Φιλοκυβερνητικό think tank στην Τουρκία βλέπει αεροπορικό πόλεμο και διπλή απειλή Ελλάδα και Ισραήλ
Σχετικά Άρθρα
Η Ελλάδα προετοιμάζεται για πόλεμο στο Αιγαίο – Παραδοχή Δένδια: Η αποτρεπτική ικανότητά μας απέναντι στην Τουρκία είναι μηδενική
Θερμό επεισόδιο Δένδια - Μητσοτάκη με αφορμή το χρηματοδοτικό πρόγραμμα SAFE της ΕΕ - Στο κόκκινο οι σχέσεις τους
Ένα κυβερνητικό think tank, που συνδέεται στενά με τον Τούρκο πρόεδρο, Recep Tayyip Erdogan, προειδοποιεί για μια επικείμενη διπλή αεροπορική απειλή από Ελλάδα και Ισραήλ, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τον κρίσιμο ρόλο των νέων Eurofighter στην προσπάθεια της Τουρκίας να διατηρήσει την υπεροχή της στον αέρα. Σε μια έκθεση που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, το SETA Foundation υπογραμμίζει την ανάγκη για άμεση αναβάθμιση και επέκταση του τουρκικού στόλου μαχητικών.
Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί ότι η έκθεση έρχεται μόλις μια εβδομάδα αφότου η Τουρκία υπέγραψε προκαταρκτική συμφωνία για την αγορά αεροσκαφών Eurofighter Typhoon, ενώ στην Ελλάδα ο Νίκος Δένδιας (υπουργός Άμυνας) μιλώντας στην Ολομέλεια της Βουλής, έκανε λόγο για μια συνεχή, εντεινόμενη απειλή από μια αναθεωρητική και ολοένα πιο διεκδικητική Τουρκία.
Η Τουρκία «πρέπει να αποκτήσει επαρκείς ποσοτικές και ποιοτικές δυνατότητες στον αέρα, στην αεράμυνα και στο διάστημα απέναντι σε δύο ταυτόχρονες απειλές με εξωτερική υποστήριξη, το Ισραήλ και την Ελλάδα», σύμφωνα με νέα έκθεση του SETA Foundation, που έχει δεσμούς με τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες. Η έκθεση, που συνέταξε ο αναλυτής άμυνας Murat Aslan, παρουσιάζει μια ζοφερή εικόνα για τις τρέχουσες δυνατότητες της τουρκικής αεροπορίας, προειδοποιώντας ότι η χώρα κινδυνεύει να μείνει πίσω σε σχέση με τους περιφερειακούς αντιπάλους της αν δεν εκσυγχρονίσει και δεν επεκτείνει τον στόλο των μαχητικών της.
Η έκθεση υποστηρίζει ότι το Ισραήλ και η Ελλάδα, που αμφότερα υποστηρίζονται από δυτικές αμυντικές συμμαχίες, έχουν αποκτήσει στρατηγικό πλεονέκτημα που θα μπορούσε να υπονομεύσει τα συμφέροντα ασφαλείας της Τουρκίας. Η ανάλυση του SETA τονίζει ότι ο τρέχων στόλος F-16 της Τουρκίας, που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της αεροπορίας της από τη δεκαετία του 1980, πλησιάζει στο τέλος της επιχειρησιακής του ζωής. «Η Τουρκία δεν μπορεί να βασίζεται σε γηρασμένα συστήματα, όταν αντιμετωπίζει αντιπάλους που διαθέτουν μαχητικά πέμπτης γενιάς και ολοκληρωμένα δίκτυα αεράμυνας», αναφέρει η έκθεση. Ζητά την άμεση προμήθεια νέων μαχητικών αεροσκαφών παράλληλα με επενδύσεις σε εγχώρια προγράμματα, ώστε να διατηρηθεί η αποτρεπτική ισχύς και η στρατηγική ανεξαρτησία.
Τα Eurofighter
Η συμφωνία για τα Eurofighter θεωρείται κρίσιμο βήμα για την κάλυψη του κενού που άφησε ο αποκλεισμός της Τουρκίας από το πρόγραμμα μαχητικών F-35, μετά την αμφιλεγόμενη αγορά των ρωσικών αντιαεροπορικών συστημάτων S-400. Η απόκτηση των S-400 προκάλεσε κρίση με την Ουάσινγκτον και τους συμμάχους του ΝΑΤΟ, που υποστήριξαν ότι το ρωσικό σύστημα θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τις δυνατότητες stealth των F-35. Ως αποτέλεσμα, η Τουρκία αποβλήθηκε από το πρόγραμμα το 2019, παρότι είχε ήδη πληρώσει για κάποια αεροσκάφη. Η ανάλυση του SETA εκτιμά ότι η επανένταξη στο πρόγραμμα F-35 θα «αποκαθιστούσε το ποιοτικό πλεονέκτημα της Τουρκίας», αναγνωρίζοντας ωστόσο ότι η συμφωνία για τα Eurofighter αποτελεί αναγκαίο ενδιάμεσο μέτρο.
Στην αξιολόγηση της περιφερειακής δυναμικής, το think tank αναδεικνύει την Ελλάδα και το Ισραήλ ως βασικά κριτήρια σύγκρισης για τις δυνατότητες της τουρκικής αεροπορίας. Η Ελλάδα εκσυγχρονίζει τον στόλο των F-16 της στο προηγμένο πρότυπο F-16V, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει τις αμυντικές σχέσεις της με τη Γαλλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το Ισραήλ, από την άλλη, επιχειρεί με έναν συνδυασμό F-15I και F-35I Adir, με περισσότερα από 36 αεροσκάφη stealth ήδη σε ενεργό υπηρεσία. «Αυτά τα κράτη έχουν αξιοποιήσει τις δυτικές συμμαχίες για να οικοδομήσουν αεροπορικές δυνάμεις που μπορούν να προβάλουν ισχύ με τρόπους που η Τουρκία πρέπει να είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει», προειδοποιεί η έκθεση. Τονίζει ότι στόχος της Τουρκίας θα πρέπει να είναι η δημιουργία στόλου ικανoύ να διεξάγει επιχειρήσεις σε πολλαπλά μέτωπα, με ελάχιστο απόθεμα 500 μάχιμων αεροσκαφών.
Ο σημερινός στόλος της Τουρκίας αποτελείται από περίπου 235 F-16C/D Block 30/40/50+, πολλά από τα οποία έχουν εκσυγχρονιστεί μέσω του προγράμματος OZGUR, που ενσωματώνει εγχώρια αναπτυγμένα ραντάρ, αισθητήρες και κατευθυνόμενα όπλα, επεκτείνοντας τη διάρκεια ζωής των αεροσκαφών. Ωστόσο, το SETA υπογραμμίζει ότι ο εκσυγχρονισμός από μόνος του δεν αρκεί. «Ακόμα και με τις αναβαθμίσεις, η δομική διάρκεια ζωής πολλών F-16 είναι περιορισμένη. Πρέπει να αποκτηθεί μια νέα γενιά μαχητικών για τη διατήρηση της αεροπορικής υπεροχής», αναφέρει η έκθεση. Ο Υπουργός Άμυνας Yasar Guler επιβεβαίωσε πρόσφατα ότι η Τουρκία θα αγοράσει 40 νέα F-16 Block 70 Viper, αλλά θα εγκαταλείψει τα 79 κιτ εκσυγχρονισμού που είχαν αρχικά προγραμματιστεί, δείχνοντας στροφή προς την απόκτηση νεότερων αεροσκαφών αντί για την αναβάθμιση παλαιότερων.
Η έκθεση δίνει ιδιαίτερο βάρος στο Eurofighter Typhoon, επισημαίνοντας τις επιδόσεις του σε μεγάλα ύψη και τον ρόλο του στην αεροπορική υπεροχή. «Αν αποτύχει η προμήθεια Eurofighter, η Τουρκία πρέπει να αναζητήσει εναλλακτικό μαχητικό, στην κλίμακα των 40 έως 50 αεροσκαφών, για την κάλυψη άμεσων αναγκών μάχης», αναφέρει.
Επίσης, προτείνει ότι το εγχώριο μαχητικό KAAN, που αναπτύσσεται από την Turkish Aerospace Industries, θα μπορούσε να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο μετά την αναμενόμενη ένταξή του σε υπηρεσία μετά το 2028. Το KAAN προβλέπεται να είναι μαχητικό πέμπτης γενιάς, με δυνατότητες που θα μπορούσαν να ανταγωνιστούν ή να συμπληρώσουν το F-35, συμπεριλαμβανομένων χαρακτηριστικών stealth και ενσωμάτωσης με drones που θα κινούνται με τεχνητή νοημοσύνη, όπως τα ANKA-3 και Kizilelma.
Ολοκληρωμένες αναβαθμίσεις της αεράμυνας
Οι συστάσεις του SETA ξεπερνούν την προμήθεια μαχητικών. Καλούν σε ολοκληρωμένες αναβαθμίσεις των συστημάτων αεράμυνας και ραντάρ της Τουρκίας, ειδικά για την αντιμετώπιση αεροσκαφών stealth. Η ενσωμάτωση προηγμένων ραντάρ AESA, συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου και εγχώρια αναπτυγμένων όπλων περιγράφεται ως κρίσιμη για την επίτευξη αυτάρκειας και τη μείωση της εξάρτησης από ξένους προμηθευτές. «Η Τουρκία πρέπει να μπορεί να αμύνεται, να αποτρέπει επιθέσεις και, αν χρειαστεί, να πλήττει αντιπάλους χωρίς να εξαρτάται από εξωτερικές άδειες ή να αντιμετωπίζει εμπάργκο», αναφέρει η έκθεση.
Η ανάλυση του SETA συνδέει αυτές τις στρατιωτικές ανάγκες άμεσα με τις γεωπολιτικές πραγματικότητες στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Υπογραμμίζει τη διευρυνόμενη αμυντική συνεργασία της Ελλάδας με το Ισραήλ, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση, ως εξελίξεις που θα μπορούσαν να απομονώσουν την Τουρκία αν μείνουν αναπάντητες. «Οι συνδυασμένες αεροπορικές δυνατότητες Ελλάδας και Ισραήλ, με την υποστήριξη δυτικών δυνάμεων, συνιστούν μια διπλή πρόκληση, για την οποία η Τουρκία πρέπει να προετοιμαστεί», προειδοποιεί. Η έκθεση υποστηρίζει ότι αυτή η διπλή πρόκληση απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση που θα συνδυάζει εξωτερικές προμήθειες με εγχώρια καινοτομία.
Η προβληματική σχέση της Τουρκίας με το πρόγραμμα F-35 παραμένει κεντρικό θέμα. Ο αποκλεισμός της Άγκυρας όχι μόνο καθυστέρησε την πρόσβασή της σε τεχνολογία stealth πέμπτης γενιάς, αλλά και περιέπλεξε τη γενικότερη αμυντική στρατηγική της. Η έκθεση σημειώνει ότι αν επιλυθεί η διαμάχη με την Ουάσινγκτον, η παράδοση των F-35 που έχουν ήδη πληρωθεί θα προσέφερε άμεσο ποιοτικό πλεονέκτημα. Μέχρι τότε, τα Eurofighter και τα εκσυγχρονισμένα F-16 θα πρέπει να καλύψουν το κενό. «Η στρατηγική αξία του F-35 δεν μπορεί να αγνοηθεί, αλλά η Τουρκία δεν πρέπει να παραμείνει εξαρτημένη από έναν μόνο προμηθευτή ούτε να είναι ευάλωτη σε πολιτικές συνθήκες», αναφέρει.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι η αεροπορική υπεροχή είναι ουσιώδης για τη διατήρηση της περιφερειακής επιρροής της Τουρκίας και για την ανταπόκριση σε κρίσεις. Υπενθυμίζει επιχειρήσεις όπως η τουρκική επέμβαση στη Λιβύη το 2019–2020, ως απόδειξη ότι οι δυνατότητες μεγάλης εμβέλειας και ύψους είναι καθοριστικές στους σύγχρονους πολέμους. Χωρίς αυτές, προειδοποιεί, η Τουρκία κινδυνεύει να χάσει την πρωτοβουλία σε μελλοντικές συγκρούσεις.
Στο καταληκτικό τμήμα, το SETA καλεί σε μια πολυδιάστατη προσέγγιση για την αεροπορική ισχύ. Συνιστά την επιτάχυνση του προγράμματος KAAN, την απόκτηση Eurofighter ως προσωρινό μέτρο και τη σημαντική επένδυση σε μη επανδρωμένα αεροσκάφη και τεχνολογίες stealth. Επισημαίνει επίσης την ανάγκη ενσωμάτωσης της τεχνητής νοημοσύνης στις επιχειρήσεις αεροπορικής μάχης και επιτήρησης, προτείνοντας ότι το μέλλον του πολέμου θα εξαρτηθεί από διασυνδεδεμένες πλατφόρμες και όχι από μεμονωμένα αεροσκάφη.
Δείτε ΕΔΩ την έκθεση του SETA
Σε κάθε περίπτωση, η πρόσφατη έκθεση του τουρκικού think tank SETA δεν αποτελεί απλή στρατιωτική ανάλυση, αλλά μια μεθοδική κίνηση με σαφές πολιτικό και στρατηγικό υπόβαθρο. Κεντρικός στόχος της Άγκυρας είναι να στείλει πολλαπλά μηνύματα σε εσωτερικό και εξωτερικό επίπεδο, αξιοποιώντας την αεροπορική αναβάθμιση ως μοχλό πίεσης και συσπείρωσης.
- Πίεση προς τις ΗΠΑ για τα F-35: Η Τουρκία, μετά την αποβολή της από το πρόγραμμα F-35 λόγω της αγοράς των ρωσικών S-400, δέχεται σαφή προειδοποίηση μέσω της έκθεσης: χωρίς την απόκτηση των F-35, κινδυνεύει να μείνει πίσω στρατιωτικά. Το μήνυμα προς την Ουάσιγκτον είναι ξεκάθαρο — εάν δεν υπάρξει επανένταξη στο πρόγραμμα, η Τουρκία θα στραφεί σε εναλλακτικές λύσεις, όπως τα Eurofighter ή τεχνολογίες από Ρωσία και Κίνα.
- Εσωτερικό μήνυμα για συσπείρωση: Η κυβέρνηση Erdogan χρησιμοποιεί την έκθεση για να ενισχύσει την εικόνα εξωτερικών απειλών, εστιάζοντας στην Ελλάδα, το Ισραήλ και τις δυτικές συμμαχίες. Αυτή η «πολιορκία» που περιγράφεται δικαιολογεί τις αυξημένες στρατιωτικές δαπάνες και την επιτάχυνση των εξοπλισμών, ενώ ταυτόχρονα καλεί την τουρκική κοινή γνώμη να συσπειρωθεί γύρω από την ηγεσία σε μια κρίσιμη περίοδο.
- Προειδοποίηση σε Ελλάδα και Ισραήλ: Η Άγκυρα εμφανίζεται να παρακολουθεί στενά τη σχέση Ελλάδας και Ισραήλ, στέλνοντας σαφές μήνυμα ότι κάθε περαιτέρω ενίσχυση της διπλής αυτής συμμαχίας θα συναντήσει σθεναρή αντίδραση από την Τουρκία. Πρόκειται για μια στρατηγική επιλογή του Erdogan να κρατά «θερμό» το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, διατηρώντας το πλεονέκτημα αποτροπής.
- Δικαιολόγηση του προγράμματος KAAN: Το εγχώριο μαχητικό KAAN αναδεικνύεται στο μεγάλο στοίχημα της Τουρκίας για αεροπορική ανεξαρτησία. Μέχρι την είσοδό του σε υπηρεσία μετά το 2028, η Τουρκία αναζητεί προσωρινές λύσεις μέσω των Eurofighter και των F-16 Block 70. Η έκθεση λειτουργεί και ως πολιτική στήριξη στο KAAN, προβάλλοντας την ανάγκη για διαρκή εκσυγχρονισμό και επένδυση στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία.
- Ευρύτερη γεωπολιτική στόχευση: Η διατήρηση της αεροπορικής υπεροχής θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση για την Τουρκία ώστε να συνεχίσει να αποτελεί ισχυρό παίκτη σε Αιγαίο, Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή. Χωρίς νέες επενδύσεις, το ρίσκο απώλειας επιρροής σε κρίσιμες περιοχές όπως η Συρία, η Λιβύη και ο Καύκασος αυξάνεται δραματικά.
Σχόλια αναγνωστών