Άρθρου του Κ. Καλαφατάκη, υποψήφιο ευρωβουλευτή με το Ποτάμι
Πέρα από τις εξειδικευμένες θέσεις του κάθε υποψήφιου Ευρωβουλευτή του ΠΟΤΑΜΙΟΥ, που σχετίζονται με τον επαγγελματικό του προσανατολισμό, είναι κρίσιμη η τοποθέτησή μας και επί ευρύτερων, ιδεολογικών κυρίως, ζητημάτων τα οποία θα διαμορφώσουν τη συνολική κατεύθυνση της Ευρώπης για τα χρόνια που έρχονται.
Ένα από αυτά τα ζητήματα είναι η προσήλωση στη Δημοκρατία, της οποίας η απήχηση στις ευρωπαϊκές κοινωνίες εξασθενεί, την ώρα που ακραίες φωνές επαναφέρουν σταδιακά σενάρια εναλλακτικών, απολυταρχικών μορφών διακυβέρνησης και βρίσκουν όλο και περισσότερα ευήκοα ώτα ανάμεσά μας.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Δύο βασικοί λόγοι κατά την άποψή μου:
(1) διότι το πολιτικό σύστημα της Ευρώπης αδυνατεί εδώ και 15 περίπου χρόνια να εμπνεύσει τις κοινωνίες των κρατών-μελών προς ένα όραμα εμβάθυνσης της ενοποιητικής διαδικασίας (μέσω της εγκαθίδρυσης ουσιαστικότερων ενοποιητικών θεσμών π.χ. ενιαίας εξωτερικής πολιτικής ή οικονομικής διακυβέρνησης) που θα είχε αναπτυξιακές προεκτάσεις, αφού θα άμβλυνε δημοσιονομικές ανισορροπίες εντός της ζώνης του ευρώ και θα καθιστούσε συνολικά την ήπειρο πιο ανθεκτική στον παγκόσμιο οικονομικό ανταγωνισμό, όπου κυριαρχούν ΗΠΑ και Κίνα. Η ανομοιογένεια τόσο μεταξύ διαφορετικών κρατών της ΕΕ, όσο και διαφορετικών κοινωνικών ομάδων εντός κάθε χώρας, στις επιπτώσεις αναπόφευκτων κρίσεων (οικονομικών ή γεωπολιτικών) που προκύπτουν, πολύ λογικά έχουν οδηγήσει σε αμφισβήτηση της ικανότητας του δημοκρατικού οικοδομήματος διακυβέρνησης να δίνει λύσεις εξασφαλίζοντας τη συνολική κοινωνική ευημερία.
(2) διότι πάρα πολλοί συμπολίτες μας, ενώ είναι δημοκράτες και αποστρέφονται ολοκληρωτικές απόψεις και συμπεριφορές, δε αντιλαμβάνονται ίσως την κρισιμότητα που έχει για τη Δημοκρατία η επιτέλεση των θεσμικών τους καθηκόντων, όπως είναι (τουλάχιστον) η ενημέρωσή τους πάνω σε ζητήματα συλλογικού ενδιαφέροντος και ακολούθως η συμμετοχή στις εκλογές δια της ψήφου τους. Για μία σειρά από λόγους (π.χ. τον σύγχρονο τρόπο ζωής που εκθέτει τον πολίτη καθημερινά σε υπερβολικό όγκο πληροφορίας, κυρίως μηδαμινής σημασίας, δυσχεραίνοντας τη δυνατότητά του να απομονώνει τα ουσιώδη, ή του δίνει τη δυνατότητα ανεμπόδιστης και ασταμάτητης έκφρασης μέσω των social media, η οποία πολλές φορές του κατευνάζει την ανάγκη έκφρασης μέσω θεσμικών οδών, όπως είναι η ψήφος στις εκλογές) ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας απέχει από τις δημοκρατικές διαδικασίες, κι άρα τις αποδυναμώνει de facto. Όσο αυξάνεται ο αριθμός των μη συμμετεχόντων, τόσο μειώνεται η ποιότητα της δημοκρατίας, κι όσο μειώνεται η ποιότητα της δημοκρατίας, τόσο πιο εύλογη φαντάζει η μη συμμετοχή. Φαύλος κύκλος.
Πάντα υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν ακραίες, ολοκληρωτικές φωνές στις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Η πλήρης εκρίζωσή τους είναι σχεδόν αδύνατη, καθώς η φασίζουσα νοοτροπία αποτελεί έκφανση της ανθρώπινης σκέψης. Η συρρίκνωση όμως της απήχησης αυτών των ιδεών μέσα στις ευρωπαϊκές κοινωνίες προϋποθέτει εμπνευσμένες ηγεσίες, που θα δώσουν νέα πνοή στο κοινό οικοδόμημα της ηπείρου μας, οι οποίες μπορούν να αναδειχθούν δημοκρατικά μόνο με την κινητοποίηση των τμημάτων των Ευρωπαίων πολιτών που απέχουν από τα συνταγματικά τους καθήκοντα.
Κωνσταντίνος Καλαφατάκης
Ειδικευόμενος Νευρολόγος (Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου)
Μεταδιδακτορικός ερευνητής (Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων)
Επίτιμος κλινικός ερευνητής (Πανεπιστήμιο του Bristol)
υποψήφιος Ευρωβουλευτής ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ
www.bankingnews.gr
Ένα από αυτά τα ζητήματα είναι η προσήλωση στη Δημοκρατία, της οποίας η απήχηση στις ευρωπαϊκές κοινωνίες εξασθενεί, την ώρα που ακραίες φωνές επαναφέρουν σταδιακά σενάρια εναλλακτικών, απολυταρχικών μορφών διακυβέρνησης και βρίσκουν όλο και περισσότερα ευήκοα ώτα ανάμεσά μας.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Δύο βασικοί λόγοι κατά την άποψή μου:
(1) διότι το πολιτικό σύστημα της Ευρώπης αδυνατεί εδώ και 15 περίπου χρόνια να εμπνεύσει τις κοινωνίες των κρατών-μελών προς ένα όραμα εμβάθυνσης της ενοποιητικής διαδικασίας (μέσω της εγκαθίδρυσης ουσιαστικότερων ενοποιητικών θεσμών π.χ. ενιαίας εξωτερικής πολιτικής ή οικονομικής διακυβέρνησης) που θα είχε αναπτυξιακές προεκτάσεις, αφού θα άμβλυνε δημοσιονομικές ανισορροπίες εντός της ζώνης του ευρώ και θα καθιστούσε συνολικά την ήπειρο πιο ανθεκτική στον παγκόσμιο οικονομικό ανταγωνισμό, όπου κυριαρχούν ΗΠΑ και Κίνα. Η ανομοιογένεια τόσο μεταξύ διαφορετικών κρατών της ΕΕ, όσο και διαφορετικών κοινωνικών ομάδων εντός κάθε χώρας, στις επιπτώσεις αναπόφευκτων κρίσεων (οικονομικών ή γεωπολιτικών) που προκύπτουν, πολύ λογικά έχουν οδηγήσει σε αμφισβήτηση της ικανότητας του δημοκρατικού οικοδομήματος διακυβέρνησης να δίνει λύσεις εξασφαλίζοντας τη συνολική κοινωνική ευημερία.
(2) διότι πάρα πολλοί συμπολίτες μας, ενώ είναι δημοκράτες και αποστρέφονται ολοκληρωτικές απόψεις και συμπεριφορές, δε αντιλαμβάνονται ίσως την κρισιμότητα που έχει για τη Δημοκρατία η επιτέλεση των θεσμικών τους καθηκόντων, όπως είναι (τουλάχιστον) η ενημέρωσή τους πάνω σε ζητήματα συλλογικού ενδιαφέροντος και ακολούθως η συμμετοχή στις εκλογές δια της ψήφου τους. Για μία σειρά από λόγους (π.χ. τον σύγχρονο τρόπο ζωής που εκθέτει τον πολίτη καθημερινά σε υπερβολικό όγκο πληροφορίας, κυρίως μηδαμινής σημασίας, δυσχεραίνοντας τη δυνατότητά του να απομονώνει τα ουσιώδη, ή του δίνει τη δυνατότητα ανεμπόδιστης και ασταμάτητης έκφρασης μέσω των social media, η οποία πολλές φορές του κατευνάζει την ανάγκη έκφρασης μέσω θεσμικών οδών, όπως είναι η ψήφος στις εκλογές) ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας απέχει από τις δημοκρατικές διαδικασίες, κι άρα τις αποδυναμώνει de facto. Όσο αυξάνεται ο αριθμός των μη συμμετεχόντων, τόσο μειώνεται η ποιότητα της δημοκρατίας, κι όσο μειώνεται η ποιότητα της δημοκρατίας, τόσο πιο εύλογη φαντάζει η μη συμμετοχή. Φαύλος κύκλος.
Πάντα υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν ακραίες, ολοκληρωτικές φωνές στις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Η πλήρης εκρίζωσή τους είναι σχεδόν αδύνατη, καθώς η φασίζουσα νοοτροπία αποτελεί έκφανση της ανθρώπινης σκέψης. Η συρρίκνωση όμως της απήχησης αυτών των ιδεών μέσα στις ευρωπαϊκές κοινωνίες προϋποθέτει εμπνευσμένες ηγεσίες, που θα δώσουν νέα πνοή στο κοινό οικοδόμημα της ηπείρου μας, οι οποίες μπορούν να αναδειχθούν δημοκρατικά μόνο με την κινητοποίηση των τμημάτων των Ευρωπαίων πολιτών που απέχουν από τα συνταγματικά τους καθήκοντα.
Κωνσταντίνος Καλαφατάκης
Ειδικευόμενος Νευρολόγος (Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου)
Μεταδιδακτορικός ερευνητής (Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων)
Επίτιμος κλινικός ερευνητής (Πανεπιστήμιο του Bristol)
υποψήφιος Ευρωβουλευτής ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών