Το Val έχει αποδειχτεί πολύ ακριβές και αποτελεσματικό για βολές κατά πεζικού που φέρει κράνος και θώρακα
Παρά την εντύπωση ότι η ΕΣΣΔ (και η Ρωσία κατόπιν) δεν έχει κατασκευάσει ποτέ κάτι άλλο εκτός από Καλάσνικωφ, η αλήθεια είναι εντελώς διαφορετική.
Η μηχανολογική ανάπτυξη οπλομηχανών ήταν και παραμένει εξαιρετικά προοδευμένη και συχνά πολύ ανώτερη από ότι έχει παρουσιάσει η Δύση.
Όντας αποτέλεσμα κεντρικού σχεδιασμού, διέθετε πρόσβαση σε μεγάλο επιστημονικό δυναμικό και κεφάλαια, πετυχαίνοντας αποτελέσματα που καμία ιδιωτική ομάδα ή μεμονωμένος σχεδιαστής δε θα μπορούσε.
Η έλλειψη δημοσιότητας οφείλεται από τη μία πλευρά στη “μυστικοπάθεια” των Ρώσων και από την άλλη στην εσωστρέφεια που επιβάλλουν οι συνήθως τεταμένες σχέσεις με το ευρω-ατλαντικό μπλόκ.
Μαθαίνουμε για τα νέα όπλα όταν παρατηρούνται στο πεδίο από στρατιώτες της Δύσης που βρίσκονται αντιμέτωποι με αυτά.
Σπάνια είναι διαθέσιμα για δοκιμή και μελέτη και τα διαρκή εμπάργκο που επιβάλλει η ΕΕ αποκλείουν την εισαγωγή τους.
Ένα ενδιαφέρον και ταυτόχρονα “άγνωστο” είναι το σιγασμένο αυτόματο τυφέκιό AS “Val” (κωδικός τυποποίησης GRAU: 6Ρ30) σε διαμέτρημα 9Χ39mm.
Η σοβιετική εστίαση
Οι Σοβιετικές ειδικές δυνάμεις (Spetsnaz) έδιναν έμφαση από νωρίς στα σιγασμένα όπλα.
Κατά την εισβολή στο Αφγανιστάν έφεραν τροποποιημένα τυφέκια ΑΚΜ με υποηχητικά φυσίγγια και αφαιρούμενους σιγαστήρες PBS-1.
Σύντομα διέγνωσαν τους περιορισμούς του διαμετρήματος 7,62 και στις αρχές του 1980 ξεκίνησε η ανάπτυξη νέων εναλλακτικών.
Οι σχεδιαστές Πιότρ Σερντιούκοφ και Βλάντιμιρ Κράσνικοφ εργάστηκαν στο Κεντρικό Ινστιτούτο Μηχανολογίας Υψηλής Ακρίβειας (TsNIITochMash) για την ανάπτυξη ενός υποηχητικού διαμετρήματος μεγάλης αποτελεσματικότητας και την σχεδιασμό ένος συμπαγούς αυτομάτου όπλου.
Το 1983 τα πρωτότυπα δοκιμάστηκαν από τους Spetsnaz και τις ομάδες εφόδου (ΑΛΦΑ) της KGB. Η παραγωγή ξεκίνησε το 1987 στο εργοστάσιο της TULA που παρήγαγε και τα τυφέκια ακροβολιστή SVD.
Το σιγασμένο AS Val και το σχεδόν πανομοιότυπο VSS Vintorez δοκιμάστηκαν επιχειρησιακά στα τελευταία έτη του πολέμου του Αφγανιστάν και είδαν εκτενή χρήση στον ανταρτοπόλεμο της Τσετσενίας, στη Γεωργία και πρόσφατα στην Κριμαία.
Σχεδίαση
Κατασκευάζεται από διαμορφωμένο χαλυβδόφυλλο και σύμφωνα με μαρτυρίες χρειάζεται περιοδική ανακατασκευή κάθε 4.000-5.000 βολές, ώστε να διατηρεί την επιθυμητή απόδοση.
Είναι φτιαγμένο γύρω από έναν ενσωματωμένο σιγαστήρα που περιβάλλει μια κάνη 20 μόλις εκατοστών.
Κατά μήκος της υπάρχουν περιμετρικά 36 οπές διαφυγής που διοχετεύουν τα αέρια της πυροδότησης προς τα διαμερίσματα του σιγαστήρα, ώστε να μειωθεί η πίεση και η ταχυτητα τους πριν την έξοδο από το στόμιο.
Για διατήρηση της ακρίβειας, η διάταξη των οπών ακολουθεί τη φορά των ραβδώσεων στο εσωτερικό της κάνης.
Η διάταξη αυτή εκμηδενίζει τη λάμψη των πυροβολισμών και μειώνει την ένταση του ήχου στα 130 deciBell.
Μηχανικά το όπλο λειτουργεί με την αρχή του πιστονιού μακράς οπισθοδρόμησης.
Τα αέρια από την πυροδότηση διοχετεύονται σε ένα σωλήνα παράλληλο με την κάμη. Πιέζουν ένα έμβολο και κινούν το περιστροφικό κλείστρο.
Εξι κεφαλές φροντίζουν για το κλείδωμα της θαλάμης κατά την πυροδότηση.
Ενα ενδιαφέρον κομμάτι του πυροδοτικού μηχανισμού είναι πως δε διαθέτει σφύρα, αλλά ο γραμμικός επικρουστήρας οπλίζεται από το κλείστρο και απελευθερώνεται απευθείας με την πίεση της σκανδάλης.
Τα χειριστήρια ακολουθούν την τυπική ρωσική διάταξη με το μοχλό ασφάλεις να είναι και επιλογέας πυρός.
Το κουμπί απελευθέρωσης του γεμιστήρα να είναι τοποθετημένο κεντρικά εμπρός από τον υποφυλακτήρα της σκανδάλης.
Η τροφοδοσία γίνεται από συνθετικούς γεμιστήρες των 10 ή 20 φυσιγγίων αν και μπορεί να χρησιμοποιήσει και εκείνους ων 30 φυσιγγίων του νεώτερου υποπολυβόλου SR3M.
Πάνω στο κάλυμμα του σιγαστήρα υπάρχουν μηχανικά σκόπευτρα, ρυθμιζόμενα μέχρι τα 400 μέτρα.
Στην πράξη το Val συνήθως χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με τη διόπτρα PSO-1M2 για εκμετάλλευση του βεληνεκούς του.
Μία τυποποιημένη ράγα ανάρτησης διόπτρας (ίδια με αυτή των SVD, AK 74M, κλπ.) υπάρχει στην αριστερή πλευρά του κορμού. Μετά το 2018 παρουσιάστηκε η βελτιωμένη έκδοση ASM, που ενσωματώνει δυτικού τύπου ράγες picatinny.
Σε αρμονία με το ρόλο του, το AS Val είναι ελαφρύ και συμπαγές.
Μία από τις απαιτήσεις της KGB ήταν αν μπορεί να μεταφέρεται έτοιμο για άμεση βολή κάτω από πανωφόρια ή εντός σάκων, οπότε το συρμάτινο κοντάκιο αναδιπλώνεται. Το μήκος τότε είναι 615mm, ενώ σε έκταση φτάνει τα 875mm.
Το πλήρες βάρος με διόπτραPSO-1 και πυρομαχικά φτάνει τα 3,5 κιλά, φέρνοντας το στην ίδια κατηγορία με το ΜΡ5.
Φυσίγγιο 9Χ39 “σιωπηλός θάνατος”
Ο αρχικός λόγος ύπαρξης του 9Χ39mm ήταν η αναποτελεσματικότητα του υποηχητικού φυσιγγίου 57-N-231U για το ΑΚΜ.
Η μικρή μάζα του και το γεγονός ότι έπρεπε να πετά υποηχητικά, έδιναν πολύ χαμηλή κινητική ενέργεια στο στόχο.
Με τυπική ρωσική απλότητα, οι σχεδιαστές διατήρησαν τον κάλυκα του υπάρχοντος φυσιγγίου του Καλάσνικοφ (Μ43), παραλείποντας το τελικό στάδιο μορφοποίησης του λαιμού του κάλυκα.
Έτσι κατέληξαν με μία βολίδα διαμέτρου 9,25 χιλιοστών και διπλάσιο βάρος.
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι φυσιγγίων. Ο SP 5 που προορίζεται για εκπαίδευση και χρήση κατά “μαλακών” στόχων.
Κατασκευάζεται από μόλυβδο.
Ο επιχειρησιακός τύπος SP6 χρησιμοποιεί ατσάλινες βολίδες για διάτρηση θώρακα και οχημάτων.
Μπορεί να τρυπήσει ατσάλινο κράνος στα 500 μέτρα και αλεξίσφαιρο γιλέκο από κέβλαρ στα 200.
Για μέγιστη αποτελεσματικότητα, οι βολίδες SP6 φτιάχνονται στον τόρνο από ατσάλι, ώστε να είναι ομοιόμορφες.
Τα φυσίγγια γεμίζονται ώστε να μη ξεπερνούν σε ταχύτητα τα 290 m/sec ώστε να μη “σπάνε το φράγμα” του ήχου, που προκαλεί ένα χαρακτηριστικό θόρυβο και αποκαλύπτει την θέση του βάλλοντος.
Πρακτικά, το βεληνεκές δε ξεπερνά τα 300 μέτρα, λόγω της καμπύλης τροχιάς της βολής που δυσκολεύει τη σκόπευση.
Το Val έχει αποδειχτεί πολύ ακριβές και αποτελεσματικό για βολές κατά πεζικού που φέρει κράνος και θώρακα, αποτελώντας μέχρι στιγμής μια μοναδική κλάση ισχυρού και “σιωπηλού” τυφεκίου εφόδου/ακροβολιστή χωρίς αντίστοιχο στο νατοϊκό οπλοστάσιο.
www.bankingnews.gr
Η μηχανολογική ανάπτυξη οπλομηχανών ήταν και παραμένει εξαιρετικά προοδευμένη και συχνά πολύ ανώτερη από ότι έχει παρουσιάσει η Δύση.
Όντας αποτέλεσμα κεντρικού σχεδιασμού, διέθετε πρόσβαση σε μεγάλο επιστημονικό δυναμικό και κεφάλαια, πετυχαίνοντας αποτελέσματα που καμία ιδιωτική ομάδα ή μεμονωμένος σχεδιαστής δε θα μπορούσε.
Η έλλειψη δημοσιότητας οφείλεται από τη μία πλευρά στη “μυστικοπάθεια” των Ρώσων και από την άλλη στην εσωστρέφεια που επιβάλλουν οι συνήθως τεταμένες σχέσεις με το ευρω-ατλαντικό μπλόκ.
Μαθαίνουμε για τα νέα όπλα όταν παρατηρούνται στο πεδίο από στρατιώτες της Δύσης που βρίσκονται αντιμέτωποι με αυτά.
Σπάνια είναι διαθέσιμα για δοκιμή και μελέτη και τα διαρκή εμπάργκο που επιβάλλει η ΕΕ αποκλείουν την εισαγωγή τους.
Ένα ενδιαφέρον και ταυτόχρονα “άγνωστο” είναι το σιγασμένο αυτόματο τυφέκιό AS “Val” (κωδικός τυποποίησης GRAU: 6Ρ30) σε διαμέτρημα 9Χ39mm.
Η σοβιετική εστίαση
Οι Σοβιετικές ειδικές δυνάμεις (Spetsnaz) έδιναν έμφαση από νωρίς στα σιγασμένα όπλα.
Κατά την εισβολή στο Αφγανιστάν έφεραν τροποποιημένα τυφέκια ΑΚΜ με υποηχητικά φυσίγγια και αφαιρούμενους σιγαστήρες PBS-1.
Σύντομα διέγνωσαν τους περιορισμούς του διαμετρήματος 7,62 και στις αρχές του 1980 ξεκίνησε η ανάπτυξη νέων εναλλακτικών.
Οι σχεδιαστές Πιότρ Σερντιούκοφ και Βλάντιμιρ Κράσνικοφ εργάστηκαν στο Κεντρικό Ινστιτούτο Μηχανολογίας Υψηλής Ακρίβειας (TsNIITochMash) για την ανάπτυξη ενός υποηχητικού διαμετρήματος μεγάλης αποτελεσματικότητας και την σχεδιασμό ένος συμπαγούς αυτομάτου όπλου.
Το 1983 τα πρωτότυπα δοκιμάστηκαν από τους Spetsnaz και τις ομάδες εφόδου (ΑΛΦΑ) της KGB. Η παραγωγή ξεκίνησε το 1987 στο εργοστάσιο της TULA που παρήγαγε και τα τυφέκια ακροβολιστή SVD.
Το σιγασμένο AS Val και το σχεδόν πανομοιότυπο VSS Vintorez δοκιμάστηκαν επιχειρησιακά στα τελευταία έτη του πολέμου του Αφγανιστάν και είδαν εκτενή χρήση στον ανταρτοπόλεμο της Τσετσενίας, στη Γεωργία και πρόσφατα στην Κριμαία.
Σχεδίαση
Κατασκευάζεται από διαμορφωμένο χαλυβδόφυλλο και σύμφωνα με μαρτυρίες χρειάζεται περιοδική ανακατασκευή κάθε 4.000-5.000 βολές, ώστε να διατηρεί την επιθυμητή απόδοση.
Είναι φτιαγμένο γύρω από έναν ενσωματωμένο σιγαστήρα που περιβάλλει μια κάνη 20 μόλις εκατοστών.
Κατά μήκος της υπάρχουν περιμετρικά 36 οπές διαφυγής που διοχετεύουν τα αέρια της πυροδότησης προς τα διαμερίσματα του σιγαστήρα, ώστε να μειωθεί η πίεση και η ταχυτητα τους πριν την έξοδο από το στόμιο.
Για διατήρηση της ακρίβειας, η διάταξη των οπών ακολουθεί τη φορά των ραβδώσεων στο εσωτερικό της κάνης.
Η διάταξη αυτή εκμηδενίζει τη λάμψη των πυροβολισμών και μειώνει την ένταση του ήχου στα 130 deciBell.
Μηχανικά το όπλο λειτουργεί με την αρχή του πιστονιού μακράς οπισθοδρόμησης.
Τα αέρια από την πυροδότηση διοχετεύονται σε ένα σωλήνα παράλληλο με την κάμη. Πιέζουν ένα έμβολο και κινούν το περιστροφικό κλείστρο.
Εξι κεφαλές φροντίζουν για το κλείδωμα της θαλάμης κατά την πυροδότηση.
Ενα ενδιαφέρον κομμάτι του πυροδοτικού μηχανισμού είναι πως δε διαθέτει σφύρα, αλλά ο γραμμικός επικρουστήρας οπλίζεται από το κλείστρο και απελευθερώνεται απευθείας με την πίεση της σκανδάλης.
Τα χειριστήρια ακολουθούν την τυπική ρωσική διάταξη με το μοχλό ασφάλεις να είναι και επιλογέας πυρός.
Το κουμπί απελευθέρωσης του γεμιστήρα να είναι τοποθετημένο κεντρικά εμπρός από τον υποφυλακτήρα της σκανδάλης.
Η τροφοδοσία γίνεται από συνθετικούς γεμιστήρες των 10 ή 20 φυσιγγίων αν και μπορεί να χρησιμοποιήσει και εκείνους ων 30 φυσιγγίων του νεώτερου υποπολυβόλου SR3M.
Πάνω στο κάλυμμα του σιγαστήρα υπάρχουν μηχανικά σκόπευτρα, ρυθμιζόμενα μέχρι τα 400 μέτρα.
Στην πράξη το Val συνήθως χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με τη διόπτρα PSO-1M2 για εκμετάλλευση του βεληνεκούς του.
Μία τυποποιημένη ράγα ανάρτησης διόπτρας (ίδια με αυτή των SVD, AK 74M, κλπ.) υπάρχει στην αριστερή πλευρά του κορμού. Μετά το 2018 παρουσιάστηκε η βελτιωμένη έκδοση ASM, που ενσωματώνει δυτικού τύπου ράγες picatinny.
Σε αρμονία με το ρόλο του, το AS Val είναι ελαφρύ και συμπαγές.
Μία από τις απαιτήσεις της KGB ήταν αν μπορεί να μεταφέρεται έτοιμο για άμεση βολή κάτω από πανωφόρια ή εντός σάκων, οπότε το συρμάτινο κοντάκιο αναδιπλώνεται. Το μήκος τότε είναι 615mm, ενώ σε έκταση φτάνει τα 875mm.
Το πλήρες βάρος με διόπτραPSO-1 και πυρομαχικά φτάνει τα 3,5 κιλά, φέρνοντας το στην ίδια κατηγορία με το ΜΡ5.
Φυσίγγιο 9Χ39 “σιωπηλός θάνατος”
Ο αρχικός λόγος ύπαρξης του 9Χ39mm ήταν η αναποτελεσματικότητα του υποηχητικού φυσιγγίου 57-N-231U για το ΑΚΜ.
Η μικρή μάζα του και το γεγονός ότι έπρεπε να πετά υποηχητικά, έδιναν πολύ χαμηλή κινητική ενέργεια στο στόχο.
Με τυπική ρωσική απλότητα, οι σχεδιαστές διατήρησαν τον κάλυκα του υπάρχοντος φυσιγγίου του Καλάσνικοφ (Μ43), παραλείποντας το τελικό στάδιο μορφοποίησης του λαιμού του κάλυκα.
Έτσι κατέληξαν με μία βολίδα διαμέτρου 9,25 χιλιοστών και διπλάσιο βάρος.
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι φυσιγγίων. Ο SP 5 που προορίζεται για εκπαίδευση και χρήση κατά “μαλακών” στόχων.
Κατασκευάζεται από μόλυβδο.
Ο επιχειρησιακός τύπος SP6 χρησιμοποιεί ατσάλινες βολίδες για διάτρηση θώρακα και οχημάτων.
Μπορεί να τρυπήσει ατσάλινο κράνος στα 500 μέτρα και αλεξίσφαιρο γιλέκο από κέβλαρ στα 200.
Για μέγιστη αποτελεσματικότητα, οι βολίδες SP6 φτιάχνονται στον τόρνο από ατσάλι, ώστε να είναι ομοιόμορφες.
Τα φυσίγγια γεμίζονται ώστε να μη ξεπερνούν σε ταχύτητα τα 290 m/sec ώστε να μη “σπάνε το φράγμα” του ήχου, που προκαλεί ένα χαρακτηριστικό θόρυβο και αποκαλύπτει την θέση του βάλλοντος.
Πρακτικά, το βεληνεκές δε ξεπερνά τα 300 μέτρα, λόγω της καμπύλης τροχιάς της βολής που δυσκολεύει τη σκόπευση.
Το Val έχει αποδειχτεί πολύ ακριβές και αποτελεσματικό για βολές κατά πεζικού που φέρει κράνος και θώρακα, αποτελώντας μέχρι στιγμής μια μοναδική κλάση ισχυρού και “σιωπηλού” τυφεκίου εφόδου/ακροβολιστή χωρίς αντίστοιχο στο νατοϊκό οπλοστάσιο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών