Regling: Θέλουμε η Ελλάδα να είναι ένα ακόμα success story
Την θέση ότι η Ελλάδα ολοκληρώνει σήμερα 20/8 με «μια επιτυχημένη έξοδο» το τριετές πρόγραμμα της διατυπώνει σε ανακοίνωση του ο ESM, υπογραμμίζοντας πως η ολοκλήρωση του προγράμματος έρχεται σε συνέχεια της εκταμίευσης συνολικά 61,9 δις ευρώ από τον ESM σε διάστημα τριών ετών για την στήριξη της μακροοικονομικής προσαρμογής και της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.
Όπως υπογραμμίζεται στη σχετική ανακοίνωση, τα εναπομείναντα 24,1 δις ευρώ από τα 86 δις ευρώ που ήταν διαθέσιμα στο πλαίσιο προγράμματος δεν χρησιμοποιήθηκαν.
Στην ανακοίνωση αναφέρεται πως ο ESM συμφώνησε τον Αύγουστο του 2015 να παράσχει οικονομική βοήθεια στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι η Ελλάδα έλαβε 141,8 δις ευρώ από EFSF από το 2012 έως το 2015 και ότι συνολικά η Ελλάδα έλαβε 203,77 δις ευρώ από τα ταμεία διάσωσης, κάτι που όπως υπογραμμίζεται, είναι πρωτοφανές στη σύγχρονη ιστορία.
Επιπλέον, σημειώνεται πως η Ελλάδα έλαβε από το 2010 έως το 2012 το ποσό των 52,9 δις ευρώ από διμερή δάνεια.
Centeno: Η Ελλάδα μπορεί για πρώτη φορά να σταθεί στα πόδια της
«Σήμερα μπορούμε με ασφάλεια να ολοκληρώσουμε το πρόγραμμα του ESM χωρίς επιπλέον προγράμματα διάσωσης, καθώς για πρώτη φορά από τις αρχές του 2010 η Ελλάδα μπορεί να σταθεί στα πόδια της.
Αυτό έγινε εφικτό, χάρη στην εξαιρετική προσπάθεια του ελληνικού λαού, την καλή συνεργασία με την τρέχουσα ελληνική κυβέρνηση και την υποστήριξη των Ευρωπαίων εταίρων μέσω των δανείων και της ελάφρυνσης του χρέους» αναφέρει σε σχετική του δήλωση ο επικεφαλής του Eurogroup, Mario Centeno.
«Ο τελικός στόχος του σχεδίου οικονομικής βοήθειας και των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα τα τελευταία οκτώ χρόνια ήταν η δημιουργία μιας νέας βάσης για υγιή και βιώσιμη ανάπτυξη. Χρειάστηκε πολύ περισσότερο από το αναμενόμενο, αλλά πιστεύω ότι είμαστε εκεί: Η οικονομία της Ελλάδας μεγεθύνεται ξανά, υπάρχει δημοσιονομικό και εμπορικό πλεόνασμα και η ανεργία μειώνεται σταθερά» επισημαίνει ο Centeno.
Θέλουμε η Ελλάδα να είναι ένα ακόμη success story, να ευημερεί και να είναι μια χώρα που την εμπιστεύονται οι επενδυτές.
Αυτό μπορεί να συμβεί, υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα χτίσει στην πρόοδο που επιτεύχθηκε με τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων που δρομολογήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος του ΕSM.
Σύντομα ο ESM θα παράσχει περαιτέρω στήριξη στην Ελλάδα, καθώς τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, που συμφωνήθηκαν σε πολιτικό επίπεδο από το Eurogroup τον Ιούνιο, θα ενσωματωθούν στις δανειακές συμφωνίες με την Ελλάδα και αναμένεται να εγκριθούν επισήμως από το Διοικητικό Συμβούλιο του EFSF αυτό το φθινόπωρο» υπογραμμίζει από την πλευρά του ο διευθύνων σύμβουλος του ESM, Klaus Regling.
Άνευ προηγουμένου η αλληλεγγύη των Ευρωπαίων στην Ελλάδα
Όπως επισημαίνει στη σχετική ανακοίνωση του ESM, η Ελλάδα επωφελήθηκε μιας «άνευ προηγουμένου αλληλεγγύης» από τους εταίρους της στην Ευρωζώνη.
«Χάρη στις εξαιρετικά ευνοϊκές συνθήκες δανειοδότησης, με μεγάλες περιόδους ωρίμανσης και χαμηλά επιτόκια, η Ελλάδα εξοικονομεί περί τα 12 δισ. ευρώ, ή 6,7% του ΑΕΠ ετησίως σε ό,τι αφορά την εξυπηρέτηση χρέους» επισημαίνει ο ESM,αναφέροντας πως το 2017 ο ESM εφάρμοσε βραχυπρόθεσμα μέτρα που θα μειώσουν το λόγο χρέους προς ΑΕΠ κατά περίπου 25 μονάδες μέχρι το 2060 και τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες κατά έξι μονάδες.
Επιπλέον επισημαίνεται ότι τα μεσοπρόθεσμα μέτρα αναμένεται να μειώσουν περαιτέρω το λόγο χρέους προς ΑΕΠ της Ελλάδας κατά 30 μονάδες μέχρι το 2060 και τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες κατά οκτώ μονάδες
«Ο ΕSM θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τις ελληνικές αρχές στο πλαίσιο του Συστήματος Έγκαιρης Ειδοποίησης (Early Warning System), που έχει σχεδιαστεί προκειμένου να διασφαλίζεται ότι οι χώρες που έχουν επωφεληθεί δανείων θα μπορέσουν να ξεπληρώσουν τον ESM, όπως έχει συμφωνηθεί.
Γι' αυτό το λόγο ο ESM θα λαμβάνει τακτικές αναφορές από την Ελλάδα και θα συμμετάσχει στις αποστολές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο πλαίσιο της Ενισχυμένης Εποπτείας» επισημαίνει ο ESM.
Σε άλλο του αναλυτικό έγγραφο ο ESM αναφέρεται στα τρία προγράμματα διάσωσης προς την Ελλάδα, εξηγεί γιατί χρειάστηκαν τόσα πολλά, επισημαίνει τι αλλαγές υπήρξαν όλα αυτά τα χρόνια από το 2010 και μετά και επισημαίνει πόσα χρήματα δόθηκαν τελικά στην χώρα.
Όπως αναφέρει ο ESM, η Ελλάδα έλαβε από το 2010 το συνολικό ποσό των 288,7 δις ευρώ και συγκεκριμένα 73 δις ευρώ από το πρώτο πρόγραμμα, 153,8 δις ευρώ από το δεύτερο πρόγραμμα και 61,9 δις ευρώ από το τρίτο πρόγραμμα.
Συνολικά τα δάνεια που δόθηκαν από την Ευρωζώνη, τον EFSF και τον ESM ανέρχονται σε 256,6 δις ευρώ ενώ τα συνολικά ποσά που δόθηκαν από το ΔΝΤ ανέρχονται σε 32,1 δις ευρώ.
Στο ερώτημα πότε η Ελλάδα θα αποπληρώσει τα δάνεια των ESM και EFSF (ανέρχονται σε 203,77 δις ευρώ), αναφέρεται πως η «Ελλάδα καλείται να αποπληρώσει τα δάνεια του ESM από το 2034 έως το 2060.
Τα δάνεια του EFSF έχει προγραμματιστεί να αποπληρωθούν από το 2023 έως το 2056, αλλά σύμφωνα με τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, που συμφωνήθηκαν στο Eurogroup του Ιουνίου, θα υπάρξει παράταση της ωρίμανσής δανείων ύψους 96,4 δισ. ευρώ του EFSF κατά 10 έτη. Αυτή η παράταση απαιτεί την έγκριση του Συμβουλίου των Διοικητών του EFSF».
Στο ερώτημα για το εάν το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο, το έγγραφο αναφέρει ότι «η εφαρμογή μίας φιλόδοξης στρατηγικής ανάπτυξης και συνετών δημοσιονομικών πολιτικών από την ελληνική κυβέρνηση θα είναι τα βασικά συστατικά επιτυχίας για τη βιωσιμότητα του χρέους».
«Η Ελλάδα έχει δεσμευθεί να ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις, που άρχισε στο πλαίσιο των προγραμμάτων και να συνεχίσει να εφαρμόζει περαιτέρω μεταρρυθμίσεις με στόχο την ενίσχυση των αναπτυξιακών προοπτικών της.
Επιπλέον, η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευθεί σε πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022 και περίπου 2% για τα επόμενα χρόνια προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι δημοσιονομικές της δεσμεύσεις κινούνται στο δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ» επισημαίνει ο ESM, ο οποίος κάνει ιδιαίτερη αναφορά στην πρόοδο της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία αυτά χρόνια.
Σύμφωνα με τον ESM, η Ελλάδα κατάφερε να μειώσει σημαντικά τις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές ανισορροπίες της, φέρνοντας σε πέρας «μια άνευ προηγουμένου δημοσιονομική προσαρμογή» που είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης κατά περίπου 16% του ΑΕΠ (από έλλειμμα 15,1% το 2009, σε πλεόνασμα 0,8% το 2017).
Πέρα από τη δημοσιονομική προσαρμογή, ο ESM υπογραμμίζει πως μέσα από ένα «ευρύ φάσμα μεταρρυθμίσεων", η Ελλάδα πέτυχε:
- τη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (αναδιάρθρωση τραπεζών, μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων),
- την ενίσχυση της ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας και των επενδύσεων (μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και προϊόντων) και
- τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης (αύξηση της αποτελεσματικότητας του δημόσιου τομέα και του δικαστικού συστήματος).
Όπως τονίζεται, η ελληνική οικονομία πλέον έχει επιστρέψει στην ανάπτυξη καθώς άρχισαν να φαίνονται τα αποτελέσματα της ανάκαμψης (από ύφεση -5,5% το 2010 σε ανάπτυξη 1,4% το 2017, η οποία προβλέπεται να φτάσει το 1,9% το 2018 και το 2,3% το 2019).
Επίσης, υπογραμμίζεται η σταδιακή μείωση της ανεργίας και βελτίωση των συνθηκών της αγοράς εργασίας στην Ελλάδα, παρ' όλο που εξακολουθεί να έχει τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας μεταξύ όλων των χωρών της ΕΕ.
Όπως αναφέρεται, το 2010 η ανεργία ήταν 12,7% στην Ελλάδα και αφού έφθασε στο ανώτατο σημείο του 27,5% τον Ιούλιο του 2013, μειώθηκε τώρα στο 19,5% τον Μάιο του 2018. Σημειώνεται, δε, πως η μείωση των ποσοστών της ανεργίας το 2017 αποτέλεσε τη μεγαλύτερη πτώση σε ένα έτος από το 2013, ενώ από την έναρξη του προγράμματος ESM το 2015 δημιουργήθηκαν περισσότερες από 100.000 νέες θέσεις εργασίας.
Πρόοδος παρατηρείται, επίσης, σύμφωνα με τον ESM στο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο έφτασε στο -0,4% το 2018 από -15,8% το 2008.
Εξάλλου, ο ΕSM επισημαίνει πως η ελληνική οικονομία βελτίωσε την ανταγωνιστικότητά της μειώνοντας το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, ενώ αναφέρεται και στο γεγονός ότι τον Ιούλιο του 2018, το δεκαετές ομόλογο επέστρεψε στα προ κρίσης επίπεδα (3,9%).
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τις αγορές, ο ESM σημειώνει πως η Ελλάδα απέκτησε και πάλι πρόσβαση στις αγορές τον Ιούλιο του 2017 με την έκδοση πενταετούς ομολόγου αξίας 3 δισ. (το πρώτο μετά το 2014).
Η πορεία αυτή συνεχίστηκε με ανταλλαγή ομολόγων το Νοέμβριο του 2017 (πέντε νέες εκδόσεις, 5 με 25 έτη) και την έκδοση επταετούς ομολόγου αξίας 3 δισ. το Φεβρουάριο του 2018.
Τέλος, επισημαίνεται πως η Ελλάδα έχει δημιουργήσει ένα μαξιλάρι ρευστότητας που ξεπερνά τα 24 δισ. ευρώ και το οποίο αναμένεται να καλύψει τις οικονομικές της ανάγκες για περίπου 22 μήνες μετά το τέλος του προγράμματος και αποτελεί σημαντικό εχέγγυο για την αντιμετώπιση ενδεχόμενου κινδύνου.
Ωστόσο, ο ESM αναφέρεται και στις προκλήσεις με τις οποίες εξακολουθεί να είναι αντιμέτωπη η Ελλάδα.
«Αν και τα επιτεύγματα της Ελλάδας είναι αξιοσημείωτα, σημαντικές προκλήσεις παραμένουν» τονίζει ο ESM, αναφέροντας ότι πρέπει να συνεχιστεί η προσπάθεια για την απελευθέρωση τομέων της οικονομίας, τη δημιουργία πιο αποδοτικής δημόσιας διοίκησης και την ανάπτυξη ενός φιλικού στις επιχειρήσεις περιβάλλοντος.
Επιπλέον, υπογραμμίζεται πως η ανεργία παραμείνει σε υψηλά επίπεδα και ότι η βιώσιμη ανάπτυξη είναι ο μόνος τρόπος προκειμένου να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και να υπάρξει ευημερία στους Έλληνες πολίτες.
Παράλληλα, ο ESM υπογραμμίζει ότι δράσεις απαιτούνται στα δημοσιονομικά (πρωτογενή πλεονάσματα 3,5%), στο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας (εκσυχρονισμός του συνταξιοδοτικού και ασφαλιστικού συστήματος), στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα (συνεχείς μεταρρυθμίσεις για την αποκατάσταση της υγείας του τραπεζικού συστήματος και τη μείωση των κόκκινων δανείων), στις αγορές προϊόντων και εργασίας (σχέδιο δράσης για την μαύρη εργασία, μεταρρύθμιση του πλαισίου αδειοδότησης για τις επενδύσεις), στην ολοκλήρωση των ιδιωτικοποιήσεων και στη δημόσια διοίκηση (εκσυγχρονισμός της διοίκησης ανθρώπινων πόρων στον δημόσιο τομέα, νέος κώδικας εργασίας, εφαρμογή μέτρων κατά της διαφθοράς).
Tusk: Χάρη στις τεράστιες προσπάθειες και την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, η Ελλάδα κέρδισε το αύριο
Συγχαρητήρια στην Ελλάδα για την ολοκλήρωση του προγράμματος απέστειλε μέσω «Twitter» o πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Donald Tusk.
«Τα καταφέρατε! Συγχαρητήρια στην Ελλάδα και στο λαό της για τον τερματισμό του προγράμματος χρηματοδοτικής συνδρομής.
Χάρη στις τεράστιες προσπάθειες και την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, κερδίσατε το αύριο"», έγραψε στα ελληνικά ο Tusk.
Juncker: Θα είμαι πάντα ένας σύμμαχος της Ελλάδας - Οι Έλληνες έδειξαν χαρακτηριστικό θάρρος
Στην έξοδο της Ελλάδας από το πρόγραμμα διάσωσης αναφέρεται και η Κομισιόν με σχετική της ανακοίνωση, με τον Jean Claude Juncker να επισημαίνει ότι οι Έλληνες έδειξαν χαρακτηριστικό κουράγιο.
«Η ολοκλήρωση του προγράμματος αποτελεί σημαντική στιγμή για την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Oι ευρωπαίοι εταίροι τους έχουν επιδείξει την αλληλεγγύη τους και ο ελληνικός λαός ανταποκρίθηκε σε κάθε πρόκληση με ένα χαρακτηριστικό θάρρος και αποφασιστικότητα.
Έχω πάντα αγωνιστεί για να παραμείνει η Ελλάδα στην καρδιά της Ευρώπης.
Καθώς ο ελληνικός λαός αρχίζει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του, θα βρει πάντα σ’ εμένα έναν σύμμαχο, έναν συνεργάτη και έναν φίλο» δήλωσε ο πρόεδρος της Κομισιόν.
Η Κομισιόν τονίζει ότι «η Ελλάδα ολοκλήρωσε με επιτυχία» το τριετές πρόγραμμα στήριξης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕSM).
«Η επιτυχής ολοκλήρωση του προγράμματος είναι απόδειξη των προσπαθειών του ελληνικού λαού, της δέσμευσης της χώρας για μεταρρυθμίσεις και της αλληλεγγύης των ευρωπαίων εταίρων», επισημαίνεται στην ίδια ανακοίνωση.
Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι συνολικά η Ελλάδα έλαβε 61,9 δισ. ευρώ δάνεια από το πρόγραμμα του ESM, «στη βάση της εφαρμογής ενός συνολικού και άνευ προηγουμένου πακέτου μεταρρυθμίσεων». Επισημαίνεται, επίσης, ότι η Ελλάδα έλαβε μέτρα για να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα των δημοσιονομικών της, μετατρέποντας ένα σημαντικό δημοσιονομικό έλλειμμα, σε δημοσιονομικό πλεόνασμα το 2017, το οποίο προβλέπεται ότι θα διατηρηθεί.
«Αυτά τα μέτρα μεταρρύθμισης και οι προσπάθειες εξυγίανσης θα έχουν σωρευτικά αποτελέσματα με την πάροδο του χρόνου και συνεπώς θα συνεχίσουν να επηρεάζουν θετικά τη βιωσιμότητα των δημοσιονομικών στοιχείων, πολύ μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος» εκτιμά η Επιτροπή.
Αναφορικά με τον χρηματοπιστωτικό τομέα της Ελλάδος, η Επιτροπή τονίζει ότι βρίσκεται πλέον σε πολύ ισχυρότερη θέση, ως αποτέλεσμα επιτυχών πράξεων ανακεφαλαιοποίησης, μιας αναθεώρησης της τραπεζικής διακυβέρνησης και προσπαθεί να εφαρμόσει μια στρατηγική για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, η οποία πρέπει να διατηρηθεί.
Εξάλλου, επισημαίνεται ότι η αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης βελτιώθηκε, μεταξύ άλλων, με την εισαγωγή νέων κανόνων σχετικά με το διορισμό, την αξιολόγηση και την κινητικότητα των υπαλλήλων του δημόσιου τομέα, με την ίδρυση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημόσιων Εσόδων και με μέτρα για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του δικαστικού συστήματος.
Η Επιτροπή υπενθυμίζει, επίσης, ότι έχουν ληφθεί σημαντικά διαρθρωτικά μέτρα για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας ώστε να καταστεί η Ελλάδα ελκυστικός προορισμός για επενδύσεις και να δοθεί η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να επεκταθούν, να καινοτομήσουν και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, καθώς και για τη δημιουργία βιώσιμων και καθολικών συντάξεων, συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης και κοινωνικών παροχών, συμπεριλαμβανομένου ενός συστήματος εγγυημένου ελάχιστου εισοδήματος.
Σε ό,τι αφορά τη βελτίωση των οικονομικών δεικτών, σύμφωνα με την Επιτροπή, επιβεβαιώνεται ότι, παρότι απομένει ακόμη δουλειά, οι προσπάθειες που έχουν αναληφθεί ήδη αποφέρουν απτά οφέλη με την αποκατάσταση της τάξης στα δημόσια οικονομικά, τη μείωση της ανεργίας και την επιστροφή στην ανάπτυξη.
Υπενθυμίζεται, δε, ότι η οικονομική ανάπτυξη ανέκαμψε από -5,5% το 2010 σε 1,4% το 2017 και αναμένεται να παραμείνει γύρω στο 2% το 2018 και το 2019.
Το δημοσιονομικό ισοζύγιο προχώρησε από ένα μαζικό έλλειμμα 15,1% το 2009 σε πλεόνασμα 0,8% το 2017 που αντιστοιχεί σε πρωτογενές πλεόνασμα 4,2% σε όρους προγράμματος).
«Αν και η ανεργία παραμένει απαράδεκτα υψηλή, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα η Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία, η ανεργία μειώθηκε στο 19,5% το Μάιο του 2018, φθάνοντας σε επίπεδο κάτω του 20% για πρώτη φορά από τον Σεπτέμβριο του 2011», επισημαίνει η Επιτροπή.
«Η ολοκλήρωση του προγράμματος σηματοδοτεί το τέλος ενός κεφαλαίου και την αρχή ενός άλλου για την Ελλάδα», τονίζει η Επιτροπή, προσθέτοντας ότι θα χρειαστεί να παραμείνουμε επικεντρωμένοι στην πλήρη αντιμετώπιση των κοινωνικών και οικονομικών συνεπειών που αποτελούν την κληρονομιά των ετών κρίσης.
«Αυτό θα απαιτήσει από τις ελληνικές αρχές να διατηρήσουν την κυριότητα των μεταρρυθμίσεων και να διασφαλίσουν τη συνεχή εφαρμογή τους σύμφωνα με τις δεσμεύσεις τους κατά τη συνεδρίαση του Eurogroup της 22ας Ιουνίου 2018.
Αυτό είναι κρίσιμο για την εμπέδωση της εμπιστοσύνης στις αγορές και την ενίσχυση της οικονομικής ανάκαμψης της Ελλάδας, ειδικά μετά τη Μνημονιακή περίοδο», αναφέρει η Επιτροπή.
Τέλος, η σημειώνεται ότι από σήμερα η Ελλάδα θα ενσωματωθεί πλήρως στο λεγόμενο «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο» για το συντονισμό της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η χώρα και οι κάτοικοί της θα αποκομίσουν τα πλήρη οφέλη από τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί τα τελευταία χρόνια.
Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι κατά την περίοδο μετά το πρόγραμμα, η ολοκλήρωση, η παράδοση και η συνεχής εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος θα παρακολουθούνται μέσω ενισχυμένου πλαισίου εποπτείας.
Η Υπηρεσία Διαρθρωτικής Στήριξης Μεταρρυθμίσεων της Επιτροπής θα συνεχίσει να βοηθά τις ελληνικές αρχές, κατόπιν αιτήματός τους, στο σχεδιασμό και την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν την ανάπτυξη.
Συνολικά, από το 2010 έχουν χορηγηθεί στην Ελλάδα 288,7 δισ. ευρώ υπό μορφή δανείων.
Σε αυτό το ποσό περιλαμβάνονται 256,6 δισ. από τους Ευρωπαίους εταίρους της και 32,1 δισ. ευρώ από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ).
Παράλληλα με το πρόγραμμα στήριξης της σταθερότητας, τον Ιούλιο του 2015, η Επιτροπή δρομολόγησε το σχέδιο για ένα «Νέο ξεκίνημα για την απασχόληση και την ανάπτυξη στην Ελλάδα», με σκοπό να διευκολύνει την Ελλάδα να μεγιστοποιήσει τη χρήση των κονδυλίων της ΕΕ, για τη σταθεροποίηση της οικονομίας της και για την τόνωση της απασχόλησης, της ανάπτυξης και των επενδύσεων.
Ως αποτέλεσμα των έκτακτων μέτρων που θεσπίστηκαν στο πλαίσιο του σχεδίου αυτού, η Ελλάδα συγκαταλέγεται πλέον μεταξύ των πρώτων όσον αφορά την ικανότητα απορρόφησης των κονδυλίων της ΕΕ.
Για την περίοδο 2014-2020, η Ελλάδα έχει ήδη λάβει σχεδόν 16 δισ. ευρώ από ένα μεγάλο σύνολο κονδυλίων της ΕΕ.
Το ποσό αυτό ισοδυναμεί με ποσοστό που ξεπερνά το 9 % του ετήσιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της Ελλάδας για το 2017.
Η Ελλάδα βρίσκεται επίσης στην πρώτη θέση των δικαιούχων χωρών του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), που προβλέφθηκε στο σχέδιο Juncker, σε σχέση με το ΑΕΠ της.
Το ΕΤΣΕ αναμένεται στο εξής να κινητοποιήσει περισσότερα από 10 δισ. ευρώ σε επενδύσεις και να στηρίξει περισσότερες από 20 000 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα.
ESM: Τι κατάφερε η Ελλάδα τα χρόνια των Μνημονίων - Πως έφτασε στις διασώσεις
Η Ελλάδα ολοκληρώνει σήμερα 20/8 την «επιτυχημένη έξοδο» το τριετές πρόγραμμα της, σύμφωνα με τον ESM, ο οποίος μέσω ερωταπαντήσεων διευκρινίζει μερικές πτυχές της ελληνικής διάσωσης.
Ο ESM υπενθυμίζει ότι τον Αύγουστο του 2015 συμφώνησε να παράσχει οικονομική βοήθεια στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι η Ελλάδα έλαβε 141,8 δις ευρώ από EFSF από το 2012 έως το 2015 και ότι συνολικά η Ελλάδα έλαβε 203,77 δις ευρώ από τα ταμεία διάσωσης, κάτι που όπως υπογραμμίζεται, είναι πρωτοφανές στη σύγχρονη ιστορία.
Επιπλέον, σημειώνεται πως η Ελλάδα έλαβε από το 2010 έως το 2012 το ποσό των 52,9 δις ευρώ από διμερή δάνεια.
Τι κατάφερε η Ελλάδα από το 2010
Η Ελλάδα κατάφερε να μειώσει σημαντικά τις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές ανισορροπίες της.
Η πρωτοφανής δημοσιονομική προσαρμογή είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης κατά περισσότερο από 16 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, σε πλεόνασμα 0,7% το 2016 από έλλειμμα 15,6% το 2009.
Η ελληνική οικονομία βελτίωσε την ανταγωνιστικότητά της μειώνοντας το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος.
Τη βελτίωση μπορεί να δει κανείς στην πτώση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών: με την αναμενόμενη 0,5% το 2016 από 18% το 2008.
Επιπλέον, η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην εκτέλεση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων - έχει την καλύτερη επίδοση της οικονομίας όσον αφορά την εφαρμογή των συστάσεων του ΟΟΣΑ στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Η Ελλάδα κάνει επίσης την οικονομία της πιο αποτελεσματική χάρη στους βελτιωμένους επιχειρηματικούς κανονισμούς.
Αυτό μπορεί να διαπιστωθεί στην ταχεία πρόοδο της Ελλάδας στην κατάταξη της Παγκόσμιας Τράπεζας στο Doing Business: στην 61η θέση το 2017 από το 109ο το 2010.
Πόσα χρήματα έλαβε η Ελλάδα από το 2010
Τα ποσά που εκταμιεύονται σε καθένα από τα τρία προγράμματα οικονομικής βοήθειας παρουσιάζονται στον ακόλουθο πίνακα:
Πόσα χρήματα πήρε η Ελλάδα από το EFSF
Το EFSF κατέβαλε 141,8 δισ. ευρώ, καθιστώντας τον μεγαλύτερο πιστωτή της Ελλάδας.
Το πρόγραμμα του EFSF ήταν μέρος του δεύτερου προγράμματος για την Ελλάδα και ξεκίνησε την 1η Μαρτίου 2012.
Τι οδήγησε την Ελλάδα στα Μνημόνια
Στη δεκαετία πριν από την κρίση, η Ελλάδα δεν κατάφερε να εκσυγχρονίσει την οικονομία της, ενώ το έλλειμμα του δημόσιου τομέα αυξήθηκε σε μη βιώσιμα επίπεδα.
Αφού η Ελλάδα υιοθέτησε το ευρώ το 2001, μπόρεσε να δανειστεί με πολύ χαμηλότερα επιτόκια παρά την επιδείνωση της ανταγωνιστικότητας και των δημόσιων οικονομικών.
Ενώ οι δημόσιες δαπάνες και ο δανεισμός αυξήθηκαν, τα φορολογικά έσοδα αποδυναμώθηκαν εξαιτίας της κακής φορολογικής διοίκησης.
Παράλληλα, οι αυξανόμενοι μισθοί υπονόμευσαν την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας, ενώ η χαμηλή παραγωγικότητα και τα διαρθρωτικά προβλήματα συνέβαλαν και στις αυξανόμενες οικονομικές δυσκολίες.
Ως αποτέλεσμα, η οικονομία της Ελλάδας συρρικνώθηκε και η ανεργία άρχισε να ανεβαίνει σε ανησυχητικά επίπεδα.
Η εξάρτηση της Ελλάδας από την εξωτερική χρηματοδότηση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και των εμπορικών ελλειμμάτων άφησε την οικονομία της ευάλωτη στις μετατοπίσεις της εμπιστοσύνης των επενδυτών.
Το 2009, η ελληνική κυβέρνηση αποκάλυψε ότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις ανέφεραν εσφαλμένα τα στοιχεία του κρατικού προϋπολογισμού.
Τα πολύ υψηλότερα από τα αναμενόμενα ελλείμματα εξάλειψαν την εμπιστοσύνη των επενδυτών, με αποτέλεσμα οι αποδόσεις των ελληνικών κρατικών ομολόγων (που αντιστοιχούν στο κόστος δανεισμού) να φτάσουν σε μη βιώσιμα επίπεδα.
Η κατάσταση επιδεινώθηκε στο σημείο που η χώρα δεν ήταν πλέον σε θέση να αναχρηματοδοτήσει το δανεισμό της και αναγκάστηκε να ζητήσει βοήθεια από τους ευρωπαίους εταίρους της και το ΔΝΤ.
Πως χρησιμοποιήθηκαν από την Ελλάδα τα χρήματα που έλαβε
Τα κεφάλαια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εξυπηρέτηση του χρέους, την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού τομέα, την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών και τη συσσώρευση ταμειακών αποθεμάτων.
Τα κεφάλαια μπορούν έτσι να διασφαλίσουν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα στην Ελλάδα, παρέχοντας ρευστότητα και ενθαρρύνοντας την οικονομία.
Θα δώσουν στην Ελλάδα χρόνο να ολοκληρώσει τη μεταρρυθμιστική της ατζέντα, να εκσυγχρονίσει τη διοίκησή της και να επιτύχει ανάπτυξη και θέσεις εργασίας.
www.bankingnews.gr
Όπως υπογραμμίζεται στη σχετική ανακοίνωση, τα εναπομείναντα 24,1 δις ευρώ από τα 86 δις ευρώ που ήταν διαθέσιμα στο πλαίσιο προγράμματος δεν χρησιμοποιήθηκαν.
Στην ανακοίνωση αναφέρεται πως ο ESM συμφώνησε τον Αύγουστο του 2015 να παράσχει οικονομική βοήθεια στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι η Ελλάδα έλαβε 141,8 δις ευρώ από EFSF από το 2012 έως το 2015 και ότι συνολικά η Ελλάδα έλαβε 203,77 δις ευρώ από τα ταμεία διάσωσης, κάτι που όπως υπογραμμίζεται, είναι πρωτοφανές στη σύγχρονη ιστορία.
Επιπλέον, σημειώνεται πως η Ελλάδα έλαβε από το 2010 έως το 2012 το ποσό των 52,9 δις ευρώ από διμερή δάνεια.
Centeno: Η Ελλάδα μπορεί για πρώτη φορά να σταθεί στα πόδια της
Αυτό έγινε εφικτό, χάρη στην εξαιρετική προσπάθεια του ελληνικού λαού, την καλή συνεργασία με την τρέχουσα ελληνική κυβέρνηση και την υποστήριξη των Ευρωπαίων εταίρων μέσω των δανείων και της ελάφρυνσης του χρέους» αναφέρει σε σχετική του δήλωση ο επικεφαλής του Eurogroup, Mario Centeno.
«Ο τελικός στόχος του σχεδίου οικονομικής βοήθειας και των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα τα τελευταία οκτώ χρόνια ήταν η δημιουργία μιας νέας βάσης για υγιή και βιώσιμη ανάπτυξη. Χρειάστηκε πολύ περισσότερο από το αναμενόμενο, αλλά πιστεύω ότι είμαστε εκεί: Η οικονομία της Ελλάδας μεγεθύνεται ξανά, υπάρχει δημοσιονομικό και εμπορικό πλεόνασμα και η ανεργία μειώνεται σταθερά» επισημαίνει ο Centeno.
Regling: Θέλουμε η Ελλάδα να είναι ένα ακόμα success story
«Η Ελλάδα είναι η πέμπτη χώρα μετά από την Ιρλανδία, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Κύπρο που βγαίνει από ένα πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) ή του ESM.
Καθώς ο ESM και το ΕFSF είναι οι μεγαλύτεροι πιστωτές της Ελλάδας, κατέχοντας το 55% του συνολικού χρέους της ελληνικής κυβέρνησης, τα συμφέροντά μας ευθυγραμμίζονται με τα συμφέροντα της Ελλάδας. Θέλουμε η Ελλάδα να είναι ένα ακόμη success story, να ευημερεί και να είναι μια χώρα που την εμπιστεύονται οι επενδυτές.
Αυτό μπορεί να συμβεί, υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα χτίσει στην πρόοδο που επιτεύχθηκε με τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων που δρομολογήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος του ΕSM.
Σύντομα ο ESM θα παράσχει περαιτέρω στήριξη στην Ελλάδα, καθώς τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, που συμφωνήθηκαν σε πολιτικό επίπεδο από το Eurogroup τον Ιούνιο, θα ενσωματωθούν στις δανειακές συμφωνίες με την Ελλάδα και αναμένεται να εγκριθούν επισήμως από το Διοικητικό Συμβούλιο του EFSF αυτό το φθινόπωρο» υπογραμμίζει από την πλευρά του ο διευθύνων σύμβουλος του ESM, Klaus Regling.
Άνευ προηγουμένου η αλληλεγγύη των Ευρωπαίων στην Ελλάδα
Όπως επισημαίνει στη σχετική ανακοίνωση του ESM, η Ελλάδα επωφελήθηκε μιας «άνευ προηγουμένου αλληλεγγύης» από τους εταίρους της στην Ευρωζώνη.
«Χάρη στις εξαιρετικά ευνοϊκές συνθήκες δανειοδότησης, με μεγάλες περιόδους ωρίμανσης και χαμηλά επιτόκια, η Ελλάδα εξοικονομεί περί τα 12 δισ. ευρώ, ή 6,7% του ΑΕΠ ετησίως σε ό,τι αφορά την εξυπηρέτηση χρέους» επισημαίνει ο ESM,αναφέροντας πως το 2017 ο ESM εφάρμοσε βραχυπρόθεσμα μέτρα που θα μειώσουν το λόγο χρέους προς ΑΕΠ κατά περίπου 25 μονάδες μέχρι το 2060 και τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες κατά έξι μονάδες.
Επιπλέον επισημαίνεται ότι τα μεσοπρόθεσμα μέτρα αναμένεται να μειώσουν περαιτέρω το λόγο χρέους προς ΑΕΠ της Ελλάδας κατά 30 μονάδες μέχρι το 2060 και τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες κατά οκτώ μονάδες
«Ο ΕSM θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τις ελληνικές αρχές στο πλαίσιο του Συστήματος Έγκαιρης Ειδοποίησης (Early Warning System), που έχει σχεδιαστεί προκειμένου να διασφαλίζεται ότι οι χώρες που έχουν επωφεληθεί δανείων θα μπορέσουν να ξεπληρώσουν τον ESM, όπως έχει συμφωνηθεί.
Γι' αυτό το λόγο ο ESM θα λαμβάνει τακτικές αναφορές από την Ελλάδα και θα συμμετάσχει στις αποστολές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο πλαίσιο της Ενισχυμένης Εποπτείας» επισημαίνει ο ESM.
Σε άλλο του αναλυτικό έγγραφο ο ESM αναφέρεται στα τρία προγράμματα διάσωσης προς την Ελλάδα, εξηγεί γιατί χρειάστηκαν τόσα πολλά, επισημαίνει τι αλλαγές υπήρξαν όλα αυτά τα χρόνια από το 2010 και μετά και επισημαίνει πόσα χρήματα δόθηκαν τελικά στην χώρα.
Όπως αναφέρει ο ESM, η Ελλάδα έλαβε από το 2010 το συνολικό ποσό των 288,7 δις ευρώ και συγκεκριμένα 73 δις ευρώ από το πρώτο πρόγραμμα, 153,8 δις ευρώ από το δεύτερο πρόγραμμα και 61,9 δις ευρώ από το τρίτο πρόγραμμα.
Συνολικά τα δάνεια που δόθηκαν από την Ευρωζώνη, τον EFSF και τον ESM ανέρχονται σε 256,6 δις ευρώ ενώ τα συνολικά ποσά που δόθηκαν από το ΔΝΤ ανέρχονται σε 32,1 δις ευρώ.
Στο ερώτημα πότε η Ελλάδα θα αποπληρώσει τα δάνεια των ESM και EFSF (ανέρχονται σε 203,77 δις ευρώ), αναφέρεται πως η «Ελλάδα καλείται να αποπληρώσει τα δάνεια του ESM από το 2034 έως το 2060.
Τα δάνεια του EFSF έχει προγραμματιστεί να αποπληρωθούν από το 2023 έως το 2056, αλλά σύμφωνα με τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, που συμφωνήθηκαν στο Eurogroup του Ιουνίου, θα υπάρξει παράταση της ωρίμανσής δανείων ύψους 96,4 δισ. ευρώ του EFSF κατά 10 έτη. Αυτή η παράταση απαιτεί την έγκριση του Συμβουλίου των Διοικητών του EFSF».
Στο ερώτημα για το εάν το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο, το έγγραφο αναφέρει ότι «η εφαρμογή μίας φιλόδοξης στρατηγικής ανάπτυξης και συνετών δημοσιονομικών πολιτικών από την ελληνική κυβέρνηση θα είναι τα βασικά συστατικά επιτυχίας για τη βιωσιμότητα του χρέους».
«Η Ελλάδα έχει δεσμευθεί να ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις, που άρχισε στο πλαίσιο των προγραμμάτων και να συνεχίσει να εφαρμόζει περαιτέρω μεταρρυθμίσεις με στόχο την ενίσχυση των αναπτυξιακών προοπτικών της.
Επιπλέον, η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευθεί σε πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022 και περίπου 2% για τα επόμενα χρόνια προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι δημοσιονομικές της δεσμεύσεις κινούνται στο δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ» επισημαίνει ο ESM, ο οποίος κάνει ιδιαίτερη αναφορά στην πρόοδο της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία αυτά χρόνια.
Σύμφωνα με τον ESM, η Ελλάδα κατάφερε να μειώσει σημαντικά τις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές ανισορροπίες της, φέρνοντας σε πέρας «μια άνευ προηγουμένου δημοσιονομική προσαρμογή» που είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης κατά περίπου 16% του ΑΕΠ (από έλλειμμα 15,1% το 2009, σε πλεόνασμα 0,8% το 2017).
Πέρα από τη δημοσιονομική προσαρμογή, ο ESM υπογραμμίζει πως μέσα από ένα «ευρύ φάσμα μεταρρυθμίσεων", η Ελλάδα πέτυχε:
- τη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (αναδιάρθρωση τραπεζών, μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων),
- την ενίσχυση της ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας και των επενδύσεων (μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και προϊόντων) και
- τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης (αύξηση της αποτελεσματικότητας του δημόσιου τομέα και του δικαστικού συστήματος).
Όπως τονίζεται, η ελληνική οικονομία πλέον έχει επιστρέψει στην ανάπτυξη καθώς άρχισαν να φαίνονται τα αποτελέσματα της ανάκαμψης (από ύφεση -5,5% το 2010 σε ανάπτυξη 1,4% το 2017, η οποία προβλέπεται να φτάσει το 1,9% το 2018 και το 2,3% το 2019).
Επίσης, υπογραμμίζεται η σταδιακή μείωση της ανεργίας και βελτίωση των συνθηκών της αγοράς εργασίας στην Ελλάδα, παρ' όλο που εξακολουθεί να έχει τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας μεταξύ όλων των χωρών της ΕΕ.
Όπως αναφέρεται, το 2010 η ανεργία ήταν 12,7% στην Ελλάδα και αφού έφθασε στο ανώτατο σημείο του 27,5% τον Ιούλιο του 2013, μειώθηκε τώρα στο 19,5% τον Μάιο του 2018. Σημειώνεται, δε, πως η μείωση των ποσοστών της ανεργίας το 2017 αποτέλεσε τη μεγαλύτερη πτώση σε ένα έτος από το 2013, ενώ από την έναρξη του προγράμματος ESM το 2015 δημιουργήθηκαν περισσότερες από 100.000 νέες θέσεις εργασίας.
Πρόοδος παρατηρείται, επίσης, σύμφωνα με τον ESM στο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο έφτασε στο -0,4% το 2018 από -15,8% το 2008.
Εξάλλου, ο ΕSM επισημαίνει πως η ελληνική οικονομία βελτίωσε την ανταγωνιστικότητά της μειώνοντας το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, ενώ αναφέρεται και στο γεγονός ότι τον Ιούλιο του 2018, το δεκαετές ομόλογο επέστρεψε στα προ κρίσης επίπεδα (3,9%).
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τις αγορές, ο ESM σημειώνει πως η Ελλάδα απέκτησε και πάλι πρόσβαση στις αγορές τον Ιούλιο του 2017 με την έκδοση πενταετούς ομολόγου αξίας 3 δισ. (το πρώτο μετά το 2014).
Η πορεία αυτή συνεχίστηκε με ανταλλαγή ομολόγων το Νοέμβριο του 2017 (πέντε νέες εκδόσεις, 5 με 25 έτη) και την έκδοση επταετούς ομολόγου αξίας 3 δισ. το Φεβρουάριο του 2018.
Τέλος, επισημαίνεται πως η Ελλάδα έχει δημιουργήσει ένα μαξιλάρι ρευστότητας που ξεπερνά τα 24 δισ. ευρώ και το οποίο αναμένεται να καλύψει τις οικονομικές της ανάγκες για περίπου 22 μήνες μετά το τέλος του προγράμματος και αποτελεί σημαντικό εχέγγυο για την αντιμετώπιση ενδεχόμενου κινδύνου.
Ωστόσο, ο ESM αναφέρεται και στις προκλήσεις με τις οποίες εξακολουθεί να είναι αντιμέτωπη η Ελλάδα.
«Αν και τα επιτεύγματα της Ελλάδας είναι αξιοσημείωτα, σημαντικές προκλήσεις παραμένουν» τονίζει ο ESM, αναφέροντας ότι πρέπει να συνεχιστεί η προσπάθεια για την απελευθέρωση τομέων της οικονομίας, τη δημιουργία πιο αποδοτικής δημόσιας διοίκησης και την ανάπτυξη ενός φιλικού στις επιχειρήσεις περιβάλλοντος.
Επιπλέον, υπογραμμίζεται πως η ανεργία παραμείνει σε υψηλά επίπεδα και ότι η βιώσιμη ανάπτυξη είναι ο μόνος τρόπος προκειμένου να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και να υπάρξει ευημερία στους Έλληνες πολίτες.
Παράλληλα, ο ESM υπογραμμίζει ότι δράσεις απαιτούνται στα δημοσιονομικά (πρωτογενή πλεονάσματα 3,5%), στο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας (εκσυχρονισμός του συνταξιοδοτικού και ασφαλιστικού συστήματος), στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα (συνεχείς μεταρρυθμίσεις για την αποκατάσταση της υγείας του τραπεζικού συστήματος και τη μείωση των κόκκινων δανείων), στις αγορές προϊόντων και εργασίας (σχέδιο δράσης για την μαύρη εργασία, μεταρρύθμιση του πλαισίου αδειοδότησης για τις επενδύσεις), στην ολοκλήρωση των ιδιωτικοποιήσεων και στη δημόσια διοίκηση (εκσυγχρονισμός της διοίκησης ανθρώπινων πόρων στον δημόσιο τομέα, νέος κώδικας εργασίας, εφαρμογή μέτρων κατά της διαφθοράς).
Tusk: Χάρη στις τεράστιες προσπάθειες και την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, η Ελλάδα κέρδισε το αύριο
Συγχαρητήρια στην Ελλάδα για την ολοκλήρωση του προγράμματος απέστειλε μέσω «Twitter» o πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Donald Tusk.
«Τα καταφέρατε! Συγχαρητήρια στην Ελλάδα και στο λαό της για τον τερματισμό του προγράμματος χρηματοδοτικής συνδρομής.
Χάρη στις τεράστιες προσπάθειες και την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, κερδίσατε το αύριο"», έγραψε στα ελληνικά ο Tusk.
Juncker: Θα είμαι πάντα ένας σύμμαχος της Ελλάδας - Οι Έλληνες έδειξαν χαρακτηριστικό θάρρος
Στην έξοδο της Ελλάδας από το πρόγραμμα διάσωσης αναφέρεται και η Κομισιόν με σχετική της ανακοίνωση, με τον Jean Claude Juncker να επισημαίνει ότι οι Έλληνες έδειξαν χαρακτηριστικό κουράγιο.
«Η ολοκλήρωση του προγράμματος αποτελεί σημαντική στιγμή για την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Oι ευρωπαίοι εταίροι τους έχουν επιδείξει την αλληλεγγύη τους και ο ελληνικός λαός ανταποκρίθηκε σε κάθε πρόκληση με ένα χαρακτηριστικό θάρρος και αποφασιστικότητα.
Έχω πάντα αγωνιστεί για να παραμείνει η Ελλάδα στην καρδιά της Ευρώπης.
Καθώς ο ελληνικός λαός αρχίζει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του, θα βρει πάντα σ’ εμένα έναν σύμμαχο, έναν συνεργάτη και έναν φίλο» δήλωσε ο πρόεδρος της Κομισιόν.
Η Κομισιόν τονίζει ότι «η Ελλάδα ολοκλήρωσε με επιτυχία» το τριετές πρόγραμμα στήριξης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕSM).
«Η επιτυχής ολοκλήρωση του προγράμματος είναι απόδειξη των προσπαθειών του ελληνικού λαού, της δέσμευσης της χώρας για μεταρρυθμίσεις και της αλληλεγγύης των ευρωπαίων εταίρων», επισημαίνεται στην ίδια ανακοίνωση.
Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι συνολικά η Ελλάδα έλαβε 61,9 δισ. ευρώ δάνεια από το πρόγραμμα του ESM, «στη βάση της εφαρμογής ενός συνολικού και άνευ προηγουμένου πακέτου μεταρρυθμίσεων». Επισημαίνεται, επίσης, ότι η Ελλάδα έλαβε μέτρα για να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα των δημοσιονομικών της, μετατρέποντας ένα σημαντικό δημοσιονομικό έλλειμμα, σε δημοσιονομικό πλεόνασμα το 2017, το οποίο προβλέπεται ότι θα διατηρηθεί.
«Αυτά τα μέτρα μεταρρύθμισης και οι προσπάθειες εξυγίανσης θα έχουν σωρευτικά αποτελέσματα με την πάροδο του χρόνου και συνεπώς θα συνεχίσουν να επηρεάζουν θετικά τη βιωσιμότητα των δημοσιονομικών στοιχείων, πολύ μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος» εκτιμά η Επιτροπή.
Αναφορικά με τον χρηματοπιστωτικό τομέα της Ελλάδος, η Επιτροπή τονίζει ότι βρίσκεται πλέον σε πολύ ισχυρότερη θέση, ως αποτέλεσμα επιτυχών πράξεων ανακεφαλαιοποίησης, μιας αναθεώρησης της τραπεζικής διακυβέρνησης και προσπαθεί να εφαρμόσει μια στρατηγική για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, η οποία πρέπει να διατηρηθεί.
Εξάλλου, επισημαίνεται ότι η αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης βελτιώθηκε, μεταξύ άλλων, με την εισαγωγή νέων κανόνων σχετικά με το διορισμό, την αξιολόγηση και την κινητικότητα των υπαλλήλων του δημόσιου τομέα, με την ίδρυση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημόσιων Εσόδων και με μέτρα για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του δικαστικού συστήματος.
Η Επιτροπή υπενθυμίζει, επίσης, ότι έχουν ληφθεί σημαντικά διαρθρωτικά μέτρα για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας ώστε να καταστεί η Ελλάδα ελκυστικός προορισμός για επενδύσεις και να δοθεί η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να επεκταθούν, να καινοτομήσουν και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, καθώς και για τη δημιουργία βιώσιμων και καθολικών συντάξεων, συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης και κοινωνικών παροχών, συμπεριλαμβανομένου ενός συστήματος εγγυημένου ελάχιστου εισοδήματος.
Σε ό,τι αφορά τη βελτίωση των οικονομικών δεικτών, σύμφωνα με την Επιτροπή, επιβεβαιώνεται ότι, παρότι απομένει ακόμη δουλειά, οι προσπάθειες που έχουν αναληφθεί ήδη αποφέρουν απτά οφέλη με την αποκατάσταση της τάξης στα δημόσια οικονομικά, τη μείωση της ανεργίας και την επιστροφή στην ανάπτυξη.
Υπενθυμίζεται, δε, ότι η οικονομική ανάπτυξη ανέκαμψε από -5,5% το 2010 σε 1,4% το 2017 και αναμένεται να παραμείνει γύρω στο 2% το 2018 και το 2019.
Το δημοσιονομικό ισοζύγιο προχώρησε από ένα μαζικό έλλειμμα 15,1% το 2009 σε πλεόνασμα 0,8% το 2017 που αντιστοιχεί σε πρωτογενές πλεόνασμα 4,2% σε όρους προγράμματος).
«Αν και η ανεργία παραμένει απαράδεκτα υψηλή, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα η Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία, η ανεργία μειώθηκε στο 19,5% το Μάιο του 2018, φθάνοντας σε επίπεδο κάτω του 20% για πρώτη φορά από τον Σεπτέμβριο του 2011», επισημαίνει η Επιτροπή.
«Η ολοκλήρωση του προγράμματος σηματοδοτεί το τέλος ενός κεφαλαίου και την αρχή ενός άλλου για την Ελλάδα», τονίζει η Επιτροπή, προσθέτοντας ότι θα χρειαστεί να παραμείνουμε επικεντρωμένοι στην πλήρη αντιμετώπιση των κοινωνικών και οικονομικών συνεπειών που αποτελούν την κληρονομιά των ετών κρίσης.
«Αυτό θα απαιτήσει από τις ελληνικές αρχές να διατηρήσουν την κυριότητα των μεταρρυθμίσεων και να διασφαλίσουν τη συνεχή εφαρμογή τους σύμφωνα με τις δεσμεύσεις τους κατά τη συνεδρίαση του Eurogroup της 22ας Ιουνίου 2018.
Αυτό είναι κρίσιμο για την εμπέδωση της εμπιστοσύνης στις αγορές και την ενίσχυση της οικονομικής ανάκαμψης της Ελλάδας, ειδικά μετά τη Μνημονιακή περίοδο», αναφέρει η Επιτροπή.
Τέλος, η σημειώνεται ότι από σήμερα η Ελλάδα θα ενσωματωθεί πλήρως στο λεγόμενο «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο» για το συντονισμό της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η χώρα και οι κάτοικοί της θα αποκομίσουν τα πλήρη οφέλη από τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί τα τελευταία χρόνια.
Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι κατά την περίοδο μετά το πρόγραμμα, η ολοκλήρωση, η παράδοση και η συνεχής εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος θα παρακολουθούνται μέσω ενισχυμένου πλαισίου εποπτείας.
Η Υπηρεσία Διαρθρωτικής Στήριξης Μεταρρυθμίσεων της Επιτροπής θα συνεχίσει να βοηθά τις ελληνικές αρχές, κατόπιν αιτήματός τους, στο σχεδιασμό και την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν την ανάπτυξη.
Συνολικά, από το 2010 έχουν χορηγηθεί στην Ελλάδα 288,7 δισ. ευρώ υπό μορφή δανείων.
Σε αυτό το ποσό περιλαμβάνονται 256,6 δισ. από τους Ευρωπαίους εταίρους της και 32,1 δισ. ευρώ από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ).
Παράλληλα με το πρόγραμμα στήριξης της σταθερότητας, τον Ιούλιο του 2015, η Επιτροπή δρομολόγησε το σχέδιο για ένα «Νέο ξεκίνημα για την απασχόληση και την ανάπτυξη στην Ελλάδα», με σκοπό να διευκολύνει την Ελλάδα να μεγιστοποιήσει τη χρήση των κονδυλίων της ΕΕ, για τη σταθεροποίηση της οικονομίας της και για την τόνωση της απασχόλησης, της ανάπτυξης και των επενδύσεων.
Ως αποτέλεσμα των έκτακτων μέτρων που θεσπίστηκαν στο πλαίσιο του σχεδίου αυτού, η Ελλάδα συγκαταλέγεται πλέον μεταξύ των πρώτων όσον αφορά την ικανότητα απορρόφησης των κονδυλίων της ΕΕ.
Για την περίοδο 2014-2020, η Ελλάδα έχει ήδη λάβει σχεδόν 16 δισ. ευρώ από ένα μεγάλο σύνολο κονδυλίων της ΕΕ.
Το ποσό αυτό ισοδυναμεί με ποσοστό που ξεπερνά το 9 % του ετήσιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της Ελλάδας για το 2017.
Η Ελλάδα βρίσκεται επίσης στην πρώτη θέση των δικαιούχων χωρών του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), που προβλέφθηκε στο σχέδιο Juncker, σε σχέση με το ΑΕΠ της.
Το ΕΤΣΕ αναμένεται στο εξής να κινητοποιήσει περισσότερα από 10 δισ. ευρώ σε επενδύσεις και να στηρίξει περισσότερες από 20 000 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα.
ESM: Τι κατάφερε η Ελλάδα τα χρόνια των Μνημονίων - Πως έφτασε στις διασώσεις
Η Ελλάδα ολοκληρώνει σήμερα 20/8 την «επιτυχημένη έξοδο» το τριετές πρόγραμμα της, σύμφωνα με τον ESM, ο οποίος μέσω ερωταπαντήσεων διευκρινίζει μερικές πτυχές της ελληνικής διάσωσης.
Ο ESM υπενθυμίζει ότι τον Αύγουστο του 2015 συμφώνησε να παράσχει οικονομική βοήθεια στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι η Ελλάδα έλαβε 141,8 δις ευρώ από EFSF από το 2012 έως το 2015 και ότι συνολικά η Ελλάδα έλαβε 203,77 δις ευρώ από τα ταμεία διάσωσης, κάτι που όπως υπογραμμίζεται, είναι πρωτοφανές στη σύγχρονη ιστορία.
Επιπλέον, σημειώνεται πως η Ελλάδα έλαβε από το 2010 έως το 2012 το ποσό των 52,9 δις ευρώ από διμερή δάνεια.
Τι κατάφερε η Ελλάδα από το 2010
Η Ελλάδα κατάφερε να μειώσει σημαντικά τις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές ανισορροπίες της.
Η πρωτοφανής δημοσιονομική προσαρμογή είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης κατά περισσότερο από 16 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, σε πλεόνασμα 0,7% το 2016 από έλλειμμα 15,6% το 2009.
Η ελληνική οικονομία βελτίωσε την ανταγωνιστικότητά της μειώνοντας το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος.
Τη βελτίωση μπορεί να δει κανείς στην πτώση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών: με την αναμενόμενη 0,5% το 2016 από 18% το 2008.
Επιπλέον, η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην εκτέλεση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων - έχει την καλύτερη επίδοση της οικονομίας όσον αφορά την εφαρμογή των συστάσεων του ΟΟΣΑ στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Η Ελλάδα κάνει επίσης την οικονομία της πιο αποτελεσματική χάρη στους βελτιωμένους επιχειρηματικούς κανονισμούς.
Αυτό μπορεί να διαπιστωθεί στην ταχεία πρόοδο της Ελλάδας στην κατάταξη της Παγκόσμιας Τράπεζας στο Doing Business: στην 61η θέση το 2017 από το 109ο το 2010.
Πόσα χρήματα έλαβε η Ελλάδα από το 2010
Τα ποσά που εκταμιεύονται σε καθένα από τα τρία προγράμματα οικονομικής βοήθειας παρουσιάζονται στον ακόλουθο πίνακα:
Πόσα χρήματα πήρε η Ελλάδα από το EFSF
Το EFSF κατέβαλε 141,8 δισ. ευρώ, καθιστώντας τον μεγαλύτερο πιστωτή της Ελλάδας.
Το πρόγραμμα του EFSF ήταν μέρος του δεύτερου προγράμματος για την Ελλάδα και ξεκίνησε την 1η Μαρτίου 2012.
Τι οδήγησε την Ελλάδα στα Μνημόνια
Στη δεκαετία πριν από την κρίση, η Ελλάδα δεν κατάφερε να εκσυγχρονίσει την οικονομία της, ενώ το έλλειμμα του δημόσιου τομέα αυξήθηκε σε μη βιώσιμα επίπεδα.
Αφού η Ελλάδα υιοθέτησε το ευρώ το 2001, μπόρεσε να δανειστεί με πολύ χαμηλότερα επιτόκια παρά την επιδείνωση της ανταγωνιστικότητας και των δημόσιων οικονομικών.
Ενώ οι δημόσιες δαπάνες και ο δανεισμός αυξήθηκαν, τα φορολογικά έσοδα αποδυναμώθηκαν εξαιτίας της κακής φορολογικής διοίκησης.
Παράλληλα, οι αυξανόμενοι μισθοί υπονόμευσαν την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας, ενώ η χαμηλή παραγωγικότητα και τα διαρθρωτικά προβλήματα συνέβαλαν και στις αυξανόμενες οικονομικές δυσκολίες.
Ως αποτέλεσμα, η οικονομία της Ελλάδας συρρικνώθηκε και η ανεργία άρχισε να ανεβαίνει σε ανησυχητικά επίπεδα.
Η εξάρτηση της Ελλάδας από την εξωτερική χρηματοδότηση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και των εμπορικών ελλειμμάτων άφησε την οικονομία της ευάλωτη στις μετατοπίσεις της εμπιστοσύνης των επενδυτών.
Το 2009, η ελληνική κυβέρνηση αποκάλυψε ότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις ανέφεραν εσφαλμένα τα στοιχεία του κρατικού προϋπολογισμού.
Τα πολύ υψηλότερα από τα αναμενόμενα ελλείμματα εξάλειψαν την εμπιστοσύνη των επενδυτών, με αποτέλεσμα οι αποδόσεις των ελληνικών κρατικών ομολόγων (που αντιστοιχούν στο κόστος δανεισμού) να φτάσουν σε μη βιώσιμα επίπεδα.
Η κατάσταση επιδεινώθηκε στο σημείο που η χώρα δεν ήταν πλέον σε θέση να αναχρηματοδοτήσει το δανεισμό της και αναγκάστηκε να ζητήσει βοήθεια από τους ευρωπαίους εταίρους της και το ΔΝΤ.
Πως χρησιμοποιήθηκαν από την Ελλάδα τα χρήματα που έλαβε
Τα κεφάλαια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εξυπηρέτηση του χρέους, την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού τομέα, την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών και τη συσσώρευση ταμειακών αποθεμάτων.
Τα κεφάλαια μπορούν έτσι να διασφαλίσουν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα στην Ελλάδα, παρέχοντας ρευστότητα και ενθαρρύνοντας την οικονομία.
Θα δώσουν στην Ελλάδα χρόνο να ολοκληρώσει τη μεταρρυθμιστική της ατζέντα, να εκσυγχρονίσει τη διοίκησή της και να επιτύχει ανάπτυξη και θέσεις εργασίας.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών