Σε μια νέα, εντυπωσιακή επίδειξη στρατιωτικής ισχύος, προχώρησε η Τουρκία, δοκιμάζοντας με απόλυτη επιτυχία τον αναβαθμισμένο βαλλιστικό πύραυλο TAYFUN, το πιο προηγμένο όπλο του τουρκικού οπλοστασίου.
Η δοκιμή πραγματοποιήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2025, επιβεβαιώνοντας ότι η Τουρκία διαθέτει πλέον υπερηχητική δυνατότητα πλήγματος με εμβέλεια που καλύπτει ολόκληρη την Ελλάδα, την Κύπρο και μεγάλο μέρος της Ανατολικής Μεσογείου. Σύμφωνα με το τουρκικό Υπουργείο Άμυνας, ο πύραυλος χτύπησε τον θαλάσσιο στόχο του με ακρίβεια λίγων μέτρων, στέλνοντας σαφές μήνυμα αποφασιστικότητας και τεχνολογικής αυτοδυναμίας.
Η επιτυχής δοκιμή του TAYFUN, που ήδη αποκαλείται από αναλυτές «υπερηχητικός εφιάλτης», ανατρέπει τους συσχετισμούς ισχύος στην περιοχή και προκαλεί νέα ανησυχία σε Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ, καθώς οι τουρκικές βαλλιστικές δυνατότητες εισέρχονται πλέον σε επίπεδο αποτρεπτικής υπεροχής. Με την ταχύτητα του να ξεπερνά το Mach 5 και την ακρίβεια να θεωρείται μεταξύ των κορυφαίων στον κόσμο, ο TAYFUN μετατρέπεται σε εργαλείο στρατηγικού εκφοβισμού που αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η εκτόξευση του TAYFUN επιβεβαίωσε ότι η Άγκυρα έχει πλέον τη δυνατότητα να πλήξει στόχους σε ακτίνα άνω των 1.000 χιλιομέτρων. Αυτό σημαίνει ότι κάθε μεγάλο αστικό κέντρο της Ελλάδας, από τη Θεσσαλονίκη έως την Κρήτη, βρίσκεται πλέον εντός του τουρκικού πεδίου βολής. Οι τουρκικές αρχές φρόντισαν να αναδείξουν επικοινωνιακά τη δοκιμή, με τον πρόεδρο της ASELSAN, Haluk Görgün, να δηλώνει ότι «η υπογραφή μας είναι χαραγμένη στον ουρανό» – μια φράση που ερμηνεύεται από αναλυτές ως ξεκάθαρο μήνυμα ισχύος προς την Αθήνα και το Τελ Αβίβ.
Η δοκιμή του Οκτωβρίου 2025 πραγματοποιήθηκε σε μια περίοδο οξυμένων γεωπολιτικών εντάσεων, με την ελληνοτουρκική διαμάχη στο κόκκινο, το τουρκικό casus belli ενεργό, ενεργειακές διεκδικήσεις από την Τουρκία, που -εκτός όλων των άλλων- συνεχίζει να θέτει θέμα στρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών στο Αιγαίο.
Το ιστορικό του TAYFUN
Η οικογένεια βαλλιστικών πυραύλων TAYFUN (που σημαίνει «Τυφώνας») αποτελεί το πρώτο εγχώρια παραγόμενο τουρκικό σύστημα, το οποίο καλύπτει τόσο τις κατηγορίες βαλλιστικών πυραύλων μικρού βεληνεκούς (SRBM) όσο και μεσαίου βεληνεκούς (MRBM).
Η Roketsan, υπό τη στρατηγική εποπτεία της Προεδρίας Αμυντικών Βιομηχανιών (SSB), ξεκίνησε το πρόγραμμα για να μειώσει την εξάρτηση από ξένους προμηθευτές και να διασφαλίσει ότι καμία εξωτερική πολιτική πίεση δεν θα μπορούσε να εμποδίσει την ανάπτυξη επιθετικής αποτρεπτικής ισχύος από την Άγκυρα.
Το πρόγραμμα TAYFUN βασίστηκε στην τεχνολογική υποδομή του συστήματος Bora, αλλά την ξεπέρασε κατά πολύ, τόσο ως προς την εμβέλεια όσο και ως προς την επιβιωσιμότητα.
Η ανάπτυξη διεξήχθη υπό αυστηρό απόρρητο, ώστε να αποφευχθεί πρώιμη παρακολούθηση από υπηρεσίες πληροφοριών και διπλωματικές αντιδράσεις.
Η ύπαρξη του πυραύλου αποκαλύφθηκε τυχαία, καθώς η πρώτη δοκιμή στις 20 Οκτωβρίου 2022 παρατηρήθηκε δημόσια. Στην παρθενική αυτή δοκιμή, ο πύραυλος διένυσε 561 χιλιόμετρα σε 456 δευτερόλεπτα, επιδεικνύοντας ταχύτητα και ακρίβεια αντίστοιχη με εκείνη των μεγάλων πυραυλικών δυνάμεων.
Η διεθνής προσοχή στράφηκε αμέσως στην Τουρκία, ιδίως από την Ελλάδα, καθώς χάρτες που κυκλοφόρησαν στα μέσα ενημέρωσης έδειχναν ότι όλη η ελληνική επικράτεια βρισκόταν εντός της εμβέλειας του πυραύλου. Αυτό δημιούργησε νέο άξονα πίεσης στις σχέσεις Άγκυρας–Αθηνών.
Ο Τούρκος πρόεδρος Recep Tayyip Erdoğan ενίσχυσε αυτήν την πίεση δηλώνοντας ότι ο TAYFUN «τρόμαξε τους Έλληνες», προσθέτοντας πως θα μπορούσε να πλήξει την Αθήνα «αν οι περιστάσεις το απαιτούσαν». Έλληνες πολιτικοί κατήγγειλαν τη ρητορική αυτή ως αποσταθεροποιητική και «βορειοκορεατικού τύπου», αντανακλώντας βαθύτερη ανησυχία για την αλλαγή ισορροπίας ισχύος στην περιοχή.
Μια σειρά επιτυχών δοκιμών οδήγησε τον πύραυλο σε μαζική παραγωγή το 2023, σηματοδοτώντας τη μετάβασή του από στρατηγικό πρωτότυπο σε επιχειρησιακό όπλο των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Ιδιαίτερα κρίσιμη ήταν η δοκιμή του Φεβρουαρίου 2025, από τη Ριζούντα στη Μαύρη Θάλασσα, όπου ο TAYFUN πέτυχε στόχο κοντά στη Σινώπη με ακρίβεια 5 μέτρων, επιβεβαιώνοντας θανατηφόρα αποτελεσματικότητα σε αποστάσεις 500–800 χλμ.
Με αυτά τα επιτεύγματα, η Τουρκία εντάχθηκε σε μια περιορισμένη ομάδα χωρών ικανών όχι μόνο να αναπτύσσουν αλλά και να παρατάσσουν βαλλιστικούς πυραύλους με δυνατότητες που μπορούν να παρακάμπτουν προηγμένα αμυντικά συστήματα.
Οι τεχνικές προδιαγραφές
Η οικογένεια πυραύλων TAYFUN εκτοξεύεται από την υψηλής κινητικότητας πλατφόρμα VOLAT, προσφέροντας γρήγορη μετακίνηση και δυσχεραίνοντας τον εντοπισμό των εκτοξευτών κατά προληπτικές επιθέσεις.
Ο πύραυλος χρησιμοποιεί μοντέρνο στερεό προωθητικό σύνθετο καυσίμου, παρέχοντας άμεση ετοιμότητα και ελάχιστο λειτουργικό βάρος σε σύγκριση με συστήματα υγρού καυσίμου.
Η παραλλαγή Block-1 διαθέτει μάζα εκτόξευσης περίπου 2 τόνων και μήκος περίπου 6,5 μέτρων, προσφέροντας στην Τουρκία μια συμπαγή αλλά ισχυρή ικανότητα βραχείας εμβέλειας.
Το σώμα διαμέτρου 610 χιλιοστών επιτρέπει την αποδοτική ενσωμάτωση υποσυστημάτων καθοδήγησης και προώθησης, διατηρώντας παράλληλα υψηλή κινητικότητα στην πλατφόρμα TEL (transporter-erector-launcher).
Η Block-1 μπορεί να πλήξει στόχους σε αποστάσεις έως 800 χλμ, φέρνοντας σε βεληνεκές κρίσιμες υποδομές του αντιπάλου σε ευρύ τόξο γύρω από τα στρατηγικά σύνορα της Τουρκίας.
Ο πύραυλος διατηρεί ταχύτητες πάνω από Mach 5, καθιστώντας την αναχαίτιση εξαιρετικά δύσκολη για παραδοσιακά συστήματα αεράμυνας.
Φέρει κεφαλή υψηλής εκρηκτικότητας ή θραύσης μέχρι 500 κιλά, ικανή να προκαλέσει αποφασιστικές ζημιές σε σκληρούς στόχους όπως κέντρα διοίκησης, αεροδρόμια και κόμβους logistics.
Η πιο προχωρημένη παραλλαγή Block-4 σηματοδοτεί ένα μεγάλο άλμα σε ωφέλιμο φορτίο, μέγεθος και εμβέλεια. Αυτή η αναβαθμισμένη υπερηχητική έκδοση έχει μάζα εκτόξευσης περίπου 7 τόνων και μήκος 10 μέτρων, επιτρέποντας πολύ μεγαλύτερη ενέργεια προωστικού και αυξημένη δομική αντοχή.
Η διάμετρος 938 χιλιοστά παρέχει αυξημένο όγκο για ωφέλιμο φορτίο, επιτρέποντας τη μεταφορά πιο καταστροφικών διαμορφώσεων κεφαλών πολέμου με λεπτομέρειες περίδοσης που παραμένουν διαβαθμισμένες.
Με επιχειρησιακή εμβέλεια που υπερβαίνει τα 1.000 χλμ και ταχύτητες πάνω από Mach 5, η Block-4 κατατάσσεται στην υπερηχητική κατηγορία, μειώνοντας σημαντικά τον χρόνο αντίδρασης του αμυνόμενου και βελτιώνοντας την επιβιωσιμότητα έναντι στοίβας αντιπυραυλικής άμυνας.
Η ακρίβεια και για τις δύο παραλλαγές δηλώνεται εντός ≤5 μέτρων CEP, το οποίο τοποθετεί τον TAYFUN ανάμεσα στα πιο ακριβή βαλλιστικά συστήματα που έχουν αναπτυχθεί παγκοσμίως.
Η καθοδήγηση ενσωματώνει αδρανειακά συστήματα πλοήγησης (INS) με ασφαλή δορυφορική διόρθωση για αντίσταση σε παρεμβολές (jamming) και διασφάλιση πλήγματος. Αυτά τα χαρακτηριστικά δίνουν στην Τουρκία ικανότητες να καταστρέφει κόμβους διοίκησης και ελέγχου, εγκαταστάσεις ραντάρ, ναυτικά λιμάνια, αποθήκες logistics, ενεργειακές υποδομές και εμπροσθοφυλακές, καλά προστατευμένες στρατιωτικές τοποθεσίες.
Το σύστημα εμφανίζει υψηλή επιβιωσιμότητα, καθώς οι κινητοί εκτοξευτές επιτρέπουν τακτικές shoot-and-scoot, καθιστώντας τις βαλλιστικές μονάδες δύσκολα εντοπίσιμες και εξουδετερώσιμες πριν την εκτόξευση.
Διεθνείς ανησυχίες
Το πρόγραμμα πυραύλων TAYFUN συμβολίζει την είσοδο της Τουρκίας σε μια νέα εποχή μακροπρόθεσμης βαλλιστικής αποτρεπτικής ικανότητας, που αναδιαμορφώνει δυναμικά τις ισορροπίες ασφαλείας πολύ πέρα από τα σύνορά της.
Για την Ελλάδα, αυτό το όπλο μεταβάλλει θεμελιωδώς τους υπολογισμούς κινδύνου στις αμφισβητούμενες περιοχές του Αιγαίου, καθώς κάθε αεροδρόμιο, ραντάρ και κέντρο διοίκησης παραμένει ευάλωτο σε ταχεία καταστροφή.
Η Κύπρος και οι σχετικοί σχεδιασμοί του ΝΑΤΟ πρέπει τώρα να λάβουν υπόψη μια πιο σκληρή τουρκική βαλλιστική ομπρέλα που επεκτείνεται πάνω σε θαλάσσιες ενεργειακές ζώνες και κρίσιμα στενά.
Ο πύραυλος λειτουργεί επίσης ως άμεσο στρατηγικό αντίβαρο προς το Ισραήλ και την Αίγυπτο, που διατηρούν ισχυρές επιθετικές ικανότητες και επιρροή στη Μεσόγειο.
Κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκφράζουν ανησυχία ότι ο TAYFUN τροφοδοτεί έναν κλιμακούμενο περιφερειακό εξοπλιστικό ανταγωνισμό και δίνει στην Άγκυρα γεωπολιτικό μοχλό που μπορεί να περιπλέξει τη συνοχή των συμμαχιών.
Το Πακιστάν θεωρεί την Τουρκία πολύτιμο εταίρο για ανάπτυξη πυραυλικών τεχνολογιών και μελετά πιθανές ενσωματώσεις τεχνολογικών στοιχείων του TAYFUN σε δικά του προγράμματα.
Περιφερειακές ένοπλες ομάδες και οργανώσεις που δραστηριοποιούνται κοντά στα σύνορα της Τουρκίας, περιλαμβανομένων στοιχείων στη βόρεια Συρία και το βόρειο Ιράκ, μπορεί να αντιμετωπίσουν πιο επιθετικές πρακτικές πρόληψης καθώς η Τουρκία εμβαθύνει τη δόγμα προληπτικής αποτροπής.
Η Τουρκία εξακολουθεί να τονίζει ότι οι βαλλιστικές εξελίξεις έχουν αμυντικό χαρακτήρα, αποσκοπώντας στην προστασία της κυριαρχίας και την ενίσχυση της ελευθερίας δράσης των ενόπλων δυνάμεών της.
Αμυντικοί αναλυτές προβλέπουν ότι ο κύκλος αναβαθμίσεων του TAYFUN θα συνεχιστεί, με μελλοντικές εκδόσεις πιθανώς να ενσωματώνουν ρευστοποιούμενα οχήματα επανεισόδου (maneuverable reentry vehicles), βελτιωμένους τελικούς αισθητήρες για αντιπλοϊκές λειτουργίες, και επιχειρησιακές έννοιες συγχωνευμένες με τα μη επανδρωμένα συστήματα και ναυτικά οπλικά συστήματα της Τουρκίας για τη δημιουργία κορεσμένων επιλογών πλήγματος.
Ενισχύεται η θέση της Τουρκίας
Η επιτυχής δοκιμή της 25ης Οκτωβρίου 2025 της αναβαθμισμένης παραλλαγής TAYFUN επιβεβαιώνει την ανάδειξη της Τουρκίας σε κράτος ικανό να διαθέτει βαλλιστικές ικανότητες επιχειρησιακού κύρους, υπερηχητικές δυνατότητες και αναπτυσσόμενη βιομηχανική αυτονομία στον τομέα των πυραύλων.
Καθώς η Roketsan προχωρά προς τη μαζική παραγωγή της παραλλαγής Block-4 και περαιτέρω τεχνολογικές βελτιώσεις, η οικογένεια TAYFUN θα σκληρύνει την επιρροή της Τουρκίας πάνω σε κρίσιμες αμφισβητούμενες ζώνες και θα εδραιώσει τον ρόλο της ως κυρίαρχης στρατιωτικής παρουσίας στην περιοχή.
Κάθε εκτόξευση από εδώ και στο εξής στέλνει ένα στρατηγικό μήνυμα: η Τουρκία ελέγχει πλέον τις δυναμικές κλιμάκωσης, κρατώντας επίφοβους στόχους -πρωτεύουσες αντιπάλων, αεροπορικές βάσεις, κόμβους διοίκησης και ναυτικές υποδομές- εντός άμεσου και ακριβούς πλήγματος.
Η επιτυχία του προγράμματος υπογραμμίζει την αδιάκοπη επιδίωξη της Τουρκίας για στρατηγική αυτονομία, αξιοπιστία αποτροπής και εκσυγχρονισμό της αμυντικής της στάσης απέναντι σε μεταβαλλόμενες απειλές σε πολλαπλά μέτωπα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών