Αρνούνται να εφαρμόσουν το νόμο που προβλέπει εσωτερικό έλεγχο, εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας και επιτροπή ελέγχου- Τα παραδείγματα στην ΕΕΣΥΠ με ΔΕΘ, την ΕΡΤ, τον ΟΣΕ και το Enterprise Greece
Βραχυκύκλωμα έχει προκληθεί τις τελευταίες εβδομάδες στις εταιρίες που ελέγχονται από το δημόσιο καθώς διαπιστώνεται ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν έχουν εφαρμόσει τη νομοθεσία που έχει ψηφιστεί και από το 2017 και από το 2018 και έλαβαν ήδη προειδοποίηση από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Σύμφωνα με το νόμο 4465/2017:
Οι δημόσιες επιχειρήσεις, οι οργανισμοί, καθώς και τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που είναι φορείς Γενικής Κυβέρνησης με συγκεκριμένο προϋπολογισμό υποχρεούνται
Α) να καταρτίσουν εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας
Β) να οργανώσουν υπηρεσία εσωτερικού ελέγχου που παρακολουθεί μεταξύ άλλων την εφαρμογή του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας και του καταστατικού και αναφέρει περιπτώσεις σύγκρουσης των ιδιωτικών συμφερόντων των μελών του διοικητικού συμβουλίου ή του οργάνου διοίκησης και είναι υπεύθυνη για την παροχή και την ακρίβεια οποιασδήποτε πληροφορίας ζητηθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών και του εποπτεύοντος Υπουργείου.
Γ) Να συστήσουν επιτροπή ελέγχου, η οποία αποτελείται από τρία τουλάχιστον μη εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ένα από τα οποία πρέπει να είναι ανεξάρτητο και να έχει αποδεδειγμένα επαρκή γνώση σε θέματα λογιστικής και ελεγκτικής. Η επιτροπή ελέγχου αξιολογεί την απόδοση των εκτελεστικών μελών του διοικητικού συμβουλίου της δημόσιας επιχείρησης ή του οργάνου διοίκησης του οργανισμού.
Παρά τις ρητές προβλέψεις του νόμου 4465/2017 στις δημόσιες εταιρίες επικρατεί το απόλυτο μπάχαλο καθώς οι διοικήσεις τους δεν φρόντισαν να εφαρμόσουν το νόμο ενώ άλλες το εφάρμοσαν όπως νόμιζαν με αποτέλεσμα να έχουμε περιπτώσεις ανάθεσης εσωτερικού ελέγχου σε εξωτερικούς συνεργάτες ενώ η πρόβλεψη του νόμου είναι ρητή για επιλογή από το μητρώο εσωτερικών ελεγκτών του ΥΠΟΙΚ.
Η υπόθεση καθίσταται ακόμα πιο σοβαρή αν ληφθεί υπ όψιν ότι οι δημόσιες εταιρίες με το νόμο 448/2018 οι δημόσιες επιχειρήσεις χαρακτηρίστηκαν ως οντότητες δημοσίου συμφέροντος ενώ με το νόμο 4449/2017 καθορίστηκε και εξειδικεύτηκε το πλαίσιο λειτουργίας των Επιτροπών Ελέγχου.
Έτσι οι επιτροπές ελέγχου με βάση τη νομοθεσία θα πρέπει να αποτελούνται από τρία τουλάχιστον μέλη.
Η επιτροπή ελέγχου αποτελεί είτε ανεξάρτητη επιτροπή είτε επιτροπή του Διοικητικού Συμβουλίου της ελεγχόμενης οντότητας.
Αποτελείται από μη εκτελεστικά μέλη του διοικητικού συμβουλίου και μέλη που εκλέγονται από τη γενική συνέλευση των μετόχων της ελεγχόμενης οντότητας ή, στην περίπτωση οντοτήτων χωρίς μετόχους, από ισοδύναμο όργανο.
Τα μέλη της επιτροπής ελέγχου στο σύνολό τους διαθέτουν επαρκή γνώση στον τομέα στον οποίο δραστηριοποιείται η ελεγχόμενη οντότητα.
Τα μέλη της επιτροπής ελέγχου είναι στην πλειονότητά τους ανεξάρτητα από την ελεγχόμενη οντότητα, κατά την έννοια των διατάξεων του ν. 3016/2002 (Α΄110).
Ο Πρόεδρος της επιτροπής ελέγχου ορίζεται από τα μέλη της ή εκλέγεται από τη γενική συνέλευση των μετόχων της ελεγχόμενης οντότητας και είναι ανεξάρτητος από την ελεγχόμενη οντότητα.
Τουλάχιστον ένα μέλος της επιτροπής ελέγχου είναι ορκωτός ελεγκτής λογιστής σε αναστολή ή συνταξιούχος ή διαθέτει επαρκή γνώση στην ελεγκτική και λογιστική.
Υπό αυτές τις συνθήκες καθίσταται σαφές ότι πλήθος δημοσίων επιχειρήσεων λειτουργεί σε καθεστώς ανομίας καθώς δεν εφαρμόζει τις διατάξεις της νομοθεσίας που ουσιαστικά δημιουργούν ένα πλέγμα ελέγχου στις πράξεις των διοικήσεων που στις περισσότερες των περιπτώσεων διορίζονται με καθαρά πολιτικά κριτήρια.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και στην ΕΕΣΥΠ υπάρχουν και σήμερα εταιρίες που δεν διαθέτουν τα προβλεπόμενα από το νόμο με κραυγαλέο παράδειγμα τη ΔΕΘ.
Επίσης μεγάλες δημόσιες εταιρίες όπως η ΕΡΤ δεν διαθέτουν και δεν έχουν ορίσει Επιτροπή Ελέγχου ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι ο ορκωτός ελεγκτής αγνοεί ή ηθελημένα αγνοεί τη νομοθεσία και δεν κάνει καμία απολύτως μνεία επί του συγκεκριμένου αυτού ζητήματος.
Το ίδιο σε ότι αφορά στην Επιτροπή Ελέγχου εμφανίζεται και στον όμιλο ΟΣΕ αλλά και σε άλλους φορείς όπως το Invest In Greece.
Ο τελευταίος μάλιστα υποτίθεται ότι έχει ως αποστολή να προσελκύσει επενδύσεις στην Ελλάδα με το εύλογο ερώτημα να προκύπτει πως θα γίνει όταν ο ίδιος δεν τηρεί τα ελάχιστα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία που εξασφαλίζουν διαφάνεια στη διοίκησή του.
Νίκος Καρούτζος
nkaroutzos@gmail.com
www.bankingnews.gr
Σύμφωνα με το νόμο 4465/2017:
Οι δημόσιες επιχειρήσεις, οι οργανισμοί, καθώς και τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που είναι φορείς Γενικής Κυβέρνησης με συγκεκριμένο προϋπολογισμό υποχρεούνται
Α) να καταρτίσουν εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας
Β) να οργανώσουν υπηρεσία εσωτερικού ελέγχου που παρακολουθεί μεταξύ άλλων την εφαρμογή του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας και του καταστατικού και αναφέρει περιπτώσεις σύγκρουσης των ιδιωτικών συμφερόντων των μελών του διοικητικού συμβουλίου ή του οργάνου διοίκησης και είναι υπεύθυνη για την παροχή και την ακρίβεια οποιασδήποτε πληροφορίας ζητηθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών και του εποπτεύοντος Υπουργείου.
Γ) Να συστήσουν επιτροπή ελέγχου, η οποία αποτελείται από τρία τουλάχιστον μη εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ένα από τα οποία πρέπει να είναι ανεξάρτητο και να έχει αποδεδειγμένα επαρκή γνώση σε θέματα λογιστικής και ελεγκτικής. Η επιτροπή ελέγχου αξιολογεί την απόδοση των εκτελεστικών μελών του διοικητικού συμβουλίου της δημόσιας επιχείρησης ή του οργάνου διοίκησης του οργανισμού.
Παρά τις ρητές προβλέψεις του νόμου 4465/2017 στις δημόσιες εταιρίες επικρατεί το απόλυτο μπάχαλο καθώς οι διοικήσεις τους δεν φρόντισαν να εφαρμόσουν το νόμο ενώ άλλες το εφάρμοσαν όπως νόμιζαν με αποτέλεσμα να έχουμε περιπτώσεις ανάθεσης εσωτερικού ελέγχου σε εξωτερικούς συνεργάτες ενώ η πρόβλεψη του νόμου είναι ρητή για επιλογή από το μητρώο εσωτερικών ελεγκτών του ΥΠΟΙΚ.
Η υπόθεση καθίσταται ακόμα πιο σοβαρή αν ληφθεί υπ όψιν ότι οι δημόσιες εταιρίες με το νόμο 448/2018 οι δημόσιες επιχειρήσεις χαρακτηρίστηκαν ως οντότητες δημοσίου συμφέροντος ενώ με το νόμο 4449/2017 καθορίστηκε και εξειδικεύτηκε το πλαίσιο λειτουργίας των Επιτροπών Ελέγχου.
Έτσι οι επιτροπές ελέγχου με βάση τη νομοθεσία θα πρέπει να αποτελούνται από τρία τουλάχιστον μέλη.
Η επιτροπή ελέγχου αποτελεί είτε ανεξάρτητη επιτροπή είτε επιτροπή του Διοικητικού Συμβουλίου της ελεγχόμενης οντότητας.
Αποτελείται από μη εκτελεστικά μέλη του διοικητικού συμβουλίου και μέλη που εκλέγονται από τη γενική συνέλευση των μετόχων της ελεγχόμενης οντότητας ή, στην περίπτωση οντοτήτων χωρίς μετόχους, από ισοδύναμο όργανο.
Τα μέλη της επιτροπής ελέγχου στο σύνολό τους διαθέτουν επαρκή γνώση στον τομέα στον οποίο δραστηριοποιείται η ελεγχόμενη οντότητα.
Τα μέλη της επιτροπής ελέγχου είναι στην πλειονότητά τους ανεξάρτητα από την ελεγχόμενη οντότητα, κατά την έννοια των διατάξεων του ν. 3016/2002 (Α΄110).
Ο Πρόεδρος της επιτροπής ελέγχου ορίζεται από τα μέλη της ή εκλέγεται από τη γενική συνέλευση των μετόχων της ελεγχόμενης οντότητας και είναι ανεξάρτητος από την ελεγχόμενη οντότητα.
Τουλάχιστον ένα μέλος της επιτροπής ελέγχου είναι ορκωτός ελεγκτής λογιστής σε αναστολή ή συνταξιούχος ή διαθέτει επαρκή γνώση στην ελεγκτική και λογιστική.
Υπό αυτές τις συνθήκες καθίσταται σαφές ότι πλήθος δημοσίων επιχειρήσεων λειτουργεί σε καθεστώς ανομίας καθώς δεν εφαρμόζει τις διατάξεις της νομοθεσίας που ουσιαστικά δημιουργούν ένα πλέγμα ελέγχου στις πράξεις των διοικήσεων που στις περισσότερες των περιπτώσεων διορίζονται με καθαρά πολιτικά κριτήρια.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και στην ΕΕΣΥΠ υπάρχουν και σήμερα εταιρίες που δεν διαθέτουν τα προβλεπόμενα από το νόμο με κραυγαλέο παράδειγμα τη ΔΕΘ.
Επίσης μεγάλες δημόσιες εταιρίες όπως η ΕΡΤ δεν διαθέτουν και δεν έχουν ορίσει Επιτροπή Ελέγχου ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι ο ορκωτός ελεγκτής αγνοεί ή ηθελημένα αγνοεί τη νομοθεσία και δεν κάνει καμία απολύτως μνεία επί του συγκεκριμένου αυτού ζητήματος.
Το ίδιο σε ότι αφορά στην Επιτροπή Ελέγχου εμφανίζεται και στον όμιλο ΟΣΕ αλλά και σε άλλους φορείς όπως το Invest In Greece.
Ο τελευταίος μάλιστα υποτίθεται ότι έχει ως αποστολή να προσελκύσει επενδύσεις στην Ελλάδα με το εύλογο ερώτημα να προκύπτει πως θα γίνει όταν ο ίδιος δεν τηρεί τα ελάχιστα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία που εξασφαλίζουν διαφάνεια στη διοίκησή του.
Νίκος Καρούτζος
nkaroutzos@gmail.com
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών