γράφει : Ελευθερία Πιπεροπούλου
Τους εχθρούς της Τουρκίας κατηγορεί για το sell-off στη λίρα ο Erdogan και υπόσχεται ότι θα μειώσει τα επιτόκια και τον πληθωρισμό
Με τις εκλογές να πλησιάζουν στην Τουρκία, ο πρόεδρος Recep Tayyip Edogan επιδίδεται σε μια λυσσαλέα τακτική προπαγάνδας και δημιουργίας εντυπώσεων, ενώ με υπερφίαλες δηλώσεις για την τουρκική οικονομία, πολλοί φοβούνται ότι παίζει με την τύχη της χώρας του.
Η ανακούφιση που προσέφερε στη λίρα η προκήρυξη των πρόωρων εκλογών αποδείχτηκε προσωρινή, με το νόμισμα να διολισθαίνει αυτήν την εβδομάδα σε νέα ιστορικά χαμηλά έναντι του δολαρίου.
Η αιτία;
Οι επίμονες ανησυχίες σχετικά με το εάν η κεντρική τράπεζα της χώρας είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τον διψήφιο πληθωρισμό.
Ο πληθωρισμός στην Τουρκία «εκτοξεύτηκε» σχεδόν στο 11% τον Απρίλιο, με την πτώση της λίρας – περισσότερο από 11% από την αρχή του έτους - να φέρει σίγουρα το μεγαλύτερο βάρος της ευθύνης.
Η αποδυνάμωση της λίρας ήταν ένας από τους λόγους που οδήγησαν και την Standard & Poor’s σε περαιτέρω υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της χώρας, βαθύτερα σε… junk έδαφος.
Η αύξηση των τιμών στην Τουρκία είναι το πιο πιεστικό οικονομικό πρόβλημα και μια αυξανόμενη πηγή ανησυχίας για τον Erdogan και το κυβερνών κόμμα του ΑΚ, ενώ η χώρα οδεύει προς τις πρόωρες εκλογές της 24ης Ιουνίου.
Ο Erdogan, που αυτοχαρακτηρίζεται ως «εχθρός των επιτοκίων», έχει επανειλημμένα ζητήσει χαμηλότερο κόστος δανεισμού με στόχο την αύξηση των δανειοδοτήσεων και την ενίσχυση της ανάπτυξης.
Κατ' επέκταση, η απροθυμία της κεντρικής τράπεζας να συσφίξει τη νομισματική της πολιτική έχει προκαλέσει ανησυχίες ότι βρίσκεται υπό πολιτική πίεση.
Σύμφωνα με τον αναλυτή της BNP Baribas/TEB Investment Isik Okte, η πίεση στη λίρα αντανακλά την ξένη πώληση ομολόγων και τραπεζικών μετοχών, καθώς και τις αμφιβολίες σχετικά με τις κινήσεις που κάνει η κεντρική τράπεζα για να μετριάσει τον πληθωρισμό.
Τον προηγούμενο μήνα, η κεντρική τράπεζα αύξησε το ανώτατο επιτόκιο της περισσότερο από τις αναμενόμενες 75 μονάδες βάσης, αλλά οι αναλυτές πιστεύουν ότι θα πρέπει να κάνει περισσότερα για να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό και να τονώσει το νόμισμα.
Η γεωπολιτική αβεβαιότητα γύρω από τη γειτονική Συρία σίγουρα έχει επιδεινώσει το πρόβλημα, όμως το σίγουρο είναι ότι χωρίς μια σημαντική νομισματική σύσφιξη, δύσκολα το τουρκικό νόμισμα θα ανακάμψει.
Ο Erdogan επιμένει στην πολιτική των χαμηλών επιτοκίων, βάζοντας σε προτεραιότητα την ανάπτυξη έναντι του πληθωρισμού, κάτι που δημιουργεί ανησυχία στους επενδυτές της αναδυόμενης αγοράς εδώ και κάποιο χρονικό διάστημα.
Ο τούρκος πρόεδρος μπορεί να καυχιέται ότι οι πολιτικές του έχουν συμβάλει σε ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης - η τουρκική οικονομία αναπτύχθηκε το 2017 με ρυθμό 7,4%, ταχύτερα από κάθε άλλη οικονομία των G20 – ωστόσο αυτό που δεν λέει στον λαό του είναι πως η εντυπωσιακή ανάπτυξη στηρίζεται σε σαθρά θεμέλια και ότι πολύ σύντομα οι πολίτες και οι επιχειρήσεις μπορεί να κληθούν να πληρώσουν… τον λογαριασμό.
Το παράδοξο με την τουρκική περίπτωση είναι ότι η αποδυνάμωση της λίρας δεν έχει βοηθήσει στη βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, καθώς μπορεί οι τουρκικές εξαγωγές να αυξήθηκαν κατά 9,3% τo 2017, αλλά οι εισαγωγές αυξήθηκαν με ρυθμό 22,7%.
Το έλλειμμα διαμορφώθηκε έτσι στο 5,2% του ΑΕΠ το 2017, κάτι που σημαίνει ότι το τουρκικό κράτος και οι τουρκικές επιχειρήσεις εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τον εξωτερικό δανεισμό.
Και, παρ’ όλα αυτά, ο Erdogan υπόσχεται προεκλογικά ότι θα μειώσει τα επιτόκια και τον πληθωρισμό, ενώ κατηγορεί τους εχθρούς της Τουρκίας για το sell-off στη λίρα, κάνοντας λόγο για οικονομική επίθεση και παιχνίδια που παίζονται πάνω στην οικονομία της χώρας.
«Υπόσχομαι ότι ο πληθωρισμός, τα επιτόκια και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών θα μειωθούν, ώστε η τουρκική οικονομία να γίνει πιο ανθεκτική σε εξωτερικούς κραδασμούς και οικονομικές επιθέσεις», δήλωσε ο Erdogan.
Όμως οι επενδυτές δείχνουν να ζητούν απεγνωσμένα αυξήσεις των επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα.
Τη Δευτέρα (7/5), η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας παρενέβη προκειμένου να στηρίξει το τουρκικό νόμισμα, το οποίο κατέγραψε νέο ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου, ανακοινώνοντας ότι χαμηλώνει το άνω όριο για το ξένο συνάλλαγμα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι τράπεζες για τα αποθέματά τους.
«Το άνω όριο για τη διευκόλυνση διατήρησης ξένου συναλλάγματος στο πλαίσιο του μηχανισμού επιλογών αποθεμάτων μειώθηκε στο 45% από 55%», ανακοίνωσε η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας.
Σύμφωνα με την τράπεζα, ρευστότητα περίπου 6,4 δισ. τουρκικών λιρών (1,5 δισ. δολ.) θα αποσυρθεί από την αγορά και ρευστότητα περίπου 2,2 δισ. δολαρίων θα χορηγηθεί στις τράπεζες.
Η οικονομία οδηγεί στις πρόωρες κάλπες
Μπορεί ο Erdogan να επικαλέστηκε για την κήρυξη των πρόωρων εκλογών την εφαρμογή του νέου συντάγματος, την αποδυνάμωση της λίρας και τις εξελίξεις στη Συρία, ωστόσο οι λόγοι είναι μάλλον πιο σύνθετοι.
Οι δημοσκοπήσεις στην Τουρκία δείχνουν ότι αυτή είναι η καλύτερη στιγμή για τη συμμαχία του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Erdogan και του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (Γκρίζοι Λύκοι) του Devlet Bahçeli.
Την ίδια ώρα, ο Erdogan δείχνει να θέλει να προλάβει μια σοβαρή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας, καθώς, παρά τους ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης, πολλοί κάνουν λόγο για μια «φούσκα» έτοιμη να «σκάσει».
Πέρα από το υψηλό έλλειμμα και τον υπερμεγέθη πληθωρισμό, μια νέα απειλή για την τουρκική οικονομία θα μπορούσε να είναι το ξέσπασμα ενός εμπορικού πολέμου, κάτι που θα οδηγούσε τους επενδυτές να περιορίσουν δραστικά το επενδυτικό ρίσκο που έχουν αναλάβει.
Στην τελευταία του έκθεση για την Τουρκία, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) εξήρε την ανάκαμψη της Τουρκίας μετά την απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016, αλλά προειδοποίησε ότι «η οικονομία δείχνει τώρα σημάδια υπερθέρμανσης».
Αυτό, προειδοποίησε το ΔΝΤ, καθιστά την Τουρκία πιο ευάλωτη στην αστάθεια και στις μεταβαλλόμενες παγκόσμιες συνθήκες.
Την ίδια ώρα, «πονοκέφαλο» στον Erdogan προκαλούν και οι αυξημένοι πολιτικοί και γεωπολιτικοί κίνδυνοι, με τη Συρία και την Ελλάδα να είναι μερικοί από αυτούς.
Παρά το δυσοίωνο μέλλον, το σίγουρο είναι ότι ο Erdogan θα κερδίσει τις εκλογές, που θα του επιτρέψουν να εγκαθιδρύσει τη… μονοκρατορία του.
Είναι χαρακτηριστικό πως αν ο Erdogan επικρατήσει στις εκλογές της 24ης Ιουνίου, και δεδομένου ότι το πολιτικό σύστημα της Τουρκίας θα μετατραπεί από κοινοβουλευτικό σε προεδρικό, τότε θα μπορεί να παραμείνει στην εξουσία έως το 2028 καθώς προβλέπεται ότι μπορεί να έχει δύο συνεχείς πενταετείς προεδρικές θητείες.
Επιπλέον, ο Erdogan θα έχει την απόλυτη εξουσία, καθώς θα είναι αυτός ο επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας, θα είναι αυτός που θα συντάσσει τον προϋπολογισμό, που θα μπορεί να διαλύει το Κοινοβούλιο και που θα ορίζει υπουργούς και ανώτατους δικαστές.
www.bankingnews.gr
Η ανακούφιση που προσέφερε στη λίρα η προκήρυξη των πρόωρων εκλογών αποδείχτηκε προσωρινή, με το νόμισμα να διολισθαίνει αυτήν την εβδομάδα σε νέα ιστορικά χαμηλά έναντι του δολαρίου.
Η αιτία;
Οι επίμονες ανησυχίες σχετικά με το εάν η κεντρική τράπεζα της χώρας είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τον διψήφιο πληθωρισμό.
Ο πληθωρισμός στην Τουρκία «εκτοξεύτηκε» σχεδόν στο 11% τον Απρίλιο, με την πτώση της λίρας – περισσότερο από 11% από την αρχή του έτους - να φέρει σίγουρα το μεγαλύτερο βάρος της ευθύνης.
Η αποδυνάμωση της λίρας ήταν ένας από τους λόγους που οδήγησαν και την Standard & Poor’s σε περαιτέρω υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της χώρας, βαθύτερα σε… junk έδαφος.
Η αύξηση των τιμών στην Τουρκία είναι το πιο πιεστικό οικονομικό πρόβλημα και μια αυξανόμενη πηγή ανησυχίας για τον Erdogan και το κυβερνών κόμμα του ΑΚ, ενώ η χώρα οδεύει προς τις πρόωρες εκλογές της 24ης Ιουνίου.
Ο Erdogan, που αυτοχαρακτηρίζεται ως «εχθρός των επιτοκίων», έχει επανειλημμένα ζητήσει χαμηλότερο κόστος δανεισμού με στόχο την αύξηση των δανειοδοτήσεων και την ενίσχυση της ανάπτυξης.
Κατ' επέκταση, η απροθυμία της κεντρικής τράπεζας να συσφίξει τη νομισματική της πολιτική έχει προκαλέσει ανησυχίες ότι βρίσκεται υπό πολιτική πίεση.
Σύμφωνα με τον αναλυτή της BNP Baribas/TEB Investment Isik Okte, η πίεση στη λίρα αντανακλά την ξένη πώληση ομολόγων και τραπεζικών μετοχών, καθώς και τις αμφιβολίες σχετικά με τις κινήσεις που κάνει η κεντρική τράπεζα για να μετριάσει τον πληθωρισμό.
Τον προηγούμενο μήνα, η κεντρική τράπεζα αύξησε το ανώτατο επιτόκιο της περισσότερο από τις αναμενόμενες 75 μονάδες βάσης, αλλά οι αναλυτές πιστεύουν ότι θα πρέπει να κάνει περισσότερα για να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό και να τονώσει το νόμισμα.
Η γεωπολιτική αβεβαιότητα γύρω από τη γειτονική Συρία σίγουρα έχει επιδεινώσει το πρόβλημα, όμως το σίγουρο είναι ότι χωρίς μια σημαντική νομισματική σύσφιξη, δύσκολα το τουρκικό νόμισμα θα ανακάμψει.
Ο Erdogan επιμένει στην πολιτική των χαμηλών επιτοκίων, βάζοντας σε προτεραιότητα την ανάπτυξη έναντι του πληθωρισμού, κάτι που δημιουργεί ανησυχία στους επενδυτές της αναδυόμενης αγοράς εδώ και κάποιο χρονικό διάστημα.
Ο τούρκος πρόεδρος μπορεί να καυχιέται ότι οι πολιτικές του έχουν συμβάλει σε ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης - η τουρκική οικονομία αναπτύχθηκε το 2017 με ρυθμό 7,4%, ταχύτερα από κάθε άλλη οικονομία των G20 – ωστόσο αυτό που δεν λέει στον λαό του είναι πως η εντυπωσιακή ανάπτυξη στηρίζεται σε σαθρά θεμέλια και ότι πολύ σύντομα οι πολίτες και οι επιχειρήσεις μπορεί να κληθούν να πληρώσουν… τον λογαριασμό.
Το παράδοξο με την τουρκική περίπτωση είναι ότι η αποδυνάμωση της λίρας δεν έχει βοηθήσει στη βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, καθώς μπορεί οι τουρκικές εξαγωγές να αυξήθηκαν κατά 9,3% τo 2017, αλλά οι εισαγωγές αυξήθηκαν με ρυθμό 22,7%.
Το έλλειμμα διαμορφώθηκε έτσι στο 5,2% του ΑΕΠ το 2017, κάτι που σημαίνει ότι το τουρκικό κράτος και οι τουρκικές επιχειρήσεις εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τον εξωτερικό δανεισμό.
Και, παρ’ όλα αυτά, ο Erdogan υπόσχεται προεκλογικά ότι θα μειώσει τα επιτόκια και τον πληθωρισμό, ενώ κατηγορεί τους εχθρούς της Τουρκίας για το sell-off στη λίρα, κάνοντας λόγο για οικονομική επίθεση και παιχνίδια που παίζονται πάνω στην οικονομία της χώρας.
«Υπόσχομαι ότι ο πληθωρισμός, τα επιτόκια και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών θα μειωθούν, ώστε η τουρκική οικονομία να γίνει πιο ανθεκτική σε εξωτερικούς κραδασμούς και οικονομικές επιθέσεις», δήλωσε ο Erdogan.
Όμως οι επενδυτές δείχνουν να ζητούν απεγνωσμένα αυξήσεις των επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα.
Τη Δευτέρα (7/5), η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας παρενέβη προκειμένου να στηρίξει το τουρκικό νόμισμα, το οποίο κατέγραψε νέο ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου, ανακοινώνοντας ότι χαμηλώνει το άνω όριο για το ξένο συνάλλαγμα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι τράπεζες για τα αποθέματά τους.
«Το άνω όριο για τη διευκόλυνση διατήρησης ξένου συναλλάγματος στο πλαίσιο του μηχανισμού επιλογών αποθεμάτων μειώθηκε στο 45% από 55%», ανακοίνωσε η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας.
Σύμφωνα με την τράπεζα, ρευστότητα περίπου 6,4 δισ. τουρκικών λιρών (1,5 δισ. δολ.) θα αποσυρθεί από την αγορά και ρευστότητα περίπου 2,2 δισ. δολαρίων θα χορηγηθεί στις τράπεζες.
Η οικονομία οδηγεί στις πρόωρες κάλπες
Μπορεί ο Erdogan να επικαλέστηκε για την κήρυξη των πρόωρων εκλογών την εφαρμογή του νέου συντάγματος, την αποδυνάμωση της λίρας και τις εξελίξεις στη Συρία, ωστόσο οι λόγοι είναι μάλλον πιο σύνθετοι.
Οι δημοσκοπήσεις στην Τουρκία δείχνουν ότι αυτή είναι η καλύτερη στιγμή για τη συμμαχία του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Erdogan και του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (Γκρίζοι Λύκοι) του Devlet Bahçeli.
Την ίδια ώρα, ο Erdogan δείχνει να θέλει να προλάβει μια σοβαρή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας, καθώς, παρά τους ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης, πολλοί κάνουν λόγο για μια «φούσκα» έτοιμη να «σκάσει».
Πέρα από το υψηλό έλλειμμα και τον υπερμεγέθη πληθωρισμό, μια νέα απειλή για την τουρκική οικονομία θα μπορούσε να είναι το ξέσπασμα ενός εμπορικού πολέμου, κάτι που θα οδηγούσε τους επενδυτές να περιορίσουν δραστικά το επενδυτικό ρίσκο που έχουν αναλάβει.
Στην τελευταία του έκθεση για την Τουρκία, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) εξήρε την ανάκαμψη της Τουρκίας μετά την απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016, αλλά προειδοποίησε ότι «η οικονομία δείχνει τώρα σημάδια υπερθέρμανσης».
Αυτό, προειδοποίησε το ΔΝΤ, καθιστά την Τουρκία πιο ευάλωτη στην αστάθεια και στις μεταβαλλόμενες παγκόσμιες συνθήκες.
Την ίδια ώρα, «πονοκέφαλο» στον Erdogan προκαλούν και οι αυξημένοι πολιτικοί και γεωπολιτικοί κίνδυνοι, με τη Συρία και την Ελλάδα να είναι μερικοί από αυτούς.
Παρά το δυσοίωνο μέλλον, το σίγουρο είναι ότι ο Erdogan θα κερδίσει τις εκλογές, που θα του επιτρέψουν να εγκαθιδρύσει τη… μονοκρατορία του.
Είναι χαρακτηριστικό πως αν ο Erdogan επικρατήσει στις εκλογές της 24ης Ιουνίου, και δεδομένου ότι το πολιτικό σύστημα της Τουρκίας θα μετατραπεί από κοινοβουλευτικό σε προεδρικό, τότε θα μπορεί να παραμείνει στην εξουσία έως το 2028 καθώς προβλέπεται ότι μπορεί να έχει δύο συνεχείς πενταετείς προεδρικές θητείες.
Επιπλέον, ο Erdogan θα έχει την απόλυτη εξουσία, καθώς θα είναι αυτός ο επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας, θα είναι αυτός που θα συντάσσει τον προϋπολογισμό, που θα μπορεί να διαλύει το Κοινοβούλιο και που θα ορίζει υπουργούς και ανώτατους δικαστές.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών