Οι Έλληνες πολίτες περίμεναν και υπέφεραν αρκετά
Δριμύ κατηγορώ κατώ των Ευρωπαίων πιστωτών της Ελλάδας για την άρνησή τους να προχωρήσουν στην απομείωση του ελληνικού χρέους αναφέρει σε άρθρο του στο στο Project Syndicate ο Mohamed A. El-Erian, ανώτερος οικονομικός σύμβουλος της Allianz, ενώ παράλληλα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και ζητά από τους πιστωτές της Ελλάδας να δουν το πρόγραμμα "επί της αρχής" ως μέρος μιας εποικοδομητικής διαδικασίας και όχι ως αυτόνομη λύση.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο El-Erian το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προκειμένου να αρθεί το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις για την Ελλάδα με τους Ευρωπαίους πιστωτές της, ξέθαψε μια παλιά τεχνική η οποία χρησιμοποιήθηκε κυρίως στη δεκαετία του 1980, κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους της Λατινικής Αμερικής, προκιεμένου να εκταμιευτεί η δόση προς την Αθήνα και να αποπληρώσει ομόλογα που λήγουν μέσα στον Ιούλιο.
Με τον τακτικό ελιγό αυτό το ΔΝΤ δίνει κατάφερε να δώσει περαιτέρω χρόνο στις δαιδαλώσεις διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους πιστωτές της Ελλάδα προκειμένου να βρεθεί η χρυσή τομή και να αποφασιστούν σαφή μέτρα και χρονοδιάγραμα για την απομείωση του ελληνικού χρέους.
Ωστόσο όπως αναφέρει ο El-Erian στο άρθρο του μπορεί με τρον ελιγμό του Ταμείου να κερδίθηκε λίγος χρόνος, αλλά η Ελλάδα παραμένει με τη θηλειά στο λαιμό καθώς έχει να εξυπηρετήσει το τεράστιο χρέος της.
Η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους προϋποθέτει ότι η Ευρώπη θα βρει έναν τρόπο να βάλει στην άκρη τις πολιτκές διαφορές και θα ενεργήσει με βάση την οικονομική λογική και την αναγκαιότητα αναφέρει χαρακτηριστικά.
Δυστυχώς η Ευρώπη και το ΔΝΤ δεν μπόρεσαν να συμβιβάσουν τις απόψεις τους για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.
Από την μία πλευρά οι ευρωπαϊκές αρχές υποστηρίζουν ότι τα χαμηλά επιτόκια και οι μετακύλιση των λήξεων των ελληνικών δανείων έχουν καταστήσει βιώσιμο το χρέος της χώραςς.
Ωστόσο, το Ταμείο σημειώνει ότι, με το ελληνικό χρέος να αγγίζει σχεδόν το 200% του ΑΕΠ, αποθαρρύνονται τόσο οι επενδύσεις όσο και οι εισροές κεφαλαίων.
Για το ΔΝΤ, η ουσιαστική μείωση του χρέους είναι κρίσιμη για τη δημιουργία εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας που απαιτούνται προκειμένου η Ελλάδα να καταφέρει να βγει από το φαύλο κύκλο των προγραμμάτων διάσωης και της οικονομικής συρρίκωνσης.
Βέβαια όπως συνεχίζει ο El-Erian η απομείωση του χρέους της Ελλάδας δεν είναι το μοναδικό σημείο διαφωνίας ΔΤΝ και Ευρωπαίων.
Το Ταμείο και οι Βρυξέλλες διαφωνούν επίσης και στο ρυθμό ανάπτυξης που θα παρουσιάσει η ελληνική οικονομία τα επόμενα χρόνια, με την Ευρώπη υιοθετεί μια πολύ πιο αισιόδοξη προοπτική.
Συνεχίζοντας ο El-Erian αναφέρει ότι για όσους από εμάς παρακολουθούμε εδώ και πολλά χρόνια την ελληνική οικονομική τραγωδία, οι κινήσεις των Ευρωπαίων πιστώτών της χώρας εξακολουθούν να παραβιάζουν την οικονομική λογική για έναν απλό λόγο.
Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί ανησυχούν για τις εγχώριες πολιτικές συνέπειες που θα έχει η απόφαση για την ελάφρυνσης του χρέους της Ελλάδας, ειδικότερα με τις γερμανικές εκλογές να βρίσκονται προ των πυλών (Σεπτέμβριος του 2017).
Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί φοβούνται ότι η απομειωση του ελληνικού χρέους θα υπονόμευε την αξιοπιστία των κυβερνώντων κομμάτων και θα έδινε ώθηση σε ακράια και λαικιστικά κόμματα.
Βεβαίως, η απομειώση ενός χρέους είναι αρκετά δύσκολη απόφαση καθώς δημιουργεί περίπλοκα ζητήματα δίκαιης μεταχείρισης των πιστωτών.
Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, η άρνηση κουρέματος ενός χρέους αποδεικνύεται πιο επιζήμια επιλογή.
Τόσο η Ευρώπη όσο και το ΔΝΤ γνωρίζουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται αρεκτό καιρό σε αυτό το στάδιο, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να έχει μετατραπεί σε κράτος υπό επιτροπεία το οποίο δεν δύναται να αποφασίσει μόνο και όλα αυτά ενώ είναι μέλος της Ευρωζώνης.
Με την Ευρώπη και το ΔΝΤ να διαφωνούν για το κλείσιμο της αξιολόγησης η Ελλάδα δεν πήρε πολλά δισ. ευρώ από το τρίτο πακέτο διάσωσης με αποτέλεσμα να μην έχει ατα απαραίτητα κεφάλαια για να αποπληρώσει τις οφειλές του Δημοσίου προς τους ιδιώτες.
Ο πρόσφατος συμβιβασμός στο Eurogroup και η εκταμίευση της δόσης των 8,5 δισ. ευρώ έγινε υπό το φάσμα της στάσης πληρωμών από την Ελλάδα καθώς ΄χει να αποπληρώσει ομόλογα που λήγουν αξίας 7 δισ. ευρώ τον Ιούλιο.
Εν τω μεταξύ, η ανάπτυξη χάνεται και πάλι για την ελληνική οικονομία, παρά την ανάκαμψη των ευρωπαϊκών οικονομικών επιδόσεων στο σύνολό της.
Για αυτό το λόγο για να αρθεί το αδιέξοδο το ΔΝΤ αποφάσισε να συμμετέχει επί της αρχής.
Η παραμονή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα "επί της αρχής" πρόκειται για ένα βραχυπρόθεσμο συμβιβασμό που αναγνωρίζει το πολιτικό χρονοδιάγραμμα (Γερμανικές εκλογές) και τους περιορισμούς της Ευρώπης, βοηθά την Ελλάδα να αποφύγει καλοκαιρινές περιπέτειες (στάση πληρωμών) και διασφαλίζει τους πόρους του ΔΝΤ.
Η ρύθμιση μετατοπίζει το βάρος της χρηματοδότησης της Ελλάδας στην Ευρώπη και παρέχει ακόμη ένα μήνυμα ενότητας, παρά τις σημαντικές διαφωνίες που παραμένουν μεταξύ Βρυξελλών και ΔΝΤ.
Αλλά αυτό δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια άλλη προσωρινή λύση.
Ενώ αντιμετωπίζεται πράγματι το ζήτημα της άμεσης χρηματοδότησης της Ελλάδας, δεν γίνονται πολλά έτσι ώστε η ελληνική οικονομία να ανακάμψει.
Παράλληλα το ΔΝΤ κινδυνεύει να εκτεθεί σε ακόμα μεγαλύτερες πολιτικές πιέσεις, καθώς εγείρονται ερωτήματα από πολλές χώρες σχετικά με την ομοιομορφία της μεταχείρισης του Ταμείου κρατών-μελών του.
Έχοντας συμβιβαστεί, το ΔΝΤ θα πρέπει τώρα να παραμείνει σταθερό στις απόψεις και να αρνηθεί να εκταμιεύσει κεφάλαια προς την Ελλάδα, μέχρι να απομειωθεί το ελληινκό χρέος και να διασαφηνιστούν τα μέτρα απομείωσής του.
Από την πλευρά του οι Ευρωπαίοι αντί να κάνουν νικηφόρερς δηλώσεις, όπως έκαναν στο ανακοινωθέν του Eurogroup στις 15 Ιουνίου, θα πρέπει να αντιμετωπίσουν αυτόν τον συμβιβασμό ως το επόμενο βήμα που θα πρέπει να κάνουν και να αλλάξουν την αβάσιμη στάση τους για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Εν τω μεταξύ, θα ήταν σκόπιμο και οι δύο πλευρές να προβούν σε προσεκτική ανάλυση των προηγούμενων εμπειριών από προγράμματα που εγκρίθηκαν "επί της αρχής". Εάν το πρόγραμμα "επί της αρχής" οριστεί σωστά και καθοριστεί επακριβώς η χρονική περίοδος που θα είναι πλήρως λειτουργικό, τότε τα προγράμματα αυτά (επί της αρχής) μπορούν να χρησιμεύσουν ως καταλύτης της ανάπτυξης και της οικονομικής βιωσιμότητας.
Πρέπει να αποτελούν μέρος μιας εποικοδομητικής διαδικασίας.
Δεν λειτουργούν ως αυτόνομες λύσεις.
Παρά την ύπαρξη κάποιων ανωμαλιών, η διαδοχή τέτοιων προγραμμάτων στη δεκαετία του 1980 συνέβαλε στην αποφυγή αναταραχών και κατέληξε σε σημαντικές μειώσεις των χρεών και της εξυπηρέτησης του χρέους πολλών χωρών της Λατινικής Αμερικής και βοήθησε τις χώρες αυτές να αποκαταστήσουν υψηλή ανάπτυξη και οικονομική βιωσιμότητα.
Λίγα χρόνια αργότερα, η διαδικασία επαναλήφθηκε με επιτυχία στα προγράμματα μείωσης των χρεών για τις χώρες χαμηλού εισοδήματος στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για τις υπερχρεωμένες φτωχές χώρες (HIPC).
Ο οδυνηρός βραχυπρόθεσμος συμβιβασμός μεταξύ του ΔΝΤ και της Ευρώπης έρχεται μετά από μήνες επίπονων συζητήσεων.
Για χάρη της Ελλάδας και για την αξιοπιστία τους, Ευρώπη και ΔΝΤ θα πρέπει να το θεωρήσουν το πρόγραμμα "επί της αρχής" ως ένα βήμα προς την (μακρόχρονη) οριστική επίλυση της οικονομικής δυστυχίας της Ελλάδας.
Οι Έλληνες πολίτες περίμεναν και υπέφεραν αρκετά.
www.bankingnews.gr
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο El-Erian το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προκειμένου να αρθεί το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις για την Ελλάδα με τους Ευρωπαίους πιστωτές της, ξέθαψε μια παλιά τεχνική η οποία χρησιμοποιήθηκε κυρίως στη δεκαετία του 1980, κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους της Λατινικής Αμερικής, προκιεμένου να εκταμιευτεί η δόση προς την Αθήνα και να αποπληρώσει ομόλογα που λήγουν μέσα στον Ιούλιο.
Με τον τακτικό ελιγό αυτό το ΔΝΤ δίνει κατάφερε να δώσει περαιτέρω χρόνο στις δαιδαλώσεις διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους πιστωτές της Ελλάδα προκειμένου να βρεθεί η χρυσή τομή και να αποφασιστούν σαφή μέτρα και χρονοδιάγραμα για την απομείωση του ελληνικού χρέους.
Ωστόσο όπως αναφέρει ο El-Erian στο άρθρο του μπορεί με τρον ελιγμό του Ταμείου να κερδίθηκε λίγος χρόνος, αλλά η Ελλάδα παραμένει με τη θηλειά στο λαιμό καθώς έχει να εξυπηρετήσει το τεράστιο χρέος της.
Η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους προϋποθέτει ότι η Ευρώπη θα βρει έναν τρόπο να βάλει στην άκρη τις πολιτκές διαφορές και θα ενεργήσει με βάση την οικονομική λογική και την αναγκαιότητα αναφέρει χαρακτηριστικά.
Δυστυχώς η Ευρώπη και το ΔΝΤ δεν μπόρεσαν να συμβιβάσουν τις απόψεις τους για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.
Από την μία πλευρά οι ευρωπαϊκές αρχές υποστηρίζουν ότι τα χαμηλά επιτόκια και οι μετακύλιση των λήξεων των ελληνικών δανείων έχουν καταστήσει βιώσιμο το χρέος της χώραςς.
Ωστόσο, το Ταμείο σημειώνει ότι, με το ελληνικό χρέος να αγγίζει σχεδόν το 200% του ΑΕΠ, αποθαρρύνονται τόσο οι επενδύσεις όσο και οι εισροές κεφαλαίων.
Για το ΔΝΤ, η ουσιαστική μείωση του χρέους είναι κρίσιμη για τη δημιουργία εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας που απαιτούνται προκειμένου η Ελλάδα να καταφέρει να βγει από το φαύλο κύκλο των προγραμμάτων διάσωης και της οικονομικής συρρίκωνσης.
Βέβαια όπως συνεχίζει ο El-Erian η απομείωση του χρέους της Ελλάδας δεν είναι το μοναδικό σημείο διαφωνίας ΔΤΝ και Ευρωπαίων.
Το Ταμείο και οι Βρυξέλλες διαφωνούν επίσης και στο ρυθμό ανάπτυξης που θα παρουσιάσει η ελληνική οικονομία τα επόμενα χρόνια, με την Ευρώπη υιοθετεί μια πολύ πιο αισιόδοξη προοπτική.
Συνεχίζοντας ο El-Erian αναφέρει ότι για όσους από εμάς παρακολουθούμε εδώ και πολλά χρόνια την ελληνική οικονομική τραγωδία, οι κινήσεις των Ευρωπαίων πιστώτών της χώρας εξακολουθούν να παραβιάζουν την οικονομική λογική για έναν απλό λόγο.
Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί ανησυχούν για τις εγχώριες πολιτικές συνέπειες που θα έχει η απόφαση για την ελάφρυνσης του χρέους της Ελλάδας, ειδικότερα με τις γερμανικές εκλογές να βρίσκονται προ των πυλών (Σεπτέμβριος του 2017).
Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί φοβούνται ότι η απομειωση του ελληνικού χρέους θα υπονόμευε την αξιοπιστία των κυβερνώντων κομμάτων και θα έδινε ώθηση σε ακράια και λαικιστικά κόμματα.
Βεβαίως, η απομειώση ενός χρέους είναι αρκετά δύσκολη απόφαση καθώς δημιουργεί περίπλοκα ζητήματα δίκαιης μεταχείρισης των πιστωτών.
Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, η άρνηση κουρέματος ενός χρέους αποδεικνύεται πιο επιζήμια επιλογή.
Τόσο η Ευρώπη όσο και το ΔΝΤ γνωρίζουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται αρεκτό καιρό σε αυτό το στάδιο, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να έχει μετατραπεί σε κράτος υπό επιτροπεία το οποίο δεν δύναται να αποφασίσει μόνο και όλα αυτά ενώ είναι μέλος της Ευρωζώνης.
Με την Ευρώπη και το ΔΝΤ να διαφωνούν για το κλείσιμο της αξιολόγησης η Ελλάδα δεν πήρε πολλά δισ. ευρώ από το τρίτο πακέτο διάσωσης με αποτέλεσμα να μην έχει ατα απαραίτητα κεφάλαια για να αποπληρώσει τις οφειλές του Δημοσίου προς τους ιδιώτες.
Ο πρόσφατος συμβιβασμός στο Eurogroup και η εκταμίευση της δόσης των 8,5 δισ. ευρώ έγινε υπό το φάσμα της στάσης πληρωμών από την Ελλάδα καθώς ΄χει να αποπληρώσει ομόλογα που λήγουν αξίας 7 δισ. ευρώ τον Ιούλιο.
Εν τω μεταξύ, η ανάπτυξη χάνεται και πάλι για την ελληνική οικονομία, παρά την ανάκαμψη των ευρωπαϊκών οικονομικών επιδόσεων στο σύνολό της.
Για αυτό το λόγο για να αρθεί το αδιέξοδο το ΔΝΤ αποφάσισε να συμμετέχει επί της αρχής.
Η παραμονή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα "επί της αρχής" πρόκειται για ένα βραχυπρόθεσμο συμβιβασμό που αναγνωρίζει το πολιτικό χρονοδιάγραμμα (Γερμανικές εκλογές) και τους περιορισμούς της Ευρώπης, βοηθά την Ελλάδα να αποφύγει καλοκαιρινές περιπέτειες (στάση πληρωμών) και διασφαλίζει τους πόρους του ΔΝΤ.
Η ρύθμιση μετατοπίζει το βάρος της χρηματοδότησης της Ελλάδας στην Ευρώπη και παρέχει ακόμη ένα μήνυμα ενότητας, παρά τις σημαντικές διαφωνίες που παραμένουν μεταξύ Βρυξελλών και ΔΝΤ.
Αλλά αυτό δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια άλλη προσωρινή λύση.
Ενώ αντιμετωπίζεται πράγματι το ζήτημα της άμεσης χρηματοδότησης της Ελλάδας, δεν γίνονται πολλά έτσι ώστε η ελληνική οικονομία να ανακάμψει.
Παράλληλα το ΔΝΤ κινδυνεύει να εκτεθεί σε ακόμα μεγαλύτερες πολιτικές πιέσεις, καθώς εγείρονται ερωτήματα από πολλές χώρες σχετικά με την ομοιομορφία της μεταχείρισης του Ταμείου κρατών-μελών του.
Έχοντας συμβιβαστεί, το ΔΝΤ θα πρέπει τώρα να παραμείνει σταθερό στις απόψεις και να αρνηθεί να εκταμιεύσει κεφάλαια προς την Ελλάδα, μέχρι να απομειωθεί το ελληινκό χρέος και να διασαφηνιστούν τα μέτρα απομείωσής του.
Από την πλευρά του οι Ευρωπαίοι αντί να κάνουν νικηφόρερς δηλώσεις, όπως έκαναν στο ανακοινωθέν του Eurogroup στις 15 Ιουνίου, θα πρέπει να αντιμετωπίσουν αυτόν τον συμβιβασμό ως το επόμενο βήμα που θα πρέπει να κάνουν και να αλλάξουν την αβάσιμη στάση τους για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Εν τω μεταξύ, θα ήταν σκόπιμο και οι δύο πλευρές να προβούν σε προσεκτική ανάλυση των προηγούμενων εμπειριών από προγράμματα που εγκρίθηκαν "επί της αρχής". Εάν το πρόγραμμα "επί της αρχής" οριστεί σωστά και καθοριστεί επακριβώς η χρονική περίοδος που θα είναι πλήρως λειτουργικό, τότε τα προγράμματα αυτά (επί της αρχής) μπορούν να χρησιμεύσουν ως καταλύτης της ανάπτυξης και της οικονομικής βιωσιμότητας.
Πρέπει να αποτελούν μέρος μιας εποικοδομητικής διαδικασίας.
Δεν λειτουργούν ως αυτόνομες λύσεις.
Παρά την ύπαρξη κάποιων ανωμαλιών, η διαδοχή τέτοιων προγραμμάτων στη δεκαετία του 1980 συνέβαλε στην αποφυγή αναταραχών και κατέληξε σε σημαντικές μειώσεις των χρεών και της εξυπηρέτησης του χρέους πολλών χωρών της Λατινικής Αμερικής και βοήθησε τις χώρες αυτές να αποκαταστήσουν υψηλή ανάπτυξη και οικονομική βιωσιμότητα.
Λίγα χρόνια αργότερα, η διαδικασία επαναλήφθηκε με επιτυχία στα προγράμματα μείωσης των χρεών για τις χώρες χαμηλού εισοδήματος στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για τις υπερχρεωμένες φτωχές χώρες (HIPC).
Ο οδυνηρός βραχυπρόθεσμος συμβιβασμός μεταξύ του ΔΝΤ και της Ευρώπης έρχεται μετά από μήνες επίπονων συζητήσεων.
Για χάρη της Ελλάδας και για την αξιοπιστία τους, Ευρώπη και ΔΝΤ θα πρέπει να το θεωρήσουν το πρόγραμμα "επί της αρχής" ως ένα βήμα προς την (μακρόχρονη) οριστική επίλυση της οικονομικής δυστυχίας της Ελλάδας.
Οι Έλληνες πολίτες περίμεναν και υπέφεραν αρκετά.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών