Brookings: Πώς ο Boris Johnson μπορεί να συμβάλλει στην εκτόνωση της κρίσης στον Περσικό Κόλπο

Ο Boris Johnson ανέλαβε την πρωθυπουργία στη Μεγάλη Βρετανία σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για την ειρήνη στον Περσικό Κόλπο, όπου παραμένει η ένταση μετά την  κατάληψη βρετανικών δεξαμενόπλοιων από το Ιράν, σημειώνει σε ανάλυσή του το Ινστιτούτο Brookings. 
Όπως επισημαίνει, ο νέος Βρετανός πρωθυπουργός είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει την ιδιαίτερα καλή σχέση που διατηρεί με τον Αμερικανό πρόεδρο Donald Trump, προκειμένου να ενισχύσει τη διατλαντική σχέση γύρω από το ζήτημα του Ιράν και να ξεπεραστεί με υπευθυνότητα η κρίση.    
Υπενθυμίζεται, πως η Τεχεράνη κατέλαβε το βρετανικό δεξαμενόπλοιο Stena Impero, με την κατηγορία της παραβίασης των διεθνών κανονισμών ναυσιπλοΐας.  
Πρόκειται για περιστατικό, που συνέπεσε χρονικά με ένα κλίμα γενικότερης έντασης στις σχέσεις της Τεχεράνης με τη Δύση και κυρίως με τις ΗΠΑ,  το οποίο προκλήθηκε κυρίως από την επαναφορά των αμερικανικών κυρώσεων σε βάρος του Ιράν. 
Τον  Ιούνιο 2019 ΗΠΑ και Ιράν ήλθαν πολύ κοντά σε μία στρατιωτική αντιπαράθεση, μετά την κατάρριψη ενός αμερικανικού drone. 
Οι προκλήσεις της Τεχεράνης δεν αιφνιδιάζουν κανέναν, υποστηρίζει το Brookings.
Η κατάληψη του Stena Impero είναι σύμφωνη με το μακροχρόνιο στρατηγικό δόγμα του Ιράν που υποστηρίζει μια ισχυρή αντίδραση στην πίεση ως το πιο αποτελεσματικό μέσο αποθάρρυνσης ακόμη μεγαλύτερης πίεσης.
Η απόφαση της κυβέρνησης Trump τον Μάιο του 2018 για την επιβολή κυρώσεων στο Ιράν μετά την έξοδο από την  πυρηνική συμφωνία του 2015 έχει αποδειχθεί  καταστροφικά αποτελεσματική, τουλάχιστον όσον αφορά τον αντίκτυπό της στην οικονομία του Ιράν.
Οι επαναφερθείσες οικονομικές κυρώσεις των ΗΠΑ μείωσαν τις εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν, διέκοψαν τις τραπεζικές του σχέσεις με τον υπόλοιπο κόσμο ενώ προκάλεσαν  υψηλό πληθωρισμό και ελλείψεις για τους απλούς Ιρανούς.
Η Τεχεράνη έχει μακρά εμπειρία οικονομικών προκλήσεων, ξεκινώντας από την επανάσταση του 1979 και τον σκληρό οκταετή πόλεμο με το Ιράκ που ακολούθησε.
Και οι Ιρανοί ηγέτες διαθέτουν σημαντική τεχνογνωσία για τον μετριασμό των κυρώσεων των ΗΠΑ.
Αλλά μια απροσδιόριστη αμερικανική στρατιωτική επέμβαση αντιπροσωπεύει μια υπαρξιακή απειλή για ένα καθεστώς του οποίου οι γηραιότεροι ηγέτες προσπαθούν να διατηρήσουν τον έλεγχο μιας δυναμικής, μορφωμένης κοινωνίας που αναζητά ευκαιρίες.
Οι Ιρανοί ηγέτες αναζήτησαν αρχικά οικονομική βοήθεια από την Ευρώπη αλλά με πενιχρά αποτελέσματα.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είναι βαθιά αφοσιωμένες στη διατήρηση της πυρηνικής συμφωνίας, αλλά αποδείχτηκαν ανίσχυρες να αποτρέψουν τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις από το να εγκαταλείψουν το Ιράν επειδή ανησυχούν για τις αμερικανικές κυρώσεις.
Αν και η Ευρώπη προσπάθησε  να διατηρήσει μία εμπορική σχέση ανθρωπιστικού χαρακτήρα, είναι σαφές πως δεν μπορεί να αντισταθμίσει αισθητά το κόστος της απόσυρσης των ΗΠΑ από τη συμφωνία.
Η ματαίωση του αμερικανικού στρατιωτικού πλήγματος σε βάρος του Ιράν  κατά μία άποψη ενθάρρυνε την Τεχεράνη, που κλιμακώνει τις επικίνδυνες προκλήσεις στον Περσικό Κόλπο, επισημαίνει το Brookings.
Επομένως είναι επιτακτική ανάγκη οι Ιρανοί ηγέτες να εκτιμήσουν το κόστος της συνεχιζόμενης παρενόχλησης της πολιτικής ναυσιπλοΐας στον Κόλπο.
Ο Johnson βρίσκεται στην προνομιακή σχέση να έχει άψογη συνεργασία με την Ουάσινγκτον και μπορεί να ανοικοδομήσει μια κοινή προσέγγιση για την ασφάλεια του Περσικού Κόλπου μέσω της εμβάθυνσης της διατλαντικής σχέσης.
Την ίδια στιγμή, ο Johnson πρέπει να επιδιώξει να αναβιώσει μία σοβαρή διπλωματική σχέση με το Ιράν.
Πάντως δεν υπάρχει ρεαλιστική προοπτική μιας νέας συνολικής συμφωνίας που θα καλύπτει όλες τις απαιτήσεις της Ουάσινγκτον.
Ωστόσο, μια νέα διαδικασία διαπραγμάτευσης μπορεί να προσφέρει ανοίγματα για την επίλυση συγκεκριμένων θεμάτων, όπως η άδικη κράτηση αλλοδαπών πολιτών του Ιράν, συμπεριλαμβανομένου του Nazanin Zaghari-Ratcliffe, καθώς και ευκαιρίες για τη μείωση των συγκρούσεων στον Περσικό Κόλπο και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης στην περιοχή.
Η εναλλακτική λύση - αδιάκοπες απειλές για τον σημαντικότερο ενεργειακό διάδρομο του κόσμου και διαιώνιση των αμερικανικών πληγμάτων στην οικονομία του Ιράν - θα ήταν καταστροφική για όλες τις πλευρές.