Πίσω από την κλιμάκωση της παγκόσμιας διαμάχης για το εμπόριο και την τεχνολογία κρύβεται η πολύ μεγαλύτερη κατάρρευση της μεταπολεμικής τάξης πραγμάτων που βασιζόταν στην πεποίθηση ότι η ανάπτυξη κάθε χώρας ωφελεί όλα τα άλλα
Τώρα που η Κίνα απειλεί ευθέως και άμεσα τις Ηνωμένες Πολιτείες, η υποστήριξη στο σύστημα που κατέστησε δυνατή αυτή τη δυνατότητα έχει εξαφανιστεί.
Το ερώτημα που γεννάται είναι γιατί κάθε διαμάχη είτε αφορά στην πνευματική ιδιοκτησία (IP), είτε τη μετανάστευση, τις περιβαλλοντικές ζημίες ή τις αποζημιώσεις του πολέμου - παράγει νέες απειλές για το εμπόριο.
Η απάντηση που δίνει ο Raghuram G. Rajan, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και πρώην διοικητής της Τράπεζας της Ινδίας, είναι πως έχει καταρρεύσει όλο το σύστημα στο οποίο στηρίζεται το σημερινό εμπόριο.
Για ένα μεγάλο μέρος του περασμένου αιώνα, οι Ηνωμένες Πολιτείες διαχειρίζονταν και προστάτευαν το σύστημα των εμπορικών συναλλαγών που δημιούργησαν μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Το σύστημα αυτό, όπως υποστηρίζει ο Rajan σε έκθεσή του στο Project Syndicate, απαιτούσε μια θεμελιώδη ρήξη από το προπολεμικό περιβάλλον της διάχυτης και αμοιβαίας καχυποψίας μεταξύ των ανταγωνιζόμενων δυνάμεων.
Οι ΗΠΑ είχαν ζητήσει από όλους να ασπαστούν την άποψή τους ότι η ευημερία και ανάπτυξη του ενός θα επέφερε πλεονεκτήματα και ευημερία για όλους, μέσω της αύξησης του εμπορίου και των επενδύσεων
Υπό τα νέα δεδομένα θεσπίστηκαν κανόνες για να περιορίσουν την εγωιστική συμπεριφορά και τις καταναγκαστικές απειλές, από τους οικονομικά ισχυρούς. Οι ΗΠΑ ανέλαβαν το ρόλο του καλόβολου ηγεμόνα, που ωστόσο δεν δίσταζε να βάλει στη θέση τους εκείνους που ενεργούσαν κακόπιστα.
Συν τοις άλλοις οι πολυμερείς θεσμοί που το παγκόσμιο σύστημα των κρατών θέσπισε, ιδιαίτερα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, βοήθησαν τις χώρες που χρειάζονταν κεφάλαια, υπό την προϋπόθεση ότι ακολουθούσαν τους κανόνες.
Η δύναμη της Αμερικής προήλθε από τον έλεγχο των ψήφων σε πολυμερείς θεσμούς, τόσο άμεσα, όσο και μέσω της επιρροής της επάνω στις χώρες της G7.
Είχε ωστόσο, κι αυτό δεν είναι αμελητέο και τεράστιους οικονομικούς πόρους δικούς της.
Σημαντικό και ενδιαφέρον επίσης είναι το γεγονός ότι οι περισσότερες χώρες εμπιστεύτηκαν τις ΗΠΑ πως δεν θα έκαναν κατάχρηση της εξουσίας τους, ώστε να προωθήσουν τα εθνικά τους συμφέροντα, τουλάχιστον όχι υπερβολικά.
Και οι ΗΠΑ δεν είχαν λόγο να προδώσουν αυτή την εμπιστοσύνη.
Καμία χώρα δεν προσέγγισε την οικονομική της παραγωγικότητα, ενώ ο μοναδικός στρατιωτικός αντίπαλός της, η ΕΣΣΔ, ήταν σε μεγάλο βαθμό εκτός του παγκόσμιου εμπορικού συστήματος.
Η επέκταση των εμπορικών συναλλαγών και των επενδύσεων βασισμένων σε κανόνες άνοιξε κερδοφόρες νέες αγορές για τις αμερικανικές επιχειρήσεις.
Και επειδή μπορούσε να είναι εξαιρετικά γενναιόδωρη λόγω δύναμης, η Αμερική χορήγησε σε ορισμένες χώρες πρόσβαση στις αγορές της χωρίς να απαιτεί το ίδιο επίπεδο πρόσβασης στις δικές τους.
Εάν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής σε μια αναδυόμενη οικονομία εξέφραζαν ανησυχίες σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις του ανοιχτού εμπορίου στο εργατικό δυναμικό της, οι οικονομολόγοι έσπευδαν γρήγορα να τους καθησυχάσουν ότι οποιοσδήποτε μικρό, τοπικό μειονέκτημα θα αντισταθμιζόταν από τα μακροπρόθεσμα οφέλη.
Το μόνο που έπρεπε να κάνουν ήταν να αναδιανείμουν τα κέρδη από το εμπόριο στις ομάδες που υστερούσαν.
Αυτό ωστόσο απεδείχθη εύκολο στα λόγια δύσκολο στην πράξη.
Ακόμα, στις εκκολαπτόμενες δημοκρατίες, οι διαμαρτυρίες εκείνων που έμεναν πίσω θεωρούνταν ως ένα αποδεκτό παράπλευρο κόστος, λαμβάνοντας υπόψη τα συνολικά οφέλη, και γι' αυτό περιορίστηκαν εύκολα.
Στην πραγματικότητα, οι οικονομίες των αναδυόμενων αγορών έγιναν τόσο καλοί στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και των μεταφορικών μέσων και των επικοινωνιών χαμηλότερου κόστους, που κατάφεραν να αναλάβουν μεγάλες ποσότητες μεταποιητικών βιομηχανιών από τις βιομηχανικές χώρες.
Και πάλι, το εμπόριο επηρέασε άνισα τους εργαζόμενους των χωρών, αλλά τώρα οι εργαζόμενοι με μέτρια μόρφωση στις ανεπτυγμένες χώρες -ιδιαίτερα στις μικρές πόλεις- υπέστησαν όλο το κόστος αυτών των πολιτικών, ενώ οι εργαζόμενοι με υψηλή ειδίκευση στο βιομηχανικό τομέα και τις υπηρεσίες άνθισαν.
Αντίθετα από τις αναδυόμενες αγορές, όπου η δημοκρατία δεν είχε ακόμη βαθιές ρίζες, η διάχυτη δυσαρέσκεια μεταξύ της μεγάλης μερίδας των εργαζομένων δεν θα μπορούσε να αγνοηθεί.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στις προηγμένες οικονομίες προσέγγισαν το πρόβλημα της αντίδρασης κατά του εμπορίου με δύο τρόπους:
Πρώτον, προσπάθησαν να επιβάλουν τα δικά τους εργασιακά και περιβαλλοντικά πρότυπα σε άλλες χώρες μέσω συμφωνιών εμπορίου και χρηματοδότησης.
Δεύτερον, προώθησαν την επιβολή αυστηρότερων νόμων προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας (IP), μεγάλο μέρος της οποίας ανήκει στις δυτικές εταιρείες.
Καμία εκ των δύο προσεγγίσεων δεν ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματική στην αναστολή ή επιβράδυνση της απώλειας θέσεων εργασίας, ενώ όπως απεδείχθη θα χρειαζόταν κάτι πολύ μεγαλύτερο για να διαταράξει την παλιά τάξη: η Κίνα.
Όπως η Ιαπωνία και οι άλλες «τίγρεις της Ανατολικής Ασίας», η Κίνα μεγάλωσε στο πίσω μέρος των εξαγωγών μεταποίησης.
Όμως, σε αντίθεση με τις χώρες αυτές, τώρα απειλεί να ανταγωνιστεί άμεσα τη Δύση τόσο στις υπηρεσίες όσο και στις τεχνολογίες αιχμής.
Εκτός πιέσεων και με υπομονή, η Κίνα υιοθέτησε εργασιακά και περιβαλλοντικά πρότυπα και αφομοίωσε τους νόμους IP σύμφωνα με τις δικές της ανάγκες.
Είναι πλέον αρκετά κοντά στις τεχνολογίες αιχμής σε τομείς όπως η ρομποτική και η τεχνητή νοημοσύνη, με ένα επιστημονικό δυναμικό ανθρώπων ικανό να καλύψει το όποιο τεχνολογικό χάσμα σε περίπτωση που δεν τους επιτραπεί η πρόσβαση σε εισροές αγαθών υψηλής τεχνολογίας που εισάγει τώρα.
Το πιο ανησυχητικό με την Κίνα για τον ανεπτυγμένο κόσμο, είναι πως ο αναπτυσσόμενος τομέας υψηλής τεχνολογίας που διαθέτει ενισχύει τη στρατιωτική της δεινότητα.
Και, σε αντίθεση με τη Σοβιετική Ένωση, η Κίνα είναι πλήρως ενσωματωμένη στο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα.
Η κεντρική προϋπόθεση της εμπορικής τάξης που βασίζεται σε κανόνες - ότι η ανάπτυξη κάθε χώρας είναι επωφελής για άλλους - τώρα καταρρέει.
Οι προηγμένες οικονομίες θεωρούν ότι οι ανώτερες κανονιστικές δομές και πρότυπα που υιοθέτησαν κατά τη διάρκεια της δικής τους ανάπτυξης, τις έθεσαν σήμερα σε ανταγωνιστικό μειονέκτημα έναντι των χωρών με αναδυόμενες αγορές, οι οποίες λειτουργούν με διαφορετικούς κανόνες, είναι σχετικά φτωχές αλλά πολύ αποτελεσματικές.
Και αυτές οι χώρες αντιδρούν και αντιστέκονται στις εξωτερικές προσπάθειες να τους επιβληθούν πρότυπα που δεν επέλεξαν δημοκρατικά, όπως ο υψηλός κατώτατος μισθός ή ο τερματισμός της χρήσης του άνθρακα, δεδομένου του γεγονότος πως αυτές που επιθυμούν να τους τα επιβάλλουν, οι σημερινές πλούσιες χώρες, δεν ακολουθούσαν αυτούς τους κανόνες κατά την ανάπτυξή τους.
Εξίσου προβληματικό είναι το γεγονός ότι, οι αναδυόμενες οικονομίες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, καθυστέρησαν να ανοίξουν τις εγχώριες αγορές τους στον βιομηχανικό κόσμο.
Οι επιχειρήσεις αναπτυγμένων χωρών επιθυμούν διακαώς την απρόσκοπτη πρόσβαση στην ελκυστική κινεζική αγορά και πιέζουν τις κυβερνήσεις τους για να τις εξασφαλίσουν.
Όμως, το πιο προβληματικό είναι ότι η Κίνα προκαλεί την οικονομική και στρατιωτική δύναμη των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες δεν βλέπουν πλέον την ανάπτυξη της ως ευλογία.
Έχει ελάχιστα κίνητρα να ηγηθεί και στηρίξει ένα σύστημα που επιτρέπει την ανάδυση ενός στρατηγικού αντιπάλου. Οπότε δεν είναι περίεργο ότι το σύστημα καταρρέει.
Τι γίνεται από εδώ και στο εξής;
Η πορεία της Κίνας μπορεί να επιβραδυνθεί, αλλά δεν μπορεί να ανασταλεί, ή σταματήσει.
Αντίθετα, μια ισχυρή Κίνα πρέπει να δει την αξία των νέων κανόνων, ακόμη και να γίνει θεματοφύλακας αυτών.
Για να συμβεί αυτό, πρέπει να διαδραματίσει κάποιο ρόλο στη διαμόρφωση και επιβολή τους.
Διαφορετικά, ο κόσμος θα μπορούσε να χωρίσει σε δύο, ή περισσότερα αμοιβαία καχύποπτα, αποσυνδεδεμένα μπλοκς, σταματώντας τις ροές ανθρώπων, την παραγωγή και τη χρηματοδότηση που τους συνδέουν σήμερα.
Δεν θα ήταν μόνο οικονομικά καταστροφικό. θα αυξήσει την παρεξήγηση και τη δυνατότητα στρατιωτικών συγκρούσεων.
Δυστυχώς, δεν μπορεί να υπάρξει επιστροφή στο χρόνο.
Μόλις διαρραγεί η εμπιστοσύνη δεν μπορεί να αποκατασταθεί μαγικά.
Η μεγαλύτερη ελπίδα αυτή τη στιγμή είναι η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες να αποφύγουν να ανοίξουν νέα μέτωπα στον πόλεμο του εμπορίου και της τεχνολογίας, αναγνωρίζοντας παράλληλα την ανάγκη για διαπραγματεύσεις.
Στην ιδανική περίπτωση, να συνάψουν μια προσωρινή συμφωνία που να διορθώνει λίγο τις ζημιές που έχουν γίνει.
Στη συνέχεια, όλες οι μεγάλες χώρες θα πρέπει να συναντηθούν για να διαπραγματευτούν μια νέα παγκόσμια τάξη, η οποία θα φιλοξενεί πολλαπλές δυνάμεις ή μπλοκ δυνάμεων αντί για έναν και μόνο ηγεμόνα, με κανόνες που εξασφαλίζουν ότι όλοι - ανεξάρτητα από το πολιτικό ή οικονομικό τους σύστημα και την κατάσταση ανάπτυξης – θα συμπεριφέρονται υπεύθυνα.
Για να δει ο κόσμος σήμερα τι είναι σημαντικό και τι όχι, χρειάστηκαν μια Ύφεση, ένας Παγκόσμιος Πόλεμος και μια υπερδύναμη να καθορίζει το σωστό και το λάθος. Μπορεί αυτή τη φορά να αλλάξει το σκεπτικό;
www.bankingnews.gr
Το ερώτημα που γεννάται είναι γιατί κάθε διαμάχη είτε αφορά στην πνευματική ιδιοκτησία (IP), είτε τη μετανάστευση, τις περιβαλλοντικές ζημίες ή τις αποζημιώσεις του πολέμου - παράγει νέες απειλές για το εμπόριο.
Η απάντηση που δίνει ο Raghuram G. Rajan, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και πρώην διοικητής της Τράπεζας της Ινδίας, είναι πως έχει καταρρεύσει όλο το σύστημα στο οποίο στηρίζεται το σημερινό εμπόριο.
Για ένα μεγάλο μέρος του περασμένου αιώνα, οι Ηνωμένες Πολιτείες διαχειρίζονταν και προστάτευαν το σύστημα των εμπορικών συναλλαγών που δημιούργησαν μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Το σύστημα αυτό, όπως υποστηρίζει ο Rajan σε έκθεσή του στο Project Syndicate, απαιτούσε μια θεμελιώδη ρήξη από το προπολεμικό περιβάλλον της διάχυτης και αμοιβαίας καχυποψίας μεταξύ των ανταγωνιζόμενων δυνάμεων.
Οι ΗΠΑ είχαν ζητήσει από όλους να ασπαστούν την άποψή τους ότι η ευημερία και ανάπτυξη του ενός θα επέφερε πλεονεκτήματα και ευημερία για όλους, μέσω της αύξησης του εμπορίου και των επενδύσεων
Υπό τα νέα δεδομένα θεσπίστηκαν κανόνες για να περιορίσουν την εγωιστική συμπεριφορά και τις καταναγκαστικές απειλές, από τους οικονομικά ισχυρούς. Οι ΗΠΑ ανέλαβαν το ρόλο του καλόβολου ηγεμόνα, που ωστόσο δεν δίσταζε να βάλει στη θέση τους εκείνους που ενεργούσαν κακόπιστα.
Συν τοις άλλοις οι πολυμερείς θεσμοί που το παγκόσμιο σύστημα των κρατών θέσπισε, ιδιαίτερα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, βοήθησαν τις χώρες που χρειάζονταν κεφάλαια, υπό την προϋπόθεση ότι ακολουθούσαν τους κανόνες.
Η δύναμη της Αμερικής προήλθε από τον έλεγχο των ψήφων σε πολυμερείς θεσμούς, τόσο άμεσα, όσο και μέσω της επιρροής της επάνω στις χώρες της G7.
Είχε ωστόσο, κι αυτό δεν είναι αμελητέο και τεράστιους οικονομικούς πόρους δικούς της.
Σημαντικό και ενδιαφέρον επίσης είναι το γεγονός ότι οι περισσότερες χώρες εμπιστεύτηκαν τις ΗΠΑ πως δεν θα έκαναν κατάχρηση της εξουσίας τους, ώστε να προωθήσουν τα εθνικά τους συμφέροντα, τουλάχιστον όχι υπερβολικά.
Και οι ΗΠΑ δεν είχαν λόγο να προδώσουν αυτή την εμπιστοσύνη.
Καμία χώρα δεν προσέγγισε την οικονομική της παραγωγικότητα, ενώ ο μοναδικός στρατιωτικός αντίπαλός της, η ΕΣΣΔ, ήταν σε μεγάλο βαθμό εκτός του παγκόσμιου εμπορικού συστήματος.
Η επέκταση των εμπορικών συναλλαγών και των επενδύσεων βασισμένων σε κανόνες άνοιξε κερδοφόρες νέες αγορές για τις αμερικανικές επιχειρήσεις.
Και επειδή μπορούσε να είναι εξαιρετικά γενναιόδωρη λόγω δύναμης, η Αμερική χορήγησε σε ορισμένες χώρες πρόσβαση στις αγορές της χωρίς να απαιτεί το ίδιο επίπεδο πρόσβασης στις δικές τους.
Εάν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής σε μια αναδυόμενη οικονομία εξέφραζαν ανησυχίες σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις του ανοιχτού εμπορίου στο εργατικό δυναμικό της, οι οικονομολόγοι έσπευδαν γρήγορα να τους καθησυχάσουν ότι οποιοσδήποτε μικρό, τοπικό μειονέκτημα θα αντισταθμιζόταν από τα μακροπρόθεσμα οφέλη.
Το μόνο που έπρεπε να κάνουν ήταν να αναδιανείμουν τα κέρδη από το εμπόριο στις ομάδες που υστερούσαν.
Αυτό ωστόσο απεδείχθη εύκολο στα λόγια δύσκολο στην πράξη.
Ακόμα, στις εκκολαπτόμενες δημοκρατίες, οι διαμαρτυρίες εκείνων που έμεναν πίσω θεωρούνταν ως ένα αποδεκτό παράπλευρο κόστος, λαμβάνοντας υπόψη τα συνολικά οφέλη, και γι' αυτό περιορίστηκαν εύκολα.
Στην πραγματικότητα, οι οικονομίες των αναδυόμενων αγορών έγιναν τόσο καλοί στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και των μεταφορικών μέσων και των επικοινωνιών χαμηλότερου κόστους, που κατάφεραν να αναλάβουν μεγάλες ποσότητες μεταποιητικών βιομηχανιών από τις βιομηχανικές χώρες.
Και πάλι, το εμπόριο επηρέασε άνισα τους εργαζόμενους των χωρών, αλλά τώρα οι εργαζόμενοι με μέτρια μόρφωση στις ανεπτυγμένες χώρες -ιδιαίτερα στις μικρές πόλεις- υπέστησαν όλο το κόστος αυτών των πολιτικών, ενώ οι εργαζόμενοι με υψηλή ειδίκευση στο βιομηχανικό τομέα και τις υπηρεσίες άνθισαν.
Αντίθετα από τις αναδυόμενες αγορές, όπου η δημοκρατία δεν είχε ακόμη βαθιές ρίζες, η διάχυτη δυσαρέσκεια μεταξύ της μεγάλης μερίδας των εργαζομένων δεν θα μπορούσε να αγνοηθεί.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στις προηγμένες οικονομίες προσέγγισαν το πρόβλημα της αντίδρασης κατά του εμπορίου με δύο τρόπους:
Πρώτον, προσπάθησαν να επιβάλουν τα δικά τους εργασιακά και περιβαλλοντικά πρότυπα σε άλλες χώρες μέσω συμφωνιών εμπορίου και χρηματοδότησης.
Δεύτερον, προώθησαν την επιβολή αυστηρότερων νόμων προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας (IP), μεγάλο μέρος της οποίας ανήκει στις δυτικές εταιρείες.
Καμία εκ των δύο προσεγγίσεων δεν ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματική στην αναστολή ή επιβράδυνση της απώλειας θέσεων εργασίας, ενώ όπως απεδείχθη θα χρειαζόταν κάτι πολύ μεγαλύτερο για να διαταράξει την παλιά τάξη: η Κίνα.
Όπως η Ιαπωνία και οι άλλες «τίγρεις της Ανατολικής Ασίας», η Κίνα μεγάλωσε στο πίσω μέρος των εξαγωγών μεταποίησης.
Όμως, σε αντίθεση με τις χώρες αυτές, τώρα απειλεί να ανταγωνιστεί άμεσα τη Δύση τόσο στις υπηρεσίες όσο και στις τεχνολογίες αιχμής.
Εκτός πιέσεων και με υπομονή, η Κίνα υιοθέτησε εργασιακά και περιβαλλοντικά πρότυπα και αφομοίωσε τους νόμους IP σύμφωνα με τις δικές της ανάγκες.
Είναι πλέον αρκετά κοντά στις τεχνολογίες αιχμής σε τομείς όπως η ρομποτική και η τεχνητή νοημοσύνη, με ένα επιστημονικό δυναμικό ανθρώπων ικανό να καλύψει το όποιο τεχνολογικό χάσμα σε περίπτωση που δεν τους επιτραπεί η πρόσβαση σε εισροές αγαθών υψηλής τεχνολογίας που εισάγει τώρα.
Το πιο ανησυχητικό με την Κίνα για τον ανεπτυγμένο κόσμο, είναι πως ο αναπτυσσόμενος τομέας υψηλής τεχνολογίας που διαθέτει ενισχύει τη στρατιωτική της δεινότητα.
Και, σε αντίθεση με τη Σοβιετική Ένωση, η Κίνα είναι πλήρως ενσωματωμένη στο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα.
Η κεντρική προϋπόθεση της εμπορικής τάξης που βασίζεται σε κανόνες - ότι η ανάπτυξη κάθε χώρας είναι επωφελής για άλλους - τώρα καταρρέει.
Οι προηγμένες οικονομίες θεωρούν ότι οι ανώτερες κανονιστικές δομές και πρότυπα που υιοθέτησαν κατά τη διάρκεια της δικής τους ανάπτυξης, τις έθεσαν σήμερα σε ανταγωνιστικό μειονέκτημα έναντι των χωρών με αναδυόμενες αγορές, οι οποίες λειτουργούν με διαφορετικούς κανόνες, είναι σχετικά φτωχές αλλά πολύ αποτελεσματικές.
Και αυτές οι χώρες αντιδρούν και αντιστέκονται στις εξωτερικές προσπάθειες να τους επιβληθούν πρότυπα που δεν επέλεξαν δημοκρατικά, όπως ο υψηλός κατώτατος μισθός ή ο τερματισμός της χρήσης του άνθρακα, δεδομένου του γεγονότος πως αυτές που επιθυμούν να τους τα επιβάλλουν, οι σημερινές πλούσιες χώρες, δεν ακολουθούσαν αυτούς τους κανόνες κατά την ανάπτυξή τους.
Εξίσου προβληματικό είναι το γεγονός ότι, οι αναδυόμενες οικονομίες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, καθυστέρησαν να ανοίξουν τις εγχώριες αγορές τους στον βιομηχανικό κόσμο.
Οι επιχειρήσεις αναπτυγμένων χωρών επιθυμούν διακαώς την απρόσκοπτη πρόσβαση στην ελκυστική κινεζική αγορά και πιέζουν τις κυβερνήσεις τους για να τις εξασφαλίσουν.
Όμως, το πιο προβληματικό είναι ότι η Κίνα προκαλεί την οικονομική και στρατιωτική δύναμη των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες δεν βλέπουν πλέον την ανάπτυξη της ως ευλογία.
Έχει ελάχιστα κίνητρα να ηγηθεί και στηρίξει ένα σύστημα που επιτρέπει την ανάδυση ενός στρατηγικού αντιπάλου. Οπότε δεν είναι περίεργο ότι το σύστημα καταρρέει.
Τι γίνεται από εδώ και στο εξής;
Η πορεία της Κίνας μπορεί να επιβραδυνθεί, αλλά δεν μπορεί να ανασταλεί, ή σταματήσει.
Αντίθετα, μια ισχυρή Κίνα πρέπει να δει την αξία των νέων κανόνων, ακόμη και να γίνει θεματοφύλακας αυτών.
Για να συμβεί αυτό, πρέπει να διαδραματίσει κάποιο ρόλο στη διαμόρφωση και επιβολή τους.
Διαφορετικά, ο κόσμος θα μπορούσε να χωρίσει σε δύο, ή περισσότερα αμοιβαία καχύποπτα, αποσυνδεδεμένα μπλοκς, σταματώντας τις ροές ανθρώπων, την παραγωγή και τη χρηματοδότηση που τους συνδέουν σήμερα.
Δεν θα ήταν μόνο οικονομικά καταστροφικό. θα αυξήσει την παρεξήγηση και τη δυνατότητα στρατιωτικών συγκρούσεων.
Δυστυχώς, δεν μπορεί να υπάρξει επιστροφή στο χρόνο.
Μόλις διαρραγεί η εμπιστοσύνη δεν μπορεί να αποκατασταθεί μαγικά.
Η μεγαλύτερη ελπίδα αυτή τη στιγμή είναι η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες να αποφύγουν να ανοίξουν νέα μέτωπα στον πόλεμο του εμπορίου και της τεχνολογίας, αναγνωρίζοντας παράλληλα την ανάγκη για διαπραγματεύσεις.
Στην ιδανική περίπτωση, να συνάψουν μια προσωρινή συμφωνία που να διορθώνει λίγο τις ζημιές που έχουν γίνει.
Στη συνέχεια, όλες οι μεγάλες χώρες θα πρέπει να συναντηθούν για να διαπραγματευτούν μια νέα παγκόσμια τάξη, η οποία θα φιλοξενεί πολλαπλές δυνάμεις ή μπλοκ δυνάμεων αντί για έναν και μόνο ηγεμόνα, με κανόνες που εξασφαλίζουν ότι όλοι - ανεξάρτητα από το πολιτικό ή οικονομικό τους σύστημα και την κατάσταση ανάπτυξης – θα συμπεριφέρονται υπεύθυνα.
Για να δει ο κόσμος σήμερα τι είναι σημαντικό και τι όχι, χρειάστηκαν μια Ύφεση, ένας Παγκόσμιος Πόλεμος και μια υπερδύναμη να καθορίζει το σωστό και το λάθος. Μπορεί αυτή τη φορά να αλλάξει το σκεπτικό;
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών