Οι πιστωτές είναι αντιμέτωποι με δύο δυσάρεστα σενάρια: Grexit και στάση πληρωμών ή παραμονή στο ευρώ και περαιτέρω διαγραφή χρέους
Η Ελλάδα δεν θα μπορέσει ποτέ να αποπληρώσει πλήρως τα δάνειά της σημειώνεται σε άρθρο του Andrew Farlow, οικονομικού ερευνητή του Oriel College της Οξφόρδης στη βρετανική εφημερίδα «Guardian», στο οποίο υπογραμμίζει ότι αυτό έχει γίνει πλέον σαφές σε όλες τις πλευρές, παρά το γεγονός ότι δεν το παραδέχονται.
Βάσει της παρούσας προσέγγισης, η Ελλάδα πρέπει να παρουσιάζει μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα προκειμένου να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των δανειστών της, κάτι που θα την αναγκάσει να στραγγίσει ό,τι θα παράγουν η επόμενη γενιά ή και οι επόμενες προκειμένου να τα μεταφέρει σε άλλες χώρες.
Η ιστορία και οι οικονομικές αρχές μας διδάσκουν ότι το να προσπαθείς να επιβάλεις ενός τέτοιου στυλ λογική σε μια βαθιά κατεστραμμένη οικονομία, το μόνο που θα κάνεις είναι να την καταστρέψεις.
Πλέον, σημειώνεται, είναι η στιγμή να τελειώσουν τα προσχήματα και η διαγραφή χρέους της Ελλάδας να αποτελεί το κεντρικό κίνητρο για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα.
Σίγουρα ήταν λάθος που η Ελλάδα εισήλθε στη ζώνη του ευρώ με τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ άνω του 100%, όμως η τιμωρία της δεν μπορεί να δικαιολογηθεί με βάση αυτό.
Ίσως, το μισό από το χρέος που βαρύνει την Ελλάδα σήμερα να είναι αποτέλεσμα των σφαλμάτων σχεδιασμού του ευρώ.
Μετά την είσοδό της στην νομισματική ένωση, η Ελλάδα πλημμύρισε με πολύ φθηνά δάνεια.
Τα πλεονάσματα της Γερμανίας διογκώθηκαν από τα περίπου 50 δισ. ευρώ, όταν υιοθετήθηκε το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, στα 200 δισ. ευρώ το 2007 και αυτά ανακυκλώθηκαν από τις ενθουσιώδεις τράπεζες ως τεράστιες ροές κεφαλαίου στην ευρωπαϊκή περιφέρεια.
Η Γερμανία δημιούργησε ένα τεράστιο απόθεμα απαιτήσεων έναντι χωρών όπως η Ελλάδα, που κάποια μέρα θα αναγκαζόταν να χάσει, με τις μόνες άγνωστες παραμέτρους να είναι το πότε και το πόσο άσχημα θα γίνονταν τα πράγματα.
Όταν όλες αυτές οι ροές κεφαλαίων αντιστράφηκαν, η Ελλάδα εξαιτίας του ευρώ, δεν μπορούσε να εκτυπώνει τα δικά της χρήματα, ούτε να υποτιμήσει το νόμισμά της για να ενισχύσει τις εξαγωγές της, ούτε να μειώσει τα επιτόκιά της, ούτε να ακολουθήσει τη δική της πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης, ούτε να δημιουργήσει υψηλότερο πληθωρισμό για να μειώσει την πραγματική αξία του χρέους της.
Πολλές άλλες χώρες μετατόπισαν τα βάρη των χρεοκοπημένων τραπεζών τους στους ισολογισμούς των κυβερνήσεών της.
Στην Ελλάδα, αυτό θα αύξανε τους κινδύνους μιας χρεοκοπίας και έτσι Γερμανία, Βρετανία, Ευρωζώνη και άλλοι, προχώρησαν σε έμμεση διάσωση των τραπεζών τους μέσω δανείων βασισμένου στο σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας, ρίχνοντας τα προβλήματά τους στην ΕΚΤ και το ΔΝΤ.
Η προσωρινή αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος σε μια ύφεση είναι απολύτως φυσιολογική.
Για την Ελλάδα, εγκλωβισμένη μέσα στο ευρώ, μια τέτοια αύξηση αύξησε τον κίνδυνο αθέτησης των υποχρεώσεών της, η οποία ώθησε το κόστος δανεισμού της Ελλάδας υψηλότερα, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί ακόμη περισσότερο ο λόγος δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ.
Η πρόληψη τέτοιων καταστροφικών βρόχων απαιτούσε έναν μηχανισμό δημοσιονομικών μεταβιβάσεων στο εσωτερικό της Ευρωζώνης προς κράτη - μέλη που αντιμετωπίζουν μεγάλο αρνητικό σοκ ή αναλαμβάνουν τα οικονομικά βάρη των τραπεζών τους.
Αντ' αυτού, η Ελλάδα αναγκάστηκε να προχωρήσει σε εσωτερική υποτίμηση.
Ωστόσο, εξαλείφοντας την εγχώρια ζήτηση και εισάγοντας τεράστια οικονομική αβεβαιότητα, το μόνο στο οποίο χρησίμευσε ήταν για να πιέσεις τις επενδύσεις τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα.
Κατέστρεψε τεράστιο μέρος του παραγωγικού ανθρώπινου κεφαλαίου (σκεφτείτε τι κάνει στην ανάπτυξη το 25% ανεργία και πάνω από το 50% ανεργίας των νέων).
Δημιούργησε ακόμη υψηλότερο λόγο δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ και τροφοδότησε περαιτέρω αποπληθωρισμό στην Ελλάδα και την ευρωζώνη στο σύνολό της.
Στην αρχή, οι γερμανοί εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την τεχνητή άνοδο του ευρώ και πέρασαν τους κινδύνους του συστημικού κινδύνου σε χώρες όπως η Ελλάδα.
Πλέον, καθώς οι προοπτικές για την Ελλάδα επιδεινώνονται και το ευρώ πιέζεται ολοένα και περισσότερο, οι γερμανικές εξαγωγές έλαβαν ώθηση και οι Γερμανοί έχουν εκφράζουν λιγότερο τη συμπάθειά τους.
Εν τω μεταξύ, οι πανικόβλητες εκροές κεφαλαίου από το 3% στις αρχές του 2011 στο σχεδόν μηδέν σήμερα, διευκολύνουν τα προβλήματα προϋπολογισμού της Γερμανίας.
Η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι οι πιστωτές στην Ελλάδα πρέπει να διαλέξουν μεταξύ δύο δυσάρεστων σεναρίων.
Το ένα είναι η Ελλάδα να εγκαταλείψει το ευρώ και να κηρύξει στάση πληρωμών στο χρέος της που είναι κυρίως σε ευρώ, οι πιστωτές της δεν θα αποπληρωθούν και κοστοβόρες κερδοσκοπικές πιέσεις θα συσσωρεύονται σε Πορτογαλία, Ισπανία και Ιταλία, ενώ η ίδια η Ελλάδα θα γίνει περισσότερο πολιτικά και οικονομικά ασταθής.
Η εναλλακτική είναι η Ελλάδα να παραμείνει στη ζώνη του ευρώ και οι πιστωτές της θα πρέπει να προχωρήσουν σε περαιτέρω διαγραφή του ελληνικού χρέους.
Το τελευταίο σενάριο είναι σαφώς και το λιγότερο επώδυνο.
Οι μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα πρέπει να πάνε χέρι-χέρι με τις διαγραφές χρέους, όχι λόγω κάποιων ιδιαίτερων αρετών της Ελλάδας, αλλά διότι η λογική του ευρώ είναι μόνη υγιής διέξοδος.
Εκείνοι που οδήγησαν τη χώρα στο χάος έχουν απαξιωθεί σε μεγάλο βαθμό στην Ελλάδα.
Η Ελλάδα έχει κάνει τεράστια βήματα προόδου στη μετατόπιση του πρωτογενούς δημοσιονομικού ισοζυγίου (προ φόρων) και του διαρθρωτικού δημοσιονομικού ελλείμματος σε πλεόνασμα.
Περαιτέρω μεταρρυθμίσεις χρειάζονται πλέον ανάπτυξη και αυτό θα συμβεί μόνο αν τα οικονομικά περασμένα αντιμετωπιστούν ως τέτοια.
Μεταφραστική επιμέλεια: Ελ. Κάτσουρα
www.bankingnews.gr
Βάσει της παρούσας προσέγγισης, η Ελλάδα πρέπει να παρουσιάζει μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα προκειμένου να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των δανειστών της, κάτι που θα την αναγκάσει να στραγγίσει ό,τι θα παράγουν η επόμενη γενιά ή και οι επόμενες προκειμένου να τα μεταφέρει σε άλλες χώρες.
Η ιστορία και οι οικονομικές αρχές μας διδάσκουν ότι το να προσπαθείς να επιβάλεις ενός τέτοιου στυλ λογική σε μια βαθιά κατεστραμμένη οικονομία, το μόνο που θα κάνεις είναι να την καταστρέψεις.
Πλέον, σημειώνεται, είναι η στιγμή να τελειώσουν τα προσχήματα και η διαγραφή χρέους της Ελλάδας να αποτελεί το κεντρικό κίνητρο για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα.
Σίγουρα ήταν λάθος που η Ελλάδα εισήλθε στη ζώνη του ευρώ με τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ άνω του 100%, όμως η τιμωρία της δεν μπορεί να δικαιολογηθεί με βάση αυτό.
Ίσως, το μισό από το χρέος που βαρύνει την Ελλάδα σήμερα να είναι αποτέλεσμα των σφαλμάτων σχεδιασμού του ευρώ.
Μετά την είσοδό της στην νομισματική ένωση, η Ελλάδα πλημμύρισε με πολύ φθηνά δάνεια.
Τα πλεονάσματα της Γερμανίας διογκώθηκαν από τα περίπου 50 δισ. ευρώ, όταν υιοθετήθηκε το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, στα 200 δισ. ευρώ το 2007 και αυτά ανακυκλώθηκαν από τις ενθουσιώδεις τράπεζες ως τεράστιες ροές κεφαλαίου στην ευρωπαϊκή περιφέρεια.
Η Γερμανία δημιούργησε ένα τεράστιο απόθεμα απαιτήσεων έναντι χωρών όπως η Ελλάδα, που κάποια μέρα θα αναγκαζόταν να χάσει, με τις μόνες άγνωστες παραμέτρους να είναι το πότε και το πόσο άσχημα θα γίνονταν τα πράγματα.
Όταν όλες αυτές οι ροές κεφαλαίων αντιστράφηκαν, η Ελλάδα εξαιτίας του ευρώ, δεν μπορούσε να εκτυπώνει τα δικά της χρήματα, ούτε να υποτιμήσει το νόμισμά της για να ενισχύσει τις εξαγωγές της, ούτε να μειώσει τα επιτόκιά της, ούτε να ακολουθήσει τη δική της πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης, ούτε να δημιουργήσει υψηλότερο πληθωρισμό για να μειώσει την πραγματική αξία του χρέους της.
Πολλές άλλες χώρες μετατόπισαν τα βάρη των χρεοκοπημένων τραπεζών τους στους ισολογισμούς των κυβερνήσεών της.
Στην Ελλάδα, αυτό θα αύξανε τους κινδύνους μιας χρεοκοπίας και έτσι Γερμανία, Βρετανία, Ευρωζώνη και άλλοι, προχώρησαν σε έμμεση διάσωση των τραπεζών τους μέσω δανείων βασισμένου στο σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας, ρίχνοντας τα προβλήματά τους στην ΕΚΤ και το ΔΝΤ.
Η προσωρινή αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος σε μια ύφεση είναι απολύτως φυσιολογική.
Για την Ελλάδα, εγκλωβισμένη μέσα στο ευρώ, μια τέτοια αύξηση αύξησε τον κίνδυνο αθέτησης των υποχρεώσεών της, η οποία ώθησε το κόστος δανεισμού της Ελλάδας υψηλότερα, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί ακόμη περισσότερο ο λόγος δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ.
Η πρόληψη τέτοιων καταστροφικών βρόχων απαιτούσε έναν μηχανισμό δημοσιονομικών μεταβιβάσεων στο εσωτερικό της Ευρωζώνης προς κράτη - μέλη που αντιμετωπίζουν μεγάλο αρνητικό σοκ ή αναλαμβάνουν τα οικονομικά βάρη των τραπεζών τους.
Αντ' αυτού, η Ελλάδα αναγκάστηκε να προχωρήσει σε εσωτερική υποτίμηση.
Ωστόσο, εξαλείφοντας την εγχώρια ζήτηση και εισάγοντας τεράστια οικονομική αβεβαιότητα, το μόνο στο οποίο χρησίμευσε ήταν για να πιέσεις τις επενδύσεις τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα.
Κατέστρεψε τεράστιο μέρος του παραγωγικού ανθρώπινου κεφαλαίου (σκεφτείτε τι κάνει στην ανάπτυξη το 25% ανεργία και πάνω από το 50% ανεργίας των νέων).
Δημιούργησε ακόμη υψηλότερο λόγο δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ και τροφοδότησε περαιτέρω αποπληθωρισμό στην Ελλάδα και την ευρωζώνη στο σύνολό της.
Στην αρχή, οι γερμανοί εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την τεχνητή άνοδο του ευρώ και πέρασαν τους κινδύνους του συστημικού κινδύνου σε χώρες όπως η Ελλάδα.
Πλέον, καθώς οι προοπτικές για την Ελλάδα επιδεινώνονται και το ευρώ πιέζεται ολοένα και περισσότερο, οι γερμανικές εξαγωγές έλαβαν ώθηση και οι Γερμανοί έχουν εκφράζουν λιγότερο τη συμπάθειά τους.
Εν τω μεταξύ, οι πανικόβλητες εκροές κεφαλαίου από το 3% στις αρχές του 2011 στο σχεδόν μηδέν σήμερα, διευκολύνουν τα προβλήματα προϋπολογισμού της Γερμανίας.
Η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι οι πιστωτές στην Ελλάδα πρέπει να διαλέξουν μεταξύ δύο δυσάρεστων σεναρίων.
Το ένα είναι η Ελλάδα να εγκαταλείψει το ευρώ και να κηρύξει στάση πληρωμών στο χρέος της που είναι κυρίως σε ευρώ, οι πιστωτές της δεν θα αποπληρωθούν και κοστοβόρες κερδοσκοπικές πιέσεις θα συσσωρεύονται σε Πορτογαλία, Ισπανία και Ιταλία, ενώ η ίδια η Ελλάδα θα γίνει περισσότερο πολιτικά και οικονομικά ασταθής.
Η εναλλακτική είναι η Ελλάδα να παραμείνει στη ζώνη του ευρώ και οι πιστωτές της θα πρέπει να προχωρήσουν σε περαιτέρω διαγραφή του ελληνικού χρέους.
Το τελευταίο σενάριο είναι σαφώς και το λιγότερο επώδυνο.
Οι μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα πρέπει να πάνε χέρι-χέρι με τις διαγραφές χρέους, όχι λόγω κάποιων ιδιαίτερων αρετών της Ελλάδας, αλλά διότι η λογική του ευρώ είναι μόνη υγιής διέξοδος.
Εκείνοι που οδήγησαν τη χώρα στο χάος έχουν απαξιωθεί σε μεγάλο βαθμό στην Ελλάδα.
Η Ελλάδα έχει κάνει τεράστια βήματα προόδου στη μετατόπιση του πρωτογενούς δημοσιονομικού ισοζυγίου (προ φόρων) και του διαρθρωτικού δημοσιονομικού ελλείμματος σε πλεόνασμα.
Περαιτέρω μεταρρυθμίσεις χρειάζονται πλέον ανάπτυξη και αυτό θα συμβεί μόνο αν τα οικονομικά περασμένα αντιμετωπιστούν ως τέτοια.
Μεταφραστική επιμέλεια: Ελ. Κάτσουρα
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών