Υποχρεώσεις αλλά και μέτρα για το χρέος στην ιστορική ανακοίνωση του Eurogroup
Την ικανοποίησή του για την ολοκλήρωση του προγράμματος στήριξης από την Ελλάδα εκφράζει στην επίσημη ανακοίνωσή του το Eurogroup.
Σε αυτήν καθορίζεται τόσο η «ουσία» της εποπτείας μετά το μνημόνιο, τα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους, ο ρόλος του ΔΝΤ αλλά και οι ανησυχίες για την ΕΛΣΤΑΤ και το ΤΑΙΠΕΔ, αναφορικά με τις δικαστικές περιπέτειες πρώην στελεχών τους.
Στην ανακοίνωση – η οποία χαρακτηρίστηκε έως και ιστορική- του Eurogroup τονίζονται τα ακόλουθα:
Το Eurogroup συγχαίρει τις ελληνικές αρχές για την ολοκλήρωση όλων των συμφωνηθέντων προαπαιτουμένων της τελικής αξιολόγησης του προγράμματος υπό τον ESM.
Συγχαίρουμε τις ελληνικές αρχές και τον ελληνικό λαό για την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος ESM.
Το Eurogroup αναγνωρίζει τις σημαντικές προσπάθειες που κατέβαλαν οι Έλληνες πολίτες τα τελευταία χρόνια.
Η Ελλάδα εγκαταλείπει το πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας με μια ισχυρότερη οικονομία βασιζόμενη στις φορολογικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν.
Είναι σημαντικό να συνεχιστούν αυτές οι μεταρρυθμίσεις, οι οποίες αποτελούν τη βάση για μια βιώσιμη πορεία ανάπτυξης με υψηλότερη απασχόληση και δημιουργία θέσεων εργασίας, η οποία με τη σειρά της είναι η καλύτερη εγγύηση της Ελλάδας για ένα μέλλον ευημερίας.
Η Ευρωομάδα εκφράζει την ικανοποίησή της για τη δέσμευση των ελληνικών αρχών να συνεχίσουν και να ολοκληρώσουν όλες τις βασικές μεταρρυθμίσεις που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM και να εξασφαλίσουν ότι διασφαλίζονται οι στόχοι των σημαντικών μεταρρυθμίσεων που εγκρίθηκαν.
Χαιρετίζουμε επίσης την οριστικοποίηση μιας ολιστικής στρατηγικής ανάπτυξης από τις ελληνικές αρχές.
Η στρατηγική αυτή, η οποία στοχεύει στην ενίσχυση του μακροπρόθεσμου αναπτυξιακού δυναμικού της Ελλάδας και στη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος, υπογραμμίζει την ελληνική οικειοποίηση της μεταρρυθμιστικής διαδικασίας μετά το πρόγραμμα του ESM.
Η Ευρωομάδα εκφράζει επίσης την ικανοποίησή της για την υπογραφή ενός «σχεδίου συνεργασίας και στήριξης» μεταξύ των ελληνικών αρχών και των υπηρεσιών υποστήριξης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο προβλέπει τη συνεχή παροχή τεχνικής βοήθειας για τη στήριξη της υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων κατά τα προσεχή έτη.
Έκθεση βιωσιμότητας του χρέους και πρωτογενή πλεονάσματα
Το Eurogroup εξέτασε τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους βάσει μιας ανανεωμένης ανάλυσης βιωσιμότητας του χρέους που παρείχαν τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.
Η εφαρμογή μιας φιλόδοξης στρατηγικής ανάπτυξης και συνετών δημοσιονομικών πολιτικών θα αποτελέσει τα βασικά συστατικά για τη διατηρησιμότητα του χρέους.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωομάδα εκφράζει την ικανοποίησή της για τη δέσμευση της Ελλάδας να διατηρήσει ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022 και στη συνέχεια να συνεχίσει να διασφαλίζει ότι οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις της ευθυγραμμίζονται με το δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ.
Η ανάλυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υποδηλώνει ότι αυτό θα συνεπάγεται ένα πρωτογενές πλεόνασμα κατά μέσο όρο 2,2% του ΑΕΠ κατά την περίοδο από το 2023 έως το 2060.
Το Eurogroup κατέληξε στην αξιολόγηση για τη διατηρησιμότητας του χρέους σε σχέση με τα συμφωνημένα κριτήρια αναφοράς για τις ακαθάριστες ανάγκες χρηματοδότησης: η Ακαθάριστες Ανάγκες Χρηματοδότησης (GFN) θα πρέπει να παραμείνει κάτω από το 15% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και κάτω από το 20% του ΑΕΠ στη συνέχεια, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι το χρέος θα μειώνεται σταθερά.
Η Ευρωομάδα εξέφρασε τη σημασία της αξιολόγησης σε ρεαλιστικές και επιφυλακτικές υποθέσεις, λαμβάνοντας υπόψη τη συμμόρφωση με το δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ και τον αντίκτυπο των μεταρρυθμίσεων που προωθούν την ανάπτυξη και των επενδυτικών πρωτοβουλιών.
Η Eurogroup συμφώνησε να εφαρμόσει, εκτός από τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος που έχουν ήδη τεθεί, τα ακόλουθα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα του χρέους προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι συμφωνημένοι στόχοι του GFN τηρούνται επίσης με προσεκτικές παραδοχές.
Το Eurogroup κατέληξε στην αξιολόγηση για τη διατηρησιμότητας του χρέους σε σχέση με τα συμφωνημένα κριτήρια αναφοράς για τις ακαθάριστες ανάγκες χρηματοδότησης: η Ακαθάριστες Ανάγκες Χρηματοδότησης (GFN) θα πρέπει να παραμείνει κάτω από το 15% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και κάτω από το 20% του ΑΕΠ στη συνέχεια, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι το χρέος θα μειώνεται σταθερά.
Μεσοπρόθεσμα, αυτό περιλαμβάνει τα ακόλουθα μέτρα:
- Η κατάργηση του αυξητικού περιθωρίου επιτοκίου που σχετίζεται με το τμήμα αγοράς του χρέους του 2ου ελληνικού προγράμματος από το 2018.
- Η χρήση των κερδών του 2014 των SMP από τον ειδικό λογαριασμό ESM και η αποκατάσταση της μεταφοράς των ποσών ισοδύναμου εισοδήματος ANFA και SMP στην Ελλάδα (από το οικονομικό έτος 2017).
Τα διαθέσιμα ισοδύναμα εισοδήματα θα μεταφερθούν στην Ελλάδα σε ίσα ποσά σε εξαμηνιαία βάση καθέ Δεκέμβριο και Ιούνιο, αρχίζοντας από το 2018 μέχρι τον Ιούνιο του 2022 μέσω του ειδικού λογαριασμού ESM και θα χρησιμοποιηθούν για τη μείωση των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών ή για τη χρηματοδότηση άλλων συμφωνηθέντων επενδύσεων.
Τα δύο προαναφερθέντα μέτρα υπόκεινται στην τήρηση των πολιτικών δεσμεύσεων και της παρακολούθησης, όπως περιγράφεται κατωτέρω.
- Περαιτέρω αναβολή καταβολής επιτοκίου και της απόσβεσης του EFSF κατά 10 έτη και παράταση της μέγιστης σταθμισμένης μέσης διάρκειας (WAM) κατά 10 έτη, με σεβασμό στο εγκεκριμένο ποσό του προγράμματος.
Συμφωνήσαμε ότι βάσει της ανάλυσης της βιωσιμότητας του χρέους από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, το Eurogroup θα επανεξετάσει στο τέλος της περιόδου χάριτος του EFSF το 2032 εάν χρειάζονται πρόσθετα μέτρα χρέους για να εξασφαλίσουν τον σεβασμό των συμφωνημένων στόχων GFN, το δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ είναι σεβαστό και, εάν χρειαστεί, λαμβάνει τις κατάλληλες δράσεις.
Η Ευρωομάδα θα λάβει υπόψη μια θετική αξιολόγηση στην εποπτεία μετά το πρόγραμμα, ιδίως στον τομέα της φορολογικής πολιτικής και των πολιτικών οικονομικής μεταρρύθμισης.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Eurogroup υπενθύμισε επίσης μακροπρόθεσμα τη συμφωνία του Μαΐου 2016 σχετικά με ένα μηχανισμό έκτακτης ανάγκης για το χρέος που θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί σε περίπτωση απροσδόκητα δυσμενέστερου σεναρίου.
Εάν ενεργοποιηθεί από την Ευρωομάδα, θα μπορούσε να συνεπάγεται μέτρα όπως η περαιτέρω αναπροσαρμογή και ο περιορισμός των πληρωμών τόκων των δανείων του EFSF στο βαθμό που είναι αναγκαίο για την εκπλήρωση των προαναφερθέντων σημείων αναφοράς GFN.
Πλαίσιο επιτήρησης του προγράμματος
Η Ευρωομάδα υποστήριξε ότι τα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους θα πρέπει να περιλαμβάνουν κίνητρα για την εξασφάλιση ισχυρής και διαρκούς εφαρμογής από την Ελλάδα των μεταρρυθμιστικών μέτρων που συμφωνήθηκαν στο πρόγραμμα.
Για να διασφαλιστεί η αξιοπιστία των μέτρων χρέους, συμφωνήσαμε ότι οι πολιτικές δεσμεύσεις που σχετίζονται με το πρόγραμμα θα συνδέονται με την επιστροφή ποσών ισοδύναμων με το εισόδημα του SMP-ANFA καθώς και με την κατάργηση του περιθωρίου επιτοκίου μέχρι τα 2022.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ελληνικές αρχές ανέλαβαν συγκεκριμένες πολιτικές δεσμεύσεις, όπως ορίζονται στο παράρτημα, για την ολοκλήρωση των βασικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που δρομολογήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος ESM (συμπεριλαμβανομένων των δεσμεύσεων για την ολοκλήρωση των δράσεων των οποίων η υλοποίηση δεν ανήκει εξ ολοκλήρου στην κυβέρνηση) συμφωνούν με τις προθεσμίες και δεσμεύονται γενικότερα να συνεχίσουν την εφαρμογή όλων των βασικών μεταρρυθμίσεων που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM.
To Eurogroup εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να ενεργοποιήσει τη διαδικασία ενισχυμένης επιτήρησης τις επόμενες εβδομάδες, καθώς και για την υποστήριξη αυτής της προσέγγισης από τις ελληνικές αρχές.
Οι τριμηνιαίες εκθέσεις στο πλαίσιο της Ενισχυμένης Επιτήρησης θα επιτρέψουν στενότερη παρακολούθηση της οικονομικής, δημοσιονομικής και δημοσιονομικής κατάστασης και των δεσμεύσεων που απορρέουν από την πολιτική μετά το πρόγραμμα και θα χρησιμεύσουν ως βάση για την ευρωομάδα να συμφωνήσει σχετικά με την επιστροφή των ποσών ισοδύναμων με το εισόδημα ΑΜΕΡ και της ακύρωσης αυξανόμενο περιθώριο επιτοκίου στο EFSF.
ΕΛΣΤΑΤ και ΤΑΙΠΕΔ (δικαστικά προβλήματα πρώην μελών των ΔΣ)
Υπενθυμίσαμε ότι η συνεχιζόμενη δικαστική διαδικασία εναντίον των μελών της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων (CoEx) του ΤΑΙΠΕΔ αποτελεί θέμα πολύ σοβαρής ανησυχίας και επαναβεβαιώνουμε την πλήρη εμπιστοσύνη μας στο έργο των εμπειρογνωμόνων, το οποίο επιβεβαιώθηκε και από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Οι ανησυχίες αφορούν επίσης τη διαδικασία κατά του πρώην προέδρου και ανώτερου προσωπικού της ΕΛΣΤΑΤ, ιδίως όσον αφορά την υποτιθέμενη πλαστογράφηση των φορολογικών στοιχείων.
Το Eurogroup εξακολουθεί να έχει πλήρη εμπιστοσύνη ότι τα δεδομένα που επικυρώθηκαν από την Eurostat και έχουν παραδοθεί από την ΕΛΣΤΑΤ από το 2010, συμπεριλαμβανομένου του αποτελέσματος του ισοζυγίου γενικής κυβέρνησης του 2009, συμμορφώνονται με τους κανόνες που εφαρμόζονται σε όλα τα κράτη μέλη.
Το Eurogroup αναθέτει στα θεσμικά όργανα να συνεχίσουν να παρακολουθούν τις εξελίξεις σε αυτές τις περιπτώσεις και τις υποστηρικτικές δράσεις των ελληνικών αρχών, συμπεριλαμβανομένων των νομοθετικών δράσεων εάν χρειαστεί, για παράδειγμα ενισχύοντας την ανεξαρτησία της ΕΛΣΤΑΤ με πλήρη σεβασμό της ανεξαρτησίας της δικαστικής εξουσίας και να υποβάλλει έκθεση στην Ευρωομάδα στο πλαίσιο της παρακολούθησης μετά το πρόγραμμα.
Εκταμιεύσεις και κεφαλαιακό μαξιλάρι
Με την ολοκλήρωση των εθνικών διαδικασιών, τα όργανα διοίκησης του ESM αναμένεται να εγκρίνουν την εκταμίευση της πέμπτης και της τελευταίας δόσης του προγράμματος, που θα είναι ύψους 15 δισ. ευρώ.
Από το συνολικό αυτό ποσό, 5,5 δισ. ευρώ θα διατεθούν στον ειδικό λογαριασμό, ο οποίος θα χρησιμοποιηθεί για την εξυπηρέτηση του χρέους και 9,5 δισ. ευρώ θα διατεθούν σε ειδικό λογαριασμό που δημιουργήθηκε για τη δημιουργία ταμειακών αποθεμάτων, που θα χρησιμοποιηθούν για την εξυπηρέτηση του χρέους σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Αυτός ο λογαριασμός θα υπόκειται σε κατάλληλες διασφαλίσεις και οποιαδήποτε ενδεχόμενη μελλοντική χρησιμοποίηση των κεφαλαίων του για την αποτελεσματική διαχείριση του χρέους θα συμφωνηθεί από τις ελληνικές αρχές με τα ESM και άλλα ευρωοπαϊκά θεσμικά όργανα.
Συνολικά, η Ελλάδα θα εγκαταλείψει το πρόγραμμα με ένα σημαντικό αποθεματικό ταμειακών διαθεσίμων ύψους 24,1 δισ. ευρώ, το οποίο θα καλύπτει τις δημοσιονομικές ανάγκες της κυβέρνησης για περίπου 22 μήνες μετά το τέλος του προγράμματος, τον Αύγουστο του 2018, γεγονός που αντιπροσωπεύει σημαντικό εμπόδιο έναντι των κινδύνων.
Συμμετοχή του ΔΝΤ
Η διοίκηση του ΔΝΤ εξέφρασε την ικανοποίησή της για την επιτυχή εφαρμογή του προγράμματος ESM και για την περαιτέρω εξειδίκευση των μέτρων για το χρέος που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.
Παρόλο που δεν είναι πλέον δυνατή η ενεργοποίηση της ρύθμισης stand-by (SBA) του Ταμείου, το ΔΝΤ επιβεβαίωσε τη συνεχιζόμενη συμμετοχή του στην Ελλάδα στο πλαίσιο παρακολούθησης μετά το πρόγραμμα, παράλληλα με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.
Τέλος, επαναβεβαιώσαμε επίσης τη δέσμευσή μας να συνεχίσουμε να στηρίζουμε την Ελλάδα στις μεταρρυθμιστικές της προσπάθειες για την επιστροφή στη βιώσιμη ανάπτυξη.
Η ανακοίνωση του Eurogroup στα Αγγλικά
The Eurogroup commends the Greek authorities for the completion of all the agreed prior actions of the final review of the ESM programme. We congratulate the Greek authorities and Greek people for the successful conclusion of the ESM programme. The Eurogroup acknowledges the significant efforts made by the Greek citizens over the last years. Greece is leaving the financial assistance programme with a stronger economy building on the fiscal and structural reforms implemented. It is important to continue these reforms, which provide the basis for a sustainable growth path with higher employment and job creation, which in turn is Greece's best guarantee for a prosperous future.
The Eurogroup welcomes the commitment of the Greek authorities to continue and complete all key reforms adopted under the ESM programme and to ensure that the objectives of the important reforms adopted are safeguarded. We also welcome the finalization of a comprehensive growth strategy by the Greek authorities. This strategy, which aims at enhancing Greece's long-term growth potential and improving the investment climate, underlines the Greek ownership of the reform process following the ESM programme. The Eurogroup further welcomes the signature of a 'Cooperation and Support Plan' between the Greek authorities and the European Commission's Structural Reform Support Services, which provides the continued provision of technical assistance to support reform implementation in the coming years.
DSA and primary surplus
The Eurogroup returned to the sustainability of Greek debt on the basis of an updated debt sustainability analysis provided by the European institutions. The implementation of an ambitious growth strategy and of prudent fiscal policies will be the key ingredients for debt sustainability. In this context the Eurogroup welcomes the commitment of Greece to maintain a primary surplus of 3.5% of GDP until 2022 and, thereafter to continue to ensure that its fiscal commitments are in line with the EU fiscal framework. Analysis of the European Commission suggests that this will imply a primary surplus of 2.2% of GDP on average in the period from 2023 to 2060.
The Eurogroup recalled the assessment of debt sustainability with reference to the agreed benchmarks for gross financing needs: GFN should remain below 15% of GDP in the medium term and below 20% of GDP thereafter while ensuring that debt remains on a sustained downward path.
The Eurogroup stressed the importance of basing its assessment on realistic and cautious assumptions, taking into account compliance with the EU fiscal framework and the impact of growth enhancing reforms and investment initiatives.
The Eurogroup agreed to implement, in addition to the short-term debt measures already in place, the following medium-and long-term debt measures in order to ensure that the agreed GFN objectives are respected also under cautious assumptions.
For the medium term, this includes the following upfront measures:
The abolition of the step-up interest rate margin related to the debt buy-back tranche of the 2nd Greek programme as of 2018.
The use of 2014 SMP profits from the ESM segregated account and the restoration of the transfer of ANFA and SMP income equivalent amounts to Greece (as of budget year 2017). The available income equivalent amounts will be transferred to Greece in equal amounts on a semi-annual basis in December and June, starting in 2018 until June 2022, via the ESM segregated account and will be used to reduce gross financing needs or to finance other agreed investments.
The two measures mentioned above are subject to compliance with policy commitments and monitoring, as outlined below.
A further deferral of EFSF interest and amortization by 10 years and an extension of the maximum weighted average maturity (WAM) by 10 years, respecting the programme authorized amount.
We agreed that based on a debt sustainability analysis to be provided by the European institutions, the Eurogroup will review at the end of the EFSF grace period in 2032, whether additional debt measures are needed to ensure the respect of the agreed GFN targets, provided that the EU fiscal framework is respected, and take appropriate actions, if needed. The Eurogroup will take into account a positive assessment in the post programme surveillance, particularly in the fiscal area and economic reform policies.
In this context, for the long term, the Eurogroup also recalled the May 2016 agreement on a contingency mechanism on debt which could be activated in the case of an unexpectedly more adverse scenario. If activated by the Eurogroup, it could entail measures such as a further re-profiling and capping and deferral of interest payments of the EFSF to the extent needed to meet the GFN benchmarks defined above.
Post programme surveillance framework
The Eurogroup stressed that debt relief measures should include incentives to ensure a strong and continuous implementation by Greece of the reform measures agreed in the programme. To ensure the market credibility of the package of debt measures, we agreed that policy commitments related to the programme will be linked to the return of SMP-ANFA income equivalent amounts as well as to the abolition of the step-up interest rate margin up to 2022. In this context, the Greek authorities have made specific policy commitments, as set out in the annex, to complete key structural reforms initiated under the ESM programme (including commitments to complete actions whose implementation is not fully in the hands of government) against agreed deadlines and made a general commitment to continue the implementation of all key reforms adopted under the ESM programme.
The Eurogroup welcomes the intention of the European Commission to activate the Enhanced Surveillance procedure in the coming weeks and also the support for this approach by the Greek authorities. The quarterly reports under Enhanced Surveillance will enable closer monitoring of the economic, fiscal and financial situation and the post programme policy commitments and will serve as a basis for the Eurogroup to agree on the return of SMP-ANFA income equivalent amounts and the cancellation of the step-up interest margin on EFSF.
ELSTAT /COEX
We recalled that the ongoing legal proceedings against the members of the Committee of Experts (CoEx) of TAIPED are a matter of very serious concern and we reaffirm our full confidence in the work of the experts, which was also confirmed by the Hellenic Court of Auditors. Preoccupations also concern the proceedings against the former President and senior staff of ELSTAT, notably as regards the alleged falsification of fiscal data. The Eurogroup continues to have full confidence that the data validated by Eurostat and delivered by ELSTAT since 2010, including the 2009 general government balance outturn, is in compliance with the rules that are applied in all Member States. The Eurogroup mandates the institutions to continue monitoring the developments in those cases and the supporting actions taken by the Greek authorities, including legislative actions if needed, for instance strengthening the independence of ELSTAT, in full respect of the independence of the judiciary, and report back to the Eurogroup in the context of the post programme surveillance.
Disbursement and cash buffer
Subject to the completion of national procedures, the ESM governing bodies are expected to approve the disbursement of the fifth and last tranche of the ESM programme amounting to EUR 15 bn. Out of this total amount, EUR 5.5 bn will be disbursed to the segregated account, to be used for debt servicing and EUR 9.5 bn will be disbursed to a dedicated account set up to build up cash buffers, to be used for debt service in case of needs. Such an account will be subject to appropriate safeguards and any possible future utilization of its funds for an efficient debt management will be agreed by the Greek authorities with the ESM/European institutions. Overall, Greece will be leaving the programme with a sizeable cash buffer of EUR 24.1 bn covering the sovereign financial needs for around 22 months following the end of the programme in August 2018, which represents a significant backstop against any risks.
IMF Participation
The IMF management welcomed the successful implementation of the ESM programme and the further specification of the debt measures given today by Member States. Although the Fund's own Stand-By Arrangement (SBA) can no longer be activated, the IMF confirmed its continued involvement in Greece in the post-programme surveillance framework alongside the European Institutions.
Finally, we also reaffirmed our commitment to continue to support Greece in its reform efforts to return to sustainable growth.
www.bankingnews.gr
Σε αυτήν καθορίζεται τόσο η «ουσία» της εποπτείας μετά το μνημόνιο, τα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους, ο ρόλος του ΔΝΤ αλλά και οι ανησυχίες για την ΕΛΣΤΑΤ και το ΤΑΙΠΕΔ, αναφορικά με τις δικαστικές περιπέτειες πρώην στελεχών τους.
Στην ανακοίνωση – η οποία χαρακτηρίστηκε έως και ιστορική- του Eurogroup τονίζονται τα ακόλουθα:
Το Eurogroup συγχαίρει τις ελληνικές αρχές για την ολοκλήρωση όλων των συμφωνηθέντων προαπαιτουμένων της τελικής αξιολόγησης του προγράμματος υπό τον ESM.
Συγχαίρουμε τις ελληνικές αρχές και τον ελληνικό λαό για την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος ESM.
Το Eurogroup αναγνωρίζει τις σημαντικές προσπάθειες που κατέβαλαν οι Έλληνες πολίτες τα τελευταία χρόνια.
Η Ελλάδα εγκαταλείπει το πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας με μια ισχυρότερη οικονομία βασιζόμενη στις φορολογικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν.
Είναι σημαντικό να συνεχιστούν αυτές οι μεταρρυθμίσεις, οι οποίες αποτελούν τη βάση για μια βιώσιμη πορεία ανάπτυξης με υψηλότερη απασχόληση και δημιουργία θέσεων εργασίας, η οποία με τη σειρά της είναι η καλύτερη εγγύηση της Ελλάδας για ένα μέλλον ευημερίας.
Η Ευρωομάδα εκφράζει την ικανοποίησή της για τη δέσμευση των ελληνικών αρχών να συνεχίσουν και να ολοκληρώσουν όλες τις βασικές μεταρρυθμίσεις που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM και να εξασφαλίσουν ότι διασφαλίζονται οι στόχοι των σημαντικών μεταρρυθμίσεων που εγκρίθηκαν.
Χαιρετίζουμε επίσης την οριστικοποίηση μιας ολιστικής στρατηγικής ανάπτυξης από τις ελληνικές αρχές.
Η στρατηγική αυτή, η οποία στοχεύει στην ενίσχυση του μακροπρόθεσμου αναπτυξιακού δυναμικού της Ελλάδας και στη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος, υπογραμμίζει την ελληνική οικειοποίηση της μεταρρυθμιστικής διαδικασίας μετά το πρόγραμμα του ESM.
Η Ευρωομάδα εκφράζει επίσης την ικανοποίησή της για την υπογραφή ενός «σχεδίου συνεργασίας και στήριξης» μεταξύ των ελληνικών αρχών και των υπηρεσιών υποστήριξης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο προβλέπει τη συνεχή παροχή τεχνικής βοήθειας για τη στήριξη της υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων κατά τα προσεχή έτη.
Έκθεση βιωσιμότητας του χρέους και πρωτογενή πλεονάσματα
Το Eurogroup εξέτασε τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους βάσει μιας ανανεωμένης ανάλυσης βιωσιμότητας του χρέους που παρείχαν τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.
Η εφαρμογή μιας φιλόδοξης στρατηγικής ανάπτυξης και συνετών δημοσιονομικών πολιτικών θα αποτελέσει τα βασικά συστατικά για τη διατηρησιμότητα του χρέους.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωομάδα εκφράζει την ικανοποίησή της για τη δέσμευση της Ελλάδας να διατηρήσει ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022 και στη συνέχεια να συνεχίσει να διασφαλίζει ότι οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις της ευθυγραμμίζονται με το δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ.
Η ανάλυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υποδηλώνει ότι αυτό θα συνεπάγεται ένα πρωτογενές πλεόνασμα κατά μέσο όρο 2,2% του ΑΕΠ κατά την περίοδο από το 2023 έως το 2060.
Το Eurogroup κατέληξε στην αξιολόγηση για τη διατηρησιμότητας του χρέους σε σχέση με τα συμφωνημένα κριτήρια αναφοράς για τις ακαθάριστες ανάγκες χρηματοδότησης: η Ακαθάριστες Ανάγκες Χρηματοδότησης (GFN) θα πρέπει να παραμείνει κάτω από το 15% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και κάτω από το 20% του ΑΕΠ στη συνέχεια, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι το χρέος θα μειώνεται σταθερά.
Η Ευρωομάδα εξέφρασε τη σημασία της αξιολόγησης σε ρεαλιστικές και επιφυλακτικές υποθέσεις, λαμβάνοντας υπόψη τη συμμόρφωση με το δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ και τον αντίκτυπο των μεταρρυθμίσεων που προωθούν την ανάπτυξη και των επενδυτικών πρωτοβουλιών.
Η Eurogroup συμφώνησε να εφαρμόσει, εκτός από τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος που έχουν ήδη τεθεί, τα ακόλουθα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα του χρέους προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι συμφωνημένοι στόχοι του GFN τηρούνται επίσης με προσεκτικές παραδοχές.
Το Eurogroup κατέληξε στην αξιολόγηση για τη διατηρησιμότητας του χρέους σε σχέση με τα συμφωνημένα κριτήρια αναφοράς για τις ακαθάριστες ανάγκες χρηματοδότησης: η Ακαθάριστες Ανάγκες Χρηματοδότησης (GFN) θα πρέπει να παραμείνει κάτω από το 15% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και κάτω από το 20% του ΑΕΠ στη συνέχεια, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι το χρέος θα μειώνεται σταθερά.
Μεσοπρόθεσμα, αυτό περιλαμβάνει τα ακόλουθα μέτρα:
- Η κατάργηση του αυξητικού περιθωρίου επιτοκίου που σχετίζεται με το τμήμα αγοράς του χρέους του 2ου ελληνικού προγράμματος από το 2018.
- Η χρήση των κερδών του 2014 των SMP από τον ειδικό λογαριασμό ESM και η αποκατάσταση της μεταφοράς των ποσών ισοδύναμου εισοδήματος ANFA και SMP στην Ελλάδα (από το οικονομικό έτος 2017).
Τα διαθέσιμα ισοδύναμα εισοδήματα θα μεταφερθούν στην Ελλάδα σε ίσα ποσά σε εξαμηνιαία βάση καθέ Δεκέμβριο και Ιούνιο, αρχίζοντας από το 2018 μέχρι τον Ιούνιο του 2022 μέσω του ειδικού λογαριασμού ESM και θα χρησιμοποιηθούν για τη μείωση των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών ή για τη χρηματοδότηση άλλων συμφωνηθέντων επενδύσεων.
Τα δύο προαναφερθέντα μέτρα υπόκεινται στην τήρηση των πολιτικών δεσμεύσεων και της παρακολούθησης, όπως περιγράφεται κατωτέρω.
- Περαιτέρω αναβολή καταβολής επιτοκίου και της απόσβεσης του EFSF κατά 10 έτη και παράταση της μέγιστης σταθμισμένης μέσης διάρκειας (WAM) κατά 10 έτη, με σεβασμό στο εγκεκριμένο ποσό του προγράμματος.
Συμφωνήσαμε ότι βάσει της ανάλυσης της βιωσιμότητας του χρέους από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, το Eurogroup θα επανεξετάσει στο τέλος της περιόδου χάριτος του EFSF το 2032 εάν χρειάζονται πρόσθετα μέτρα χρέους για να εξασφαλίσουν τον σεβασμό των συμφωνημένων στόχων GFN, το δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ είναι σεβαστό και, εάν χρειαστεί, λαμβάνει τις κατάλληλες δράσεις.
Η Ευρωομάδα θα λάβει υπόψη μια θετική αξιολόγηση στην εποπτεία μετά το πρόγραμμα, ιδίως στον τομέα της φορολογικής πολιτικής και των πολιτικών οικονομικής μεταρρύθμισης.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Eurogroup υπενθύμισε επίσης μακροπρόθεσμα τη συμφωνία του Μαΐου 2016 σχετικά με ένα μηχανισμό έκτακτης ανάγκης για το χρέος που θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί σε περίπτωση απροσδόκητα δυσμενέστερου σεναρίου.
Εάν ενεργοποιηθεί από την Ευρωομάδα, θα μπορούσε να συνεπάγεται μέτρα όπως η περαιτέρω αναπροσαρμογή και ο περιορισμός των πληρωμών τόκων των δανείων του EFSF στο βαθμό που είναι αναγκαίο για την εκπλήρωση των προαναφερθέντων σημείων αναφοράς GFN.
Πλαίσιο επιτήρησης του προγράμματος
Η Ευρωομάδα υποστήριξε ότι τα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους θα πρέπει να περιλαμβάνουν κίνητρα για την εξασφάλιση ισχυρής και διαρκούς εφαρμογής από την Ελλάδα των μεταρρυθμιστικών μέτρων που συμφωνήθηκαν στο πρόγραμμα.
Για να διασφαλιστεί η αξιοπιστία των μέτρων χρέους, συμφωνήσαμε ότι οι πολιτικές δεσμεύσεις που σχετίζονται με το πρόγραμμα θα συνδέονται με την επιστροφή ποσών ισοδύναμων με το εισόδημα του SMP-ANFA καθώς και με την κατάργηση του περιθωρίου επιτοκίου μέχρι τα 2022.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ελληνικές αρχές ανέλαβαν συγκεκριμένες πολιτικές δεσμεύσεις, όπως ορίζονται στο παράρτημα, για την ολοκλήρωση των βασικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που δρομολογήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος ESM (συμπεριλαμβανομένων των δεσμεύσεων για την ολοκλήρωση των δράσεων των οποίων η υλοποίηση δεν ανήκει εξ ολοκλήρου στην κυβέρνηση) συμφωνούν με τις προθεσμίες και δεσμεύονται γενικότερα να συνεχίσουν την εφαρμογή όλων των βασικών μεταρρυθμίσεων που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM.
To Eurogroup εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να ενεργοποιήσει τη διαδικασία ενισχυμένης επιτήρησης τις επόμενες εβδομάδες, καθώς και για την υποστήριξη αυτής της προσέγγισης από τις ελληνικές αρχές.
Οι τριμηνιαίες εκθέσεις στο πλαίσιο της Ενισχυμένης Επιτήρησης θα επιτρέψουν στενότερη παρακολούθηση της οικονομικής, δημοσιονομικής και δημοσιονομικής κατάστασης και των δεσμεύσεων που απορρέουν από την πολιτική μετά το πρόγραμμα και θα χρησιμεύσουν ως βάση για την ευρωομάδα να συμφωνήσει σχετικά με την επιστροφή των ποσών ισοδύναμων με το εισόδημα ΑΜΕΡ και της ακύρωσης αυξανόμενο περιθώριο επιτοκίου στο EFSF.
ΕΛΣΤΑΤ και ΤΑΙΠΕΔ (δικαστικά προβλήματα πρώην μελών των ΔΣ)
Υπενθυμίσαμε ότι η συνεχιζόμενη δικαστική διαδικασία εναντίον των μελών της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων (CoEx) του ΤΑΙΠΕΔ αποτελεί θέμα πολύ σοβαρής ανησυχίας και επαναβεβαιώνουμε την πλήρη εμπιστοσύνη μας στο έργο των εμπειρογνωμόνων, το οποίο επιβεβαιώθηκε και από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Οι ανησυχίες αφορούν επίσης τη διαδικασία κατά του πρώην προέδρου και ανώτερου προσωπικού της ΕΛΣΤΑΤ, ιδίως όσον αφορά την υποτιθέμενη πλαστογράφηση των φορολογικών στοιχείων.
Το Eurogroup εξακολουθεί να έχει πλήρη εμπιστοσύνη ότι τα δεδομένα που επικυρώθηκαν από την Eurostat και έχουν παραδοθεί από την ΕΛΣΤΑΤ από το 2010, συμπεριλαμβανομένου του αποτελέσματος του ισοζυγίου γενικής κυβέρνησης του 2009, συμμορφώνονται με τους κανόνες που εφαρμόζονται σε όλα τα κράτη μέλη.
Το Eurogroup αναθέτει στα θεσμικά όργανα να συνεχίσουν να παρακολουθούν τις εξελίξεις σε αυτές τις περιπτώσεις και τις υποστηρικτικές δράσεις των ελληνικών αρχών, συμπεριλαμβανομένων των νομοθετικών δράσεων εάν χρειαστεί, για παράδειγμα ενισχύοντας την ανεξαρτησία της ΕΛΣΤΑΤ με πλήρη σεβασμό της ανεξαρτησίας της δικαστικής εξουσίας και να υποβάλλει έκθεση στην Ευρωομάδα στο πλαίσιο της παρακολούθησης μετά το πρόγραμμα.
Εκταμιεύσεις και κεφαλαιακό μαξιλάρι
Με την ολοκλήρωση των εθνικών διαδικασιών, τα όργανα διοίκησης του ESM αναμένεται να εγκρίνουν την εκταμίευση της πέμπτης και της τελευταίας δόσης του προγράμματος, που θα είναι ύψους 15 δισ. ευρώ.
Από το συνολικό αυτό ποσό, 5,5 δισ. ευρώ θα διατεθούν στον ειδικό λογαριασμό, ο οποίος θα χρησιμοποιηθεί για την εξυπηρέτηση του χρέους και 9,5 δισ. ευρώ θα διατεθούν σε ειδικό λογαριασμό που δημιουργήθηκε για τη δημιουργία ταμειακών αποθεμάτων, που θα χρησιμοποιηθούν για την εξυπηρέτηση του χρέους σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Αυτός ο λογαριασμός θα υπόκειται σε κατάλληλες διασφαλίσεις και οποιαδήποτε ενδεχόμενη μελλοντική χρησιμοποίηση των κεφαλαίων του για την αποτελεσματική διαχείριση του χρέους θα συμφωνηθεί από τις ελληνικές αρχές με τα ESM και άλλα ευρωοπαϊκά θεσμικά όργανα.
Συνολικά, η Ελλάδα θα εγκαταλείψει το πρόγραμμα με ένα σημαντικό αποθεματικό ταμειακών διαθεσίμων ύψους 24,1 δισ. ευρώ, το οποίο θα καλύπτει τις δημοσιονομικές ανάγκες της κυβέρνησης για περίπου 22 μήνες μετά το τέλος του προγράμματος, τον Αύγουστο του 2018, γεγονός που αντιπροσωπεύει σημαντικό εμπόδιο έναντι των κινδύνων.
Συμμετοχή του ΔΝΤ
Η διοίκηση του ΔΝΤ εξέφρασε την ικανοποίησή της για την επιτυχή εφαρμογή του προγράμματος ESM και για την περαιτέρω εξειδίκευση των μέτρων για το χρέος που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.
Παρόλο που δεν είναι πλέον δυνατή η ενεργοποίηση της ρύθμισης stand-by (SBA) του Ταμείου, το ΔΝΤ επιβεβαίωσε τη συνεχιζόμενη συμμετοχή του στην Ελλάδα στο πλαίσιο παρακολούθησης μετά το πρόγραμμα, παράλληλα με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.
Τέλος, επαναβεβαιώσαμε επίσης τη δέσμευσή μας να συνεχίσουμε να στηρίζουμε την Ελλάδα στις μεταρρυθμιστικές της προσπάθειες για την επιστροφή στη βιώσιμη ανάπτυξη.
Η ανακοίνωση του Eurogroup στα Αγγλικά
The Eurogroup commends the Greek authorities for the completion of all the agreed prior actions of the final review of the ESM programme. We congratulate the Greek authorities and Greek people for the successful conclusion of the ESM programme. The Eurogroup acknowledges the significant efforts made by the Greek citizens over the last years. Greece is leaving the financial assistance programme with a stronger economy building on the fiscal and structural reforms implemented. It is important to continue these reforms, which provide the basis for a sustainable growth path with higher employment and job creation, which in turn is Greece's best guarantee for a prosperous future.
The Eurogroup welcomes the commitment of the Greek authorities to continue and complete all key reforms adopted under the ESM programme and to ensure that the objectives of the important reforms adopted are safeguarded. We also welcome the finalization of a comprehensive growth strategy by the Greek authorities. This strategy, which aims at enhancing Greece's long-term growth potential and improving the investment climate, underlines the Greek ownership of the reform process following the ESM programme. The Eurogroup further welcomes the signature of a 'Cooperation and Support Plan' between the Greek authorities and the European Commission's Structural Reform Support Services, which provides the continued provision of technical assistance to support reform implementation in the coming years.
DSA and primary surplus
The Eurogroup returned to the sustainability of Greek debt on the basis of an updated debt sustainability analysis provided by the European institutions. The implementation of an ambitious growth strategy and of prudent fiscal policies will be the key ingredients for debt sustainability. In this context the Eurogroup welcomes the commitment of Greece to maintain a primary surplus of 3.5% of GDP until 2022 and, thereafter to continue to ensure that its fiscal commitments are in line with the EU fiscal framework. Analysis of the European Commission suggests that this will imply a primary surplus of 2.2% of GDP on average in the period from 2023 to 2060.
The Eurogroup recalled the assessment of debt sustainability with reference to the agreed benchmarks for gross financing needs: GFN should remain below 15% of GDP in the medium term and below 20% of GDP thereafter while ensuring that debt remains on a sustained downward path.
The Eurogroup stressed the importance of basing its assessment on realistic and cautious assumptions, taking into account compliance with the EU fiscal framework and the impact of growth enhancing reforms and investment initiatives.
The Eurogroup agreed to implement, in addition to the short-term debt measures already in place, the following medium-and long-term debt measures in order to ensure that the agreed GFN objectives are respected also under cautious assumptions.
For the medium term, this includes the following upfront measures:
The abolition of the step-up interest rate margin related to the debt buy-back tranche of the 2nd Greek programme as of 2018.
The use of 2014 SMP profits from the ESM segregated account and the restoration of the transfer of ANFA and SMP income equivalent amounts to Greece (as of budget year 2017). The available income equivalent amounts will be transferred to Greece in equal amounts on a semi-annual basis in December and June, starting in 2018 until June 2022, via the ESM segregated account and will be used to reduce gross financing needs or to finance other agreed investments.
The two measures mentioned above are subject to compliance with policy commitments and monitoring, as outlined below.
A further deferral of EFSF interest and amortization by 10 years and an extension of the maximum weighted average maturity (WAM) by 10 years, respecting the programme authorized amount.
We agreed that based on a debt sustainability analysis to be provided by the European institutions, the Eurogroup will review at the end of the EFSF grace period in 2032, whether additional debt measures are needed to ensure the respect of the agreed GFN targets, provided that the EU fiscal framework is respected, and take appropriate actions, if needed. The Eurogroup will take into account a positive assessment in the post programme surveillance, particularly in the fiscal area and economic reform policies.
In this context, for the long term, the Eurogroup also recalled the May 2016 agreement on a contingency mechanism on debt which could be activated in the case of an unexpectedly more adverse scenario. If activated by the Eurogroup, it could entail measures such as a further re-profiling and capping and deferral of interest payments of the EFSF to the extent needed to meet the GFN benchmarks defined above.
Post programme surveillance framework
The Eurogroup stressed that debt relief measures should include incentives to ensure a strong and continuous implementation by Greece of the reform measures agreed in the programme. To ensure the market credibility of the package of debt measures, we agreed that policy commitments related to the programme will be linked to the return of SMP-ANFA income equivalent amounts as well as to the abolition of the step-up interest rate margin up to 2022. In this context, the Greek authorities have made specific policy commitments, as set out in the annex, to complete key structural reforms initiated under the ESM programme (including commitments to complete actions whose implementation is not fully in the hands of government) against agreed deadlines and made a general commitment to continue the implementation of all key reforms adopted under the ESM programme.
The Eurogroup welcomes the intention of the European Commission to activate the Enhanced Surveillance procedure in the coming weeks and also the support for this approach by the Greek authorities. The quarterly reports under Enhanced Surveillance will enable closer monitoring of the economic, fiscal and financial situation and the post programme policy commitments and will serve as a basis for the Eurogroup to agree on the return of SMP-ANFA income equivalent amounts and the cancellation of the step-up interest margin on EFSF.
ELSTAT /COEX
We recalled that the ongoing legal proceedings against the members of the Committee of Experts (CoEx) of TAIPED are a matter of very serious concern and we reaffirm our full confidence in the work of the experts, which was also confirmed by the Hellenic Court of Auditors. Preoccupations also concern the proceedings against the former President and senior staff of ELSTAT, notably as regards the alleged falsification of fiscal data. The Eurogroup continues to have full confidence that the data validated by Eurostat and delivered by ELSTAT since 2010, including the 2009 general government balance outturn, is in compliance with the rules that are applied in all Member States. The Eurogroup mandates the institutions to continue monitoring the developments in those cases and the supporting actions taken by the Greek authorities, including legislative actions if needed, for instance strengthening the independence of ELSTAT, in full respect of the independence of the judiciary, and report back to the Eurogroup in the context of the post programme surveillance.
Disbursement and cash buffer
Subject to the completion of national procedures, the ESM governing bodies are expected to approve the disbursement of the fifth and last tranche of the ESM programme amounting to EUR 15 bn. Out of this total amount, EUR 5.5 bn will be disbursed to the segregated account, to be used for debt servicing and EUR 9.5 bn will be disbursed to a dedicated account set up to build up cash buffers, to be used for debt service in case of needs. Such an account will be subject to appropriate safeguards and any possible future utilization of its funds for an efficient debt management will be agreed by the Greek authorities with the ESM/European institutions. Overall, Greece will be leaving the programme with a sizeable cash buffer of EUR 24.1 bn covering the sovereign financial needs for around 22 months following the end of the programme in August 2018, which represents a significant backstop against any risks.
IMF Participation
The IMF management welcomed the successful implementation of the ESM programme and the further specification of the debt measures given today by Member States. Although the Fund's own Stand-By Arrangement (SBA) can no longer be activated, the IMF confirmed its continued involvement in Greece in the post-programme surveillance framework alongside the European Institutions.
Finally, we also reaffirmed our commitment to continue to support Greece in its reform efforts to return to sustainable growth.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών