Ποιο είναι το νομοθετικό όπλο που, αν εγκριθεί, θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για στρατιωτικές επεμβάσεις σε περισσότερες από 60 χώρες, στο όνομα δήθεν του «πολέμου κατά των ναρκο-τρομοκρατών»
Η πρόταση ενός νέου νόμου εξουσιοδότησης για την ανάληψη στρατιωτικής δράσης (AUMF) στις ΗΠΑ μπορεί να φαίνεται σαν ακόμη ένα κομμάτι νομοθετικής ρουτίνας στο Κογκρέσο.
Ωστόσο αυτή η συγκεκριμένη πρόταση, που εκπονήθηκε από τον Ρεπουμπλικάνο βουλευτή Cory Mills και βρίσκεται υπό επεξεργασία στους διαδρόμους της Ουάσινγκτον, δεν είναι απλώς ένα ακόμη νομοσχέδιο.
Είναι ένα νομοθετικό όπλο που, αν εγκριθεί, θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για στρατιωτικές επεμβάσεις σε περισσότερες από 60 χώρες, στο όνομα δήθεν του «πολέμου κατά των ναρκο-τρομοκρατών».
Πρόκειται για μία εξαιρετικά ανησυχητική εξέλιξη ακόμη και για την Ελλάδα, αφού στο στόχαστρο του Λευκού Οίκου μπορεί να βρεθεί η Βαλκανική Χερσόνησος.
Σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές είναι η επιστροφή του Πολέμου κατά της Τρομοκρατίας με άλλο όνομα.
Ο νέος ορισμός του «αόρατου» εχθρού: Ναρκο-Τρομοκράτες
Η προτεινόμενη AUMF έχει ως στόχο να επιτρέψει στον πρόεδρο των ΗΠΑ να χρησιμοποιήσει «όλη την αναγκαία και αρμόζουσα στρατιωτική δύναμη» κατά οποιωνδήποτε εθνών, οργανισμών ή ατόμων που ο ίδιος χαρακτηρίζει ως «ναρκο-τρομοκράτες» — ένας όρος ευρύς και σχεδόν χωρίς νομική σαφήνεια.
Η εξουσιοδότηση αυτή δεν περιορίζεται γεωγραφικά, δεν προσδιορίζει συγκεκριμένους στόχους, και διαρκεί για πέντε χρόνια, δίνοντας έτσι στον Λευκό Οίκο ουσιαστικά λευκή επιταγή για να επεμβαίνει όπου και όποτε το κρίνει σκόπιμο.
Ο καθηγητής του Harvard Jack Goldsmith χαρακτήρισε την πρόταση «παρανοϊκά ευρεία» ενώ η νομικός Elizabeth Beavers προειδοποίησε ότι αφήνει «τεράστια περιθώρια διακριτικής ευχέρειας στον εκτελεστικό κλάδο».
Από τη Λατινική Αμερική στον πλανήτη ολόκληρο
Ο ήδη υπάρχων κατάλογος «τρομοκρατικών οργανώσεων» που σχετίζονται με ναρκωτικά — και έχει εγκριθεί από την κυβέρνηση Trump — περιλαμβάνει μεγάλα καρτέλ, όπως το Sinaloa και το CJNG.
Όμως αυτά τα δίκτυα δραστηριοποιούνται σε δεκάδες χώρες σε κάθε γωνιά του κόσμου: από την Αλβανία και την Αυστραλία, μέχρι την Ινδία, τη Γερμανία και το Εκουαδόρ.
Αν ληφθούν υπόψη όλα τα κράτη όπου δρουν οι οργανώσεις αυτές, η εξουσιοδότηση του Mills θα μπορούσε να καλύψει επιχειρήσεις σε τουλάχιστον 60 χώρες, μεταξύ των οποίων βρίσκονται:
• Ευρωπαϊκά κράτη όπως Βέλγιο, Ιταλία, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ισπανία
• Ασιατικά και αφρικανικά κράτη όπως Κίνα, Ινδία, Ιράν, Μαρόκο, Γκάνα, Μάλι, Νιγηρία
• Αμερικανικά κράτη όπως Μεξικό, Κολομβία, Βενεζουέλα, Αργεντινή, Ονδούρα
Και αυτό χωρίς να υπολογίζονται ακόμη πιο αμφιλεγόμενες περιπτώσεις, όπως η Κούβα — λόγω των σχέσεών της με την κολομβιανή ELN — ή η Βενεζουέλα, μέσω της θεωρίας περί της οργάνωσης Cartel of the Suns, που συνδέει την ηγεσία της χώρας με το εμπόριο ναρκωτικών.
Στο στόχαστρο τα Βαλκάνια
Τα Βαλκάνια δεν μένουν εκτός του χάρτη των πιθανών εφαρμογών αυτής της εξουσιοδότησης.
Η ευρύτερη περιοχή, ιστορικά διασταύρωση διακίνησης ναρκωτικών και μεταναστευτικών ροών, αποτελεί κρίκο σε πολλά διεθνή κυκλώματα που συνδέονται τόσο με το οργανωμένο έγκλημα όσο και με τρομοκρατικές δομές, σύμφωνα με εκθέσεις της Europol, του ΟΗΕ και των ΗΠΑ.
Για παράδειγμα, το καρτέλ Sinaloa, ένα από τα βασικά αντικείμενα της AUMF, έχει αναφερθεί από την DEA ως ενεργό στη Σερβία, τη Σλοβακία, την Αλβανία και την Κροατία – χώρες που είτε βρίσκονται στα Βαλκάνια είτε στα όρια της περιοχής.
Επίσης, οργανώσεις όπως το CJNG και το Tren de Aragua χρησιμοποιούν διαδρομές των Βαλκανίων ως «γέφυρα» για τη διακίνηση ναρκωτικών από τη Νότια Αμερική προς την Ευρωπαϊκή αγορά.
Πώς εμπλέκεται η Ελλάδα
Στην περίπτωση της Ελλάδας, η χώρα – λόγω της γεωγραφικής της θέσης και της μεγάλης ακτογραμμής – λειτουργεί σύμφωνα με τους Αμερικανούς συχνά ως πύλη εισόδου για δίκτυα διακίνησης ναρκωτικών προς την ΕΕ.
Παρά τις σημαντικές επιτυχίες της Ελληνικής Αστυνομίας και του Λιμενικού Σώματος στη δίωξη ναρκωτικών, η Ελλάδα αναφέρεται συχνά σε διεθνείς εκθέσεις ως χώρα διαμετακόμισης.
Επιπλέον, λόγω του ρόλου της στην Ανατολική Μεσόγειο και των στρατιωτικών της βάσεων (ιδίως της Σούδας), είναι στρατηγικά σημαντική για την επιχειρησιακή στήριξη αμερικανικών δράσεων στην περιοχή.
Η νέα AUMF, θεωρητικά, θα μπορούσε να επιτρέψει τη χρήση ελληνικών υποδομών ή εναέριου χώρου για επιχειρήσεις κατά «ναρκο-τρομοκρατών» σε τρίτες χώρες.
Επίσης, η ύπαρξη διεθνών καρτέλ με παρουσία ή συνεργάτες στην ελληνική επικράτεια – χωρίς απαραίτητα να εμπλέκονται με την εγχώρια κοινωνία – θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως αφορμή για επιχειρησιακές ενέργειες πληροφοριών, παρακολούθησης ή ακόμα και στοχευμένων δράσεων από αμερικανικές υπηρεσίες.
Αν και ένα τέτοιο σενάριο φαίνεται μακρινό και αναμένεται να συναντήσει νομικά και πολιτικά εμπόδια, η προοπτική της AUMF ουσιαστικά επεκτείνει τη δυνατότητα παρέμβασης των ΗΠΑ ακόμη και σε χώρες-συμμάχους, όπως η Ελλάδα, αν ο εκτελεστικός κλάδος θεωρήσει ότι εκεί δραστηριοποιούνται στόχοι που εμπίπτουν στον ορισμό του νόμου.
Πόλεμος των ορισμών - Από τα καρτέλ στην τρομοκρατία
Αυτό που κάνει την πρόταση του Mills εξαιρετικά επικίνδυνη, είναι ο τρόπος με τον οποίο συγχωνεύει τον «Πόλεμο κατά των Ναρκωτικών» με τον «Πόλεμο κατά της Τρομοκρατίας».
Αυτή η στρατηγική δεν είναι καινούρια.
Ήδη από το 2011, η DEA ισχυρίστηκε ότι το 39% των τρομοκρατικών οργανώσεων είχαν «επιβεβαιωμένους δεσμούς» με το εμπόριο ναρκωτικών, επισημαίνει σε ανάλυσή του το Responsible Statecraft.
Η νέα AUMF ενσωματώνει και επεκτείνει αυτή τη λογική, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες στρατιωτικές επιχειρήσεις όχι μόνο κατά καρτέλ, αλλά και κατά οργανώσεων όπως η Al Qaeda, η Hezbollah , ή οι Ταλιμπάν, σε περιοχές όπως το Αφγανιστάν, η Υεμένη, η Λιβύη και η Συρία.
Δηλαδή, η εξουσιοδότηση αυτή δεν είναι απλώς μια πολιτική πρωτοβουλία κατά των καρτέλ — είναι ένα παγκόσμιο στρατιωτικό εργαλείο.
Η συνταγματική σιωπή και η επέκταση της εξουσίας
Αν και νομικά, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ δεν μπορεί να διεξάγει πολεμικές επιχειρήσεις εντός της χώρας με βάση μια AUMF, η ύπαρξη συμμοριών όπως η MS-13, που ιδρύθηκε στο Λος Άντζελες, δημιουργεί ανησυχίες για πιθανή εσωτερική καταστολή υπό το πρόσχημα της «ναρκο-τρομοκρατίας».
Όπως επεσήμανε η Beavers, το κατά πόσον θα εφαρμοστούν συνταγματικές προστασίες εξαρτάται από τη βούληση των άλλων εξουσιών να αντισταθούν.
Πολιτικοί κίνδυνοι - Η σύντηξη δύο αποτυχιών
Η πρόταση Mills έρχεται σε μια στιγμή που οι ΗΠΑ απολογούνται διεθνώς για δύο από τις πιο αμφιλεγόμενες στρατηγικές τους των τελευταίων δεκαετιών:
• Ο Πόλεμος κατά των Ναρκωτικών, που δεν κατάφερε να εξαλείψει το εμπόριο, αλλά συνέβαλε στη μαζική φυλάκιση και αποσταθεροποίηση κρατών.
• Ο Πόλεμος κατά της Τρομοκρατίας, που άφησε πίσω του χιλιάδες νεκρούς, παραβιάσεις δικαιωμάτων, και αναρίθμητες αποτυχημένες παρεμβάσεις.
Η νέα AUMF συνδυάζει τα αποτυχημένα εργαλεία και των δύο αυτών πολέμων, σε μια νομοθεσία που προσφέρει παγκόσμια στρατιωτική εξουσία χωρίς όρια, λογοδοσία ή σαφή στόχο.
Νέο δόγμα επέμβασης
Η πρόταση στρατιωτικής εξουσιοδότησης κατά των «ναρκο-τρομοκρατών» δεν είναι απλώς νομοθετική υπερβολή.
Είναι μια σαρωτική απόπειρα επαναπροσδιορισμού της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, επιτρέποντας στον πρόεδρο των ΗΠΑ να επεμβαίνει στρατιωτικά σχεδόν παντού στον πλανήτη, χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς ή σαφές νομικό πλαίσιο.
Αν εγκριθεί, η AUMF αυτή δεν θα είναι ένα εργαλείο ενάντια στο εμπόριο ναρκωτικών.
Θα είναι ένα νέο δόγμα επέμβασης, μεταμφιεσμένο ως αντιμετώπιση της παγκόσμιας τρομοκρατίας, με κίνδυνο να αναζωπυρώσει συγκρούσεις, να υπονομεύσει διεθνές δίκαιο και να ενισχύσει την αυθαιρεσία στην άσκηση στρατιωτικής ισχύος.
www.bankingnews.gr
Ωστόσο αυτή η συγκεκριμένη πρόταση, που εκπονήθηκε από τον Ρεπουμπλικάνο βουλευτή Cory Mills και βρίσκεται υπό επεξεργασία στους διαδρόμους της Ουάσινγκτον, δεν είναι απλώς ένα ακόμη νομοσχέδιο.
Είναι ένα νομοθετικό όπλο που, αν εγκριθεί, θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για στρατιωτικές επεμβάσεις σε περισσότερες από 60 χώρες, στο όνομα δήθεν του «πολέμου κατά των ναρκο-τρομοκρατών».
Πρόκειται για μία εξαιρετικά ανησυχητική εξέλιξη ακόμη και για την Ελλάδα, αφού στο στόχαστρο του Λευκού Οίκου μπορεί να βρεθεί η Βαλκανική Χερσόνησος.
Σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές είναι η επιστροφή του Πολέμου κατά της Τρομοκρατίας με άλλο όνομα.
Ο νέος ορισμός του «αόρατου» εχθρού: Ναρκο-Τρομοκράτες
Η προτεινόμενη AUMF έχει ως στόχο να επιτρέψει στον πρόεδρο των ΗΠΑ να χρησιμοποιήσει «όλη την αναγκαία και αρμόζουσα στρατιωτική δύναμη» κατά οποιωνδήποτε εθνών, οργανισμών ή ατόμων που ο ίδιος χαρακτηρίζει ως «ναρκο-τρομοκράτες» — ένας όρος ευρύς και σχεδόν χωρίς νομική σαφήνεια.
Η εξουσιοδότηση αυτή δεν περιορίζεται γεωγραφικά, δεν προσδιορίζει συγκεκριμένους στόχους, και διαρκεί για πέντε χρόνια, δίνοντας έτσι στον Λευκό Οίκο ουσιαστικά λευκή επιταγή για να επεμβαίνει όπου και όποτε το κρίνει σκόπιμο.
Ο καθηγητής του Harvard Jack Goldsmith χαρακτήρισε την πρόταση «παρανοϊκά ευρεία» ενώ η νομικός Elizabeth Beavers προειδοποίησε ότι αφήνει «τεράστια περιθώρια διακριτικής ευχέρειας στον εκτελεστικό κλάδο».
Από τη Λατινική Αμερική στον πλανήτη ολόκληρο
Ο ήδη υπάρχων κατάλογος «τρομοκρατικών οργανώσεων» που σχετίζονται με ναρκωτικά — και έχει εγκριθεί από την κυβέρνηση Trump — περιλαμβάνει μεγάλα καρτέλ, όπως το Sinaloa και το CJNG.
Όμως αυτά τα δίκτυα δραστηριοποιούνται σε δεκάδες χώρες σε κάθε γωνιά του κόσμου: από την Αλβανία και την Αυστραλία, μέχρι την Ινδία, τη Γερμανία και το Εκουαδόρ.
Αν ληφθούν υπόψη όλα τα κράτη όπου δρουν οι οργανώσεις αυτές, η εξουσιοδότηση του Mills θα μπορούσε να καλύψει επιχειρήσεις σε τουλάχιστον 60 χώρες, μεταξύ των οποίων βρίσκονται:
• Ευρωπαϊκά κράτη όπως Βέλγιο, Ιταλία, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ισπανία
• Ασιατικά και αφρικανικά κράτη όπως Κίνα, Ινδία, Ιράν, Μαρόκο, Γκάνα, Μάλι, Νιγηρία
• Αμερικανικά κράτη όπως Μεξικό, Κολομβία, Βενεζουέλα, Αργεντινή, Ονδούρα
Και αυτό χωρίς να υπολογίζονται ακόμη πιο αμφιλεγόμενες περιπτώσεις, όπως η Κούβα — λόγω των σχέσεών της με την κολομβιανή ELN — ή η Βενεζουέλα, μέσω της θεωρίας περί της οργάνωσης Cartel of the Suns, που συνδέει την ηγεσία της χώρας με το εμπόριο ναρκωτικών.
Στο στόχαστρο τα Βαλκάνια
Τα Βαλκάνια δεν μένουν εκτός του χάρτη των πιθανών εφαρμογών αυτής της εξουσιοδότησης.
Η ευρύτερη περιοχή, ιστορικά διασταύρωση διακίνησης ναρκωτικών και μεταναστευτικών ροών, αποτελεί κρίκο σε πολλά διεθνή κυκλώματα που συνδέονται τόσο με το οργανωμένο έγκλημα όσο και με τρομοκρατικές δομές, σύμφωνα με εκθέσεις της Europol, του ΟΗΕ και των ΗΠΑ.
Για παράδειγμα, το καρτέλ Sinaloa, ένα από τα βασικά αντικείμενα της AUMF, έχει αναφερθεί από την DEA ως ενεργό στη Σερβία, τη Σλοβακία, την Αλβανία και την Κροατία – χώρες που είτε βρίσκονται στα Βαλκάνια είτε στα όρια της περιοχής.
Επίσης, οργανώσεις όπως το CJNG και το Tren de Aragua χρησιμοποιούν διαδρομές των Βαλκανίων ως «γέφυρα» για τη διακίνηση ναρκωτικών από τη Νότια Αμερική προς την Ευρωπαϊκή αγορά.
Πώς εμπλέκεται η Ελλάδα
Στην περίπτωση της Ελλάδας, η χώρα – λόγω της γεωγραφικής της θέσης και της μεγάλης ακτογραμμής – λειτουργεί σύμφωνα με τους Αμερικανούς συχνά ως πύλη εισόδου για δίκτυα διακίνησης ναρκωτικών προς την ΕΕ.
Παρά τις σημαντικές επιτυχίες της Ελληνικής Αστυνομίας και του Λιμενικού Σώματος στη δίωξη ναρκωτικών, η Ελλάδα αναφέρεται συχνά σε διεθνείς εκθέσεις ως χώρα διαμετακόμισης.
Επιπλέον, λόγω του ρόλου της στην Ανατολική Μεσόγειο και των στρατιωτικών της βάσεων (ιδίως της Σούδας), είναι στρατηγικά σημαντική για την επιχειρησιακή στήριξη αμερικανικών δράσεων στην περιοχή.
Η νέα AUMF, θεωρητικά, θα μπορούσε να επιτρέψει τη χρήση ελληνικών υποδομών ή εναέριου χώρου για επιχειρήσεις κατά «ναρκο-τρομοκρατών» σε τρίτες χώρες.
Επίσης, η ύπαρξη διεθνών καρτέλ με παρουσία ή συνεργάτες στην ελληνική επικράτεια – χωρίς απαραίτητα να εμπλέκονται με την εγχώρια κοινωνία – θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως αφορμή για επιχειρησιακές ενέργειες πληροφοριών, παρακολούθησης ή ακόμα και στοχευμένων δράσεων από αμερικανικές υπηρεσίες.
Αν και ένα τέτοιο σενάριο φαίνεται μακρινό και αναμένεται να συναντήσει νομικά και πολιτικά εμπόδια, η προοπτική της AUMF ουσιαστικά επεκτείνει τη δυνατότητα παρέμβασης των ΗΠΑ ακόμη και σε χώρες-συμμάχους, όπως η Ελλάδα, αν ο εκτελεστικός κλάδος θεωρήσει ότι εκεί δραστηριοποιούνται στόχοι που εμπίπτουν στον ορισμό του νόμου.
Πόλεμος των ορισμών - Από τα καρτέλ στην τρομοκρατία
Αυτό που κάνει την πρόταση του Mills εξαιρετικά επικίνδυνη, είναι ο τρόπος με τον οποίο συγχωνεύει τον «Πόλεμο κατά των Ναρκωτικών» με τον «Πόλεμο κατά της Τρομοκρατίας».
Αυτή η στρατηγική δεν είναι καινούρια.
Ήδη από το 2011, η DEA ισχυρίστηκε ότι το 39% των τρομοκρατικών οργανώσεων είχαν «επιβεβαιωμένους δεσμούς» με το εμπόριο ναρκωτικών, επισημαίνει σε ανάλυσή του το Responsible Statecraft.
Η νέα AUMF ενσωματώνει και επεκτείνει αυτή τη λογική, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες στρατιωτικές επιχειρήσεις όχι μόνο κατά καρτέλ, αλλά και κατά οργανώσεων όπως η Al Qaeda, η Hezbollah , ή οι Ταλιμπάν, σε περιοχές όπως το Αφγανιστάν, η Υεμένη, η Λιβύη και η Συρία.
Δηλαδή, η εξουσιοδότηση αυτή δεν είναι απλώς μια πολιτική πρωτοβουλία κατά των καρτέλ — είναι ένα παγκόσμιο στρατιωτικό εργαλείο.
Η συνταγματική σιωπή και η επέκταση της εξουσίας
Αν και νομικά, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ δεν μπορεί να διεξάγει πολεμικές επιχειρήσεις εντός της χώρας με βάση μια AUMF, η ύπαρξη συμμοριών όπως η MS-13, που ιδρύθηκε στο Λος Άντζελες, δημιουργεί ανησυχίες για πιθανή εσωτερική καταστολή υπό το πρόσχημα της «ναρκο-τρομοκρατίας».
Όπως επεσήμανε η Beavers, το κατά πόσον θα εφαρμοστούν συνταγματικές προστασίες εξαρτάται από τη βούληση των άλλων εξουσιών να αντισταθούν.
Πολιτικοί κίνδυνοι - Η σύντηξη δύο αποτυχιών
Η πρόταση Mills έρχεται σε μια στιγμή που οι ΗΠΑ απολογούνται διεθνώς για δύο από τις πιο αμφιλεγόμενες στρατηγικές τους των τελευταίων δεκαετιών:
• Ο Πόλεμος κατά των Ναρκωτικών, που δεν κατάφερε να εξαλείψει το εμπόριο, αλλά συνέβαλε στη μαζική φυλάκιση και αποσταθεροποίηση κρατών.
• Ο Πόλεμος κατά της Τρομοκρατίας, που άφησε πίσω του χιλιάδες νεκρούς, παραβιάσεις δικαιωμάτων, και αναρίθμητες αποτυχημένες παρεμβάσεις.
Η νέα AUMF συνδυάζει τα αποτυχημένα εργαλεία και των δύο αυτών πολέμων, σε μια νομοθεσία που προσφέρει παγκόσμια στρατιωτική εξουσία χωρίς όρια, λογοδοσία ή σαφή στόχο.
Νέο δόγμα επέμβασης
Η πρόταση στρατιωτικής εξουσιοδότησης κατά των «ναρκο-τρομοκρατών» δεν είναι απλώς νομοθετική υπερβολή.
Είναι μια σαρωτική απόπειρα επαναπροσδιορισμού της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, επιτρέποντας στον πρόεδρο των ΗΠΑ να επεμβαίνει στρατιωτικά σχεδόν παντού στον πλανήτη, χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς ή σαφές νομικό πλαίσιο.
Αν εγκριθεί, η AUMF αυτή δεν θα είναι ένα εργαλείο ενάντια στο εμπόριο ναρκωτικών.
Θα είναι ένα νέο δόγμα επέμβασης, μεταμφιεσμένο ως αντιμετώπιση της παγκόσμιας τρομοκρατίας, με κίνδυνο να αναζωπυρώσει συγκρούσεις, να υπονομεύσει διεθνές δίκαιο και να ενισχύσει την αυθαιρεσία στην άσκηση στρατιωτικής ισχύος.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών