οπότε τα πραγματικά δεδομένα θα φανούν από Οκτώβριο.
Προς το παρόν, οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ μειώθηκαν στη μηνιαία έρευνα της Fed Νέας Υόρκης. Οι προβλέψεις βρίσκονται σε επίπεδα προ της «Ημέρας της Απελευθέρωσης» (όπως ονομάζεται η αρχή της δασμολογικής πολιτικής του Τrump στις 2/4).
Το Συμβούλιο Οικονομικών Συμβούλων (CEA) αναφέρει ότι οι τιμές των εισαγόμενων προϊόντων πέφτουν.
Αυτό επιβεβαιώνεται και από μεγάλες αλυσίδες όπως η Target, που κάνουν γενναίες προσφορές.
Η Αμερική προστατεύει την αγορά της – αλλά ποιο το κόστος;
Αν οι ΗΠΑ δεν μπορούν να προστατεύσουν τη δική τους, πιο κερδοφόρα αγορά, και ταυτόχρονα το δημόσιο χρέος τους παραμένει αχρηματοδότητο, τότε η οικονομική κρίση μπορεί να έρθει νωρίτερα απ’ ό,τι αναμένεται.
Το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ ξεπερνά τα 34 τρισ. δολάρια και η κυβέρνηση αποτυγχάνει συστηματικά να μειώσει τις δαπάνες.
Ο πρώην trader και νυν πολιτικός σύμβουλος Albert Marko λέει:
«Η μόνη βιώσιμη λύση είναι να αντλήσουν αξία από τον υπόλοιπο κόσμο χωρίς να προκαλέσουν εσωτερικό πληθωρισμό.
Αυτό επιτυγχάνεται μέσω δασμών και νομισματικών μηχανισμών που διατηρούν την ψευδαίσθηση της σταθερότητας, μεταφέροντας όμως πραγματικό πλούτο στις ΗΠΑ».
Όταν η κυβέρνηση συνηθίσει στα δασμολογικά έσοδα, δεν θα μπορεί να τα εγκαταλείψει.
Αυτό σημαίνει ότι οι παραδοσιακές συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου (αγαπητές στους Ρεπουμπλικάνους του Κογκρέσου) είναι παρελθόν.
Η USMCA είναι η επόμενη.
Νομικές προσφυγές και αβεβαιότητα
Υπάρχουν νομικά εμπόδια: Το Δικαστήριο Διεθνούς Εμπορίου της Νέας Υόρκης έκρινε τον Μάιο ότι οι ανταποδοτικοί δασμοί του Τrump είναι παράνομοι. Η υπόθεση εξετάζεται από το Εφετείο και η απόφαση αναμένεται μέχρι τα τέλη Αυγούστου.
Οι νέοι δασμοί ενεργοποιούνται την 1η Αυγούστου.
Αν το δικαστήριο απορρίψει τους δασμούς, ενδέχεται να απαιτηθούν επιστροφές σε εισαγωγείς και να προκληθεί αναστάτωση στα αναμενόμενα έσοδα της κυβέρνησης – που χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση των πρόσφατων φοροελαφρύνσεων.
Ο υπουργός Οικονομικών Scott Bessent και ο επικεφαλής των Οικονομικών Συμβούλων (CEA) Stephan Miran έχουν σίγουρα προετοιμαστεί για αυτό το ενδεχόμενο.
Εναλλακτικά, η κυβέρνηση μπορεί να επικαλεστεί άλλες νομικές διατάξεις για να επαναφέρει ή να αναδιαρθρώσει τους δασμούς.
Τι σημαίνει αυτό για τους επενδυτές;
Η μετάβαση σε μια μετα το ελεύθερο εμπόριο οικονομική τάξη – με έμφαση στις πολιτικές προστατευτισμού, τις τοπικές εφοδιαστικές αλυσίδες και τους δασμούς ως δημόσια έσοδο – είναι πλέον σαφής και μη αναστρέψιμη.
Αυτό θα διαμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο οι ΗΠΑ:
• Διαχειρίζονται τα δημοσιονομικά τους ελλείμματα
• Ανταποκρίνονται στην άνοδο των κινεζικών πολυεθνικών
• Και διαφυλάσσουν την εγχώρια οικονομική κυριαρχία
www.bankingnews.gr
Η εποχή του ελεύθερου εμπορίου έχει τελειώσει...
Οι πρόσφατες επιστολές του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump, που περιλαμβάνουν νέους ανταποδοτικούς δασμούς, αναδεικνύουν πλέον το γεγονός ότι οι δασμοί – τόσο για την προστασία της εγχώριας παραγωγής όσο και για την ενίσχυση των εσόδων ενός υπερχρεωμένου κράτους – είναι πλέον βασικό εργαλείο πολιτικής.
Οι ΗΠΑ κινούνται προς ένα μοντέλο πιο ελεγχόμενου εμπορίου, με ποσοστώσεις και άλλους περιορισμούς το οποίο έχει γεωπολιτικό αποτύπωμα.
Το Υπουργείο Οικονομικών και το Κογκρέσο πλέον βλέπουν τους δασμούς ως σημαντική πηγή εσόδων από τη στιγμή που δεν υπάρχει πρόθεση να μειωθούν οι δημόσιες δαπάνες.
Το τοπίο έχει αλλάξει, καθώς επενδυτές πρέπει, πλέον, να εστιάσουν σε εταιρείες που έχουν περιφερειακές ή τοπικές εφοδιαστικές αλυσίδες, με ελάχιστη έκθεση σε προμηθευτές με υψηλούς δασμούς και βασιζόμενες κυρίως στην εγχώρια αγορά των ΗΠΑ για τα έσοδά τους.
Το τέλος της περιόδου χάριτος – και η περίπτωση της Νότιας Κορέας
Οι επιστολές του Trump προς περισσότερες από 20 χώρες αυτή την εβδομάδα σηματοδοτούν το τέλος της 90ήμερης περιόδου χάριτος για τους δασμούς βάσει της International Emergency Economic Powers Act (IEEPA), των δυνατοτήτων του Λευκού Οίκου να διαμορφώσει την δασμολογική πολιτική – γνωστούς και ως ανταποδοτικούς δασμούς – που επιβλήθηκαν στις 2 Απριλίου.
Ένα ενδεικτικό παράδειγμα είναι το εμπόριο ΗΠΑ - Νότιας Κορέας.
Η επιστολή προς τη Σεούλ ανέφερε ότι οι Κορεάτες εξαγωγείς θα υπόκεινται σε 25% δασμούς για όλα τα προϊόντα, πέραν των ήδη υπαρχόντων δασμών, βάσει του άρθρου 232 για αυτοκίνητα, ανταλλακτικά, χάλυβα και αλουμίνιο.
Αν η Κορέα απαντήσει με αντίμετρα, ο Trump απείλησε με περαιτέρω αύξηση των δασμών.
Η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου ΗΠΑ-Κορέας (KORUS) προέβλεπε ήδη υπό δασμούς 10%.
Η 90ήμερη αναστολή άφηνε ελπίδες για συμφωνία ή ακόμα και για κατάργηση αυτών.
Πλέον, αυτό δεν ισχύει – και οι κορεατικοί δασμοί φτάνουν τα επίπεδα των δασμών του άρθρου 301 που είχαν επιβληθεί στην Κίνα το 2018 και επεκτάθηκαν το 2024.
Ορισμένοι Κορεάτες επιχειρηματίες το είχαν προβλέψει. Κορυφαίο παράδειγμα: ο Euisun Chung, πρόεδρος και CEO του ομίλου Hyundai Motor.
Τον Μάρτιο του 2024, ο Chung προέβλεψε το τέλος της KORUS και αποφάσισε να επενδύσει περίπου 21 δισεκατομμύρια δολάρια στις ΗΠΑ, για την κατασκευή αυτοκινήτων, προϊόντων χάλυβα για την αυτοκινητοβιομηχανία και ρομπότ στην Boston Dynamics (που απέκτησε το 2020).
Όλα αυτά θα κατασκευάζονταν παλαιότερα στη Νότια Κορέα ή σε εργοστάσια στη νοτιοανατολική Ασία με σχεδόν μηδενικούς δασμούς.
Αυτό το οικονομικό μοντέλο τελείωσε και ο Chung είχε την απαιτούμενη διορατικότητα.
Η συμφωνία KORUS «πέθανε» στις 8 Ιουλίου.
Βιετνάμ: Η μεγάλη εξαίρεση στην Ασία
Άλλες ασιατικές χώρες έλαβαν παρόμοιες επιστολές με αυξημένους δασμούς, αλλά το Βιετνάμ ξεχώρισε από μακροοικονομική σκοπιά.
Το ETF VanEck Vietnam (VNM) κατέγραψε έντονη άνοδο, καθώς οι επενδυτές θεωρούν τη χώρα ηγέτιδα της περιοχής, με δασμούς μόλις 20% – τους χαμηλότερους στην ασιατική ήπειρο.
Πολλοί θεωρούν ότι το Βιετνάμ έκανε την καλύτερη συμφωνία.
Πρόσφερε χαμηλότερους δασμούς στις ΗΠΑ – όμως παραμένει μια φτωχότερη χώρα σε σύγκριση με τη Νότια Κορέα.
Το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με το Βιετνάμ έφτασε το ρεκόρ των 14,7 δισ. δολαρίων τον Μάιο, ξεπερνώντας ακόμα και την Κίνα.
Η κυβέρνηση του Βιετνάμ ήταν η πρώτη που επιδίωξε συμφωνία για μείωση των αμοιβαίων δασμών, που είχαν φτάσει έως και 46%
Οι αμερικανικοί κολοσσοί Intel και Nike έχουν επενδύσει στη χώρα, καθιστώντας το Βιετνάμ τη φθηνότερη εξαγωγική βάση στην περιοχή.
Τέλος στο ελεύθερο εμπόριο – Πληθωρισμός και ανάγκη δημοσίων εσόδων
Η συμφωνία USMCA (ΗΠΑ-Μεξικό-Καναδάς) λήγει για ανανέωση το 2026.
Οι επενδυτές καλό είναι να προετοιμαστούν για το χειρότερο.
Η στάση του Trump απέναντι στη συμφωνία KORUS προμηνύει δυσάρεστα νέα και για την USMCA.
Παρόλο που άλλες χώρες χάνουν την αδασμολόγητη πρόσβαση στις ΗΠΑ, η USMCA παραμένει – προς το παρόν – σε ισχύ.
Ωστόσο, ο Trump απείλησε την Πέμπτη 11 Ιουλίου 2025 με δασμούς 35% στις εισαγωγές από τον Καναδά.
Το μέλλον της εμπορικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ μοιάζει αβέβαιο...
Οι πληθωριστικές πιέσεις
Πολλοί αναρωτιούνται για τις επιπτώσεις των δασμών στον πληθωρισμό. Οι νέοι δασμοί αρχίζουν να εφαρμόζονται την 1η Αυγούστου, οπότε τα πραγματικά δεδομένα θα φανούν από Οκτώβριο.
Προς το παρόν, οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ μειώθηκαν στη μηνιαία έρευνα της Fed Νέας Υόρκης. Οι προβλέψεις βρίσκονται σε επίπεδα προ της «Ημέρας της Απελευθέρωσης» (όπως ονομάζεται η αρχή της δασμολογικής πολιτικής του Τrump στις 2/4).
Το Συμβούλιο Οικονομικών Συμβούλων (CEA) αναφέρει ότι οι τιμές των εισαγόμενων προϊόντων πέφτουν.
Αυτό επιβεβαιώνεται και από μεγάλες αλυσίδες όπως η Target, που κάνουν γενναίες προσφορές.
Η Αμερική προστατεύει την αγορά της – αλλά ποιο το κόστος;
Αν οι ΗΠΑ δεν μπορούν να προστατεύσουν τη δική τους, πιο κερδοφόρα αγορά, και ταυτόχρονα το δημόσιο χρέος τους παραμένει αχρηματοδότητο, τότε η οικονομική κρίση μπορεί να έρθει νωρίτερα απ’ ό,τι αναμένεται.
Το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ ξεπερνά τα 34 τρισ. δολάρια και η κυβέρνηση αποτυγχάνει συστηματικά να μειώσει τις δαπάνες.
Ο πρώην trader και νυν πολιτικός σύμβουλος Albert Marko λέει:
«Η μόνη βιώσιμη λύση είναι να αντλήσουν αξία από τον υπόλοιπο κόσμο χωρίς να προκαλέσουν εσωτερικό πληθωρισμό.
Αυτό επιτυγχάνεται μέσω δασμών και νομισματικών μηχανισμών που διατηρούν την ψευδαίσθηση της σταθερότητας, μεταφέροντας όμως πραγματικό πλούτο στις ΗΠΑ».
Όταν η κυβέρνηση συνηθίσει στα δασμολογικά έσοδα, δεν θα μπορεί να τα εγκαταλείψει.
Αυτό σημαίνει ότι οι παραδοσιακές συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου (αγαπητές στους Ρεπουμπλικάνους του Κογκρέσου) είναι παρελθόν.
Η USMCA είναι η επόμενη.
Νομικές προσφυγές και αβεβαιότητα
Υπάρχουν νομικά εμπόδια: Το Δικαστήριο Διεθνούς Εμπορίου της Νέας Υόρκης έκρινε τον Μάιο ότι οι ανταποδοτικοί δασμοί του Τrump είναι παράνομοι. Η υπόθεση εξετάζεται από το Εφετείο και η απόφαση αναμένεται μέχρι τα τέλη Αυγούστου.
Οι νέοι δασμοί ενεργοποιούνται την 1η Αυγούστου.
Αν το δικαστήριο απορρίψει τους δασμούς, ενδέχεται να απαιτηθούν επιστροφές σε εισαγωγείς και να προκληθεί αναστάτωση στα αναμενόμενα έσοδα της κυβέρνησης – που χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση των πρόσφατων φοροελαφρύνσεων.
Ο υπουργός Οικονομικών Scott Bessent και ο επικεφαλής των Οικονομικών Συμβούλων (CEA) Stephan Miran έχουν σίγουρα προετοιμαστεί για αυτό το ενδεχόμενο.
Εναλλακτικά, η κυβέρνηση μπορεί να επικαλεστεί άλλες νομικές διατάξεις για να επαναφέρει ή να αναδιαρθρώσει τους δασμούς.
Τι σημαίνει αυτό για τους επενδυτές;
Η μετάβαση σε μια μετα το ελεύθερο εμπόριο οικονομική τάξη – με έμφαση στις πολιτικές προστατευτισμού, τις τοπικές εφοδιαστικές αλυσίδες και τους δασμούς ως δημόσια έσοδο – είναι πλέον σαφής και μη αναστρέψιμη.
Αυτό θα διαμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο οι ΗΠΑ:
• Διαχειρίζονται τα δημοσιονομικά τους ελλείμματα
• Ανταποκρίνονται στην άνοδο των κινεζικών πολυεθνικών
• Και διαφυλάσσουν την εγχώρια οικονομική κυριαρχία
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών