Απαισιόδοξοι οι αναλυτές για τα περιθώρια δράσης της ΕΚΤ
Μονόδρομος φαίνεται ότι δείχνει η απόφαση να υπάρξουν επιπλέον μέτρα για τη στήριξη της οικονομίας της Ευρωζώνης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σύμφωνα με τους αναλυτές.
Ωστόσο, το μεγάλο ερώτημα είναι ποιές θα είναι αυτές οι δράσεις και πόσο αυτές μπορούν να βοηθήσουν.
Δεν είναι λίγοι μάλιστα οι αναλυτές που θεωρούν ότι η περαιτέρω δράση της ΕΚΤ δεν είναι καθόλου σίγουρο το πόσο καλό που μπορεί να κάνει.
Κάθε βοήθεια όμως είναι απαραίτητη.
Η αδύναμη ανάκαμψη στις 18 χώρες που χρησιμοποιούν το ευρώ αποτελεί πηγή κινδύνου και αβεβαιότητας για την παγκόσμια οικονομία.
Η οικονομία της ευρωζώνης αυξήθηκε μόνο κατά 0,2% κατά το πρώτο τρίμηνο.
Ακόμη χειρότερα, ο πληθωρισμός είναι σε επικίνδυνα χαμηλά επίπεδα στο 0,7%, πολύ κάτω από το στόχο του λίγο κάτω από 2% της ΕΚΤ.
Μια μακρά περίοδος χαμηλού πληθωρισμού αποτελεί απειλή, διότι καθιστά πιο δύσκολο για τις υπερχρεωμένες κυβερνήσεις να μειώσουν τα δάνεια τους και αυξάνει την πίεση για να κρατήσει τη δημοσιονομική λιτότητα, με τη μορφή υψηλότερων φόρων και συγκρατημένη δαπανών, η οποία επιβραδύνει την ανάπτυξη περαιτέρω.
Ωστόσο, οι οικονομολόγοι λένε ότι η επίπτωση των περισσοτέρων από τα μέτρα που συζητούνται πιθανό θα προκαλέσουν οριακή βελτίωση.
Ο Holger Schmieding, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank στο Λονδίνο, δήλωσε ότι ο μεγαλύτερος αντίκτυπος μπορεί να είναι μόνο ότι θα δείξει ότι η ΕΚΤ είναι πρόθυμη και ικανή να δράσει.
Εάν δεν υπάρξει ένα τεράστιο πρόγραμμα για την ενίσχυση της ποσότητας του χρήματος στην οικονομία, μέσω των αγορών ομολόγων, "ό,τι θα κάνει η ΕΚΤ θα έχει πολύ χαμηλό αντίκτυπο", προσθέτει.
Κατά την τελευταία συνεδρίαση της ΕΚΤ τον Μάιο, ο επικεφαλής της Mario Draghi είπε ότι η τράπεζα επεξεργαζόταν ένα σχέδιο δράσης, το οποίο θα αποφασιστεί στην επόμενη συνεδρίαση της 5ης Ιουνίου.
Οι αγορές αντέδρασαν στέλνοντας το ευρώ κάτω από τα 1,37 δολάρια, εν αναμονή της μείωσης των επιτοκίων, η οποία και θεωρείται η πιθανότερη κίνηση.
Η ΕΚΤ θα μπορούσε επίσης να προσφέρει πιο φθηνές πιστώσεις για τις τράπεζες, ίσως και υπό την προϋπόθεση ότι θα κατευθυνθεί μέρος αυτού σε μικρές επιχειρήσεις.
Ή θα μπορούσε να πάρει την πιο τολμηρή απόφαση της έναρξης αγορών ομολόγων - ένα άνευ προηγουμένου βήμα για την ΕΚΤ, αλλά ένα από βήμα από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ που έγινε με επιτυχία καταφέρνοντας να μειώσει τα επιτόκια της αγοράς για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές.
Αυτό είναι και το σημείο που μερικοί οικονομολόγοι είναι επιφυλακτικοί για τις επιδράσεις που θα έχουν οι δράσεις της ΕΚΤ.
Μικρά τα περιθώρια δράσης
Το βασικό επιτόκιο αναχρηματοδότησης είναι ήδη στο ιστορικό χαμηλό του 0,25%.
Το επιτόκιο προσδιορίζει τι κοστίζει στις τράπεζες να δανείζονται από την ΕΚΤ, και επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό το ρυθμό με τον οποίο οι τράπεζες δανείζουν η μία στην άλλη.
Μέσα από αυτές η ΕΚΤ θεωρητικά ελέγχει τις τιμές που οι επιχειρήσεις πληρώνουν για τα δάνεια για να καλύπτουν το λειτουργικό τους κόστος και να κάνουν επενδύσεις, ή το τι πληρώνουν οι καταναλωτές για τις υποθήκες τους.
Ωστόσο, τα επιτόκια είναι ήδη πολύ χαμηλά.
Και, το πιο σημαντικό, η χρηματοδότηση της τράπεζας είναι αρνητική.
Οι τράπεζες με προβληματικούς ισολογισμούς δεν μπορούν να μετακυλίσουν τα χαμηλά επιτόκια στους καταναλωτές.
Η ΕΚΤ προσπαθεί να βελτιώσει την εμπιστοσύνη στις τράπεζες με την αναθεώρηση των ισολογισμών τους, με αυτές να αναγκάζονται να κρύβουν τις απώλειες άντλησης νέων κεφαλαίων, ή ακόμη και να πωλούν μέρος του ενεργητικού τους ή να το αναδιαρθρωθούν.
Οι αναλυτές λένε ότι ολοκλήρωση των ελέγχων ποιότητας κεφαλαίου είναι το πραγματικό κλειδί για να επανεκκινηθεί η οικονομία της ευρωζώνης.
Οι έλεγχοι όμως δεν θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το φθινόπωρο.
Ο αναλυτής Carsten Brzeski της ING εκτιμά ότι μια συμβατική μείωση των επιτοκίων και άλλα συμβατικά μέτρα δεν θα έχουν σχεδόν καμία επίπτωση στην ανάπτυξη.
Άλλωστε, η ΕΚΤ αναφέρει από τις 13 Νοεμβρίου ότι θα μειώσει τα επιτόκια, αλλά παρά την υπόσχεση δεν έχει δράσει.
Αλλά αν ήταν αυτή η ασημένια σφαίρα, θα το είχαν κάνει ήδη.
Άλλο ένα αντισυμβατικό βήμα που συζητείται εδώ και μήνες είναι ένα αρνητικό καταθετικό επιτόκιο, ώστε να μην δίδεται η δυνατότητα στις τράπεζες να κερδίζουν αφήνοντας τα χρήματα τους σε overnight διευκολύνσεις.
Έτσι, πιστεύεται ότι θα ωθήσουν τις τράπεζες να τα δανείσουν.
Αλλά και αυτό το μέτρο θα μπορούσε να αποτύχει.
Οι τράπεζες θα μπορούσαν να μετακυλύουν το κόστος στους πελάτες - το αντίθετο από ό,τι η ΕΚΤ προσπαθεί να κάνει.
Το ισχυρό ευρώ
Ένας βασικός παράγοντας που επιβαρύνει τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη είναι το ισχυρό ευρώ, το οποίο πλήττει τις εξαγωγές και καθιστά ακριβές τις εισαγωγές.
Τα χαμηλά θεωρητικά επιτόκια μπορεί να οδηγήσει το ευρώ χαμηλότερα, καθώς θα μειώσουν τις αποδόσεις και ως εκ τούτου τη ζήτηση για το νόμισμα.
Όμως, τα μέτρα που βελτιώνουν τις προοπτικές για την ανάπτυξη μπορεί επίσης να προσελκύσουν περισσότερες επενδύσεις επαναφέροντας το ευρώ υψηλότερα.
Το μεγάλο βήμα
Οι αγορές ομολόγων - μια λιγότερο πιθανή επιλογή - θα έχει στόχο να οδηγήσει τις τιμές των ομολόγων και των αποδόσεων προς τα κάτω, με την ελπίδα ότι οι χαμηλότερες αποδόσεις των ομολόγων θα πρέπει να προκαλέσει και χαμηλότερα το κόστος για άλλα είδη δανεισμού.
Το πρόβλημα είναι ότι τα ομόλογα της Ευρωζώνης έχουν ήδη αυξηθεί πρόσφατα, και οι αποδόσεις είναι χαμηλές.
Αυτό σημαίνει ότι τυχόν αγορές ομολόγων θα έχουν μικρότερο αντίκτυπο από ό, τι θα είχαν πριν από δύο χρόνια, στο αποκορύφωμα της κρίσης χρέους.
www.bankingnews.gr
Ωστόσο, το μεγάλο ερώτημα είναι ποιές θα είναι αυτές οι δράσεις και πόσο αυτές μπορούν να βοηθήσουν.
Δεν είναι λίγοι μάλιστα οι αναλυτές που θεωρούν ότι η περαιτέρω δράση της ΕΚΤ δεν είναι καθόλου σίγουρο το πόσο καλό που μπορεί να κάνει.
Κάθε βοήθεια όμως είναι απαραίτητη.
Η αδύναμη ανάκαμψη στις 18 χώρες που χρησιμοποιούν το ευρώ αποτελεί πηγή κινδύνου και αβεβαιότητας για την παγκόσμια οικονομία.
Η οικονομία της ευρωζώνης αυξήθηκε μόνο κατά 0,2% κατά το πρώτο τρίμηνο.
Ακόμη χειρότερα, ο πληθωρισμός είναι σε επικίνδυνα χαμηλά επίπεδα στο 0,7%, πολύ κάτω από το στόχο του λίγο κάτω από 2% της ΕΚΤ.
Μια μακρά περίοδος χαμηλού πληθωρισμού αποτελεί απειλή, διότι καθιστά πιο δύσκολο για τις υπερχρεωμένες κυβερνήσεις να μειώσουν τα δάνεια τους και αυξάνει την πίεση για να κρατήσει τη δημοσιονομική λιτότητα, με τη μορφή υψηλότερων φόρων και συγκρατημένη δαπανών, η οποία επιβραδύνει την ανάπτυξη περαιτέρω.
Ωστόσο, οι οικονομολόγοι λένε ότι η επίπτωση των περισσοτέρων από τα μέτρα που συζητούνται πιθανό θα προκαλέσουν οριακή βελτίωση.
Ο Holger Schmieding, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank στο Λονδίνο, δήλωσε ότι ο μεγαλύτερος αντίκτυπος μπορεί να είναι μόνο ότι θα δείξει ότι η ΕΚΤ είναι πρόθυμη και ικανή να δράσει.
Εάν δεν υπάρξει ένα τεράστιο πρόγραμμα για την ενίσχυση της ποσότητας του χρήματος στην οικονομία, μέσω των αγορών ομολόγων, "ό,τι θα κάνει η ΕΚΤ θα έχει πολύ χαμηλό αντίκτυπο", προσθέτει.
Κατά την τελευταία συνεδρίαση της ΕΚΤ τον Μάιο, ο επικεφαλής της Mario Draghi είπε ότι η τράπεζα επεξεργαζόταν ένα σχέδιο δράσης, το οποίο θα αποφασιστεί στην επόμενη συνεδρίαση της 5ης Ιουνίου.
Οι αγορές αντέδρασαν στέλνοντας το ευρώ κάτω από τα 1,37 δολάρια, εν αναμονή της μείωσης των επιτοκίων, η οποία και θεωρείται η πιθανότερη κίνηση.
Η ΕΚΤ θα μπορούσε επίσης να προσφέρει πιο φθηνές πιστώσεις για τις τράπεζες, ίσως και υπό την προϋπόθεση ότι θα κατευθυνθεί μέρος αυτού σε μικρές επιχειρήσεις.
Ή θα μπορούσε να πάρει την πιο τολμηρή απόφαση της έναρξης αγορών ομολόγων - ένα άνευ προηγουμένου βήμα για την ΕΚΤ, αλλά ένα από βήμα από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ που έγινε με επιτυχία καταφέρνοντας να μειώσει τα επιτόκια της αγοράς για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές.
Αυτό είναι και το σημείο που μερικοί οικονομολόγοι είναι επιφυλακτικοί για τις επιδράσεις που θα έχουν οι δράσεις της ΕΚΤ.
Μικρά τα περιθώρια δράσης
Το βασικό επιτόκιο αναχρηματοδότησης είναι ήδη στο ιστορικό χαμηλό του 0,25%.
Το επιτόκιο προσδιορίζει τι κοστίζει στις τράπεζες να δανείζονται από την ΕΚΤ, και επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό το ρυθμό με τον οποίο οι τράπεζες δανείζουν η μία στην άλλη.
Μέσα από αυτές η ΕΚΤ θεωρητικά ελέγχει τις τιμές που οι επιχειρήσεις πληρώνουν για τα δάνεια για να καλύπτουν το λειτουργικό τους κόστος και να κάνουν επενδύσεις, ή το τι πληρώνουν οι καταναλωτές για τις υποθήκες τους.
Ωστόσο, τα επιτόκια είναι ήδη πολύ χαμηλά.
Και, το πιο σημαντικό, η χρηματοδότηση της τράπεζας είναι αρνητική.
Οι τράπεζες με προβληματικούς ισολογισμούς δεν μπορούν να μετακυλίσουν τα χαμηλά επιτόκια στους καταναλωτές.
Η ΕΚΤ προσπαθεί να βελτιώσει την εμπιστοσύνη στις τράπεζες με την αναθεώρηση των ισολογισμών τους, με αυτές να αναγκάζονται να κρύβουν τις απώλειες άντλησης νέων κεφαλαίων, ή ακόμη και να πωλούν μέρος του ενεργητικού τους ή να το αναδιαρθρωθούν.
Οι αναλυτές λένε ότι ολοκλήρωση των ελέγχων ποιότητας κεφαλαίου είναι το πραγματικό κλειδί για να επανεκκινηθεί η οικονομία της ευρωζώνης.
Οι έλεγχοι όμως δεν θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το φθινόπωρο.
Ο αναλυτής Carsten Brzeski της ING εκτιμά ότι μια συμβατική μείωση των επιτοκίων και άλλα συμβατικά μέτρα δεν θα έχουν σχεδόν καμία επίπτωση στην ανάπτυξη.
Άλλωστε, η ΕΚΤ αναφέρει από τις 13 Νοεμβρίου ότι θα μειώσει τα επιτόκια, αλλά παρά την υπόσχεση δεν έχει δράσει.
Αλλά αν ήταν αυτή η ασημένια σφαίρα, θα το είχαν κάνει ήδη.
Άλλο ένα αντισυμβατικό βήμα που συζητείται εδώ και μήνες είναι ένα αρνητικό καταθετικό επιτόκιο, ώστε να μην δίδεται η δυνατότητα στις τράπεζες να κερδίζουν αφήνοντας τα χρήματα τους σε overnight διευκολύνσεις.
Έτσι, πιστεύεται ότι θα ωθήσουν τις τράπεζες να τα δανείσουν.
Αλλά και αυτό το μέτρο θα μπορούσε να αποτύχει.
Οι τράπεζες θα μπορούσαν να μετακυλύουν το κόστος στους πελάτες - το αντίθετο από ό,τι η ΕΚΤ προσπαθεί να κάνει.
Το ισχυρό ευρώ
Ένας βασικός παράγοντας που επιβαρύνει τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη είναι το ισχυρό ευρώ, το οποίο πλήττει τις εξαγωγές και καθιστά ακριβές τις εισαγωγές.
Τα χαμηλά θεωρητικά επιτόκια μπορεί να οδηγήσει το ευρώ χαμηλότερα, καθώς θα μειώσουν τις αποδόσεις και ως εκ τούτου τη ζήτηση για το νόμισμα.
Όμως, τα μέτρα που βελτιώνουν τις προοπτικές για την ανάπτυξη μπορεί επίσης να προσελκύσουν περισσότερες επενδύσεις επαναφέροντας το ευρώ υψηλότερα.
Το μεγάλο βήμα
Οι αγορές ομολόγων - μια λιγότερο πιθανή επιλογή - θα έχει στόχο να οδηγήσει τις τιμές των ομολόγων και των αποδόσεων προς τα κάτω, με την ελπίδα ότι οι χαμηλότερες αποδόσεις των ομολόγων θα πρέπει να προκαλέσει και χαμηλότερα το κόστος για άλλα είδη δανεισμού.
Το πρόβλημα είναι ότι τα ομόλογα της Ευρωζώνης έχουν ήδη αυξηθεί πρόσφατα, και οι αποδόσεις είναι χαμηλές.
Αυτό σημαίνει ότι τυχόν αγορές ομολόγων θα έχουν μικρότερο αντίκτυπο από ό, τι θα είχαν πριν από δύο χρόνια, στο αποκορύφωμα της κρίσης χρέους.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών