Τελευταία Νέα
Αναλύσεις – Εκθέσεις

Εξαϋλώνεται το δολάριο - Οι κεντρικές τράπεζες εγκαταλείπουν το αμερικανικό νόμισμα – Στροφή σε ευρώ, γιουάν και χρυσό

Εξαϋλώνεται το δολάριο - Οι κεντρικές τράπεζες εγκαταλείπουν το αμερικανικό νόμισμα – Στροφή σε ευρώ, γιουάν και χρυσό
Νομισματική βόμβα: Οι κεντρικές τράπεζες εγκαταλείπουν το δολάριο – Τι φοβούνται, πού στρέφονται
Μια σταδιακή αλλά σαφής απομάκρυνση από το δολάριο ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα σχεδιάζουν οι κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο, σύμφωνα με την αναλύτρια της Freedom Finance Global, Natalia Milchakova.
Όπως εξηγεί, το αμερικανικό δολάριο δεν θεωρείται πλέον από τις περισσότερες ρυθμιστικές αρχές ως το πιο αξιόπιστο αποθεματικό μέσο.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ανεξάρτητου διεθνούς αναλυτικού κέντρου OMFIF, σχεδόν το 60% των κεντρικών τραπεζών σκοπεύει μέσα στην επόμενη διετία να αναδιαρθρώσει τα αποθεματικά της, μειώνοντας την έκθεσή της στο δολάριο και αυξάνοντας τη συμμετοχή του ευρώ και του κινεζικού γιουάν.
«Πριν από δύο χρόνια, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είχε χαρακτηρίσει το ευρώ ως τη μοναδική πιθανή εναλλακτική στο δολάριο.
Ωστόσο, όπως φαίνεται σήμερα, οι κεντρικές τράπεζες θεωρούν ότι και το γιουάν είναι κατάλληλο να διαδραματίσει αυτόν τον ρόλο», σημειώνει η Milchakova.
«Παράλληλα, παρατηρείται σαφής προτίμηση προς τον χρυσό, καθώς και προς μετοχές και ομόλογα ιδιαίτερα αξιόπιστων εκδοτών».

Πολιτικό εργαλείο το δολάριο – φόβος στις αναδυόμενες οικονομίες

Η απόφαση πολλών κεντρικών τραπεζών να μειώσουν την εξάρτησή τους από το δολάριο σχετίζεται με την αυξανόμενη γεωπολιτική αβεβαιότητα και τη χρήση του νομίσματος από τις Ηνωμένες Πολιτείες ως εργαλείο πίεσης και κυρώσεων, κυρίως σε αναδυόμενες αγορές.
«Η χρήση του δολαρίου ως όπλου τρομάζει ιδιαίτερα τις ρυθμιστικές αρχές στις αναπτυσσόμενες χώρες», τόνισε η αναλύτρια.
Ωστόσο, σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, δεν αναμένονται δραματικές αλλαγές στο διεθνές νομισματικό καθεστώς.
Όπως αναφέρει η έρευνα του OMFIF, περίπου το 80% των κεντρικών τραπεζιτών δεν προβλέπει ότι το μερίδιο του δολαρίου στα παγκόσμια συναλλαγματικά αποθέματα θα πέσει κάτω από το 50% τα επόμενα δύο χρόνια.
«Σε μακροπρόθεσμη βάση, όμως, η εικόνα μπορεί να αλλάξει σημαντικά, ιδίως αν οι κεντρικές τράπεζες αρχίσουν να ενσωματώνουν αποθέματα σε κρατικά ψηφιακά νομίσματα, ή ακόμη και σε bitcoin», εκτίμησε η Milchakova.

Ενίσχυση του ευρώ και του γιουάν – Αυξήσεις στις ισοτιμίες

Στο μεταξύ, η Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε τις επίσημες συναλλαγματικές ισοτιμίες για το δολάριο, το ευρώ και το γιουάν, με ισχύ από 25 Ιουνίου. Συγκεκριμένα:

Η ισοτιμία του δολαρίου αυξήθηκε κατά 9 καπίκια, διαμορφούμενη στα 78,3892 ρούβλια.
• Το ευρώ ενισχύθηκε κατά 1,89 ρούβλια, στα 91,7370 ρούβλια.
• Το κινεζικό γιουάν σημείωσε άνοδο 9 καπικιών, φτάνοντας τα 10,9657 ρούβλια.
Η ισχυροποίηση του ευρώ και του γιουάν σε σχέση με το ρούβλι αποτυπώνει και τις διαφαινόμενες μετατοπίσεις στον παγκόσμιο νομισματικό χάρτη – μετατοπίσεις που ίσως σηματοδοτούν την απαρχή του τέλους της μονοκρατορίας του δολαρίου.

Οι επενδυτές αναρωτιούνται…

Οι επενδυτές αναρωτιούνται σήμερα: είναι το δολάριο στα πρόθυρα να εισέλθει σε μια νέα πτωτική φάση; Πιστεύουμε ότι η απάντηση είναι ναι, για τους εξής λόγους:

1 Για άλλη μια φορά, ένας Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος βρίσκεται στον Λευκό Οίκο και έχει εκφράσει ανοιχτά την προτίμησή του για ένα ασθενέστερο δολάριο.
20250625_Vontobel_Graph_1.png
2 Από την άποψη της ισοτιμίας αγοραστικής δύναμης (PPP), το δολάριο φαίνεται υπερτιμημένο — ένα στοιχείο που ιστορικά έχει προηγηθεί περιόδων υποτίμησης.
3 Η αμερικανική οικονομία αντιμετωπίζει σημαντικές ανισορροπίες στο εξωτερικό εμπόριο: το έλλειμμα σε αγαθά και υπηρεσίες ανέρχεται στα 140,5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Αν και αυτό το έλλειμμα δεν είναι τόσο μεγάλο όσο κατά την προηγούμενη πτωτική αγορά του δολαρίου το 2006 (όταν έφτανε το 5,4% του ΑΕΠ), ανήλθε στο 3,1% του ΑΕΠ το 2024 και διευρύνθηκε στο 3,4% κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025.
Ένα πιο αδύναμο δολάριο θα μπορούσε να βοηθήσει στην εξισορρόπηση του εξωτερικού εμπορίου των ΗΠΑ, καθιστώντας τις αμερικανικές εξαγωγές φθηνότερες για ξένους αγοραστές και τις εισαγωγές ακριβότερες για Αμερικανούς καταναλωτές.
20250625_Vontobel_Graph_2.png
4 Το ομοσπονδιακό δημοσιονομικό έλλειμμα εκτιμάται σε 1,1 τρισεκατομμύρια δολάρια κατά τους πρώτους επτά μήνες του φορολογικού έτους 2025 — δηλαδή 196 δισεκατομμύρια περισσότερα σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους.
Το δημοσιονομικό αυτό έλλειμμα αντιπροσώπευε το 6,9% του ΑΕΠ το 2024 και αναμένεται να διευρυνθεί περαιτέρω λόγω των προτεινόμενων μειώσεων φόρων από τον Donald Trump, θέτοντας το δημόσιο χρέος σε μια εμφανώς μη βιώσιμη πορεία.
Σε συνδυασμό με τα υψηλά ονομαστικά επιτόκια, αυτό σημαίνει ότι οι ΗΠΑ πλέον δαπανούν περισσότερα για την εξυπηρέτηση του χρέους τους απ’ ό,τι για την άμυνα — μια κατάσταση δύσκολα διαχειρίσιμη.
5. Παρατηρούνται αυξανόμενες ενδείξεις ότι η εποχή του εξαιρετισμού της αμερικανικής ανάπτυξης στην οποία είχαμε συνηθίσει, ιδίως μετά την πανδημία της Covid-19, ίσως φτάνει στο τέλος της.
Αυτό οφείλεται εν μέρει στην πολιτική προσέγγιση του Προέδρου Trump, που έχει διαταράξει την εμπιστοσύνη καταναλωτών και επιχειρήσεων, και εν μέρει σε άλλους ειδικούς παράγοντες (όπως η απροσδόκητη μεταρρύθμιση του «φρένου χρέους» στη Γερμανία).
20250625_Vontobel_Graph_3.png
Σύμφωνα με έρευνα του Bloomberg, οι οικονομολόγοι έχουν αναθεωρήσει σημαντικά προς τα κάτω τις προβλέψεις τους για την ανάπτυξη του ΑΕΠ των ΗΠΑ (βλ. Γράφημα 5).
Μια σχετική επιβράδυνση της αμερικανικής ανάπτυξης θα μπορούσε να ωθήσει τη Fed σε μεγαλύτερες μειώσεις επιτοκίων σε σύγκριση με άλλες κεντρικές τράπεζες, μειώνοντας έτσι το πλεονέκτημα αποδόσεων του δολαρίου.
Η πολιτική της «μέγιστης πίεσης» που ακολουθεί ο Trump στο εμπόριο και στην εξωτερική πολιτική έχει επηρεάσει αρνητικά το επενδυτικό κλίμα απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες, οδηγώντας σε εκροές κεφαλαίων από στοιχεία ενεργητικού σε δολάρια και συμβάλλοντας στην αποδυνάμωση του νομίσματος (βλ. Γράφημα 6).
20250625_Vontobel_Graph_4.png
Η πρώτη εμπορική σύγκρουση του Trump το 2018 ενίσχυσε το δολάριο, αλλά…

Η πρώτη θητεία του Trump χαρακτηρίστηκε από ισχυρότερη ανάπτυξη των ΗΠΑ σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο, ενισχυμένη από φορολογικές μειώσεις.
Οι δασμοί στόχευσαν κυρίως την Κίνα, και έτσι το κινεζικό νόμισμα υποτιμήθηκε ώστε να αντισταθμιστεί εν μέρει η απώλεια ανταγωνιστικότητας.
Άλλα νομίσματα αναδυόμενων αγορών ακολούθησαν την ίδια πορεία, ενισχύοντας τη σχετική θέση της αμερικανικής οικονομίας.
Επίσης, παρατηρήθηκε μετατόπιση εμπορίου (trade diversion), γεγονός που περιόρισε τον αντίκτυπο στους Αμερικανούς καταναλωτές.
Όμως στη δεύτερη θητεία του, οι ΗΠΑ επιβάλλουν δασμούς σε παγκόσμια κλίμακα.
Οι Αμερικανοί καταναλωτές πλέον δεν μπορούν να στραφούν σε εναλλακτικούς προμηθευτές, καθώς όλες οι προελεύσεις πλήττονται.
Αυτό το πλαίσιο καθιστά πιο πιθανή μια επιβράδυνση της αμερικανικής οικονομίας σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο, υπονομεύοντας έτσι την αμερικανική «εξαιρετικότητα».
Το δολάριο βρίσκεται στο επίκεντρο του λεγόμενου «χαμόγελου του δολαρίου» (dollar smile).

Kρίσιμος παράγοντας: η απώλεια εμπιστοσύνης

Η δύναμη των αμερικανικών θεσμών στήριξε τον ρόλο του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος επί δεκαετίες.
Όμως η πρόσφατη απρόβλεπτη εμπορική πολιτική και η αμφισβήτηση από τον Πρόεδρο Trump της ανεξαρτησίας της νομισματικής πολιτικής της Fed έχουν διαβρώσει αυτή την εμπιστοσύνη.
Και μάλιστα στην πιο ακατάλληλη χρονική στιγμή: η πορεία του δημόσιου χρέους των ΗΠΑ φαίνεται μη βιώσιμη, ενώ υπάρχει διακομματική αδιαφορία για αυτόν τον κίνδυνο.
Οι αγορές δεν θα έπρεπε να έχουν λόγους να αμφιβάλλουν για την ικανότητα και τη βούληση της Fed να διατηρήσει τη σταθερότητα τιμών χωρίς να υποκύψει στο Υπουργείο Οικονομικών (δηλ. χωρίς δημοσιονομική κυριαρχία), μέσω νομισματοποίησης του χρέους μέσω πληθωρισμού.
Με άλλα λόγια, παρόλο που η Fed μπορεί ακόμη να διατηρεί ονομαστικά επιτόκια υψηλότερα από τις περισσότερες ανεπτυγμένες κεντρικές τράπεζες, το πραγματικό της επιτόκιο (διορθωμένο ως προς τον αναμενόμενο πληθωρισμό) φαίνεται πολύ λιγότερο ελκυστικό.
Πράγματι, το σοκ από τους δασμούς είναι πληθωριστικό για τις ΗΠΑ, αλλά αποπληθωριστικό για τον υπόλοιπο κόσμο.
Και όχι μόνο μέσω της συναλλαγματικής ισοτιμίας: η μείωση των αμερικανικών εισαγωγών πιθανότατα θα οδηγήσει σε υπερπροσφορά διαρκών αγαθών στον υπόλοιπο κόσμο και συνεπώς σε πτώση τιμών ορισμένων ανταλλάξιμων προϊόντων.

www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης