Η πανδημική κρίση έβαλε την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια θέση στην οποία δεν είχε βρεθεί ποτέ ξανά στο παρελθόν, αναφέρει το Ινστιτούτο Bruegel
Η έκδοση κοινού χρέους από την ΕΕ είναι ορόσημο, σύμφωνα με όσα αναφέρει το Ινστιτούτο Bruegel, που όμως αναδεικνύει μια σειρά από προκλήσεις για τα κράτη μέλη.
Η πανδημική κρίση έβαλε την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια θέση στην οποία δεν είχε βρεθεί ποτέ ξανά στο παρελθόν.
Η έκδοση κοινού χρέους είναι πια μια πραγματικότητα.
Ο προϋπολογισμός της ΕΕ εγκρίθηκε, όπως και το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο, όπως είναι γνωστό, θα χρηματοδοτηθεί από την αγορά.
Το πώς θα διαχειριστούν οι αρμόδιοι αυτήν τη μετάβαση, και αν θα τύχει υποστήριξης από τις αγορές, θα είναι σχεδόν τόσο μεγάλες προκλήσεις όσο η ίδια η δαπάνη των χρημάτων.
Το πρόγραμμα NGEU προβλέπει δανεισμό της ΕΕ έως 750 δισεκατομμύρια ευρώ από τις κεφαλαιαγορές την περίοδο 2021 έως 2024, με το χρέος να λήγει μεταξύ 2027 και 2058.
Υπενθυμίζεται πως η ΕΕ το 2011 είχε εκδώσει χρέος 29,5 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2011.
Ελλείψει της κρίσης COVID-19, η ΕΕ θα περίμενε να εκδώσει χρέος 800 εκατομμυρίων ευρώ το 2020 και 10 δισεκατομμύρια ευρώ το 2021, για να μετακυλίσει το χρέος που είχε δανειστεί για τη διάσωση της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας.
Από την άλλη πλευρά, η ζώνη του ευρώ θα επωφεληθεί από την κατοχή μιας νέας πηγής τίτλων υψηλής βαθμολογίας, που συχνά περιγράφονται ως ασφαλή περιουσιακά στοιχεία λόγω του ρόλου που διαδραματίζουν στη διάρθρωση της αγοράς και στη διαχείριση κινδύνων.
Σύμφωνα με το Bruegel, τα νέα ομόλογα της ΕΕ θα μπορούσαν να ενισχύσουν την προσπάθεια ολοκλήρωσης των εθνικών χρηματοπιστωτικών συστημάτων, να μειώσουν τον κίνδυνο μαζικής εξόδου από τις εθνικές αγορές ομολόγων και να βοηθήσουν στην απόσυρση του «καταστροφικού βρόχου» αλληλεξάρτησης μεταξύ τραπεζών και ομολόγων.
Ήδη οι αγορές δείχνουν ενθουσιασμό για ένα από τα προηγούμενα προγράμματα που τέθηκαν σε εφαρμογή για την καταπολέμηση της κρίσης COVID-19: το SURE.
Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος, που εγκρίθηκε τον Μάιο, η ΕΕ θα δανειστεί έως 100 δισεκατομμύρια για τα κράτη μέλη.
Τα νέα ομόλογα της ΕΕ θα αναδείξουν προκλήσεις για τους υφιστάμενους δανειολήπτες.
Η Ιταλία, για παράδειγμα, πρέπει να διαχειριστεί ανεξόφλητο χρέος άνω των 2 τρισεκατομμυρίων ευρώ με υψηλότερο κόστος δανεισμού από τη Γερμανία, τη Γαλλία ή υπερεθνικούς εκδότες όπως ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Αυτήν τη στιγμή, ενώ τα επιτόκια είναι χαμηλά και σε ορισμένες περιπτώσεις αρνητικά, οι επενδυτές ενδέχεται να αναζητήσουν τις ελαφρώς υψηλότερες αποδόσεις της Ιταλίας - ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι θα αναλάβουν περισσότερο κίνδυνο.
Η απόδοση του ιταλικού δεκαετούς είναι περίπου 0,6%.
Από την άλλη, το γαλλικό δεκαετές έχει απόδοση -0,3% και το γερμανικό bund -0,5%.
Οι εκτιμήσεις της ΕΕ δείχνουν ότι τα κοινά επιτόκια δανεισμού του μπλοκ θα είναι παρόμοια με αυτά της Γαλλίας.
Αλλά εάν τα επιτόκια αυξηθούν σε σχέση με τα τρέχοντα ιστορικά χαμηλά τους επίπεδα, ή ακόμα και αν τα spreads διευρυνθούν σημαντικά, οι επενδυτές ενδέχεται να έχουν διαφορετική άποψη.
Αυτό, με τη σειρά του, θα μπορούσε να περιπλέξει τα ζητήματα για τις υπηρεσίες διαχείρισης χρέους στις 19 πρωτεύουσες της ζώνης του ευρώ, καθώς ο δανεισμός της ΕΕ αφορά όλα τα ομόλογα – βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
Ο συντονισμός μεταξύ των υπηρεσιών διαχείρισης χρέους μπορεί να μετριάσει μεγάλο μέρος αυτού του κινδύνου.
Περιορισμένοι πόροι
Ωστόσο, η απάντηση της ΕΕ στην πανδημία προσκρούει στους περιορισμένους πόρους.
Για πολιτικούς λόγους, η ζώνη του ευρώ ήταν πάντα προσεκτική.
Ως αποτέλεσμα, οι χρηματοπιστωτικές αγορές δοκιμάζουν συχνά την αποφασιστικότητά της.
Επιπλέον, η ΕΕ προσπαθεί να περιορίσει την κοινή ευθύνη, όπου αυτό είναι δυνατόν.
Ο ESM, ένα διακυβερνητικό ταμείο διάσωσης που ανήκει στη ζώνη του ευρώ, ιδρύθηκε εκτός των κύριων θεσμικών οργάνων της ΕΕ.
Κατά τη διάρκεια της κρίσης του δημόσιου χρέους, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι σχεδίασαν ορισμένα εργαλεία που δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ, συμπεριλαμβανομένης μιας πρότασης για τη μόχλευση του προϋπολογισμού της ΕΕ σε πολύ υψηλότερα επίπεδα.
Όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοοικονομικής Σταθεροποίησης το 2010, όπως προτάθηκε, είχε δύο σκαλοπάτια:
ένα πρώτο επίπεδο, 60 δισεκατομμυρίων ευρώ, που θα περιλαμβανόταν στον προϋπολογισμό της ΕΕ, και ένα δεύτερο, βάσει του οποίου η Επιτροπή θα μπορούσε να αντλήσει εγγυήσεις από κράτη μέλη, όπως απαιτείται, για να δημιουργήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο δημοσιονομικό χώρο.
Ωστόσο, τα κράτη μέλη αντέδρασαν.
Έτσι, το ταμείο περιορίστηκε στην παροχή μερικής στήριξης στην Ιρλανδία και την Πορτογαλία.
Εκείνη την εποχή, τα κράτη μέλη προσπάθησαν να εντείνουν τους δημοσιονομικούς ελέγχους στα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ.
Μια δεκαετία αργότερα, η ΕΕ εγγυάται τη στήριξη του προγράμματος SURE, ενώ σχεδιάζει θα άρει τα ανώτατα όρια του προϋπολογισμού για να υποστηρίξει τις πρωτοβουλίες NGEU.
Οι επενδυτές ενδέχεται να χαιρετίσουν αυτό το είδος αυξημένης συγκέντρωσης εάν συνδέεται με την αύξηση των «ιδίων πόρων».
Ωστόσο, η Συνθήκη ΕΕ εξακολουθεί να αφήνει τις περισσότερες δημοσιονομικές εξουσίες στην ευχέρεια των κρατών μελών.
Από την άποψη της αγοράς, η ΕΕ είναι ισχυρή, με βαθμολογία AA από την Standard & Poor's (S&P) και τριπλό A από όλους τους άλλους οίκους αξιολόγησης.
Η Moody's επιβεβαίωσε την κορυφαία βαθμολογία της τον Σεπτέμβριο.
Η πολιτική βούληση θα είναι εξίσου σημαντική με τη δημοσιονομική δύναμη ώστε η ΕΕ να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση που χρειάζεται από τις αγορές.
Σε κάθε περίπτωση, οι αγορές αδημονούν…
www.bankingnews.gr
Η πανδημική κρίση έβαλε την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια θέση στην οποία δεν είχε βρεθεί ποτέ ξανά στο παρελθόν.
Η έκδοση κοινού χρέους είναι πια μια πραγματικότητα.
Ο προϋπολογισμός της ΕΕ εγκρίθηκε, όπως και το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο, όπως είναι γνωστό, θα χρηματοδοτηθεί από την αγορά.
Το πώς θα διαχειριστούν οι αρμόδιοι αυτήν τη μετάβαση, και αν θα τύχει υποστήριξης από τις αγορές, θα είναι σχεδόν τόσο μεγάλες προκλήσεις όσο η ίδια η δαπάνη των χρημάτων.
Το πρόγραμμα NGEU προβλέπει δανεισμό της ΕΕ έως 750 δισεκατομμύρια ευρώ από τις κεφαλαιαγορές την περίοδο 2021 έως 2024, με το χρέος να λήγει μεταξύ 2027 και 2058.
Υπενθυμίζεται πως η ΕΕ το 2011 είχε εκδώσει χρέος 29,5 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2011.
Ελλείψει της κρίσης COVID-19, η ΕΕ θα περίμενε να εκδώσει χρέος 800 εκατομμυρίων ευρώ το 2020 και 10 δισεκατομμύρια ευρώ το 2021, για να μετακυλίσει το χρέος που είχε δανειστεί για τη διάσωση της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας.
Από την άλλη πλευρά, η ζώνη του ευρώ θα επωφεληθεί από την κατοχή μιας νέας πηγής τίτλων υψηλής βαθμολογίας, που συχνά περιγράφονται ως ασφαλή περιουσιακά στοιχεία λόγω του ρόλου που διαδραματίζουν στη διάρθρωση της αγοράς και στη διαχείριση κινδύνων.
Σύμφωνα με το Bruegel, τα νέα ομόλογα της ΕΕ θα μπορούσαν να ενισχύσουν την προσπάθεια ολοκλήρωσης των εθνικών χρηματοπιστωτικών συστημάτων, να μειώσουν τον κίνδυνο μαζικής εξόδου από τις εθνικές αγορές ομολόγων και να βοηθήσουν στην απόσυρση του «καταστροφικού βρόχου» αλληλεξάρτησης μεταξύ τραπεζών και ομολόγων.
Ήδη οι αγορές δείχνουν ενθουσιασμό για ένα από τα προηγούμενα προγράμματα που τέθηκαν σε εφαρμογή για την καταπολέμηση της κρίσης COVID-19: το SURE.
Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος, που εγκρίθηκε τον Μάιο, η ΕΕ θα δανειστεί έως 100 δισεκατομμύρια για τα κράτη μέλη.
Τα νέα ομόλογα της ΕΕ θα αναδείξουν προκλήσεις για τους υφιστάμενους δανειολήπτες.
Η Ιταλία, για παράδειγμα, πρέπει να διαχειριστεί ανεξόφλητο χρέος άνω των 2 τρισεκατομμυρίων ευρώ με υψηλότερο κόστος δανεισμού από τη Γερμανία, τη Γαλλία ή υπερεθνικούς εκδότες όπως ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Αυτήν τη στιγμή, ενώ τα επιτόκια είναι χαμηλά και σε ορισμένες περιπτώσεις αρνητικά, οι επενδυτές ενδέχεται να αναζητήσουν τις ελαφρώς υψηλότερες αποδόσεις της Ιταλίας - ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι θα αναλάβουν περισσότερο κίνδυνο.
Η απόδοση του ιταλικού δεκαετούς είναι περίπου 0,6%.
Από την άλλη, το γαλλικό δεκαετές έχει απόδοση -0,3% και το γερμανικό bund -0,5%.
Οι εκτιμήσεις της ΕΕ δείχνουν ότι τα κοινά επιτόκια δανεισμού του μπλοκ θα είναι παρόμοια με αυτά της Γαλλίας.
Αλλά εάν τα επιτόκια αυξηθούν σε σχέση με τα τρέχοντα ιστορικά χαμηλά τους επίπεδα, ή ακόμα και αν τα spreads διευρυνθούν σημαντικά, οι επενδυτές ενδέχεται να έχουν διαφορετική άποψη.
Αυτό, με τη σειρά του, θα μπορούσε να περιπλέξει τα ζητήματα για τις υπηρεσίες διαχείρισης χρέους στις 19 πρωτεύουσες της ζώνης του ευρώ, καθώς ο δανεισμός της ΕΕ αφορά όλα τα ομόλογα – βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
Ο συντονισμός μεταξύ των υπηρεσιών διαχείρισης χρέους μπορεί να μετριάσει μεγάλο μέρος αυτού του κινδύνου.
Περιορισμένοι πόροι
Ωστόσο, η απάντηση της ΕΕ στην πανδημία προσκρούει στους περιορισμένους πόρους.
Για πολιτικούς λόγους, η ζώνη του ευρώ ήταν πάντα προσεκτική.
Ως αποτέλεσμα, οι χρηματοπιστωτικές αγορές δοκιμάζουν συχνά την αποφασιστικότητά της.
Επιπλέον, η ΕΕ προσπαθεί να περιορίσει την κοινή ευθύνη, όπου αυτό είναι δυνατόν.
Ο ESM, ένα διακυβερνητικό ταμείο διάσωσης που ανήκει στη ζώνη του ευρώ, ιδρύθηκε εκτός των κύριων θεσμικών οργάνων της ΕΕ.
Κατά τη διάρκεια της κρίσης του δημόσιου χρέους, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι σχεδίασαν ορισμένα εργαλεία που δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ, συμπεριλαμβανομένης μιας πρότασης για τη μόχλευση του προϋπολογισμού της ΕΕ σε πολύ υψηλότερα επίπεδα.
Όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοοικονομικής Σταθεροποίησης το 2010, όπως προτάθηκε, είχε δύο σκαλοπάτια:
ένα πρώτο επίπεδο, 60 δισεκατομμυρίων ευρώ, που θα περιλαμβανόταν στον προϋπολογισμό της ΕΕ, και ένα δεύτερο, βάσει του οποίου η Επιτροπή θα μπορούσε να αντλήσει εγγυήσεις από κράτη μέλη, όπως απαιτείται, για να δημιουργήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο δημοσιονομικό χώρο.
Ωστόσο, τα κράτη μέλη αντέδρασαν.
Έτσι, το ταμείο περιορίστηκε στην παροχή μερικής στήριξης στην Ιρλανδία και την Πορτογαλία.
Εκείνη την εποχή, τα κράτη μέλη προσπάθησαν να εντείνουν τους δημοσιονομικούς ελέγχους στα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ.
Μια δεκαετία αργότερα, η ΕΕ εγγυάται τη στήριξη του προγράμματος SURE, ενώ σχεδιάζει θα άρει τα ανώτατα όρια του προϋπολογισμού για να υποστηρίξει τις πρωτοβουλίες NGEU.
Οι επενδυτές ενδέχεται να χαιρετίσουν αυτό το είδος αυξημένης συγκέντρωσης εάν συνδέεται με την αύξηση των «ιδίων πόρων».
Ωστόσο, η Συνθήκη ΕΕ εξακολουθεί να αφήνει τις περισσότερες δημοσιονομικές εξουσίες στην ευχέρεια των κρατών μελών.
Από την άποψη της αγοράς, η ΕΕ είναι ισχυρή, με βαθμολογία AA από την Standard & Poor's (S&P) και τριπλό A από όλους τους άλλους οίκους αξιολόγησης.
Η Moody's επιβεβαίωσε την κορυφαία βαθμολογία της τον Σεπτέμβριο.
Η πολιτική βούληση θα είναι εξίσου σημαντική με τη δημοσιονομική δύναμη ώστε η ΕΕ να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση που χρειάζεται από τις αγορές.
Σε κάθε περίπτωση, οι αγορές αδημονούν…
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών