Η Wall Street Journal σημειώνει ότι ενδεχόμενη πολεμική σύρραξη παραμένει μία πραγματική πιθανότητα
Στο επίκεντρο του Διεθνούς Τύπου βρίσκεται η κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο, με φόντο τις προκλήσεις Erdogan απέναντι στην Ελλάδα και την κόντρα με τη Γαλλία, χωρίς μάλιστα να αποκλείεται το ενδεχόμενο μίας πολεμικής σύρραξης, αν και δεν αποτελεί το βασικό σενάριο.
Το Bloomberg τονίζει ότι οι απειλές του Macron στον Erdogan δεν πιάνουν τόπο και ότι πρέπει να αναλάβει δράση η καγκελάριος Merkel.
Η Wall Street Journal μάλιστα σημειώνει ότι ενδεχόμενη πολεμική σύρραξη παραμένει μία πραγματική πιθανότητα.
Όπως τονίζει ο Guardian, ακόμη και η Χάγη δεν ξέρει ποιος έχει δίκιο στην Ανατολική Μεσόγειο.
Εάν δεν λυθεί το ελληνοτουρκικό διπλωματικά, τότε θα γίνει μέσω πολεμικής σύρραξης.
Βloomberg: Οι απειλές Macron σε Erdogan… δεν πιάνουν, ας αναλάβει η Merkel
Για τον Emmanuel Macron, η στιγμή της αλήθειας πλησιάζει με γοργούς ρυθμούς.
Ο Γάλλος πρόεδρος έχει καταφερθεί και πάλι ρητορικά κατά του Τούρκου ομολόγου του για την κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο.
Αλλά τα λόγια δεν πρόκειται να σπάσουν τα κόκαλα του Recep Tayyip Erdogan και ο Macron θα αγωνιστεί να οικοδομήσει μια διεθνή συναίνεση για να αναγκάσει μια τουρκική υποχώρηση, αναφέρει νέα ανάλυση του Bloomberg.
Οι λεκτικές βολές του Γάλλου ηγέτη έχουν ήδη χάσει ένα συγκεκριμένο ζήτημα.
Στη συγκέντρωση της Πέμπτης στην Κορσική των ηγετών του λεγόμενου MED7 - Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Κύπρος και Μάλτα - ο Macron κάλεσε τις ευρωπαϊκές χώρες να καθιερώσουν «κόκκινες γραμμές» για τις τουρκικές προκλήσεις.
Αλλά το έχουμε ήδη ακούσει.
Πράγματι, πριν από λίγες εβδομάδες, ο Macron ισχυριζόταν ότι είχε ήδη σχεδιάσει αυτές τις κόκκινες γραμμές και καυχιέται ότι η Τουρκία θα σέβεται τις ενέργειες και όχι τα λόγια.
Αλλά οι μέχρι τώρα ενέργειές του - είτε συμμετέχουν σε στρατιωτικές ασκήσεις στα ταραγμένα νερά είτε φιλοξενούν συνόδους κορυφής - κέρδισαν μόνο περισσότερη περιφρόνηση στην Άγκυρα.
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, χωρίς καθυστέρηση απάντησε στον Γάλλο πρόεδρο με ένα δικό του enfilade: ο Macron θα πρέπει να σταματήσει να προσπαθεί «να δώσει μαθήματα μιλώντας με τα παλιά αποικιακά αντανακλαστικά του».
Και η Τουρκία πραγματοποίησε στρατιωτικές ασκήσεις στη βόρεια Κύπρο την περασμένη εβδομάδα, με την ονομασία «Μεσογειακή καταιγίδα».
Αυτό αφήνει στον Macron δύο επιλογές: κλιμάκωση ή σιωπή.
Μπορεί να στείλει περισσότερα γαλλικά πολεμικά πλοία σε νερά που έχουν ήδη γεμίσει με ναυτική δραστηριότητα (και οι Ρώσοι εμφανίστηκαν).
Αλλά είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι αυτό θα αναγκάσει τον Erdogan να ανακαλέσει τα ναυτικά και εξερευνητικά του πλοία.
Η Γαλλία δεν μπορεί να ελπίζει σε στρατιωτική υποστήριξη από τους εταίρους του ΝΑΤΟ εναντίον ενός άλλου εταίρου.
Αν και οι ΗΠΑ έχουν χαλαρώσει το μακροχρόνιο αμερικανικό εμπάργκο στις πωλήσεις όπλων στην Κύπρο, δεν είναι πιθανό να υποστηρίξουν αυστηρότερα μέτρα εναντίον του Erdogan, ο οποίος έχει καλές σχέσεις με τον πρόεδρο Donald Trump.
Την ίδια ώρα, οι Έλληνες και οι Κύπριοι θα κουραστούν σύντομα από τις γαλλικές εκφράσεις αλληλεγγύης και η Άγκυρα μπορεί να διασκεδάσει με το Παρίσι.
Και τι γίνεται με το Βερολίνο;
Η Γερμανία κατέχει επί του παρόντος την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ και η καγκελάριος Angela Merkel προσπαθεί να βρει λύση μέσω διαπραγματεύσεων στη διαμάχη μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας.
Αν και η ΕΕ έχει προειδοποιήσει για πιθανές κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας, φαίνεται απρόθυμη να τις επιβάλει.
Ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών H. Maas έχει καταστήσει σαφές ότι οι στρατιωτικές ασκήσεις δεν βοηθούν.
Παρά την παρουσία έξι άλλων Ευρωπαίων ηγετών στην Κορσική, η Γαλλία είναι μόνη μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων που θέλει να αντιμετωπίσει την Τουρκία.
Και ο Macron έχει άλλες κρίσεις που απαιτούν την προσοχή του.
Στη χώρα του, τα κρούσματα κορωνοϊού αυξάνονται ανησυχητικά, υπενθυμίζοντας την κακή διαχείριση της πανδημίας.
Το σχέδιο οικονομικής τόνωσης, που ονομάστηκε «France Relaunch» και παρουσιάστηκε την περασμένη εβδομάδα, είναι ένα στοίχημα 100 δισ. ευρώ.
Επίσης, στο εξωτερικό, υπάρχουν και άλλες κρίσεις που πρέπει να αντιμετωπίσει: οι δεσμεύσεις του για διάσωση των Λιβάνων από τους πολιτικούς και η πολιτική αναταραχή στο Μάλι.
Υπό τις συνθήκες, ο πρόεδρος θα ήταν συνετό να κρατήσει τη ρητορική χαμηλά στη διαμάχη της Ανατολικής Μεσογείου και να αφήσει τη συζήτηση στην καγκελάριο.
Wall Street Journal: Ο πόλεμος Ελλάδας και Τουρκίας παραμένει πραγματική πιθανότητα
Στην ελληνοτουρκική ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο αναφέρεται δημοσίευμα της Wall Street Journal με τίτλο «Αντιπαράθεση στη Μεσόγειο» και υπότιλοι «δύο σύμμαχοι του ΝΑΤΟ μπορούν να οδηγηθούν σε πόλεμο λόγω μιας διαμάχης για τη θάλασσα».
Στο δημοσίευμα αναφέρεται ότι η θερμοκρασία στο Αιγαίο έχει φτάσει σε «σημείο βρασμού».
«Η διαμάχη του Τούρκου προέδρου Rejep Tayyip Erdogan με την Ελλάδα μπορεί να επιλυθεί μέσω της διπλωματίας.
Το ερώτημα είναι αν ο Erdogan θέλει να διαπραγματευτεί ή απλά θέλει να επιδείξει την δύναμη της Τουρκίας» επισημαίνεται.
«Οι διαμάχες για τις περιοχές γύρω από τις τουρκικές ακτές και αρκετά κοντινά ελληνικά νησιά υπήρχαν πριν να έρθει στην εξουσία ο Erdogan αλλά η αυξανόμενη επιθετικότητα έχει προκαλέσει τον τελευταίο γύρο της έντασης.
Μονομερώς διεκδικεί μεγάλα κομμάτια κυριαρχίας για την Τουρκία και έχει κλιμακώσει στέλνοντας ερευνητικά πλοία σε αμφισβητούμενες περιοχές με τη στήριξη του ναυτικού.
Κάθε πλευρά έχει τα δικά της νόμιμα επιχειρήματα αλλά η Άγκυρα δικαιολογεί την άσχημη συμπεριφορά της με εθνικιστική ρητορική» προστίθεται στο άρθρο.
Η WSJ θυμίζει τη δήλωση του Erdogan ότι «είτε θα καταλάβουν τη γλώσσα της πολιτικής και της διπλωματίας είτε θα το καταλάβουν στο πεδίο με επώδυνες συνέπειες» και παρατηρεί ότι «ενώ ηγέτες χρησιμοποιούν συνήθως τέτοια ρητορική για εχθρούς, ο Erdogan απειλεί έναν σύμμαχο στο ΝΑΤΟ».
«Η συμμαχία ήλπιζε ότι οι σχέσεις ανάμεσα στην Ελλαδα και την Τουρκία θα βελτιωνόταν με την ένταξή τους το 1952 αλλά οι δύο χώρες έχουν έρθει κοντά στον πόλεμο τρεις φορές από τη δεκαετία του '70.
Η ένταση επιδεινώθηκε όταν εντοπίστηκε φυσικό αέριο στην ανατολική Μεσόγειο τα τελευταία χρόνια» συνεχίζει το άρθρο.
«Η στρατιωτική σύγκρουση ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία παραμένει μια λιγότερο πιθανή αλλά πραγματική πιθανότητα.
Το ΝΑΤΟ προσπάθησε να οργανώσει συνομιλίες αλλά η Ελλάδα λέει ότι δεν θα συμμετάσχει μέχρι η Τουρκία να αποσύρει όλα τα πολεμικά πλοία από τις αμφισβητούμενες περιοχές.
Αυτές οι δυσκολίες προκάλεσαν το ξέσπασμα το Σαββατοκύριακο του Erdogan, ο οποιος αντιμετωπίζει την διαμάχη αυτή ως κάτι περισσότερο από ό,τι για τα αβέβαια ενεργειακά αποθέματα».
Η WSJ υπενθυμίζει ότι η δημοτικότητα του Erdogan έχει υποχωρήσει εν μέσω των οικονομικών προβλημάτων της Τουρκίας «αλλά μια σκληρή στάση στην ανατολική Μεσόγειο προκαλεί στήριξη σε όλο το φάσμα του πολιτικού συστήματος της Τουρκίας.
Η Άγκυρα έχει επενδύσει κατά βάση στις ναυτικές της φιλοδοξίες με ένα αεροπλανοφόρο να ετοιμάζεται να βγει στη θάλασσα τον επόμενο χρόνο.
Η Ελλάδα από την πλευρά της έχει ανακοινώσει χρήματα για εξοπλιστικά προγράμματα αλλά θα απαιτηθούν χρόνια για να έχουν αποτέλεσμα».
«Στο παρελθόν ΗΠΑ και Ευρώπη έχουν εργαστεί από κοινού προκειμένου να διαχειριστούν τις εντάσεις στην περιοχή.
Αυτή τη φορά η Ουάσινγκτον έχει καλέσει σε διάλογο αλλά η Ευρώπη το μεταθέτει.
Οι Βρυξέλλες παραμένουν διαιρεμένες -με τη Γαλλία να κλιμακώνει σε συμβολικό επίεδο απέναντι στην Τουρκία και τη Γερμανία να προσπαθεί να παίξει το ρόλο του δίκαιου διαμεσολαβητή- και οι προσπάθειές της δεν θα έχουν αποτέλεσμα χωρίς το οικονομικό και στρατιωτικό βάρος των ΗΠΑ» προστίθεται στο άρθρο.
«Η Τουρκία αποτελεί έναν στρατηγικά σημαντικό μέλος του ΝΑΤΟ κυρίως στην Μαύρη Θάλασσα αλλά οι απειλες προς άλλο σύμμαχο απαιτούν απάντηση.
Αν ο Erdogan χρησιμοποιήσει δύναμη ή απειλεί να ανοίξει την "κάνουλα" με τους μετανάστες για την Ευρώπη, Ουάσινγκτον και Βρυξέλλες θα πρέπει να δώσουν ενιαία απάντηση» τονίζει η WSJ.
Guardian: Ακόμη και η Χάγη δεν ξέρει ποιος έχει δίκιο στην Ανατολική Μεσόγειο – Εάν δεν λυθεί το ελληνοτουρκικό διπλωματικά… θα γίνει πολεμικά
Μια ολοένα και πιο έντονη αντιπαράθεση σχετικά με την πρόσβαση στα αποθέματα φυσικού αερίου έχει μετατρέψει τη διαμάχη μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, η οποία κάποτε ήταν κατά κύριο λόγο για την Κύπρο, σε μία παγίδα που έχουν πέσει μέσα και η Λιβύη, το Ισραήλ, η Αίγυπτος και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Επίσης, τροφοδοτεί άλλα πολιτικά ζητήματα στη Μεσόγειο και έχει εγείρει φόβους για ναυτική σύγκρουση μεταξύ των δύο συμμάχων του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο Πέλαγος.
Αυτό αναφέρει νέα ανάλυση του Guardian, η οποία επισημαίνει ότι η κλιμάκωση της διαμάχης των συμμάχων του ΝΑΤΟ, Ελλάδας και Τουρκίας, έχει παρασύρει πολλούς γείτονες και κινδυνεύσει να ξεφύγει από τον έλεγχο.
Η κρίση έχει ενταθεί τους τελευταίους μήνες με τον Γάλλο πρόεδρο, Emmanuel Macron, να καλεί όσους βρίσκονται εντός της ΕΕ να αντιταχθούν στην αυξανόμενη στρατιωτική εξωτερική πολιτική της Τουρκίας, ενώ διακηρύττει ότι η Τουρκία δεν μπορεί πλέον να θεωρηθεί εταίρος στη Μεσόγειο.
Έχει προσφέρει γαλλική στρατιωτική υποστήριξη στον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, συμπεριλαμβανομένης της πιθανής πώλησης 18 αεριωθούμενων Ραφάλ.
Το ζήτημα ήταν στην ημερήσια διάταξη της συνάντησης της ομάδας Med7 ηγετών της νότιας Μεσογείου στο γαλλικό νησί της Κορσικής την Πέμπτη και θα συζητηθεί ξανά στη συνεδρίαση του Συμβουλίου της ΕΕ στις 23 Σεπτεμβρίου, η οποία θα συζητήσει την επιβολή σοβαρών κυρώσεων στον ήδη αγωνιζόμενο τουρκικό τραπεζικό τομέα.
Η Γερμανία, ο κύριος μεσολαβητής μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, διερευνά μια ενισχυμένη τελωνειακή ένωση μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ για να ηρεμήσει τη διαμάχη, η οποία επιδεινώθηκε από τεράστιες ανακαλύψεις υδρογονανθράκων την τελευταία δεκαετία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Τουρκία έχει επιδιώξει εδώ και καιρό μια ευρύτερη τελωνειακή ένωση με την ΕΕ, και παρόλο που η Ελλάδα μπορεί να θεωρήσει μια τέτοια προσφορά ως ανταμοιβή στον εκφοβισμό, η Γερμανία πιστεύει ότι χρειάζονται τόσο καρότα όσο και μαστίγια για να πείσει την Τουρκία να αλλάξει τη στρατηγική της.
Ωστόσο, η Γερμανία προειδοποιεί επίσης τον πρόεδρο της Τουρκίας, Recep Tayyip Erdoğan, ότι η τρέχουσα μονομερής στρατηγική του θα οδηγήσει σε εμπορικό αδιέξοδο, καθώς καμία ιδιωτική εταιρεία φυσικού αερίου δεν πρόκειται να ζητήσει συνεργασία με την Τουρκία εάν προσπαθεί να εκμεταλλευτεί παράνομες αξιώσεις σε αποθέματα φυσικού αερίου.
Η κλίμακα των αποθεμάτων και οι τουρκικές φιλοδοξίες, πέρυσι ώθησαν το Ισραήλ, την Αίγυπτο, την Ελλάδα, την Κύπρο, την Ιταλία, την Ιορδανία και την Παλαιστινιακή Αρχή να δημιουργήσουν ένα φόρουμ East Med Gas για την κατάρτιση κοινού σχεδίου για την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου στην περιοχή.
Η Γαλλία θα ήθελε επίσης να συμμετάσχει, και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που επίσης πολεμούν έναντι της τουρκικής επέμβασης στη Λιβύη, είναι υποστηρικτής, δημιουργώντας έναν επιβλητικό αντι-τουρκικό ιστό.
Η Τουρκία υποστηρίζει ότι η Ελλάδα διεκδικεί το Αιγαίο ως οικονομικά καθαρά ελληνική επικράτεια, παρόλο που η Τουρκία έχει μεγαλύτερο μήκος ακτών.
Ορισμένοι Τούρκοι αναλυτές, όπως ο Cem Gürdeniz, πρώην ναύαρχος, το βλέπουν ως το γεωπολιτικό ζήτημα του 21ου αιώνα και την ευκαιρία να αμφισβητήσουν τους συμβιβασμούς που έγιναν πριν από έναν αιώνα εν μέσω της κατάρρευσης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.
«Υπερασπίζουμε την μπλε πατρίδα μας», λέει.
«Είναι ένα αμυντικό δόγμα αφού η Ελλάδα άρπαξε την υφαλοκρηπίδα μας.
Αυτό αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη γεωστρατηγική πρόκληση του αιώνα».
Ο Macron έχει ήδη αυξήσει την παρουσία του γαλλικού ναυτικού στη θάλασσα και ζήτησε την απόσυρση του τουρκικού αναγνωριστικού πλοίου Oruç Reis, συνοδευόμενο από τουρκικά ναυτικά πλοία.
Το πλοίο πραγματοποιεί σεισμικές έρευνες στα ελληνικά ύδατα νότια της Κύπρου.
Μια κρίσιμη στιγμή μπορεί να έρθει στις 12 Σεπτεμβρίου, όταν η τουρκική Navtex για τον Oruç Reis πρόκειται να λήξει.
Εάν επεκταθεί, αυξάνεται ο κίνδυνος ναυτικής σύγκρουσης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, δύο εταίρων του ΝΑΤΟ είτε από ατύχημα είτε από σχεδιασμό.
Ο φόβος ότι η σύγκρουση θα μπορούσε να ξεφύγει από τον έλεγχο οδήγησε σε επείγουσα αναζήτηση για έναν ουδέτερο διαιτητή και μια συμφωνημένη ατζέντα για συνομιλίες.
Η προσπάθεια του ΝΑΤΟ να ξεκινήσει τεχνικές συνομιλίες καθυστέρησε αφού η Ελλάδα αντιτάχθηκε.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, επέμεινε ότι οι συνομιλίες θα ξεκινήσουν μόνο όταν σταματήσουν οι απειλές.
Στη συνέχεια, πέταξε στη Νέα Υόρκη για να ζητήσει τη βοήθεια του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, António Guterres.
Οι παράλληλες προσπάθειες διαμεσολάβησης από την ΕΕ, μέσω της γερμανικής προεδρίας, είχαν αρχίσει να σημειώνουν πρόοδο.
Κατόπιν αιτήματος της γερμανικής καγκελάριου, Angela Merkel, ο Erdogan σταμάτησε τις τουρκικές εξερευνητικές δραστηριότητες κοντά στην Κύπρο τον περασμένο μήνα, συνεχίζοντας μόνο όταν η Ελλάδα ανακοίνωσε συμφωνία με την Αίγυπτο παρόμοια με εκείνη που υπέγραψε η Τουρκία και η Λιβύη τον περασμένο Νοέμβριο.
Η μεσολάβηση της Γερμανίας παρεμποδίστηκε από τις τουρκικές προειδοποιήσεις ότι η ΕΕ πρέπει να είναι αμερόληπτη και όχι προκατειλημμένη έναντι των υπαρχόντων μελών της ΕΕ, της Ελλάδας και της Κύπρου.
Ο Τούρκος πρέσβης στο Ηνωμένο Βασίλειο, Ümit Yalçın, επιμένει ότι η χώρα του είναι ειλικρινής στην αναζήτηση συνομιλιών με την Ελλάδα.
Η λύση είναι δύσκολη, καθώς και οι δύο πλευρές έχουν νόμιμους ισχυρισμούς και το δίκαιο της θάλασσας, εγγενώς περίπλοκο, ερμηνεύεται διαφορετικά από την Ελλάδα και την Τουρκία, με αποτέλεσμα οι δύο πλευρές να δημοσιεύουν εντελώς αντιφατικούς χάρτες που να δείχνουν την έκταση της υφαλοκρηπίδας τους και ως εκ τούτου τις οικονομικές αποκλειστικές ζώνες.
Η σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας (Unclos), που υπογράφηκε από 167 κράτη αλλά όχι από την Τουρκία, θέτει τα όρια των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών βάσει της υφαλοκρηπίδας μιας χώρας.
Με αυτή έχουν επιλυθεί 300 παρόμοιες θαλάσσιες διαφορές παγκοσμίως.
Η σύμβαση επιτρέπει επίσης σε νησιά που κατοικούνται και είναι οικονομικά βιώσιμα να έχουν αποκλειστικές οικονομικές ζώνες.
Η Ελλάδα, μέσω της ιδιοκτησίας της για τα 12 διάσπαρτα ελληνικά νησιά στα Δωδεκάνησα, μπορεί να διεκδικήσει ουσιαστικά τα δικαιώματα εξερεύνησης.
Το μικροσκοπικό νησί Καστελόριζο, μόλις 1,2 μίλια (2 χιλιόμετρα) από την τουρκική ακτή και 300 μίλια (500 χιλιόμετρα) από την ελληνική ηπειρωτική χώρα, είναι υπό ελληνική κατοχή, αλλά τον περασμένο αιώνα ήταν στα χέρια της Τουρκίας, της Ιταλίας και της Γερμανίας, αλλά είχε υπάρξει και ως βρετανικό προτεκτοράτο.
Μερίδα των αναλυτών εκτιμά ότι στην πράξη το διεθνές δικαστήριο της Χάγης, το οποίο ενεργεί ως όργανο διαιτησίας, ενδέχεται να μην υποστηρίζει τη μαξιμαλιστική θέση της Ελλάδας.
«Κατά την επίλυση της διαφοράς, το πρωταρχικό ερώτημα θα ήταν εάν τα νησιά έχουν την ίδια θαλάσσια περιοχή με τα ηπειρωτικά εδάφη», έγραψε ο Yunus Emre Açıkgönül, πρώην Τούρκος διπλωμάτης και ειδικός στο ναυτικό δίκαιο.
«Η Τουρκία θέλει να αγνοήσει τα ελληνικά νησιά από τον ορισμό της ΑΟΖ, ενώ η Ελλάδα θα ήθελε να δώσει πλήρη βαρύτητα σε αυτά τα νησιά.
Δεν υπάρχει σαφής απάντηση σε αυτές τις ερωτήσεις.
Η απάντηση που πρέπει να δοθεί για τα νησιά είναι ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα στην ιστορία του νόμου περί ορισμού των θαλάσσιων συνόρων, αναφέρει ο ίδιος.
Ωστόσο, αναφέρει ότι η νομολογία δείχνει παράγοντες όπως το μέγεθος, η κατάσταση και η τοποθεσία ενός νησιού και η απόστασή του από την ηπειρωτική χώρα πρέπει να ληφθούν υπόψη.
Είναι απίθανο, για παράδειγμα, η διαιτησία να δικαιολογήσει το Καστελόριζο να επεκτείνει την αποκλειστική ελληνική οικονομική ζώνη από τη Ρόδο, άλλα 80 μίλια (125 χλμ.) ανατολικά, στερώντας από την Τουρκία 400.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα υδάτων.
Το να καθίσει η Τουρκία στο τραπέζι της διαιτησίας θα ήταν δύσκολο, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος το μεγαλύτερο μέρος του Αιγαίου να παραμείνει ελληνικό.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος, σύμφωνα με την Guardian είναι ότι η σύγκρουση, η οποία είναι για το αέριο και ικανή να διευθετηθεί από χαρτογράφους, καθοδηγείται από τον Erdogan και την Ισλαμική Οθωμανική ιδεολογία, κυρίως λόγω της εσωτερικής πολιτικής αδυναμίας του.
Οι θεωρητικοί της γαλάζιας πατρίδας ισχυρίζονται ότι τα προβλήματα της Τουρκίας προέρχονται από άδικη μεταχείριση από παλαιές αποικιακές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένου του φιλο-Έλληνα πρώην πρωθυπουργού της Βρετανίας, David Lloyd George.
Οι υποστηρικτές του Erdogan υποστηρίζουν ότι σε ένα σημείο ιστορικής αδυναμίας και χωρίς ναυτικό, η Τουρκία αναγκάστηκε να υπογράψει τη συνθήκη των Σεβρών το 1920, και την ανεπαρκή αναθεώρησή της στη συνθήκη της Λωζάνης το 1923.
Αυτό άφησε την Τουρκία στην πραγματικότητα παγιδευμένη ως μια παράκτια δύναμη, παρόλο που έχει περίπου 5.000 μίλια ακτών.
Παράλληλα, η ανησυχία στις γαλλικές πολιτικές τάξεις για τη συνολική πολιτική κατεύθυνση της Τουρκίας αυξάνεται.
Ο Jacques Attali, ο οποίος ήταν σύμβουλος του πρώην Γάλλου προέδρου François Mitterrand, δήλωσε πρόσφατα: «Πρέπει να ακούσουμε τι λέει η Τουρκία, να την πάρουμε πολύ σοβαρά και να είμαστε έτοιμοι να δράσουμε με κάθε τρόπο.
Εάν οι προκάτοχοί μας είχαν λάβει σοβαρά υπόψη τις ομιλίες του Führer από το 1933 έως το 1936, θα μπορούσαν να είχαν εμποδίσει αυτό το τέρας να δυναμώσει και να κάνει ό, τι έκανε».
Ο πρώην Γάλλος απεσταλμένος του ΟΗΕ Gérard Araud έβαλε επίσης την τουρκική συμπεριφορά σε ιστορικό πλαίσιο.
Έγραψε: «Η Ρωσία, η Κίνα και η Τουρκία είναι ρεβιζιονιστικές δυνάμεις που δεν δέχονται ένα status quo βασισμένο σε μια παγκόσμια τάξη που καθορίστηκε σε μεγάλο βαθμό από τη Δύση το 1945 και το 1991.
Αισθάνονται καταπιεσμένοι από μια νέα παγκόσμια ισορροπία ισχύος και από την πολιτική των ΗΠΑ.
Πού θα σταματήσουν;
Τι πρέπει να κάνουν οι Ευρωπαίοι;»
Ο Macron το έθεσε σε ένα συνέδριο στο Λουγκάνο: «Πρέπει να δημιουργήσουμε το Pax Mediterranea γιατί βλέπουμε μια αυτοκρατορική περιφερειακή δύναμη να επιστρέφει με μερικές φαντασιώσεις της ιστορίας της και αναφέρομαι ουσιαστικά στην Τουρκία».
Η Τουρκία κατηγορεί τη Γαλλία για υστερία, ενώ ισχυρίζεται ότι η Γαλλία αισθάνεται αποτυχημένη από την τουρκική επέμβαση στη Λιβύη στις αρχές του 2020 για την προστασία της αναγνωρισμένης από τον ΟΗΕ κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας στην Τρίπολη.
Στη συνέχεια, η Τουρκία εκμεταλλεύτηκε την την πολιτική ευπάθεια του GNA, για να πείσει τον πρωθυπουργό της, Fayez al-Serraj, για την υπογραφή μιας νέας διμερούς ναυτικής συνθήκης.
Η συνθήκη και οι σχετικοί χάρτες έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τα προηγούμενα ελληνικά και κυπριακά δικαιώματα για γεωτρήσεις, πράγμα που αγνοεί την ύπαρξη της Κρήτης.
Ο Erdogan χαιρέτισε τη συμφωνία ως την αντιστροφή της Συνθήκης των Σεβρών και την αρχή μιας νέας τάξης.
Τους επόμενους μήνες θα φανεί αν έχει δίκιο και αν η ένταση επιλυθεί διπλωματικά ή στρατιωτικά.
www.bankingnews.gr
Το Bloomberg τονίζει ότι οι απειλές του Macron στον Erdogan δεν πιάνουν τόπο και ότι πρέπει να αναλάβει δράση η καγκελάριος Merkel.
Η Wall Street Journal μάλιστα σημειώνει ότι ενδεχόμενη πολεμική σύρραξη παραμένει μία πραγματική πιθανότητα.
Όπως τονίζει ο Guardian, ακόμη και η Χάγη δεν ξέρει ποιος έχει δίκιο στην Ανατολική Μεσόγειο.
Εάν δεν λυθεί το ελληνοτουρκικό διπλωματικά, τότε θα γίνει μέσω πολεμικής σύρραξης.
Βloomberg: Οι απειλές Macron σε Erdogan… δεν πιάνουν, ας αναλάβει η Merkel
Για τον Emmanuel Macron, η στιγμή της αλήθειας πλησιάζει με γοργούς ρυθμούς.
Ο Γάλλος πρόεδρος έχει καταφερθεί και πάλι ρητορικά κατά του Τούρκου ομολόγου του για την κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο.
Αλλά τα λόγια δεν πρόκειται να σπάσουν τα κόκαλα του Recep Tayyip Erdogan και ο Macron θα αγωνιστεί να οικοδομήσει μια διεθνή συναίνεση για να αναγκάσει μια τουρκική υποχώρηση, αναφέρει νέα ανάλυση του Bloomberg.
Οι λεκτικές βολές του Γάλλου ηγέτη έχουν ήδη χάσει ένα συγκεκριμένο ζήτημα.
Στη συγκέντρωση της Πέμπτης στην Κορσική των ηγετών του λεγόμενου MED7 - Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Κύπρος και Μάλτα - ο Macron κάλεσε τις ευρωπαϊκές χώρες να καθιερώσουν «κόκκινες γραμμές» για τις τουρκικές προκλήσεις.
Αλλά το έχουμε ήδη ακούσει.
Πράγματι, πριν από λίγες εβδομάδες, ο Macron ισχυριζόταν ότι είχε ήδη σχεδιάσει αυτές τις κόκκινες γραμμές και καυχιέται ότι η Τουρκία θα σέβεται τις ενέργειες και όχι τα λόγια.
Αλλά οι μέχρι τώρα ενέργειές του - είτε συμμετέχουν σε στρατιωτικές ασκήσεις στα ταραγμένα νερά είτε φιλοξενούν συνόδους κορυφής - κέρδισαν μόνο περισσότερη περιφρόνηση στην Άγκυρα.
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, χωρίς καθυστέρηση απάντησε στον Γάλλο πρόεδρο με ένα δικό του enfilade: ο Macron θα πρέπει να σταματήσει να προσπαθεί «να δώσει μαθήματα μιλώντας με τα παλιά αποικιακά αντανακλαστικά του».
Και η Τουρκία πραγματοποίησε στρατιωτικές ασκήσεις στη βόρεια Κύπρο την περασμένη εβδομάδα, με την ονομασία «Μεσογειακή καταιγίδα».
Αυτό αφήνει στον Macron δύο επιλογές: κλιμάκωση ή σιωπή.
Μπορεί να στείλει περισσότερα γαλλικά πολεμικά πλοία σε νερά που έχουν ήδη γεμίσει με ναυτική δραστηριότητα (και οι Ρώσοι εμφανίστηκαν).
Αλλά είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι αυτό θα αναγκάσει τον Erdogan να ανακαλέσει τα ναυτικά και εξερευνητικά του πλοία.
Η Γαλλία δεν μπορεί να ελπίζει σε στρατιωτική υποστήριξη από τους εταίρους του ΝΑΤΟ εναντίον ενός άλλου εταίρου.
Αν και οι ΗΠΑ έχουν χαλαρώσει το μακροχρόνιο αμερικανικό εμπάργκο στις πωλήσεις όπλων στην Κύπρο, δεν είναι πιθανό να υποστηρίξουν αυστηρότερα μέτρα εναντίον του Erdogan, ο οποίος έχει καλές σχέσεις με τον πρόεδρο Donald Trump.
Την ίδια ώρα, οι Έλληνες και οι Κύπριοι θα κουραστούν σύντομα από τις γαλλικές εκφράσεις αλληλεγγύης και η Άγκυρα μπορεί να διασκεδάσει με το Παρίσι.
Και τι γίνεται με το Βερολίνο;
Η Γερμανία κατέχει επί του παρόντος την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ και η καγκελάριος Angela Merkel προσπαθεί να βρει λύση μέσω διαπραγματεύσεων στη διαμάχη μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας.
Αν και η ΕΕ έχει προειδοποιήσει για πιθανές κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας, φαίνεται απρόθυμη να τις επιβάλει.
Ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών H. Maas έχει καταστήσει σαφές ότι οι στρατιωτικές ασκήσεις δεν βοηθούν.
Παρά την παρουσία έξι άλλων Ευρωπαίων ηγετών στην Κορσική, η Γαλλία είναι μόνη μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων που θέλει να αντιμετωπίσει την Τουρκία.
Και ο Macron έχει άλλες κρίσεις που απαιτούν την προσοχή του.
Στη χώρα του, τα κρούσματα κορωνοϊού αυξάνονται ανησυχητικά, υπενθυμίζοντας την κακή διαχείριση της πανδημίας.
Το σχέδιο οικονομικής τόνωσης, που ονομάστηκε «France Relaunch» και παρουσιάστηκε την περασμένη εβδομάδα, είναι ένα στοίχημα 100 δισ. ευρώ.
Επίσης, στο εξωτερικό, υπάρχουν και άλλες κρίσεις που πρέπει να αντιμετωπίσει: οι δεσμεύσεις του για διάσωση των Λιβάνων από τους πολιτικούς και η πολιτική αναταραχή στο Μάλι.
Υπό τις συνθήκες, ο πρόεδρος θα ήταν συνετό να κρατήσει τη ρητορική χαμηλά στη διαμάχη της Ανατολικής Μεσογείου και να αφήσει τη συζήτηση στην καγκελάριο.
Wall Street Journal: Ο πόλεμος Ελλάδας και Τουρκίας παραμένει πραγματική πιθανότητα
Στην ελληνοτουρκική ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο αναφέρεται δημοσίευμα της Wall Street Journal με τίτλο «Αντιπαράθεση στη Μεσόγειο» και υπότιλοι «δύο σύμμαχοι του ΝΑΤΟ μπορούν να οδηγηθούν σε πόλεμο λόγω μιας διαμάχης για τη θάλασσα».
Στο δημοσίευμα αναφέρεται ότι η θερμοκρασία στο Αιγαίο έχει φτάσει σε «σημείο βρασμού».
«Η διαμάχη του Τούρκου προέδρου Rejep Tayyip Erdogan με την Ελλάδα μπορεί να επιλυθεί μέσω της διπλωματίας.
Το ερώτημα είναι αν ο Erdogan θέλει να διαπραγματευτεί ή απλά θέλει να επιδείξει την δύναμη της Τουρκίας» επισημαίνεται.
«Οι διαμάχες για τις περιοχές γύρω από τις τουρκικές ακτές και αρκετά κοντινά ελληνικά νησιά υπήρχαν πριν να έρθει στην εξουσία ο Erdogan αλλά η αυξανόμενη επιθετικότητα έχει προκαλέσει τον τελευταίο γύρο της έντασης.
Μονομερώς διεκδικεί μεγάλα κομμάτια κυριαρχίας για την Τουρκία και έχει κλιμακώσει στέλνοντας ερευνητικά πλοία σε αμφισβητούμενες περιοχές με τη στήριξη του ναυτικού.
Κάθε πλευρά έχει τα δικά της νόμιμα επιχειρήματα αλλά η Άγκυρα δικαιολογεί την άσχημη συμπεριφορά της με εθνικιστική ρητορική» προστίθεται στο άρθρο.
Η WSJ θυμίζει τη δήλωση του Erdogan ότι «είτε θα καταλάβουν τη γλώσσα της πολιτικής και της διπλωματίας είτε θα το καταλάβουν στο πεδίο με επώδυνες συνέπειες» και παρατηρεί ότι «ενώ ηγέτες χρησιμοποιούν συνήθως τέτοια ρητορική για εχθρούς, ο Erdogan απειλεί έναν σύμμαχο στο ΝΑΤΟ».
«Η συμμαχία ήλπιζε ότι οι σχέσεις ανάμεσα στην Ελλαδα και την Τουρκία θα βελτιωνόταν με την ένταξή τους το 1952 αλλά οι δύο χώρες έχουν έρθει κοντά στον πόλεμο τρεις φορές από τη δεκαετία του '70.
Η ένταση επιδεινώθηκε όταν εντοπίστηκε φυσικό αέριο στην ανατολική Μεσόγειο τα τελευταία χρόνια» συνεχίζει το άρθρο.
«Η στρατιωτική σύγκρουση ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία παραμένει μια λιγότερο πιθανή αλλά πραγματική πιθανότητα.
Το ΝΑΤΟ προσπάθησε να οργανώσει συνομιλίες αλλά η Ελλάδα λέει ότι δεν θα συμμετάσχει μέχρι η Τουρκία να αποσύρει όλα τα πολεμικά πλοία από τις αμφισβητούμενες περιοχές.
Αυτές οι δυσκολίες προκάλεσαν το ξέσπασμα το Σαββατοκύριακο του Erdogan, ο οποιος αντιμετωπίζει την διαμάχη αυτή ως κάτι περισσότερο από ό,τι για τα αβέβαια ενεργειακά αποθέματα».
Η WSJ υπενθυμίζει ότι η δημοτικότητα του Erdogan έχει υποχωρήσει εν μέσω των οικονομικών προβλημάτων της Τουρκίας «αλλά μια σκληρή στάση στην ανατολική Μεσόγειο προκαλεί στήριξη σε όλο το φάσμα του πολιτικού συστήματος της Τουρκίας.
Η Άγκυρα έχει επενδύσει κατά βάση στις ναυτικές της φιλοδοξίες με ένα αεροπλανοφόρο να ετοιμάζεται να βγει στη θάλασσα τον επόμενο χρόνο.
Η Ελλάδα από την πλευρά της έχει ανακοινώσει χρήματα για εξοπλιστικά προγράμματα αλλά θα απαιτηθούν χρόνια για να έχουν αποτέλεσμα».
«Στο παρελθόν ΗΠΑ και Ευρώπη έχουν εργαστεί από κοινού προκειμένου να διαχειριστούν τις εντάσεις στην περιοχή.
Αυτή τη φορά η Ουάσινγκτον έχει καλέσει σε διάλογο αλλά η Ευρώπη το μεταθέτει.
Οι Βρυξέλλες παραμένουν διαιρεμένες -με τη Γαλλία να κλιμακώνει σε συμβολικό επίεδο απέναντι στην Τουρκία και τη Γερμανία να προσπαθεί να παίξει το ρόλο του δίκαιου διαμεσολαβητή- και οι προσπάθειές της δεν θα έχουν αποτέλεσμα χωρίς το οικονομικό και στρατιωτικό βάρος των ΗΠΑ» προστίθεται στο άρθρο.
«Η Τουρκία αποτελεί έναν στρατηγικά σημαντικό μέλος του ΝΑΤΟ κυρίως στην Μαύρη Θάλασσα αλλά οι απειλες προς άλλο σύμμαχο απαιτούν απάντηση.
Αν ο Erdogan χρησιμοποιήσει δύναμη ή απειλεί να ανοίξει την "κάνουλα" με τους μετανάστες για την Ευρώπη, Ουάσινγκτον και Βρυξέλλες θα πρέπει να δώσουν ενιαία απάντηση» τονίζει η WSJ.
Guardian: Ακόμη και η Χάγη δεν ξέρει ποιος έχει δίκιο στην Ανατολική Μεσόγειο – Εάν δεν λυθεί το ελληνοτουρκικό διπλωματικά… θα γίνει πολεμικά
Μια ολοένα και πιο έντονη αντιπαράθεση σχετικά με την πρόσβαση στα αποθέματα φυσικού αερίου έχει μετατρέψει τη διαμάχη μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, η οποία κάποτε ήταν κατά κύριο λόγο για την Κύπρο, σε μία παγίδα που έχουν πέσει μέσα και η Λιβύη, το Ισραήλ, η Αίγυπτος και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Επίσης, τροφοδοτεί άλλα πολιτικά ζητήματα στη Μεσόγειο και έχει εγείρει φόβους για ναυτική σύγκρουση μεταξύ των δύο συμμάχων του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο Πέλαγος.
Αυτό αναφέρει νέα ανάλυση του Guardian, η οποία επισημαίνει ότι η κλιμάκωση της διαμάχης των συμμάχων του ΝΑΤΟ, Ελλάδας και Τουρκίας, έχει παρασύρει πολλούς γείτονες και κινδυνεύσει να ξεφύγει από τον έλεγχο.
Η κρίση έχει ενταθεί τους τελευταίους μήνες με τον Γάλλο πρόεδρο, Emmanuel Macron, να καλεί όσους βρίσκονται εντός της ΕΕ να αντιταχθούν στην αυξανόμενη στρατιωτική εξωτερική πολιτική της Τουρκίας, ενώ διακηρύττει ότι η Τουρκία δεν μπορεί πλέον να θεωρηθεί εταίρος στη Μεσόγειο.
Έχει προσφέρει γαλλική στρατιωτική υποστήριξη στον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, συμπεριλαμβανομένης της πιθανής πώλησης 18 αεριωθούμενων Ραφάλ.
Το ζήτημα ήταν στην ημερήσια διάταξη της συνάντησης της ομάδας Med7 ηγετών της νότιας Μεσογείου στο γαλλικό νησί της Κορσικής την Πέμπτη και θα συζητηθεί ξανά στη συνεδρίαση του Συμβουλίου της ΕΕ στις 23 Σεπτεμβρίου, η οποία θα συζητήσει την επιβολή σοβαρών κυρώσεων στον ήδη αγωνιζόμενο τουρκικό τραπεζικό τομέα.
Η Γερμανία, ο κύριος μεσολαβητής μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, διερευνά μια ενισχυμένη τελωνειακή ένωση μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ για να ηρεμήσει τη διαμάχη, η οποία επιδεινώθηκε από τεράστιες ανακαλύψεις υδρογονανθράκων την τελευταία δεκαετία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Τουρκία έχει επιδιώξει εδώ και καιρό μια ευρύτερη τελωνειακή ένωση με την ΕΕ, και παρόλο που η Ελλάδα μπορεί να θεωρήσει μια τέτοια προσφορά ως ανταμοιβή στον εκφοβισμό, η Γερμανία πιστεύει ότι χρειάζονται τόσο καρότα όσο και μαστίγια για να πείσει την Τουρκία να αλλάξει τη στρατηγική της.
Ωστόσο, η Γερμανία προειδοποιεί επίσης τον πρόεδρο της Τουρκίας, Recep Tayyip Erdoğan, ότι η τρέχουσα μονομερής στρατηγική του θα οδηγήσει σε εμπορικό αδιέξοδο, καθώς καμία ιδιωτική εταιρεία φυσικού αερίου δεν πρόκειται να ζητήσει συνεργασία με την Τουρκία εάν προσπαθεί να εκμεταλλευτεί παράνομες αξιώσεις σε αποθέματα φυσικού αερίου.
Η κλίμακα των αποθεμάτων και οι τουρκικές φιλοδοξίες, πέρυσι ώθησαν το Ισραήλ, την Αίγυπτο, την Ελλάδα, την Κύπρο, την Ιταλία, την Ιορδανία και την Παλαιστινιακή Αρχή να δημιουργήσουν ένα φόρουμ East Med Gas για την κατάρτιση κοινού σχεδίου για την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου στην περιοχή.
Η Γαλλία θα ήθελε επίσης να συμμετάσχει, και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που επίσης πολεμούν έναντι της τουρκικής επέμβασης στη Λιβύη, είναι υποστηρικτής, δημιουργώντας έναν επιβλητικό αντι-τουρκικό ιστό.
Η Τουρκία υποστηρίζει ότι η Ελλάδα διεκδικεί το Αιγαίο ως οικονομικά καθαρά ελληνική επικράτεια, παρόλο που η Τουρκία έχει μεγαλύτερο μήκος ακτών.
Ορισμένοι Τούρκοι αναλυτές, όπως ο Cem Gürdeniz, πρώην ναύαρχος, το βλέπουν ως το γεωπολιτικό ζήτημα του 21ου αιώνα και την ευκαιρία να αμφισβητήσουν τους συμβιβασμούς που έγιναν πριν από έναν αιώνα εν μέσω της κατάρρευσης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.
«Υπερασπίζουμε την μπλε πατρίδα μας», λέει.
«Είναι ένα αμυντικό δόγμα αφού η Ελλάδα άρπαξε την υφαλοκρηπίδα μας.
Αυτό αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη γεωστρατηγική πρόκληση του αιώνα».
Ο Macron έχει ήδη αυξήσει την παρουσία του γαλλικού ναυτικού στη θάλασσα και ζήτησε την απόσυρση του τουρκικού αναγνωριστικού πλοίου Oruç Reis, συνοδευόμενο από τουρκικά ναυτικά πλοία.
Το πλοίο πραγματοποιεί σεισμικές έρευνες στα ελληνικά ύδατα νότια της Κύπρου.
Μια κρίσιμη στιγμή μπορεί να έρθει στις 12 Σεπτεμβρίου, όταν η τουρκική Navtex για τον Oruç Reis πρόκειται να λήξει.
Εάν επεκταθεί, αυξάνεται ο κίνδυνος ναυτικής σύγκρουσης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, δύο εταίρων του ΝΑΤΟ είτε από ατύχημα είτε από σχεδιασμό.
Ο φόβος ότι η σύγκρουση θα μπορούσε να ξεφύγει από τον έλεγχο οδήγησε σε επείγουσα αναζήτηση για έναν ουδέτερο διαιτητή και μια συμφωνημένη ατζέντα για συνομιλίες.
Η προσπάθεια του ΝΑΤΟ να ξεκινήσει τεχνικές συνομιλίες καθυστέρησε αφού η Ελλάδα αντιτάχθηκε.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, επέμεινε ότι οι συνομιλίες θα ξεκινήσουν μόνο όταν σταματήσουν οι απειλές.
Στη συνέχεια, πέταξε στη Νέα Υόρκη για να ζητήσει τη βοήθεια του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, António Guterres.
Οι παράλληλες προσπάθειες διαμεσολάβησης από την ΕΕ, μέσω της γερμανικής προεδρίας, είχαν αρχίσει να σημειώνουν πρόοδο.
Κατόπιν αιτήματος της γερμανικής καγκελάριου, Angela Merkel, ο Erdogan σταμάτησε τις τουρκικές εξερευνητικές δραστηριότητες κοντά στην Κύπρο τον περασμένο μήνα, συνεχίζοντας μόνο όταν η Ελλάδα ανακοίνωσε συμφωνία με την Αίγυπτο παρόμοια με εκείνη που υπέγραψε η Τουρκία και η Λιβύη τον περασμένο Νοέμβριο.
Η μεσολάβηση της Γερμανίας παρεμποδίστηκε από τις τουρκικές προειδοποιήσεις ότι η ΕΕ πρέπει να είναι αμερόληπτη και όχι προκατειλημμένη έναντι των υπαρχόντων μελών της ΕΕ, της Ελλάδας και της Κύπρου.
Ο Τούρκος πρέσβης στο Ηνωμένο Βασίλειο, Ümit Yalçın, επιμένει ότι η χώρα του είναι ειλικρινής στην αναζήτηση συνομιλιών με την Ελλάδα.
Η λύση είναι δύσκολη, καθώς και οι δύο πλευρές έχουν νόμιμους ισχυρισμούς και το δίκαιο της θάλασσας, εγγενώς περίπλοκο, ερμηνεύεται διαφορετικά από την Ελλάδα και την Τουρκία, με αποτέλεσμα οι δύο πλευρές να δημοσιεύουν εντελώς αντιφατικούς χάρτες που να δείχνουν την έκταση της υφαλοκρηπίδας τους και ως εκ τούτου τις οικονομικές αποκλειστικές ζώνες.
Η σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας (Unclos), που υπογράφηκε από 167 κράτη αλλά όχι από την Τουρκία, θέτει τα όρια των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών βάσει της υφαλοκρηπίδας μιας χώρας.
Με αυτή έχουν επιλυθεί 300 παρόμοιες θαλάσσιες διαφορές παγκοσμίως.
Η σύμβαση επιτρέπει επίσης σε νησιά που κατοικούνται και είναι οικονομικά βιώσιμα να έχουν αποκλειστικές οικονομικές ζώνες.
Η Ελλάδα, μέσω της ιδιοκτησίας της για τα 12 διάσπαρτα ελληνικά νησιά στα Δωδεκάνησα, μπορεί να διεκδικήσει ουσιαστικά τα δικαιώματα εξερεύνησης.
Το μικροσκοπικό νησί Καστελόριζο, μόλις 1,2 μίλια (2 χιλιόμετρα) από την τουρκική ακτή και 300 μίλια (500 χιλιόμετρα) από την ελληνική ηπειρωτική χώρα, είναι υπό ελληνική κατοχή, αλλά τον περασμένο αιώνα ήταν στα χέρια της Τουρκίας, της Ιταλίας και της Γερμανίας, αλλά είχε υπάρξει και ως βρετανικό προτεκτοράτο.
Μερίδα των αναλυτών εκτιμά ότι στην πράξη το διεθνές δικαστήριο της Χάγης, το οποίο ενεργεί ως όργανο διαιτησίας, ενδέχεται να μην υποστηρίζει τη μαξιμαλιστική θέση της Ελλάδας.
«Κατά την επίλυση της διαφοράς, το πρωταρχικό ερώτημα θα ήταν εάν τα νησιά έχουν την ίδια θαλάσσια περιοχή με τα ηπειρωτικά εδάφη», έγραψε ο Yunus Emre Açıkgönül, πρώην Τούρκος διπλωμάτης και ειδικός στο ναυτικό δίκαιο.
«Η Τουρκία θέλει να αγνοήσει τα ελληνικά νησιά από τον ορισμό της ΑΟΖ, ενώ η Ελλάδα θα ήθελε να δώσει πλήρη βαρύτητα σε αυτά τα νησιά.
Δεν υπάρχει σαφής απάντηση σε αυτές τις ερωτήσεις.
Η απάντηση που πρέπει να δοθεί για τα νησιά είναι ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα στην ιστορία του νόμου περί ορισμού των θαλάσσιων συνόρων, αναφέρει ο ίδιος.
Ωστόσο, αναφέρει ότι η νομολογία δείχνει παράγοντες όπως το μέγεθος, η κατάσταση και η τοποθεσία ενός νησιού και η απόστασή του από την ηπειρωτική χώρα πρέπει να ληφθούν υπόψη.
Είναι απίθανο, για παράδειγμα, η διαιτησία να δικαιολογήσει το Καστελόριζο να επεκτείνει την αποκλειστική ελληνική οικονομική ζώνη από τη Ρόδο, άλλα 80 μίλια (125 χλμ.) ανατολικά, στερώντας από την Τουρκία 400.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα υδάτων.
Το να καθίσει η Τουρκία στο τραπέζι της διαιτησίας θα ήταν δύσκολο, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος το μεγαλύτερο μέρος του Αιγαίου να παραμείνει ελληνικό.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος, σύμφωνα με την Guardian είναι ότι η σύγκρουση, η οποία είναι για το αέριο και ικανή να διευθετηθεί από χαρτογράφους, καθοδηγείται από τον Erdogan και την Ισλαμική Οθωμανική ιδεολογία, κυρίως λόγω της εσωτερικής πολιτικής αδυναμίας του.
Οι θεωρητικοί της γαλάζιας πατρίδας ισχυρίζονται ότι τα προβλήματα της Τουρκίας προέρχονται από άδικη μεταχείριση από παλαιές αποικιακές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένου του φιλο-Έλληνα πρώην πρωθυπουργού της Βρετανίας, David Lloyd George.
Οι υποστηρικτές του Erdogan υποστηρίζουν ότι σε ένα σημείο ιστορικής αδυναμίας και χωρίς ναυτικό, η Τουρκία αναγκάστηκε να υπογράψει τη συνθήκη των Σεβρών το 1920, και την ανεπαρκή αναθεώρησή της στη συνθήκη της Λωζάνης το 1923.
Αυτό άφησε την Τουρκία στην πραγματικότητα παγιδευμένη ως μια παράκτια δύναμη, παρόλο που έχει περίπου 5.000 μίλια ακτών.
Παράλληλα, η ανησυχία στις γαλλικές πολιτικές τάξεις για τη συνολική πολιτική κατεύθυνση της Τουρκίας αυξάνεται.
Ο Jacques Attali, ο οποίος ήταν σύμβουλος του πρώην Γάλλου προέδρου François Mitterrand, δήλωσε πρόσφατα: «Πρέπει να ακούσουμε τι λέει η Τουρκία, να την πάρουμε πολύ σοβαρά και να είμαστε έτοιμοι να δράσουμε με κάθε τρόπο.
Εάν οι προκάτοχοί μας είχαν λάβει σοβαρά υπόψη τις ομιλίες του Führer από το 1933 έως το 1936, θα μπορούσαν να είχαν εμποδίσει αυτό το τέρας να δυναμώσει και να κάνει ό, τι έκανε».
Ο πρώην Γάλλος απεσταλμένος του ΟΗΕ Gérard Araud έβαλε επίσης την τουρκική συμπεριφορά σε ιστορικό πλαίσιο.
Έγραψε: «Η Ρωσία, η Κίνα και η Τουρκία είναι ρεβιζιονιστικές δυνάμεις που δεν δέχονται ένα status quo βασισμένο σε μια παγκόσμια τάξη που καθορίστηκε σε μεγάλο βαθμό από τη Δύση το 1945 και το 1991.
Αισθάνονται καταπιεσμένοι από μια νέα παγκόσμια ισορροπία ισχύος και από την πολιτική των ΗΠΑ.
Πού θα σταματήσουν;
Τι πρέπει να κάνουν οι Ευρωπαίοι;»
Ο Macron το έθεσε σε ένα συνέδριο στο Λουγκάνο: «Πρέπει να δημιουργήσουμε το Pax Mediterranea γιατί βλέπουμε μια αυτοκρατορική περιφερειακή δύναμη να επιστρέφει με μερικές φαντασιώσεις της ιστορίας της και αναφέρομαι ουσιαστικά στην Τουρκία».
Η Τουρκία κατηγορεί τη Γαλλία για υστερία, ενώ ισχυρίζεται ότι η Γαλλία αισθάνεται αποτυχημένη από την τουρκική επέμβαση στη Λιβύη στις αρχές του 2020 για την προστασία της αναγνωρισμένης από τον ΟΗΕ κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας στην Τρίπολη.
Στη συνέχεια, η Τουρκία εκμεταλλεύτηκε την την πολιτική ευπάθεια του GNA, για να πείσει τον πρωθυπουργό της, Fayez al-Serraj, για την υπογραφή μιας νέας διμερούς ναυτικής συνθήκης.
Η συνθήκη και οι σχετικοί χάρτες έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τα προηγούμενα ελληνικά και κυπριακά δικαιώματα για γεωτρήσεις, πράγμα που αγνοεί την ύπαρξη της Κρήτης.
Ο Erdogan χαιρέτισε τη συμφωνία ως την αντιστροφή της Συνθήκης των Σεβρών και την αρχή μιας νέας τάξης.
Τους επόμενους μήνες θα φανεί αν έχει δίκιο και αν η ένταση επιλυθεί διπλωματικά ή στρατιωτικά.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών