Rockefeller Capital: Όταν μια χώρα κάνει όπλο το νόμισμά της, το πληρώνει - Σβήνει σταδιακά το δολάριο

Ο Ruchir Charma, έως πρότινος επικεφαλής στρατηγικός αναλυτής της Morgan Stanley και πλέον πρόεδρος της Rockefeller Capital Management, σε άρθρό του στους Financial Times υποστηρίζει ότι οι ΗΠΑ δεν πρέπει να πιστεύουν πια στο αδιατάρακτο της κυριαρχίας του δολαρίου επειδή δεν έχει φανεί ακόμη κάπου η εναλλακτική λύση που θα το αντικαταστήσει, διότι με την πολιτική της χρήσης του δολαρίου ως όπλου που υιοθέτησαν, έγιναν πολλές οι χώρες που αναζητούν εναλλακτική λύση και αυτή, αργά ή γρήγορα, θα βρεθεί.
Αναλυτικότερα ο Ruchir Charma γράφει στους FT:
Αναλυτές και σχολιαστές στη συντριπτική τους πλειοψηφία συμφωνούν σήμερα ότι το αμερικανικό δολάριο, παρά την εξασθένισή του, δεν κινδυνεύει να χάσει τη θέση ως το κυρίαρχο νόμισμα στον κόσμο, επειδή δεν υπάρχει «καμία εναλλακτική» στον ορατό ορίζοντα.
Ίσως, αλλά ας δούμε πόσο πολλές έγιναν πια οι χώρες που αγωνίζονται να βρουν μια εναλλακτική λύση.

Η άνοδος του χρυσού και η ζήτηση των κεντρικών τραπεζών

Το τελευταίο διάστημα έχουμε ενίσχυση του χρυσού με αύξηση 20% σε έξι μήνες.
Η αύξηση της ζήτησης δεν οδηγείται από τους «συνήθεις ύποπτους» - τους μεγάλους και μικρούς επενδυτές, που αναζητούν αντιστάθμιση έναντι του πληθωρισμού και των χαμηλών πραγματικών επιτοκίων.
Αντίθετα, αγοράζουν οι κεντρικές τράπεζες, οι οποίες μειώνουν απότομα τα διαθέσιμά τους σε δολάρια και αναζητούν μια ασφαλή εναλλακτική λύση.
Οι κεντρικές τράπεζες αγοράζουν τώρα περισσότερους τόνους χρυσού από οποιαδήποτε άλλη περίοδο από τότε που άρχισαν να καταγράφονται στοιχεία το 1950 και επί του παρόντος αντιπροσωπεύουν το ρεκόρ του 33% της μηνιαίας παγκόσμιας ζήτησης για χρυσό.
Αυτή η αγοραστική έκρηξη οδήγησε την τιμή του χρυσού σε επίπεδα ρεκόρ και περισσότερο από 50% υψηλότερα από ότι θα πρότειναν τα μοντέλα που βασίζονται σε πραγματικά επιτόκια.
Σαφώς, κάτι νέο οδηγεί ψηλά τις τιμές του χρυσού.
Αν δούμε πιο προσεκτικά τις κεντρικές τράπεζες που αγοράζουν χρυσό, διαπιστώνουμε ότι 9 από τους 10 μεγαλύτερες βρίσκονται στον αναπτυσσόμενο κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, της Ινδίας και της Κίνας.
Όχι τυχαία, αυτές οι τρεις χώρες βρίσκονται σε συνομιλίες με τη Βραζιλία και τη Νότια Αφρική για τη δημιουργία ενός νέου νομίσματος προκειμένου να αμφισβητήσουν το δολάριο.
Ο άμεσος στόχος τους: να κάνουν απευθείας συναλλαγές μεταξύ τους, με το δικό τους νόμισμα.

Lula: Χρειαζόμαστε ένα εναλλακτικό νόμισμα για να βοηθήσει στην εξισορρόπηση της παγκόσμιας γεωπολιτικής

«Κάθε βράδυ αναρωτιέμαι γιατί όλες οι χώρες πρέπει να βασίζουν τις συναλλαγές τους στο δολάριο», δήλωσε πρόσφατα ο πρόεδρος της Βραζιλίας Luis Ignacio da Silva κατά την επίσκεψή του στην Κίνα, υποστηρίζοντας ότι ένα εναλλακτικό νόμισμα θα βοηθούσε στην «εξισορρόπηση της παγκόσμιας γεωπολιτικής».
Έτσι, το παλαιότερο και πιο παραδοσιακό από τα περιουσιακά στοιχεία, ο χρυσός, γίνεται πλέον όχημα της εξέγερσης των κεντρικών τραπεζών έναντι του δολαρίου.
Συχνά στο παρελθόν τόσο το δολάριο όσο και ο χρυσός θεωρούνταν ασφαλή καταφύγια, αλλά τώρα ο χρυσός θεωρείται πολύ πιο ασφαλής.
Κατά τη διάρκεια της βραχυπρόθεσμης τραπεζικής κρίσης του Μαρτίου, η τιμή του χρυσού συνέχισε να αυξάνεται ενώ το δολάριο υποχωρούσε.
Η διαφορά στην κίνηση των δύο δεν ήταν ποτέ τόσο μεγάλη.
Και γιατί τα κράτη των αναδυόμενων αγορών επαναστατούν τώρα, αφού το παγκόσμιο εμπόριο βασίζεται στο δολάριο από το τέλος του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου;
Επειδή οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους χρησιμοποιούν το δολάριο και τις οικονομικές κυρώσεις όλο και περισσότερο ως όπλο.

Το 30% όλων των χωρών του κόσμου βρίσκεται σήμερα σε καθεστώς κυρώσεων

Παραδόξως, το 30% όλων των χωρών βρίσκονται σήμερα υπό καθεστώς κυρώσεων από τις ΗΠΑ, την ΕΕ, την Ιαπωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο — έναντι του 10% που ήταν τις αρχές της δεκαετίας του '90.
Μέχρι πρόσφατα, οι περισσότεροι στόχοι των δυτικών κυρώσεων ήταν συγκριτικά μικρές χώρες.
Στη συνέχεια, η ομάδα των κρατών της Δύσης εξαπέλυσε μια ολοκληρωτική επίθεση κυρώσεων στη Ρωσία για την εισβολή της στην Ουκρανία, αποκόπτοντας τις ρωσικές τράπεζες από το παγκόσμιο σύστημα πληρωμών που βασίζεται σε δολάρια.
Ξαφνικά, έγινε σαφές ότι οποιοδήποτε έθνος θα μπορούσε να είναι στόχος.
Υπερβολικά σίγουρες για το ακλόνητο δολάριο τους, οι ΗΠΑ είδαν τις κυρώσεις ως έναν τρόπο για να πολεμήσουν τη Ρωσία χωρίς δικό τους κόστος και χωρίς να διακινδυνεύσουν στρατεύματα.
Αλλά πληρώνουν το τίμημα σε απώλεια τοποθετήσεων  στο δολάριο.
Τα κράτη που συνάπτουν συμφωνίες για συναλλαγές χωρίς το δολάριο περιλαμβάνουν πλέον παλιούς συμμάχους των ΗΠΑ όπως οι Φιλιππίνες και η Ταϊλάνδη.

Η προώθηση των ψυφιακών νομισμάτων

Παράλληλα, ο αριθμός των χωρών που οι κεντρικές τράπεζες τους αναζητούν τρόπους να προωθήσουν το δικό τους ψηφιακό νόμισμα έχει τριπλασιαστεί από το 2020 σε περισσότερες από 110 και αντιπροσωπεύουν το 95% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Πολλές δοκιμάζουν αυτά τα ψηφιακά νομίσματα για χρήση στο διμερές εμπόριο - μια άλλη ανοιχτή πρόκληση για το δολάριο.
Αν και κάποιοι αμφιβάλλουν ότι η κυριαρχία του δολαρίου έχει σημασία για την οικονομία των ΗΠΑ, είναι γεγονός ότι η υψηλή ζήτηση για ένα νόμισμα τείνει να μειώσει το κόστος δανεισμού στο εξωτερικό, ένα προνόμιο που χρειάζεται πολύ η Αμερική σήμερα.

Αδύναμη η αμερικανική οικονομία αν το δολάριο χάσει την κυριαρχία του

Μεταξύ των κορυφαίων 20 ανεπτυγμένων οικονομιών, έχει τώρα το δεύτερο υψηλότερο δημοσιονομικό έλλειμα και  υψηλότερο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών μετά το Ηνωμένο Βασίλειο και το δεύτερο υψηλότερο εξωτερικό παθητικό (όπως αντικατοπτρίζεται στην καθαρή διεθνή επενδυτική του θέση) μετά την Πορτογαλία.
Ο κίνδυνος για την Αμερική είναι να αυξηθεί κι άλλο η ήδη υπερβολική αυτοπεποίθησή της, επειδή τάχα δεν υπάρχει καμιά εναλλακτική λύση στο δολάριο.
Αυτό το αφήγημα βασίζεται στην παγκόσμια εμπιστοσύνη στους αμερικανικούς θεσμούς και το κράτος δικαίου, αλλά αυτό ακριβώς έχει υπονομεύσει τόσο πολύ το γεγονός ότι οι ΗΠΑ επέλεξε να μετατρέψει το δολάριο σε όπλο. Βασίζεται επίσης στην εμπιστοσύνη στην ικανότητα της χώρας να πληρώσει τα χρέη της, αλλά και αυτή τείνει να υποχωρήσει, καθώς η εξάρτησή της από ξένη χρηματοδότηση συνεχίζει να αυξάνεται.
Η τελευταία γραμμή άμυνας για το δολάριο είναι η Κίνα, η οποία είναι η μόνη αρκετά μεγάλη και συγκεντρωμένη οικονομία που θα μπορούσε να αμφισβητήσει την υπεροχή του αμερικανικού νομίσματος — αλλά είναι ακόμη πιο βαθιά χρεωμένη και θεσμικά δυσλειτουργική από τις ΗΠΑ.
Όταν ένας γίγαντας βασίζεται στην αδυναμία των αντιπάλων του, είναι καιρός να κοιταχτεί στον καθρέφτη.
Όταν αντιμετωπίζει προκλήσεις από ένα «βάρβαρο λείψανο» όπως ο χρυσός και νέους διεκδικητές όπως τα ψηφιακά νομίσματα, θα πρέπει να αναζητά τρόπους να ενισχύσει την εμπιστοσύνη στα οικονομικά του και όχι να θεωρεί δεδομένο ότι πάντα θα παραμείνει οικονομική υπερδύναμη.

www.bankingnews.gr