Ανατροπή στην Τεχεράνη... Το μεγάλο στοίχημα Netanyahu πίσω από την επίθεση στο Ιράν - Πόσο πιθανή είναι η πτώση Khamenei

Μια νέα, ακραία γεωπολιτική πραγματικότητα αναδύεται στη Μέση Ανατολή, καθώς το Ιράν και το Ισραήλ έχουν εμπλακεί σε έναν ολοένα και πιο εκτεταμένο πόλεμο.
Aν κάτι αποκαλύπτουν τα προληπτικά πλήγματα του Ισραήλ κατά του Ιράν, είναι πως ο Πρωθυπουργός Benjamin Netanyahu εγκαταλείπει το συμβατικό «Δόγμα Begin» και στοχεύει σε κάτι πολύ πιο ριζοσπαστικό: την ανατροπή του ισλαμικού καθεστώτος της Τεχεράνης, που κυριαρχεί στη χώρα από την Επανάσταση του 1979.
Το  "Δόγμα Begin", όπως το ονόμασε ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ Menachem Begin, αποτελούσε τον άξονα της ισραηλινής αμυντικής στρατηγικής επί δεκαετίες.
Πρόβλεπε προληπτικά πλήγματα σε πυρηνικές εγκαταστάσεις χωρών που θεωρούνταν υπαρξιακή απειλή για το Ισραήλ.
Εφαρμόστηκε
- πρώτη φορά το 1981 κατά του πυρηνικού αντιδραστήρα Osirak του Ιράκ (Operation Opera), και,
- ξανά το 2007 στην μυστική καταστροφή του αντιδραστήρα Al-Kibar στη Συρία — μια επιχείρηση που αποκαλύφθηκε επίσημα μόλις το 2018.
- Στις 13 Ιουνίου, το Ισραήλ φέρεται να ενεργοποίησε το Δόγμα Begin για τρίτη φορά, με την επιχείρηση “Operation Rising Lion”, πλήττοντας πυρηνικές και στρατιωτικές εγκαταστάσεις εντός Ιράν.
Αλλά αυτή τη φορά, ο Netanyahu φαίνεται να πηγαίνει πολύ πιο μακριά.

Σε βίντεο-μήνυμα προς τον ιρανικό λαό, τους κάλεσε να «εξεγερθούν» ενάντια σε αυτό που αποκάλεσε "σατανικό και καταπιεστικό καθεστώς".

«Ο αγώνας του Ισραήλ δεν είναι κατά του ιρανικού λαού.
Είναι κατά του φονικού ισλαμικού καθεστώτος που σας καταπιέζει και σας οδηγεί στη φτώχεια», είπε χαρακτηριστικά.
«Ήρθε η ώρα να ενωθείτε κάτω από τη σημαία σας και να υπερασπιστείτε την ελευθερία σας.
Αυτή είναι η ευκαιρία σας να ακουστείτε».

Στην πραγματικότητα, ο Netanyahu έχει απευθυνθεί στους Ιρανούς τουλάχιστον τέσσερις φορές μέσα σε έναν χρόνο με παρόμοιες εκκλήσεις για αλλαγή καθεστώτος.

Στις 12 Δεκεμβρίου 2024, λίγο μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Assad στη Συρία, δήλωσε σε μήνυμα πως «ο άξονας του Ιράν καταρρέει σαν αλυσιδωτή αντίδραση» με αφετηρία το Ισραήλ, εκφράζοντας την ελπίδα του ότι «το Ιράν μπορεί να είναι ελεύθερο και να ζήσει ειρηνικά με τον υπόλοιπο κόσμο».
Κατηγόρησε τους Ιρανούς ηγέτες πως:
Διέθεσαν 30 δισ. δολάρια στον Assad πριν αυτός «καταρρεύσει σε σκόνη».
Έδωσαν δισεκατομμύρια στη Hamas, που πλέον βρίσκεται σε ερείπια.
Χρηματοδότησαν τη Hezbollah με πάνω από 20 δισ. δολάρια, για να καταστραφεί τελικά «μέσα σε λίγες εβδομάδες».
«Η σημερινή πραγματικότητα στη Μέση Ανατολή είναι αποτέλεσμα της συντριβής της Hamas, της αποδόμησης της Hezbollah, της στοχοποίησης του Hassan Nasrallah, και των καίριων πληγμάτων στον άξονα τρόμου του Ιράν», είπε.
Αναφερόμενος ξανά στους Ιρανούς, υποστήριξε:
«Όπως εμείς θέλουμε ειρήνη μαζί σας, έτσι κι εσείς τη θέλετε μαζί μας.
Το καθεστώς που σας κυβερνά σας φοβάται περισσότερο από οτιδήποτε.
Μια μέρα, ξέρω πως τούτο θα αλλάξει.
Το Ιράν θα είναι ελεύθερο».

Υπενθύμισε το σύνθημα «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία», που συγκλόνισε τον κόσμο το 2022 μετά τον θάνατο της Mahsa Amini στα χέρια της "αστυνομίας ηθών".

«Αυτό είναι το μέλλον του Ιράν.
Το μέλλον της ειρήνης.
Και πιστεύω πως θα το ζήσουμε πολύ νωρίτερα απ’ ό,τι νομίζουν οι περισσότεροι», δήλωσε.
Τον Νοέμβριο του 2024, σε νέο βίντεο-μήνυμα, κατήγγειλε ότι τα δισεκατομμύρια που δαπανήθηκαν για επιθέσεις κατά του Ισραήλ θα μπορούσαν να έχουν χρηματοδοτήσει εκπαίδευση, μεταφορές και υγεία στο Ιράν.
«Ο Khamenei έκλεψε τον πλούτο σας», είπε χαρακτηριστικά.
Μετά τη δολοφονία του Hassan Nasrallah σε ισραηλινό πλήγμα στη Βηρυτό τον Σεπτέμβριο, ο Netanyahu δήλωσε: «Δεν υπάρχει μέρος στη Μέση Ανατολή που δεν μπορούμε να φτάσουμε.
Κανένα.
Μην αφήσετε μια χούφτα φανατικών θεοκρατών να καταστρέψει τα όνειρά σας».

Έτοιμο το Ιράν για εξέγερση; - Διάβρωση του καθεστώτος από μέσα

Το ερώτημα παραμένει αναπάντητο, καθώς όλες οι προηγούμενες απόπειρες ανατροπής του καθεστώτος έχουν αποτύχει.
Παρά τις εξωτερικές πιέσεις, είναι εντός του Ιράν που διαμορφώνονται οι πιο εύφλεκτες συνθήκες.
Ωστόσο, η πραγματικότητα στο εσωτερικό του Ιράν είναι εκρηκτική.
Ο 85χρονος Ali Khamenei είναι σε κακή κατάσταση υγείας, ενώ η χώρα ταλανίζεται από τεράστια οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα:
Πληθωρισμό-ρεκόρ, με βασικά είδη να έχουν αυξηθεί έως και 100% όπως το ρύζι.
Κατάρρευση του νομίσματος μετά από ραγδαία υποτίμηση
Εκατοντάδες διαδηλώσεις εργαζομένων, φοιτητών, συνταξιούχων, για απλήρωτους μισθούς και φτώχεια
Βαθιά κοινωνική καταπίεση και λογοκρισία
H Οργάνωση Ιράν Human Rights NGO αποκάλυψε πως το 2024 καταγράφηκαν 31 εκτελέσεις γυναικών – ο υψηλότερος αριθμός των τελευταίων 17 ετών.
Από αυτές, εννέα ήταν παιδικές νύφες.
Η Dr. Fariba Parsa, ειδική στον ισλαμισμό και τα ανθρώπινα δικαιώματα, αναφέρει ότι το 90% των Ιρανών δεν υποστηρίζει το ισλαμικό καθεστώς, ενώ το 73% ζητά διαχωρισμό θρησκείας-πολιτικής. Πτώση παρατηρείται και στη συμμετοχή σε εκλογές (48% το 2021· πιθανή πραγματική συμμετοχή κάτω του 20%).
Όπως λέει:
«Οι ελεγχόμενες εκλογές έχουν ακυρώσει την έννοια της ψήφου.
Το καθεστώς έχει χάσει κάθε ίχνος νομιμοποίησης».

Το τέλος των proxies και τρεις αποτυχημένες επαναστάσεις - Αντιπολίτευση: 3 Πυλώνες χωρίς γέφυρα με τον λαό

Η Hamas και η Hezbollah έχουν αποδεκατιστεί.
Ο Assad κατέρρευσε.
Και τρεις ομάδες που προσπάθησαν να ανατρέψουν το καθεστώς απέτυχαν:
Mojahedin-e-Khalq (MEK): Πρώην ισλαμο-μαρξιστική οργάνωση που πολέμησε τον Σάχη και στήριξε τον Saddam Hussein. Παρά την υποστήριξη ΗΠΑ/ΕΕ, σήμερα δεν έχει ερείσματα στο εσωτερικό του Ιράν.
Green Movement (2009): Ειρηνικό κίνημα διαμαρτυρίας κατά της επανεκλογής Ahmadinejad. Κατεστάλη βίαια, οι ηγέτες φυλακίστηκαν. Ο Mir Hossein Mousavi μπήκε σε κατ’ οίκον περιορισμό.
Μοναρχικοί του εξωτερικού: Ο Reza Pahlavi, γιος του Σάχη, ζει στις ΗΠΑ.
Οραματίζεται δημοκρατία και συνεργασία με τη Δύση.
Πιστεύει ότι ο λαός θα εξεγερθεί — αλλά δεν διαθέτει ισχυρή βάση στήριξης.

Μπορεί το Ισραήλ να ανατρέψει τον Khamenei;

Η άμεση ανατροπή του καθεστώτος Khamenei παραμένει εξαιρετικά δύσκολη – όχι λόγω σταθερότητας, αλλά λόγω της πολυπλοκότητας.
Αν το Ισραήλ εξαπέλυε επιχείρηση εξόντωσης του ανώτατου ηγέτη και κορυφαίων αξιωματούχων, θα προκαλούσε καίριο πλήγμα στο καθεστώς.
Όμως:
Χωρίς αμερικανική στήριξη, δύσκολα θα πετύχει μια καθαρή νίκη
Παρά τη φθορά, το Ιράν διαθέτει ακόμα ισχυρή στρατιωτική μηχανή, η οποία ανταπέδωσε με πυραυλικές επιθέσεις που ξεπέρασαν τους Iron Domes του Ισραήλ, (πλήγματα 14 Ιουνίου εντός Ισραήλ)
Επιπλέον, μια πλήρης επίθεση κινδυνεύει να ενώσει τους Ιρανούς ενάντια στον εξωτερικό εχθρό.
Ο ίδιος ο Pahlavi τάσσεται κατά στρατιωτικών ενεργειών — προειδοποιεί για μπούμερανγκ ενω΄προειδοποιεί ότι στρατιωτικές ενέργειες θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν εθνική συσπείρωση γύρω από το καθεστώς.

Το καθεστώς Khamenei μοιάζει πιο ευάλωτο από ποτέ.

Η θεοκρατία του Ιράν είναι πιο αδύναμη από ποτέ, αλλά η ιστορία διδάσκει ότι οι αυταρχικοί μηχανισμοί πέφτουν όταν η εσωτερική αποσύνθεση συναντά ένα οργανωμένο, μαζικό και εναλλακτικό όραμα.
Αλλά δεν πέφτει τόσο εύκολα.
Προς το παρόν, το Ιράν είναι ένας λαός που βράζει, με ένα καθεστώς που ραγίζει… αλλά δεν σπάει.
Η επόμενη σπίθα – ίσως – να αλλάξει την πορεία της ιστορίας.
Όμως κανείς δεν μπορεί ακόμα να προβλέψει πότε και αν το καθεστώς θα καταρρεύσει, ή αν θα πεθάνει από φυσικό θάνατο, μαζί με τον Khamenei.
Το ερώτημα δεν είναι αν, αλλά πότε – και πώς – θα έρθει η αλλαγή στο Ιράν.
Και σε αυτό το ερώτημα, ο Netanyahu έχει ήδη δώσει την απάντησή του: «Πολιτισμός εναντίον βαρβαρότητας».

www.bankingnews.gr