Στόχος της παροχής κινήτρων και της δημοσιονομικής χαλάρωσης είναι η αντιμετώπιση της οικονομικής επιβράδυνσης
Προς μία επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει την παροχή φορολογικών κινήτρων, την ενίσχυση των δημοσίων δαπανών και μία μεγαλύτερη ευελιξία, στρέφεται η Ευρωζώνη.
Στόχος των κινήσεων αυτών, που γίνονται μεμονωμένα αλλά είναι αναγκαίο να λάβει και πιο συντονισμένη μορφή είναι η οικονομική επιβράδυνση, η οποία έχει προκαλέσει κύματα ανησυχίας στην ζώνη του ευρώ, σημειώνουν οι Financial Times.
Εξάλλου η πλειονότητα των οικονομολόγων συμφωνεί, πώς εάν οι συγκεκριμένες παρεμβάσεις είναι άμεσες, πιθανώς να αναχαιτιστεί το ενδεχόμενο μίας ύφεσης.
Ο Erik Nielsen της UniCredit Bank, σημειώνει ότι, οι κυβερνήσεις με τις παρεμβάσεις τους αυτές θα μπορούσαν να ενισχύσουν τα χρόνια της κρίσης τον χειμαζόμενο βιομηχανικό τομέα και επισημαίνει πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν ήταν πλέον η μόνη επιλογή όσον αφορά την αντιμετώπιση προβλημάτων.
Ο ίδιος παρατηρεί διάθεση και προθυμία στην ΕΕ να γίνει κάτι πολύ διαφορετικό από τα χρόνια λιτότητας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εξάλλου σημείωσε ότι θα μπορούσε να αποφευχθεί η ύφεση, εν μέρει ως αποτέλεσμα της «επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής» των κρατών μελών.
Βέβαια, τα δημοσιονομικά κίνητρα που εξετάζονται σε επίπεδο Βρυξελλών απέχουν πολύ από τις τεράστιες φορολογικές περικοπές του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump για τον επιχειρηματικό τομέα.
Στο τέλος του 2018, οι τρεις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης - η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία – σχεδίαζαν την παροχή κινήτρων, αξίας τουλάχιστον 0,4% του ΑΕΠ το 2019.
Αυτός είναι ένας σημαντικός αριθμός, αλλά εξακολουθεί να είναι μόνο το ένα τέταρτο των φορολογικών κινήτρων των ΗΠΑ μεταξύ 2017-2019, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΝΤ.
Η οικονομική σκέψη έχει μετατοπιστεί σημαντικά από τα πρώτα χρόνια αυτής της δεκαετίας και δεν προκαλεί ανησυχίες για τα υψηλότερα επίπεδα χρέους.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα επειδή το βάρος της εξυπηρέτησης του χρέους μειώνεται καθώς βελτιώνεται η οικονομική ανάπτυξη.
Σε μια πρόσφατη έκθεση σχετικά με τον κρατικό δανεισμό, ο ΟΟΣΑ εκτιμούσε ότι η ισορροπία μεταξύ των επιτοκίων που καταβάλλονται στο δημόσιο χρέος και της ανάπτυξης των προηγμένων οικονομιών είχε «βελτιωθεί σημαντικά και επιβράδυνε την αύξηση των δεικτών του χρέους προς το ΑΕΠ τα τελευταία χρόνια».
Οι οικονομολόγοι συνειδητοποιούν επίσης την υποκείμενη ανάγκη αναβάθμισης των γερασμένων υποδομών σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Πάντως παρόλο, που η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική καλύπτει ολόκληρη την Ευρώπη, απέχει ακόμα από μια συντονισμένη προσπάθεια να καταπολεμήσει την οικονομική επιβράδυνση.
«Στη Γαλλία, ο πρόεδρος Emmanuel Macron αναγκάστηκε από τους διαδηλωτές με τα κίτρινα γιλέκα σε μια ταπεινωτική ανατροπή των προγραμματισμένων αυξήσεων φόρου καυσίμων.
Μαζί με την πρόσθετη στήριξη για τους φτωχότερους συνταξιούχους, αυτό ώθησε το δημοσιονομικό έλλειμμα της Γαλλίας πάνω από το όριο του 3%.
Η σύγκρουση της Ιταλίας με την Κομισιόν για τη σχεδιαζόμενη δημοσιονομική χαλάρωση έχει προσωρινά ξεπερασθεί, αλλά οι υπουργοί δεν έχουν καμία αμφιβολία ότι χρειάζονται μεγαλύτερη ευελιξία για να ενισχύσουν τα εισοδήματα των φτωχότερων και να εκπληρώσουν τις προεκλογικές υποσχέσεις των κυβερνητικών εταίρων», αναφέρουν οι Financial Times.
Αλλά και η Γερμανία εισήγαγε σημαντικά φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις, παρόλο που ο Olaf Scholz, ο υπουργός Οικονομικών της χώρας, επέμεινε ότι η χώρα θα τηρήσει την πολιτική των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών.
Ορισμένοι οικονομολόγοι παροτρύνουν την Κομισιόν να αναγνωρίσει τα οφέλη της πολιτικής αυτής και να προσθέσει μεγαλύτερη ευελιξία στους κανόνες.
Οι χώρες της Ευρωζώνης πρέπει, για παράδειγμα, να υιοθετήσουν κανόνες που επιτρέπουν συγκεκριμένα στις χώρες να επωφεληθούν από το χαμηλό κόστος δανεισμού για την αύξηση του χρέους για επενδυτικά σχέδια.
Στόχος των κινήσεων αυτών, που γίνονται μεμονωμένα αλλά είναι αναγκαίο να λάβει και πιο συντονισμένη μορφή είναι η οικονομική επιβράδυνση, η οποία έχει προκαλέσει κύματα ανησυχίας στην ζώνη του ευρώ, σημειώνουν οι Financial Times.
Εξάλλου η πλειονότητα των οικονομολόγων συμφωνεί, πώς εάν οι συγκεκριμένες παρεμβάσεις είναι άμεσες, πιθανώς να αναχαιτιστεί το ενδεχόμενο μίας ύφεσης.
Ο Erik Nielsen της UniCredit Bank, σημειώνει ότι, οι κυβερνήσεις με τις παρεμβάσεις τους αυτές θα μπορούσαν να ενισχύσουν τα χρόνια της κρίσης τον χειμαζόμενο βιομηχανικό τομέα και επισημαίνει πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν ήταν πλέον η μόνη επιλογή όσον αφορά την αντιμετώπιση προβλημάτων.
Ο ίδιος παρατηρεί διάθεση και προθυμία στην ΕΕ να γίνει κάτι πολύ διαφορετικό από τα χρόνια λιτότητας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εξάλλου σημείωσε ότι θα μπορούσε να αποφευχθεί η ύφεση, εν μέρει ως αποτέλεσμα της «επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής» των κρατών μελών.
Βέβαια, τα δημοσιονομικά κίνητρα που εξετάζονται σε επίπεδο Βρυξελλών απέχουν πολύ από τις τεράστιες φορολογικές περικοπές του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump για τον επιχειρηματικό τομέα.
Στο τέλος του 2018, οι τρεις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης - η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία – σχεδίαζαν την παροχή κινήτρων, αξίας τουλάχιστον 0,4% του ΑΕΠ το 2019.
Αυτός είναι ένας σημαντικός αριθμός, αλλά εξακολουθεί να είναι μόνο το ένα τέταρτο των φορολογικών κινήτρων των ΗΠΑ μεταξύ 2017-2019, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΝΤ.
Η οικονομική σκέψη έχει μετατοπιστεί σημαντικά από τα πρώτα χρόνια αυτής της δεκαετίας και δεν προκαλεί ανησυχίες για τα υψηλότερα επίπεδα χρέους.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα επειδή το βάρος της εξυπηρέτησης του χρέους μειώνεται καθώς βελτιώνεται η οικονομική ανάπτυξη.
Σε μια πρόσφατη έκθεση σχετικά με τον κρατικό δανεισμό, ο ΟΟΣΑ εκτιμούσε ότι η ισορροπία μεταξύ των επιτοκίων που καταβάλλονται στο δημόσιο χρέος και της ανάπτυξης των προηγμένων οικονομιών είχε «βελτιωθεί σημαντικά και επιβράδυνε την αύξηση των δεικτών του χρέους προς το ΑΕΠ τα τελευταία χρόνια».
Οι οικονομολόγοι συνειδητοποιούν επίσης την υποκείμενη ανάγκη αναβάθμισης των γερασμένων υποδομών σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Πάντως παρόλο, που η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική καλύπτει ολόκληρη την Ευρώπη, απέχει ακόμα από μια συντονισμένη προσπάθεια να καταπολεμήσει την οικονομική επιβράδυνση.
«Στη Γαλλία, ο πρόεδρος Emmanuel Macron αναγκάστηκε από τους διαδηλωτές με τα κίτρινα γιλέκα σε μια ταπεινωτική ανατροπή των προγραμματισμένων αυξήσεων φόρου καυσίμων.
Μαζί με την πρόσθετη στήριξη για τους φτωχότερους συνταξιούχους, αυτό ώθησε το δημοσιονομικό έλλειμμα της Γαλλίας πάνω από το όριο του 3%.
Η σύγκρουση της Ιταλίας με την Κομισιόν για τη σχεδιαζόμενη δημοσιονομική χαλάρωση έχει προσωρινά ξεπερασθεί, αλλά οι υπουργοί δεν έχουν καμία αμφιβολία ότι χρειάζονται μεγαλύτερη ευελιξία για να ενισχύσουν τα εισοδήματα των φτωχότερων και να εκπληρώσουν τις προεκλογικές υποσχέσεις των κυβερνητικών εταίρων», αναφέρουν οι Financial Times.
Αλλά και η Γερμανία εισήγαγε σημαντικά φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις, παρόλο που ο Olaf Scholz, ο υπουργός Οικονομικών της χώρας, επέμεινε ότι η χώρα θα τηρήσει την πολιτική των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών.
Ορισμένοι οικονομολόγοι παροτρύνουν την Κομισιόν να αναγνωρίσει τα οφέλη της πολιτικής αυτής και να προσθέσει μεγαλύτερη ευελιξία στους κανόνες.
Οι χώρες της Ευρωζώνης πρέπει, για παράδειγμα, να υιοθετήσουν κανόνες που επιτρέπουν συγκεκριμένα στις χώρες να επωφεληθούν από το χαμηλό κόστος δανεισμού για την αύξηση του χρέους για επενδυτικά σχέδια.
Σχόλια αναγνωστών