Η διαφαινόμενη απόφαση της Fed να μειώσει τα επιτόκια των ΗΠΑ δεν έχει καμία λογική, σημειώνουν αρκετοί αναλυτές
Τον κώδωνα του κινδύνου για την αρνητική επίδραση της τρέχουσας νομισματικής πολιτικής και κυρίως αυτής της Fed στην παγκόσμια οικονομία κρούουν οι οικονομολόγοι, υποστηρίζοντας ότι μπορεί, τελικώς, να αποδειχθεί επικίνδυνη.
Όπως αναφέρουν οι προληπτικές ενέργειες αποτελούν σημαντικό χαρακτηριστικό της νομισματικής πολιτικής, αλλά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δεν προέβησαν ποτέ σε προληπτική κίνηση όταν η πραγματική απόδοση της οικονομίας ήταν τόσο ευθυγραμμισμένη με τις προσδοκίες της Fed ή όταν οι χρηματοπιστωτικές αγορές ήταν τόσο ισχυρές.
Εάν η Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα μειώσει τα επίσημα επιτόκια κατά τη συνεδρίαση στις 30 και 31 Ιουλίου 2019 της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Ανοικτής Αγοράς, θα γίνει με βάση την άποψη ότι μια μικρή "προληπτική" κίνηση τώρα θα αποτρέψει την ανάγκη για μεγαλύτερες ενέργειες αργότερα.
Ωστόσο, υπάρχει και ένα αντίθετο επιχείρημα το οποίο είναι ότι η προσθήκη ρευστότητας σε ένα περιβάλλον υπερβολικά ευνοϊκών οικονομικών συνθηκών είναι ακριβώς η κίνηση που χρειάζεται για να δημιουργηθούν φούσκες.
Κατά τη συνεδρίαση της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Ανοικτής Αγοράς, στις 18-19 Δεκεμβρίου 2018, οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής αποκάλυψαν τις προβλέψεις τους για το 2019.
Αύξηση 2,3% στο πραγματικό ΑΕΠ, ανεργία στο 3,5% και πληθωρισμός στο 2%.
Και με βάση αυτές τις προβλέψεις για την οικονομία και τον πληθωρισμό, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ανέμεναν δύο αυξήσεις (κατά 25 μονάδες βάσης) κατά τη διάρκεια του 2019.
Κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2019, η πραγματική οικονομία αυξήθηκε κατά 2,3% ετησίως (με μέση ετήσια αύξηση 3,1% με το 1,4% για το δεύτερο τρίμηνο βάσει του μοντέλου πρόβλεψης GDPNOW της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Ατλάντα), το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 3,7% τον Ιούνιο 2019 και ο βασικός δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 2,1%.
Παρά την επιβεβαίωση σχεδόν όλων των προβλέψεών, οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής εξετάζουν τώρα τη μείωση των επίσημων επιτοκίων. Τι άλλαξε;
Ένα από τα επιχειρήματα που προωθείται είναι ότι ορισμένοι υπεύθυνοι για τη νομισταική πολιτική ανησυχούν ότι η συνεπής υποχώρηση του στόχου για τον πληθωρισμό 2% δημιουργεί το ενδεχόμενο οι πληθωριστικές προσδοκίες των καταναλωτών να αποκλίνουν, παρεμποδίζοντας την αποτελεσματικότητα της νομισματικής πολιτικής.
Το πρώτο πρόβλημα με αυτό το επιχείρημα είναι ότι η νομισματική πολιτική μπορεί να επηρεάσει το βαθμό ρευστότητας του συστήματος, αλλά δεν μπορεί να καθοδηγήσει την κατεύθυνσή του.
Το γεγονός ότι η χρηματική ρευστότητα διοχετεύεται στις αγορές περιουσιακών στοιχείων (οι οποίες δεν αποτελούν μέρος του στοχευόμενου δείκτη πληθωρισμού) δεν σημαίνει ότι η πολιτική είναι αναποτελεσματική ή ότι τα επιτόκια πρέπει να μειωθούν για να επιτύχουν αυθαίρετο στόχο για τον πληθωρισμό.
Δεδομένης της πολυπλοκότητας της οικονομίας και της ανακρίβειας στη μέτρηση των τιμών, η επίτευξη ενός στόχου 2% θα συμβεί περισσότερο από τύχη παρά από το σχεδιασμό.
Το δεύτερο πρόβλημα με αυτό το επιχείρημα είναι ότι είτε οι καταναλωτές αγνοούν τον στόχο του 2% της Fed ή ότι πραγματικός πληθωρισμός είναι υψηλότερος από αυτόν που ανακοινώνεται επίσημα.
Οι έρευνες σχετικά με τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό των καταναλωτών έχουν δείξει με συνέπεια ότι οι πολίτες αναμένουν μεγαλύτερο πληθωρισμό από τον στόχο του 2% και μόνο τα δύο τελευταία χρόνια οι προσδοκίες μειώθηκαν κάτω από το 2%.
Ένα άλλο επιχείρημα που προέβαλε ο πρόεδρος της Fed, Jerome Powell, είναι ότι η οικονομία αντιμετωπίζει πολλές διασταυρούμενες ροές.
Ουσιαστικά αυτό που είπε είναι ότι ορισμένοι τομείς οικονομίας και βιομηχανίας αναπτύσσονται και άλλοι όχι.
Αλλά αυτό είναι συμβαίνει πάντα.
Η στατιστική υπηρεσία του αμερικανικού υπουργείου Εργασίας περιλαμβάνει στη μηνιαία έκθεσή της για την απασχόληση ένα «δείκτη διάχυσης», ο οποίος μετρά τον αριθμό των βιομηχανιών που δημιουργούν θέσεις εργασίας.
Σε κανονικούς χρόνους ο δείκτης διάχυσης κυμαίνεται μεταξύ 60% και 65%, δηλαδή υπάρχει ένα σημαντικό μέρος εταιρειών που προσλαμβάνουν αλλά και ένα εξίσου σημαντικό που δεν το πράττουν.
Ο δείκτης τον Ιούνιο του 2019 ανήλθε σε 60,7%.
Η νομισματική πολιτική πρόκειται να εισέλθει σε μία αχαρτογράφητη περιοχή.
Οι προληπτικές ενέργειες χαλάρωσης στο παρελθόν έχουν ληφθεί όταν υπήρχαν έντονες πωλήσεις στις αγορές μετοχών ή σε αυτές ομολόγων και τέτοιες κινήσεις υπήρχε κίνδυνος να πλήξουν και την πραγματική οικονομία.
Καμία από αυτές τις συνθήκες δεν υπάρχει σήμερα, αλλά αντίθετα, οι οικονομικές συνθήκες είναι πολύ χαλαρές.
Η προληπτική χάραξη πολιτικής απαιτεί μια συνεχή και ευρεία εκτίμηση των οικονομικών και χρηματοοικονομικών συνθηκών, ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος να αποδειχθεί καταστροφική.
www.bankingnews.gr
Όπως αναφέρουν οι προληπτικές ενέργειες αποτελούν σημαντικό χαρακτηριστικό της νομισματικής πολιτικής, αλλά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δεν προέβησαν ποτέ σε προληπτική κίνηση όταν η πραγματική απόδοση της οικονομίας ήταν τόσο ευθυγραμμισμένη με τις προσδοκίες της Fed ή όταν οι χρηματοπιστωτικές αγορές ήταν τόσο ισχυρές.
Εάν η Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα μειώσει τα επίσημα επιτόκια κατά τη συνεδρίαση στις 30 και 31 Ιουλίου 2019 της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Ανοικτής Αγοράς, θα γίνει με βάση την άποψη ότι μια μικρή "προληπτική" κίνηση τώρα θα αποτρέψει την ανάγκη για μεγαλύτερες ενέργειες αργότερα.
Ωστόσο, υπάρχει και ένα αντίθετο επιχείρημα το οποίο είναι ότι η προσθήκη ρευστότητας σε ένα περιβάλλον υπερβολικά ευνοϊκών οικονομικών συνθηκών είναι ακριβώς η κίνηση που χρειάζεται για να δημιουργηθούν φούσκες.
Κατά τη συνεδρίαση της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Ανοικτής Αγοράς, στις 18-19 Δεκεμβρίου 2018, οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής αποκάλυψαν τις προβλέψεις τους για το 2019.
Αύξηση 2,3% στο πραγματικό ΑΕΠ, ανεργία στο 3,5% και πληθωρισμός στο 2%.
Και με βάση αυτές τις προβλέψεις για την οικονομία και τον πληθωρισμό, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ανέμεναν δύο αυξήσεις (κατά 25 μονάδες βάσης) κατά τη διάρκεια του 2019.
Κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2019, η πραγματική οικονομία αυξήθηκε κατά 2,3% ετησίως (με μέση ετήσια αύξηση 3,1% με το 1,4% για το δεύτερο τρίμηνο βάσει του μοντέλου πρόβλεψης GDPNOW της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Ατλάντα), το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 3,7% τον Ιούνιο 2019 και ο βασικός δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 2,1%.
Παρά την επιβεβαίωση σχεδόν όλων των προβλέψεών, οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής εξετάζουν τώρα τη μείωση των επίσημων επιτοκίων. Τι άλλαξε;
Ένα από τα επιχειρήματα που προωθείται είναι ότι ορισμένοι υπεύθυνοι για τη νομισταική πολιτική ανησυχούν ότι η συνεπής υποχώρηση του στόχου για τον πληθωρισμό 2% δημιουργεί το ενδεχόμενο οι πληθωριστικές προσδοκίες των καταναλωτών να αποκλίνουν, παρεμποδίζοντας την αποτελεσματικότητα της νομισματικής πολιτικής.
Το πρώτο πρόβλημα με αυτό το επιχείρημα είναι ότι η νομισματική πολιτική μπορεί να επηρεάσει το βαθμό ρευστότητας του συστήματος, αλλά δεν μπορεί να καθοδηγήσει την κατεύθυνσή του.
Το γεγονός ότι η χρηματική ρευστότητα διοχετεύεται στις αγορές περιουσιακών στοιχείων (οι οποίες δεν αποτελούν μέρος του στοχευόμενου δείκτη πληθωρισμού) δεν σημαίνει ότι η πολιτική είναι αναποτελεσματική ή ότι τα επιτόκια πρέπει να μειωθούν για να επιτύχουν αυθαίρετο στόχο για τον πληθωρισμό.
Δεδομένης της πολυπλοκότητας της οικονομίας και της ανακρίβειας στη μέτρηση των τιμών, η επίτευξη ενός στόχου 2% θα συμβεί περισσότερο από τύχη παρά από το σχεδιασμό.
Το δεύτερο πρόβλημα με αυτό το επιχείρημα είναι ότι είτε οι καταναλωτές αγνοούν τον στόχο του 2% της Fed ή ότι πραγματικός πληθωρισμός είναι υψηλότερος από αυτόν που ανακοινώνεται επίσημα.
Οι έρευνες σχετικά με τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό των καταναλωτών έχουν δείξει με συνέπεια ότι οι πολίτες αναμένουν μεγαλύτερο πληθωρισμό από τον στόχο του 2% και μόνο τα δύο τελευταία χρόνια οι προσδοκίες μειώθηκαν κάτω από το 2%.
Ένα άλλο επιχείρημα που προέβαλε ο πρόεδρος της Fed, Jerome Powell, είναι ότι η οικονομία αντιμετωπίζει πολλές διασταυρούμενες ροές.
Ουσιαστικά αυτό που είπε είναι ότι ορισμένοι τομείς οικονομίας και βιομηχανίας αναπτύσσονται και άλλοι όχι.
Αλλά αυτό είναι συμβαίνει πάντα.
Η στατιστική υπηρεσία του αμερικανικού υπουργείου Εργασίας περιλαμβάνει στη μηνιαία έκθεσή της για την απασχόληση ένα «δείκτη διάχυσης», ο οποίος μετρά τον αριθμό των βιομηχανιών που δημιουργούν θέσεις εργασίας.
Σε κανονικούς χρόνους ο δείκτης διάχυσης κυμαίνεται μεταξύ 60% και 65%, δηλαδή υπάρχει ένα σημαντικό μέρος εταιρειών που προσλαμβάνουν αλλά και ένα εξίσου σημαντικό που δεν το πράττουν.
Ο δείκτης τον Ιούνιο του 2019 ανήλθε σε 60,7%.
Η νομισματική πολιτική πρόκειται να εισέλθει σε μία αχαρτογράφητη περιοχή.
Οι προληπτικές ενέργειες χαλάρωσης στο παρελθόν έχουν ληφθεί όταν υπήρχαν έντονες πωλήσεις στις αγορές μετοχών ή σε αυτές ομολόγων και τέτοιες κινήσεις υπήρχε κίνδυνος να πλήξουν και την πραγματική οικονομία.
Καμία από αυτές τις συνθήκες δεν υπάρχει σήμερα, αλλά αντίθετα, οι οικονομικές συνθήκες είναι πολύ χαλαρές.
Η προληπτική χάραξη πολιτικής απαιτεί μια συνεχή και ευρεία εκτίμηση των οικονομικών και χρηματοοικονομικών συνθηκών, ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος να αποδειχθεί καταστροφική.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών