Η περιοχή των Βαλκανίων είναι μια πυριτιδαποθήκη, όπου ακόμη και μικρά επεισόδια μπορούν γρήγορα να εξελιχθούν σε ευρύτερες συγκρούσεις
Καθώς μαίνεται η σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και της Hamas και της Ρωσίας και της Ουκρανίας, πολιτικοί αναλυτές λένε ότι το επίκεντρο των δυτικών δυνάμεων έχει εκτραπεί από ένα διαφορετικό γεωπολιτικό ζήτημα που θέτει ένα «σοβαρό ζήτημα ασφάλειας» τόσο για τα Βαλκάνια όσο και για την Ευρώπη ευρύτερα.
Ο Leon Hartwell, ανώτερος συνεργάτης του Κέντρου Ανάλυσης Ευρωπαϊκής Πολιτικής (CEPA), είπε ότι η κλιμάκωση των εντάσεων μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου απαιτούσε αυξημένη επαγρύπνηση, παρόλο που μια πρόσφατη έξαρση είχε σε μεγάλο βαθμό «πέρασε κάτω από τα ραντάρ των δυτικών μέσων ενημέρωσης».
«Οι αμείλικτες απαιτήσεις για τη συλλογική μας προσοχή, ιδίως ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας, και τώρα η αναζωπύρωση των εντάσεων στο θέατρο Ισραήλ-Παλαιστίνης, έχουν κυριαρχήσει στη μερίδα του λέοντος του διπλωματικού και στρατιωτικού εύρους ενδιαφέροντος μας», είπε ο Hartwell.
«Συνεπώς, η διχόνοια Σερβίας-Κοσόβου, ενώ φουντώνει, βρίσκεται στη σκιά αυτών των πιο άμεσων και παγκόσμιας απήχησης προκλήσεων».
Υπογραμμίζει μια σημαντική πρόκληση για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής: την παροχή συνεχών συγκρούσεων με σχεδόν συνεχή προσοχή, ενώ παράλληλα παρακολουθεί άλλους στρατηγικά σημαντικούς κινδύνους.
Ο Hartwell είπε ότι όταν μια νέα σύγκρουση ξεσπά στην παγκόσμια σκηνή, «επιβαρύνει εγγενώς την ικανότητα ενός έθνους να διαχειριστεί αποτελεσματικά τις προϋπάρχουσες συγκρούσεις».
Ουσιαστικά, το διπλωματικό και στρατιωτικό εύρος ζώνης φτάνει τόσο όσο τα κράτη είναι υποχρεωμένα να κάνουν υπολογισμένες επιλογές σχετικά με το πού θα κατευθύνουν τις προσπάθειές τους.
Ένταση Σερβίας-Κοσόβου
Τα Δυτικά Βαλκάνια, μια ομάδα έξι χωρών που αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι ανήκουν στην ευρωπαϊκή οικογένεια, περιλαμβάνει την Αλβανία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο, το Κοσσυφοπέδιο, τη Βόρεια Μακεδονία και τη Σερβία.
Χωρίς να είναι ακόμη μέλη του μπλοκ των 27 εθνών, η περιοχή των περίπου 18 εκατομμυρίων στη Νότια και Ανατολική Ευρώπη είναι γνωστή ως αρένα γεωστρατηγικής αντιπαλότητας, με τη Μόσχα, τις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτον μεταξύ εκείνων που αναζητούν επιρροή.
Ενώ οι εντάσεις μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου αυξάνονται σταθερά τα τελευταία χρόνια, μια θανατηφόρα ανταλλαγή πυροβολισμών στα τέλη Σεπτεμβρίου μεταξύ μιας βαριά ένοπλης ομάδας Σέρβων και των ειδικών αστυνομικών δυνάμεων του Κοσσυφοπεδίου στο χωριό Banjska του βόρειου Κοσσυφοπεδίου φάνηκε να σηματοδοτεί μια άλλη κομβική συγκυρία.
Η κίνηση προκάλεσε ανησυχία σε Αμερικανούς και Ευρωπαίους αξιωματούχους που εξέφρασαν βαθιά ανησυχία για τη βία και την «άνευ προηγουμένου» συσσώρευση στρατιωτικών δυνάμεων εκεί, όπως την περιέγραψε ο Λευκός Οίκος.
«Το γεγονός παραμένει ότι η περιοχή των Βαλκανίων είναι μια πυριτιδαποθήκη, όπου ακόμη και μικρά επεισόδια μπορούν γρήγορα να εξελιχθούν σε ευρύτερες συγκρούσεις.
Η ιστορία έχει υπογραμμίσει το ρητό ότι ό,τι συμβαίνει στα Βαλκάνια, δεν μένει στα Βαλκάνια», δήλωσε ο Hartwell της CEPA.
«Οι ΗΠΑ, η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχουν το διπλωματικό και στρατιωτικό εύρος ζώνης για να ανταποκριθούν σε πολλές συγκρούσεις στρατηγικών συμφερόντων.
Θα πρέπει να γίνουν επιλογές ως προς το πού μπορούμε να δεσμεύσουμε τους πόρους μας και αυτό θα έχει τελικά αρνητικές συνέπειες για ορισμένες περιοχές», πρόσθεσε.
Τα σχόλια του Hartwell που περιγράφουν την κατάσταση στην περιοχή σαν κουβάρι απηχούν μια προειδοποίηση από ανώτερους συνεργάτες της πολιτικής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR) τον περασμένο μήνα.
«Η επίλυση της διαφοράς μεταξύ του Κοσσυφοπεδίου και της Σερβίας δεν είναι πλέον μόνο ένα πολιτικό ζήτημα, αλλά ένα σοβαρό ζήτημα ασφάλειας για την περιοχή και την Ευρώπη», δήλωσαν οι Engjellushe Morina και Majda Ruge του ECFR.
«Για τις ΗΠΑ και την ΕΕ, η επιλογή δεν είναι πλέον μόνο μεταξύ της αποτυχίας και της επιτυχίας του διαλόγου, αλλά μεταξύ της σταθερότητας και της περαιτέρω κλιμάκωσης της βίας.
Το τελευταίο είναι πολύ πιθανό αν δεν αναγνωρίσουν τελικά τον ρόλο του Βελιγραδίου στην αποσταθεροποίηση του Κοσσυφοπεδίου και υιοθετήσουν μια ισχυρή προσέγγιση για την αντιμετώπισή του».
Οι ΗΠΑ, η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο μπορούν να κάνουν «τεράστια διαφορά»
Το ΝΑΤΟ έχει μια ειρηνευτική αποστολή στο Κοσσυφοπέδιο από το 1999 μετά από μια αιματηρή σύγκρουση μεταξύ Αλβανών που αντιτίθενται στους Σέρβους και της κυβέρνησης της Γιουγκοσλαβίας το 1998.
Η στρατιωτική συμμαχία αντέδρασε στο επεισόδιο του Σεπτεμβρίου αναπτύσσοντας επιπλέον ειρηνευτικά στρατεύματα στην περιοχή, ενώ η Σερβία ενίσχυσε στρατιωτική παρουσία στα σύνορά της με το Κοσσυφοπέδιο.
Το Κοσσυφοπέδιο αυτοανακηρύχτηκε ανεξάρτητο από τη Σερβία το 2008, μια διακήρυξη που η Σερβία απέρριψε και οι εντάσεις σιγοβράζουν από τότε, χωρίς να βοηθηθεί η εκλογή εθνικιστών ηγετών και στις δύο χώρες.
Ο Πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς είχε δηλώσει προηγουμένως σε συνέντευξή του στους Financial Times ότι οι σερβικές δυνάμεις δεν είχαν καμία πρόθεση να πολεμήσουν με το Κοσσυφοπέδιο, σημειώνοντας ότι αυτό θα ήταν αντιπαραγωγικό στις φιλοδοξίες της χώρας για ένταξη στην ΕΕ.
«Η πραγματικότητα είναι ότι τα Βαλκάνια, αν και είναι σχετικά μέτρια σε κλίμακα, δικαιολογούν μια στρατηγική δέσμευση.
Όταν οι ΗΠΑ, η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο συνεργάζονται, έχουν αποδείξει την ικανότητά τους να κάνουν πραγματικά τεράστια διαφορά στα Βαλκάνια», δήλωσε ο Hartwell της CEPA.
«Ωστόσο, όταν παραμελούμε αυτήν την ευθύνη ή την κακοδιαχειριζόμαστε όπως συμβαίνει σήμερα, δημιουργούμε ακούσια ένα άνοιγμα για άλλους παίκτες να καλύψουν το κενό».
www.bankingnews.gr
Ο Leon Hartwell, ανώτερος συνεργάτης του Κέντρου Ανάλυσης Ευρωπαϊκής Πολιτικής (CEPA), είπε ότι η κλιμάκωση των εντάσεων μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου απαιτούσε αυξημένη επαγρύπνηση, παρόλο που μια πρόσφατη έξαρση είχε σε μεγάλο βαθμό «πέρασε κάτω από τα ραντάρ των δυτικών μέσων ενημέρωσης».
«Οι αμείλικτες απαιτήσεις για τη συλλογική μας προσοχή, ιδίως ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας, και τώρα η αναζωπύρωση των εντάσεων στο θέατρο Ισραήλ-Παλαιστίνης, έχουν κυριαρχήσει στη μερίδα του λέοντος του διπλωματικού και στρατιωτικού εύρους ενδιαφέροντος μας», είπε ο Hartwell.
«Συνεπώς, η διχόνοια Σερβίας-Κοσόβου, ενώ φουντώνει, βρίσκεται στη σκιά αυτών των πιο άμεσων και παγκόσμιας απήχησης προκλήσεων».
Υπογραμμίζει μια σημαντική πρόκληση για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής: την παροχή συνεχών συγκρούσεων με σχεδόν συνεχή προσοχή, ενώ παράλληλα παρακολουθεί άλλους στρατηγικά σημαντικούς κινδύνους.
Ο Hartwell είπε ότι όταν μια νέα σύγκρουση ξεσπά στην παγκόσμια σκηνή, «επιβαρύνει εγγενώς την ικανότητα ενός έθνους να διαχειριστεί αποτελεσματικά τις προϋπάρχουσες συγκρούσεις».
Ουσιαστικά, το διπλωματικό και στρατιωτικό εύρος ζώνης φτάνει τόσο όσο τα κράτη είναι υποχρεωμένα να κάνουν υπολογισμένες επιλογές σχετικά με το πού θα κατευθύνουν τις προσπάθειές τους.
Ένταση Σερβίας-Κοσόβου
Τα Δυτικά Βαλκάνια, μια ομάδα έξι χωρών που αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι ανήκουν στην ευρωπαϊκή οικογένεια, περιλαμβάνει την Αλβανία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο, το Κοσσυφοπέδιο, τη Βόρεια Μακεδονία και τη Σερβία.
Χωρίς να είναι ακόμη μέλη του μπλοκ των 27 εθνών, η περιοχή των περίπου 18 εκατομμυρίων στη Νότια και Ανατολική Ευρώπη είναι γνωστή ως αρένα γεωστρατηγικής αντιπαλότητας, με τη Μόσχα, τις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτον μεταξύ εκείνων που αναζητούν επιρροή.
Ενώ οι εντάσεις μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου αυξάνονται σταθερά τα τελευταία χρόνια, μια θανατηφόρα ανταλλαγή πυροβολισμών στα τέλη Σεπτεμβρίου μεταξύ μιας βαριά ένοπλης ομάδας Σέρβων και των ειδικών αστυνομικών δυνάμεων του Κοσσυφοπεδίου στο χωριό Banjska του βόρειου Κοσσυφοπεδίου φάνηκε να σηματοδοτεί μια άλλη κομβική συγκυρία.
Η κίνηση προκάλεσε ανησυχία σε Αμερικανούς και Ευρωπαίους αξιωματούχους που εξέφρασαν βαθιά ανησυχία για τη βία και την «άνευ προηγουμένου» συσσώρευση στρατιωτικών δυνάμεων εκεί, όπως την περιέγραψε ο Λευκός Οίκος.
«Το γεγονός παραμένει ότι η περιοχή των Βαλκανίων είναι μια πυριτιδαποθήκη, όπου ακόμη και μικρά επεισόδια μπορούν γρήγορα να εξελιχθούν σε ευρύτερες συγκρούσεις.
Η ιστορία έχει υπογραμμίσει το ρητό ότι ό,τι συμβαίνει στα Βαλκάνια, δεν μένει στα Βαλκάνια», δήλωσε ο Hartwell της CEPA.
«Οι ΗΠΑ, η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχουν το διπλωματικό και στρατιωτικό εύρος ζώνης για να ανταποκριθούν σε πολλές συγκρούσεις στρατηγικών συμφερόντων.
Θα πρέπει να γίνουν επιλογές ως προς το πού μπορούμε να δεσμεύσουμε τους πόρους μας και αυτό θα έχει τελικά αρνητικές συνέπειες για ορισμένες περιοχές», πρόσθεσε.
Τα σχόλια του Hartwell που περιγράφουν την κατάσταση στην περιοχή σαν κουβάρι απηχούν μια προειδοποίηση από ανώτερους συνεργάτες της πολιτικής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR) τον περασμένο μήνα.
«Η επίλυση της διαφοράς μεταξύ του Κοσσυφοπεδίου και της Σερβίας δεν είναι πλέον μόνο ένα πολιτικό ζήτημα, αλλά ένα σοβαρό ζήτημα ασφάλειας για την περιοχή και την Ευρώπη», δήλωσαν οι Engjellushe Morina και Majda Ruge του ECFR.
«Για τις ΗΠΑ και την ΕΕ, η επιλογή δεν είναι πλέον μόνο μεταξύ της αποτυχίας και της επιτυχίας του διαλόγου, αλλά μεταξύ της σταθερότητας και της περαιτέρω κλιμάκωσης της βίας.
Το τελευταίο είναι πολύ πιθανό αν δεν αναγνωρίσουν τελικά τον ρόλο του Βελιγραδίου στην αποσταθεροποίηση του Κοσσυφοπεδίου και υιοθετήσουν μια ισχυρή προσέγγιση για την αντιμετώπισή του».
Οι ΗΠΑ, η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο μπορούν να κάνουν «τεράστια διαφορά»
Το ΝΑΤΟ έχει μια ειρηνευτική αποστολή στο Κοσσυφοπέδιο από το 1999 μετά από μια αιματηρή σύγκρουση μεταξύ Αλβανών που αντιτίθενται στους Σέρβους και της κυβέρνησης της Γιουγκοσλαβίας το 1998.
Η στρατιωτική συμμαχία αντέδρασε στο επεισόδιο του Σεπτεμβρίου αναπτύσσοντας επιπλέον ειρηνευτικά στρατεύματα στην περιοχή, ενώ η Σερβία ενίσχυσε στρατιωτική παρουσία στα σύνορά της με το Κοσσυφοπέδιο.
Το Κοσσυφοπέδιο αυτοανακηρύχτηκε ανεξάρτητο από τη Σερβία το 2008, μια διακήρυξη που η Σερβία απέρριψε και οι εντάσεις σιγοβράζουν από τότε, χωρίς να βοηθηθεί η εκλογή εθνικιστών ηγετών και στις δύο χώρες.
Ο Πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς είχε δηλώσει προηγουμένως σε συνέντευξή του στους Financial Times ότι οι σερβικές δυνάμεις δεν είχαν καμία πρόθεση να πολεμήσουν με το Κοσσυφοπέδιο, σημειώνοντας ότι αυτό θα ήταν αντιπαραγωγικό στις φιλοδοξίες της χώρας για ένταξη στην ΕΕ.
«Η πραγματικότητα είναι ότι τα Βαλκάνια, αν και είναι σχετικά μέτρια σε κλίμακα, δικαιολογούν μια στρατηγική δέσμευση.
Όταν οι ΗΠΑ, η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο συνεργάζονται, έχουν αποδείξει την ικανότητά τους να κάνουν πραγματικά τεράστια διαφορά στα Βαλκάνια», δήλωσε ο Hartwell της CEPA.
«Ωστόσο, όταν παραμελούμε αυτήν την ευθύνη ή την κακοδιαχειριζόμαστε όπως συμβαίνει σήμερα, δημιουργούμε ακούσια ένα άνοιγμα για άλλους παίκτες να καλύψουν το κενό».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών