Το παραμύθι της ισχυρής αμερικανικής οικονομίας και η λύση του διαρκούς bail-out
Το τραπεζικό σύστημα των ΗΠΑ κινδυνεύει με κατάρρευση, σύμφωνα με τις ενδείξεις που έχουμε με βάση τις κινήσεις της ομοσπονδιακής αρχής, της Federal Reserve, προκειμένου να αναγκάσουν τις τράπεζες των ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν τη λεγόμενη επικουρική πιστωτική διευκόλυνση (discount window) στα κεφάλαιά της ώστε να προετοιμασθούν για μελλοντικές τραπεζικές κρίσεις – οι οποίες θεωρείται σίγουρο ότι θα ξεσπάσουν.
Η επικουρική πιστωτική διευκόλυνση αποτελεί μια μορφή παροχής ρευστότητας από την κεντρική τράπεζα που προορίζεται να βοηθήσει τις εμπορικές τράπεζες να διαχειριστούν τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες τους.
Οι τράπεζες που δεν μπορούν να προσφύγουν για την άντληση ρευστότητας μέσω της διατραπεζικής αγοράς έχουν τη δυνατότητα να δανειστούν απευθείας μέσω της διαδικασίας της επικουρικής πιστωτικής διευκόλυνσης, καταβάλλοντας το ομοσπονδιακό προεξοφλητικό επιτόκιο.
O στόχος, όπως σημειώνει στο ρεπορτάζ της η Katanga Johnson, είναι να αφαιρεθεί το στίγμα γύρω από την αξιοποίηση αυτής της δυνατότητας οικονομικής διάσωσης (bail out), που αποτελεί μέρος των συνεχιζόμενων επιπτώσεων από τις πτωχεύσεις πολλών σημαντικών περιφερειακών τραπεζών πέρυσι.
Το bailout περιγράφει τον τρόπο διάσωσης εταιρειών (ή κρατών, τραπεζών) μέσω εξωτερικής ανακεφαλαιοποίησης από τους φορολογούμενους.
Συνήθως πραγματοποιείται σε τράπεζες που κινδυνεύουν να χρεοκοπήσουν και απειλούν να βλάψουν αναπόφευκτα συνολικά το χρηματοπιστωτικό σύστημα (οι περίφημες συστημικές τράπεζες). Το bail-in είναι μια άλλη μορφή διάσωσης η οποία πραγματοποιείται μέσω χρηματοδότησης από τους ίδιους τους μετόχους και πιστωτές των τραπεζών και όχι από τους φορολογούμενους.
Στις τράπεζες αυτό γίνεται συνήθως με μετατροπή των ομολόγων και μετοχών της τράπεζας σε κεφας, της Federal Reserve ενώ οι οικονομικοί ιθύνοντες επιμένουν στο αφήγημα «περί ισχυρής» οικονομίας εξαιτίας του εκλογικού κύκλου, σύμφωνα με ανάλυση του Mises Institute.
Την περασμένη Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου 2024, το Bloomberg ανέφερε σε ρεπορτάζ του ότι οι ομοσπονδιακές ρυθμιστικές αρχές ετοιμάζουν ένα νέο πλαίσιάλαιο ή με «κούρεμα» των καταθέσεων (εάν θυμηθούμε την γνωστή σε εμάς περίπτωση της Κύπρου) .
Όπως στην κρίση του 2007...
Αυτή η νέα πολιτική θυμίζει τις ενέργειες της Fed κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης του 2007, όπου οι οικονομικές αρχές ενθάρρυναν τις μεγάλες τράπεζες να αξιοποιήσουν την επικουρική πιστωτική διευκόλυνση, λαμβάνοντας δάνεια απευθείας από την Federal Reserve, προκειμένου να διευκολύνουν τις προβληματικές τράπεζες να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο.
Ο δισταγμός των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων να αξιοποιήσουν αυτή την πηγή ρευστότητας είναι δικαιολογημένος. Εάν το κοινό πιστεύει ότι μία τράπεζα χρειάζεται υποστήριξη από τη Fed, είναι λογικό οι καταθέτες να εγκαταλείψουν την τράπεζα.
Ο ρητός στόχος της Fed είναι να παρέχει κάλυψη από τράπεζες που βρίσκονται σε κίνδυνο, προσπαθώντας να προλάβει τις καταρρεύσεις τραπεζών που αποτελούν εγγενή κίνδυνο στο σύγχρονο κατακερματισμένο τραπεζικό σύστημα.
Πολλές… Silicon Valley Bank
Αναγκάζοντας υγιείς τράπεζες να συμμορφωθούν με μία μορφή διαρκούς bail out, η Fed κλιμακώνει τον ηθικό κίνδυνο (moral hazard) στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και αφήνει τους πελάτες πιο ευάλωτους.
Προσπαθούν βεβαίως να αντιμετωπίσουν έναν κίνδυνο συστημικής κατάρρευσης.
Οι ανησυχίες της ρυθμιστικής αρχής για την αστάθεια των τραπεζών είναι δικαιολογημένες.
Το περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων της Fed σήμαινε ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που αναζητούσαν περιουσιακά στοιχεία χαμηλού κινδύνου αγόρασαν ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου με πολύ χαμηλές αποδόσεις.
Καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις οδήγησαν στην άνοδο των επιτοκίων, η αγοραία αξία αυτών των ομολόγων μειώθηκε προς όφελος νέων ομολόγων υψηλότερης απόδοσης.
Αυτή η πίεση ήταν που πυροδότησε την κατάρρευση της Silicon Valley Bank πέρυσι.
Η αγορά εμπορικών ακινήτων
Επιπλέον, η κατάσταση στην αγορά εμπορικών ακινήτων προκαλεί μεγαλύτερη διακινδύνευση για τις περιφερειακές τράπεζες, οι οποίες είναι εκτεθειμένες στο 80 % αυτών των στεγαστικών δανείων.
Στο προηγούμενο περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων, οι επενδυτές θεωρούσαν τα εμπορικά ακίνητα ως «ένα καταφύγιο για επενδυτές που χρειάζονται αξιόπιστες αποδόσεις».
Δυστυχώς, την ίδια περίοδο σημειώθηκαν σημαντικές αλλαγές στη συμπεριφορά των καταναλωτών.
Οι διαδικτυακές αγορές, η εξ αποστάσεως εργασία και η ποσότητα των αδιάθετων εμπορικών ακινήτων αυξήθηκαν σε βάρος των παραδοσιακών επενδύσεων.
Τα lockdown απλώς ενίσχυσαν περαιτέρω αυτές τις τάσεις.
Ως αποτέλεσμα, το χρέος στην αγορά εμπορικών ακινήτων θεωρείται ένα από τα πιο επικίνδυνα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που υπάρχουν σήμερα, αυτά τα «τοξικά» περιουσιακά στοιχεί είναι εγγεγραμμένα στους ισολογισμούς των περιφερειακών τραπεζών σε όλη τη χώρα.
Οι καταρρεύσεις των περιφερειακών τραπεζών
Αυτές οι πιέσεις είχαν σημαντικό αντίκτυπο όχι μόνο σε αυτήν την πρόσφατη πολιτική των ομοσπονδιακών ρυθμιστικών αρχών αλλά και στη λογική της απάντησής τους στις αποτυχίες του περασμένου έτους.
Μετά την κατάρρευση της SVB, η Fed δημιούργησε το Πρόγραμμα Χρηματοδότησης, το οποίο επέτρεπε στις τράπεζες και τις πιστωτικές ενώσεις να δανείζονται χρησιμοποιώντας κρατικά ομόλογα και άλλα περιουσιακά στοιχεία ως εξασφάλιση.
Αυτό το μέτρο έκτακτης ανάγκης αντικατόπτριζε φόβους για κίνδυνο κατάρρευσης και άλλων τραπεζών. Η Fed έχει σηματοδοτήσει την προθυμία της να αφήσει αυτό το πρόγραμμα να λήξει τον Μάρτιο, με στόχο οι τράπεζες διευρύνουν τη χρήση της επικουρικής πιστωτικής διευκόλυνσης.
Ο εκλογικός κύκλος - Το αφήγημα για τις μάζες
Την ώρα που οι ενέργειες της Fed και των χρηματοπιστωτικών ρυθμιστικών αρχών δείχνουν πραγματικές ανησυχίες για την υγεία των τραπεζών των ΗΠΑ, αυτά τα ίδια ιδρύματα έχουν προβλέψει ανοδική πορεία για την κατάσταση της οικονομίας και αυτό το αφήγημα λένε στο κοινό....
Ο πρόεδρος της Fed Jerome Powell και η υπουργός Οικονομικών Janet Yellen χαρακτηρίζουν σταθερά την αμερικανική οικονομία ως «εύρωστη» τους τελευταίους μήνες, μια άποψη που δεν συμμερίζεται η πλειοψηφία των Αμερικανών, όπως δείχνουν και οι δημοσκοπήσεις για την αποδοχή της οικονομικής πολιτικής.
Εππλέον, ο Powell διακήρυξε νίκη επί του πληθωρισμού τον περασμένο Δεκέμβριο, ακόμη και παρόλο οι δείκτες που χρησιμοποιεί η Fed για να καταγράφει τις πληθωριστικές πιέσεις παραμένουν πολύ πάνω από τον στόχο του 2%ι,
Σε πλήρη αντίθεση με προηγούμενες δηλώσεις για την ανάγκη επιθετικής αντιμετώπισης του πληθωρισμού καθώς αυτός κινδυνεύει να καταστεί ενδημικός για την οικονομία.
Η κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής προφανώς δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από τις ρόδινες δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων για την οικονομία, ιδιαίτερα σε μια χρονιά προεδρικών εκλογών.
Ένα άλλο κίνητρο για την προβολή της οικονομικής ισχύος, ωστόσο, είναι ο επανεξοπλισμός του «οπλοστασίου» νομισματικής πολιτικής της Federal Reserve.
Ενώ οι προβλέψεις των αξιωματούχων της Fed για μειώσεις επιτοκίων το 2024 αντανακλούν το αφήγημα για την αυξανόμενη ισχύ της οικονομίας των ΗΠΑ, η πραγματικότητα είναι ότι η επιλογή αυτή προέρχεται από τις ανάγκες της δεινής οικονομικής πραγματικότητας.
Η Fed έχει αποδείξει επανειλημμένα ότι εάν της δοθεί η επιλογή μεταξύ του αναγκασμού των Αμερικανών να υποφέρουν από τις συνέπειες του πληθωρισμού ή της διάσωσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος, θα επιλέξει το δεύτερο.
Με τις εκλογές του 2024 σε πλήρη εξέλιξη, οι Αμερικανοί θα βομβαρδίζονται συνεχώς με πολιτικά ψέματα και ανεδαφικές υποσχέσεις, όχι μόνο από πολιτικούς, αλλά από κυβερνητικές υπηρεσίες και την κεντρική τράπεζα.
Μπορούμε να περιμένουμε άλλους δέκα μήνες να μας πουν πόσο ισχυρή είναι η οικονομία, αλλά οι ενέργειες που γίνονται στα παρασκήνια λένε μια πολύ διαφορετική ιστορία…
www.bankingnews.gr
Η επικουρική πιστωτική διευκόλυνση αποτελεί μια μορφή παροχής ρευστότητας από την κεντρική τράπεζα που προορίζεται να βοηθήσει τις εμπορικές τράπεζες να διαχειριστούν τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες τους.
Οι τράπεζες που δεν μπορούν να προσφύγουν για την άντληση ρευστότητας μέσω της διατραπεζικής αγοράς έχουν τη δυνατότητα να δανειστούν απευθείας μέσω της διαδικασίας της επικουρικής πιστωτικής διευκόλυνσης, καταβάλλοντας το ομοσπονδιακό προεξοφλητικό επιτόκιο.
O στόχος, όπως σημειώνει στο ρεπορτάζ της η Katanga Johnson, είναι να αφαιρεθεί το στίγμα γύρω από την αξιοποίηση αυτής της δυνατότητας οικονομικής διάσωσης (bail out), που αποτελεί μέρος των συνεχιζόμενων επιπτώσεων από τις πτωχεύσεις πολλών σημαντικών περιφερειακών τραπεζών πέρυσι.
Το bailout περιγράφει τον τρόπο διάσωσης εταιρειών (ή κρατών, τραπεζών) μέσω εξωτερικής ανακεφαλαιοποίησης από τους φορολογούμενους.
Συνήθως πραγματοποιείται σε τράπεζες που κινδυνεύουν να χρεοκοπήσουν και απειλούν να βλάψουν αναπόφευκτα συνολικά το χρηματοπιστωτικό σύστημα (οι περίφημες συστημικές τράπεζες). Το bail-in είναι μια άλλη μορφή διάσωσης η οποία πραγματοποιείται μέσω χρηματοδότησης από τους ίδιους τους μετόχους και πιστωτές των τραπεζών και όχι από τους φορολογούμενους.
Στις τράπεζες αυτό γίνεται συνήθως με μετατροπή των ομολόγων και μετοχών της τράπεζας σε κεφας, της Federal Reserve ενώ οι οικονομικοί ιθύνοντες επιμένουν στο αφήγημα «περί ισχυρής» οικονομίας εξαιτίας του εκλογικού κύκλου, σύμφωνα με ανάλυση του Mises Institute.
Την περασμένη Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου 2024, το Bloomberg ανέφερε σε ρεπορτάζ του ότι οι ομοσπονδιακές ρυθμιστικές αρχές ετοιμάζουν ένα νέο πλαίσιάλαιο ή με «κούρεμα» των καταθέσεων (εάν θυμηθούμε την γνωστή σε εμάς περίπτωση της Κύπρου) .
Όπως στην κρίση του 2007...
Αυτή η νέα πολιτική θυμίζει τις ενέργειες της Fed κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης του 2007, όπου οι οικονομικές αρχές ενθάρρυναν τις μεγάλες τράπεζες να αξιοποιήσουν την επικουρική πιστωτική διευκόλυνση, λαμβάνοντας δάνεια απευθείας από την Federal Reserve, προκειμένου να διευκολύνουν τις προβληματικές τράπεζες να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο.
Ο δισταγμός των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων να αξιοποιήσουν αυτή την πηγή ρευστότητας είναι δικαιολογημένος. Εάν το κοινό πιστεύει ότι μία τράπεζα χρειάζεται υποστήριξη από τη Fed, είναι λογικό οι καταθέτες να εγκαταλείψουν την τράπεζα.
Ο ρητός στόχος της Fed είναι να παρέχει κάλυψη από τράπεζες που βρίσκονται σε κίνδυνο, προσπαθώντας να προλάβει τις καταρρεύσεις τραπεζών που αποτελούν εγγενή κίνδυνο στο σύγχρονο κατακερματισμένο τραπεζικό σύστημα.
Πολλές… Silicon Valley Bank
Αναγκάζοντας υγιείς τράπεζες να συμμορφωθούν με μία μορφή διαρκούς bail out, η Fed κλιμακώνει τον ηθικό κίνδυνο (moral hazard) στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και αφήνει τους πελάτες πιο ευάλωτους.
Προσπαθούν βεβαίως να αντιμετωπίσουν έναν κίνδυνο συστημικής κατάρρευσης.
Οι ανησυχίες της ρυθμιστικής αρχής για την αστάθεια των τραπεζών είναι δικαιολογημένες.
Το περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων της Fed σήμαινε ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που αναζητούσαν περιουσιακά στοιχεία χαμηλού κινδύνου αγόρασαν ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου με πολύ χαμηλές αποδόσεις.
Καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις οδήγησαν στην άνοδο των επιτοκίων, η αγοραία αξία αυτών των ομολόγων μειώθηκε προς όφελος νέων ομολόγων υψηλότερης απόδοσης.
Αυτή η πίεση ήταν που πυροδότησε την κατάρρευση της Silicon Valley Bank πέρυσι.
Η αγορά εμπορικών ακινήτων
Επιπλέον, η κατάσταση στην αγορά εμπορικών ακινήτων προκαλεί μεγαλύτερη διακινδύνευση για τις περιφερειακές τράπεζες, οι οποίες είναι εκτεθειμένες στο 80 % αυτών των στεγαστικών δανείων.
Στο προηγούμενο περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων, οι επενδυτές θεωρούσαν τα εμπορικά ακίνητα ως «ένα καταφύγιο για επενδυτές που χρειάζονται αξιόπιστες αποδόσεις».
Δυστυχώς, την ίδια περίοδο σημειώθηκαν σημαντικές αλλαγές στη συμπεριφορά των καταναλωτών.
Οι διαδικτυακές αγορές, η εξ αποστάσεως εργασία και η ποσότητα των αδιάθετων εμπορικών ακινήτων αυξήθηκαν σε βάρος των παραδοσιακών επενδύσεων.
Τα lockdown απλώς ενίσχυσαν περαιτέρω αυτές τις τάσεις.
Ως αποτέλεσμα, το χρέος στην αγορά εμπορικών ακινήτων θεωρείται ένα από τα πιο επικίνδυνα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που υπάρχουν σήμερα, αυτά τα «τοξικά» περιουσιακά στοιχεί είναι εγγεγραμμένα στους ισολογισμούς των περιφερειακών τραπεζών σε όλη τη χώρα.
Οι καταρρεύσεις των περιφερειακών τραπεζών
Αυτές οι πιέσεις είχαν σημαντικό αντίκτυπο όχι μόνο σε αυτήν την πρόσφατη πολιτική των ομοσπονδιακών ρυθμιστικών αρχών αλλά και στη λογική της απάντησής τους στις αποτυχίες του περασμένου έτους.
Μετά την κατάρρευση της SVB, η Fed δημιούργησε το Πρόγραμμα Χρηματοδότησης, το οποίο επέτρεπε στις τράπεζες και τις πιστωτικές ενώσεις να δανείζονται χρησιμοποιώντας κρατικά ομόλογα και άλλα περιουσιακά στοιχεία ως εξασφάλιση.
Αυτό το μέτρο έκτακτης ανάγκης αντικατόπτριζε φόβους για κίνδυνο κατάρρευσης και άλλων τραπεζών. Η Fed έχει σηματοδοτήσει την προθυμία της να αφήσει αυτό το πρόγραμμα να λήξει τον Μάρτιο, με στόχο οι τράπεζες διευρύνουν τη χρήση της επικουρικής πιστωτικής διευκόλυνσης.
Ο εκλογικός κύκλος - Το αφήγημα για τις μάζες
Την ώρα που οι ενέργειες της Fed και των χρηματοπιστωτικών ρυθμιστικών αρχών δείχνουν πραγματικές ανησυχίες για την υγεία των τραπεζών των ΗΠΑ, αυτά τα ίδια ιδρύματα έχουν προβλέψει ανοδική πορεία για την κατάσταση της οικονομίας και αυτό το αφήγημα λένε στο κοινό....
Ο πρόεδρος της Fed Jerome Powell και η υπουργός Οικονομικών Janet Yellen χαρακτηρίζουν σταθερά την αμερικανική οικονομία ως «εύρωστη» τους τελευταίους μήνες, μια άποψη που δεν συμμερίζεται η πλειοψηφία των Αμερικανών, όπως δείχνουν και οι δημοσκοπήσεις για την αποδοχή της οικονομικής πολιτικής.
Εππλέον, ο Powell διακήρυξε νίκη επί του πληθωρισμού τον περασμένο Δεκέμβριο, ακόμη και παρόλο οι δείκτες που χρησιμοποιεί η Fed για να καταγράφει τις πληθωριστικές πιέσεις παραμένουν πολύ πάνω από τον στόχο του 2%ι,
Σε πλήρη αντίθεση με προηγούμενες δηλώσεις για την ανάγκη επιθετικής αντιμετώπισης του πληθωρισμού καθώς αυτός κινδυνεύει να καταστεί ενδημικός για την οικονομία.
Η κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής προφανώς δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από τις ρόδινες δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων για την οικονομία, ιδιαίτερα σε μια χρονιά προεδρικών εκλογών.
Ένα άλλο κίνητρο για την προβολή της οικονομικής ισχύος, ωστόσο, είναι ο επανεξοπλισμός του «οπλοστασίου» νομισματικής πολιτικής της Federal Reserve.
Ενώ οι προβλέψεις των αξιωματούχων της Fed για μειώσεις επιτοκίων το 2024 αντανακλούν το αφήγημα για την αυξανόμενη ισχύ της οικονομίας των ΗΠΑ, η πραγματικότητα είναι ότι η επιλογή αυτή προέρχεται από τις ανάγκες της δεινής οικονομικής πραγματικότητας.
Η Fed έχει αποδείξει επανειλημμένα ότι εάν της δοθεί η επιλογή μεταξύ του αναγκασμού των Αμερικανών να υποφέρουν από τις συνέπειες του πληθωρισμού ή της διάσωσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος, θα επιλέξει το δεύτερο.
Με τις εκλογές του 2024 σε πλήρη εξέλιξη, οι Αμερικανοί θα βομβαρδίζονται συνεχώς με πολιτικά ψέματα και ανεδαφικές υποσχέσεις, όχι μόνο από πολιτικούς, αλλά από κυβερνητικές υπηρεσίες και την κεντρική τράπεζα.
Μπορούμε να περιμένουμε άλλους δέκα μήνες να μας πουν πόσο ισχυρή είναι η οικονομία, αλλά οι ενέργειες που γίνονται στα παρασκήνια λένε μια πολύ διαφορετική ιστορία…
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών