Η ΕΕ έχει αποδειχθεί εξαιρετικά προσαρμόσιμη στην ικανότητά της να εξουδετερώνει τις αντιθέσεις της, αλλά υπάρχουν πολλοί λόγοι να ανησυχεί κανείς για αν μπορεί αυτό να συνεχιστεί
Ενώ η αρχιτεκτονική και η λειτουργία της ζώνης του ευρώ βρίσκονται σε διαδικασία βελτίωσης, η καρδιά των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η περιοχή, ένα άλλο κύμα προκλήσεων περιβάλλει τη διακυβέρνηση και την πολιτική της ΕΕ ως σύνολο.
Αυτό αναφέρει νέα ανάλυση της JP Morgan, η οποία διαπιστώνει ότι για περισσότερα από 60 χρόνια, η ΕΕ έχει αποδείξει ότι η μοναδική της επιτυχία είναι η προώθηση της πολιτικής της "περισσότερης Ευρώπης".
Ένα βασικό θέμα της έντασης μεταξύ των συμφερόντων των μεμονωμένων εθνικών κρατών και της επέκτασης της επιρροής της ΕΕ ως υπερεθνικού θεσμικού οργάνου.
Μεταξύ των παραδειγμάτων του παραπάνω, είναι η "κενή καρέκλα" της γαλλικής εκπροσώπησης το 1965, η απόρριψη από τη Δανία της Συνθήκης του Μάαστριχτ το 1992 και η Γαλλική και η Ολλανδική απόρριψη της Συνταγματικής Συνθήκης.
Ωστόσο, η ΕΕ έχει αποδειχθεί εξαιρετικά προσαρμόσιμη στην ικανότητά της να εξουδετερώνει τις αντιθέσεις της, αλλά υπάρχουν πολλοί λόγοι να ανησυχεί κανείς για αν μπορεί αυτό να συνεχιστεί.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι που πρέπει να τεθούν υπό αμφισβήτηση:
Πρώτον, η ΕΕ έχει υποκαταστήσει το εύρος της περιφερειακής ολοκλήρωσης έναντι του βάθους της.
Έχουν γίνει ρητές επιλογές στη συμπερίληψη εθνών εντός της ζώνης του ευρώ και στην επέκταση της προς την Ανατολή, με την ελπίδα ότι θα ακολουθηθεί από οικονομική και πολιτική σύγκλιση.
Με τη σειρά τους, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ήλπιζαν ότι η σύγκλιση θα διευκόλυνε την ικανότητα των υπερεθνικών οργανισμών να διαμορφώσουν μια συναίνεση για την πολιτική, με σεβασμό της υπολειπόμενης κυριαρχίας των εθνικών κρατών.
Στην πράξη, όμως, η απαιτούμενη σύγκλιση συχνά δεν υπάρχει.
Ως αποτέλεσμα του παραπάνω, η επίτευξη συναίνεσης εντός της ΕΕ σε βασικά θέματα πολιτικής έχει γίνει όλο και πιο δύσκολη και χρονοβόρα.
Ως εκ τούτου, ακόμη και σε τομείς πολιτικής όπου ένας μηχανισμός για τον συντονισμό των χωρών θα πρέπει να είναι χρήσιμος, όπως π.χ. η άμυνα και η μετανάστευση, η ΕΕ δεν έχει αναδειχθεί αποτελεσματικό όργανο λήψης αποφάσεων.
Δεύτερον, η ΕΕ τείνει να δημιουργήσει θεσμούς που οδηγούν προς την κατεύθυνση του φεντεραλισμού με βάση την τεχνοκρατική συνεργασία σε συγκεκριμένους τομείς πολιτικής.
Αλλά ο χώρος για να γίνει αυτό έχει τώρα σε μεγάλο βαθμό εξαντληθεί.
Η ΕΕ απαριθμεί τώρα πάνω από δώδεκα συγκεκριμένους φορείς, ενώ στο πλαίσιο της Επιτροπής, υπάρχουν τώρα 31 Γενικές Διευθύνσεις με εμπειρογνώμονες στον τομέα της χάραξης πολιτικής σε συγκεκριμένα πεδία.
Η ΕΕ έχει δημιουργήσει 37 ξεχωριστούς ρυθμιστικούς Οργανισμούς.
Τρίτον, η φύση της πολιτικής αντιπολίτευσης στην ΕΕ έχει αλλάξει.
Τα κράτη μέλη αρχίζουν να αντιδρούν σε περιφερειακό επίπεδο για τη δυσλειτουργία των θεσμικών οργάνων.
Η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να εγκαταλείψει την ΕΕ αποτελεί το κυριότερο παράδειγμα.
Ο καθημερινός πολιτικός λόγος αναφέρει την άποψη ότι το περιφερειακό status quo θα πρέπει να "αποσυναρμολογηθεί".
Όπως φάνηκε από την εκλογική επιτυχία του Donald Trump στις ΗΠΑ, οι πηγές αυτής της πιο επιθετικής αντίστασης στο πολιτικό status quo δεν είναι εντελώς μοναδικό για την Ευρώπη.
Υπάρχει μια σταθερή συναίνεση μεταξύ πολιτικών αναλυτών και ακαδημαϊκών για τον ορισμό, τις αιτίες και τη μακροζωία της ευρύτερης ανόδου του "πολιτικού λαϊκισμού".
Είναι ωστόσο σαφές ότι η ΕΕ είναι μοναδικά εκτεθειμένη στην κριτική από τα λαϊκιστικά κινήματα.
Οι τελευταίες είναι συνήθως εχθρικές έναντι των δυνάμεων της παγκοσμιοποίησης.
Ορθά ή λανθασμένα, η ΕΕ θεωρείται ευρέως ως κλειδί της διευκόλυνσης αυτής της διαδικασίας.
Τέταρτον, η νομισματική ένωση έχει δημιουργήσει συγκεκριμένες πιέσεις προς την κατεύθυνση της περιφερειακής ολοκλήρωσης που έχουν επηρεάσει την ικανότητα της να διαχειρίζεται το πολιτικό πλαίσιο.
Και όπου αποκαλύφθηκε η λογική των περαιτέρω βημάτων ενσωμάτωσης σε εκλογικούς σχηματισμούς, έχει συχνά συναντηθεί με ευρύτερο σκεπτικισμό.
Συνολικά, αυτές οι δυνάμεις σήμαιναν ότι οι μεταρρυθμίσεις της ΕΕ είναι θεμελιώδους σημασίας για να απαιτήσει αναθεωρήσεις της συνθήκης.
Δεν υπήρξαν πολιτικοί ηγέτες
Αλλά η ανάγκη να αποδειχθεί ότι η ΕΕ μπορεί να είναι ένα αποτελεσματικό όργανο λήψης αποφάσεων με αποδεκτή σχέση με την εθνική κυριαρχία, είναι πρωταρχική, αναφέρει η JP Morgan.
www.bankingnews.gr
Αυτό αναφέρει νέα ανάλυση της JP Morgan, η οποία διαπιστώνει ότι για περισσότερα από 60 χρόνια, η ΕΕ έχει αποδείξει ότι η μοναδική της επιτυχία είναι η προώθηση της πολιτικής της "περισσότερης Ευρώπης".
Ένα βασικό θέμα της έντασης μεταξύ των συμφερόντων των μεμονωμένων εθνικών κρατών και της επέκτασης της επιρροής της ΕΕ ως υπερεθνικού θεσμικού οργάνου.
Μεταξύ των παραδειγμάτων του παραπάνω, είναι η "κενή καρέκλα" της γαλλικής εκπροσώπησης το 1965, η απόρριψη από τη Δανία της Συνθήκης του Μάαστριχτ το 1992 και η Γαλλική και η Ολλανδική απόρριψη της Συνταγματικής Συνθήκης.
Ωστόσο, η ΕΕ έχει αποδειχθεί εξαιρετικά προσαρμόσιμη στην ικανότητά της να εξουδετερώνει τις αντιθέσεις της, αλλά υπάρχουν πολλοί λόγοι να ανησυχεί κανείς για αν μπορεί αυτό να συνεχιστεί.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι που πρέπει να τεθούν υπό αμφισβήτηση:
Πρώτον, η ΕΕ έχει υποκαταστήσει το εύρος της περιφερειακής ολοκλήρωσης έναντι του βάθους της.
Έχουν γίνει ρητές επιλογές στη συμπερίληψη εθνών εντός της ζώνης του ευρώ και στην επέκταση της προς την Ανατολή, με την ελπίδα ότι θα ακολουθηθεί από οικονομική και πολιτική σύγκλιση.
Με τη σειρά τους, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ήλπιζαν ότι η σύγκλιση θα διευκόλυνε την ικανότητα των υπερεθνικών οργανισμών να διαμορφώσουν μια συναίνεση για την πολιτική, με σεβασμό της υπολειπόμενης κυριαρχίας των εθνικών κρατών.
Στην πράξη, όμως, η απαιτούμενη σύγκλιση συχνά δεν υπάρχει.
Ως αποτέλεσμα του παραπάνω, η επίτευξη συναίνεσης εντός της ΕΕ σε βασικά θέματα πολιτικής έχει γίνει όλο και πιο δύσκολη και χρονοβόρα.
Ως εκ τούτου, ακόμη και σε τομείς πολιτικής όπου ένας μηχανισμός για τον συντονισμό των χωρών θα πρέπει να είναι χρήσιμος, όπως π.χ. η άμυνα και η μετανάστευση, η ΕΕ δεν έχει αναδειχθεί αποτελεσματικό όργανο λήψης αποφάσεων.
Δεύτερον, η ΕΕ τείνει να δημιουργήσει θεσμούς που οδηγούν προς την κατεύθυνση του φεντεραλισμού με βάση την τεχνοκρατική συνεργασία σε συγκεκριμένους τομείς πολιτικής.
Αλλά ο χώρος για να γίνει αυτό έχει τώρα σε μεγάλο βαθμό εξαντληθεί.
Η ΕΕ απαριθμεί τώρα πάνω από δώδεκα συγκεκριμένους φορείς, ενώ στο πλαίσιο της Επιτροπής, υπάρχουν τώρα 31 Γενικές Διευθύνσεις με εμπειρογνώμονες στον τομέα της χάραξης πολιτικής σε συγκεκριμένα πεδία.
Η ΕΕ έχει δημιουργήσει 37 ξεχωριστούς ρυθμιστικούς Οργανισμούς.
Τρίτον, η φύση της πολιτικής αντιπολίτευσης στην ΕΕ έχει αλλάξει.
Τα κράτη μέλη αρχίζουν να αντιδρούν σε περιφερειακό επίπεδο για τη δυσλειτουργία των θεσμικών οργάνων.
Η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να εγκαταλείψει την ΕΕ αποτελεί το κυριότερο παράδειγμα.
Ο καθημερινός πολιτικός λόγος αναφέρει την άποψη ότι το περιφερειακό status quo θα πρέπει να "αποσυναρμολογηθεί".
Όπως φάνηκε από την εκλογική επιτυχία του Donald Trump στις ΗΠΑ, οι πηγές αυτής της πιο επιθετικής αντίστασης στο πολιτικό status quo δεν είναι εντελώς μοναδικό για την Ευρώπη.
Υπάρχει μια σταθερή συναίνεση μεταξύ πολιτικών αναλυτών και ακαδημαϊκών για τον ορισμό, τις αιτίες και τη μακροζωία της ευρύτερης ανόδου του "πολιτικού λαϊκισμού".
Είναι ωστόσο σαφές ότι η ΕΕ είναι μοναδικά εκτεθειμένη στην κριτική από τα λαϊκιστικά κινήματα.
Οι τελευταίες είναι συνήθως εχθρικές έναντι των δυνάμεων της παγκοσμιοποίησης.
Ορθά ή λανθασμένα, η ΕΕ θεωρείται ευρέως ως κλειδί της διευκόλυνσης αυτής της διαδικασίας.
Τέταρτον, η νομισματική ένωση έχει δημιουργήσει συγκεκριμένες πιέσεις προς την κατεύθυνση της περιφερειακής ολοκλήρωσης που έχουν επηρεάσει την ικανότητα της να διαχειρίζεται το πολιτικό πλαίσιο.
Και όπου αποκαλύφθηκε η λογική των περαιτέρω βημάτων ενσωμάτωσης σε εκλογικούς σχηματισμούς, έχει συχνά συναντηθεί με ευρύτερο σκεπτικισμό.
Συνολικά, αυτές οι δυνάμεις σήμαιναν ότι οι μεταρρυθμίσεις της ΕΕ είναι θεμελιώδους σημασίας για να απαιτήσει αναθεωρήσεις της συνθήκης.
Δεν υπήρξαν πολιτικοί ηγέτες
Αλλά η ανάγκη να αποδειχθεί ότι η ΕΕ μπορεί να είναι ένα αποτελεσματικό όργανο λήψης αποφάσεων με αποδεκτή σχέση με την εθνική κυριαρχία, είναι πρωταρχική, αναφέρει η JP Morgan.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών