γράφει : Αλεξάνδρα Τόμπρα
Τα τέσσερα σενάρια για το μέλλον της Ευρώπης σκιαγράφησε η Morgan Stanley στην τελευταία 16σέλιδη έκθεση της με τίτλο «Euro Area Scenarios: The Good, the Bad and the Ugly» (σενάρια για την ευρωζώνη: το καλό, το κακό και το άσχημο), θεωρώντας ότι το πιθανότερο είναι να συντηρηθεί η κρίση εωσότου οι κυβερνήσεις καταφέρουν να περάσουν τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για να κλείσει ο κύκλος της κρίσης.
Η ευρωζώνη βρίσκεται σε φάση εισόδου νέου κύκλου κρίσης, με την Morgan Stanley να εκτιμά ότι το τελευταίο μόνο εξάμηνο η Ευρώπη έχει διανύσει τον κύκλο CRIC (κρίση, αντίδραση, βελτίωση, εφησυχασμός), ωστόσο η απάντηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας με την παροχή φθηνής ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα (LTROs), να μην έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Τα LTROs μόνο αγόρασαν χρόνο. Δεν έσπασαν τον καθοδικό κύκλο της οικονομίας της ευρωζώνης για να μπορέσει να βγει από την κρίση. Στόχος των LTROs, όπως φάνηκε ήταν να αγοράσουν χρόνο για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αντιμετωπίσουν τις βαθύτερες αιτίες της κρίσης. Ανέστειλαν τους κινδύνους χρηματοδότησης των τραπεζών, έδωσαν κίνητρα στις τράπεζες να συμμετάσχουν στις δημοπρασίες ομολόγων και έδωσαν τη δυνατότητα στις τράπεζες να βελτιώσουν τα στοιχεία του ισολογισμού τους. Ωστόσο, σε αντίθεση με την πολιτική της ποσοτικής χαλάρωσης μέσω μεγάλης κλίμακας αγορών περιουσιακών στοιχείων, τα LTROs δεν ήταν ο «διακόπτης» για τη μεταβίβαση του κινδύνου από τον ιδιωτικό τομέα στον ισολογισμό της κεντρικής τράπεζας. Αντ 'αυτού απλώς άλλαξαν την κατεύθυνση του προβλήματος μεταξύ της χρηματοδότησης των τραπεζών και του κρατικού δανεισμού. Κατά την κλιμάκωση της κρίσης, η επιδείνωση της αξιοπιστίας των κρατών οδήγησε στην επιδείνωση των τραπεζικών πιστώσεων. Με τα LTROs, η βελτίωση των τραπεζικών χορηγήσεων υποστήριξε τη βελτίωση της κρατικής αξιοπιστίας. Το αποτέλεσμα αυτού του προγράμματος ήταν ο φαύλος κύκλος να μετατραπεί σε ένα ενάρετο κύκλο, τουλάχιστον προσωρινά.
Σύμφωνα με την MS υπάρχουν δύο σημαντικές προκλήσεις: Οι μεγάλες οικονομικές ανισορροπίες και η έλλειψη σύγκλισης. Για να ξεπεραστούν αυτά τα προβλήματα θα χρειαστούν αρκετά χρόνια.
Πάνω σ’ αυτά τα δεδομένα η Morgan Stanley διαμόρφωσε τέσσερα σενάρια για το μέλλον της Ευρώπης:
-Η ευρωπαϊκή αναγέννηση: Αυτό είναι το καλό σενάριο όπου θα υπάρξει σημαντική πρόοδος στους δύο κρίσιμους τομείς – προβλήματα. Σε μία τέτοια περίπτωση θα υπάρξει οικονομική εξισορρόπηση και δημοσιονομική ομοσπονδία.
-Το άσχημο σενάριο: Ένα «ευρωπαϊκό διαζύγιο» δηλαδή διάσπαση της ευρωζώνης δεν μπορεί να αποκλειστεί, εάν επικρατήσουν οι οικονομικές αποκλίσεις και η πολιτική του κατακερματισμού. Θα είναι η χείριστη κατάληξη της διάσπασης της ευρωζώνης.
-Γάμος αλά ιταλικά: Είναι ένα από τα δύο πιθανά σενάρια στο άμεσο μέλλον. Οι Ευρωπαίοι πετυχαίνουν ένα είδος σύγκλισης, αλλά οι ανισορροπίες παραμένουν και σε ορισμένες περιπτώσεις εκβαθύνονται. Αυτό το σενάριο ομοιάζει στην ιστορία της Ιταλίας, όταν πριν από περίπου 150 χρόνια ενώθηκε ο ισχυρός βορράς με τον αδύναμο νότο.
-Στασιμότητα και αναμονή. Σ’ αυτό το σενάριο οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να κινηθούν προς τη δημοσιονομική ενοποίηση, αλλά το ευρώ στηρίζεται (με τη βοήθεια της ΕΚΤ), ώστε να δοθεί χρόνος για τις μεταρρυθμίσεις και δημοσιονομική πειθαρχία, εξισορροπώντας την οικονομία της ευρωζώνης.
Σύμφωνα με την Morgan Stanley, η στασιμότητα φαίνεται να είναι το πλέον πιθανό σενάριο για τα επόμενα δύο χρόνια, παρόλο που οι αγορές θα συνεχίσουν να αμφισβητούν τους πολιτικούς για την αδυναμία εξεύρεσης μιας λύσης που θα σημάνει το τέλος του παιχνιδιού. Οι πιέσεις των δυνατών χωρών έναντι των αδυνάτων θα ενταθούν ώστε να προωθηθεί το συντομότερο η δημοσιονομική ισορροπία και η μείωση του χρέους. Παράλληλα, αναμένεται οι κυβερνήσεις να χρειαστούν πιθανότατα νέα βοήθεια από την ΕΚΤ, όπου θα της ζητηθεί να κρατήσει χαλαρή νομισματική πολιτική, να παράσχει χρηματοδότηση στο τραπεζικό σύστημα, και να παρεμβαίνει στην αγορά ομολόγων σε περιόδους κρίσης.
www.bankingnews.gr
Τα LTROs μόνο αγόρασαν χρόνο. Δεν έσπασαν τον καθοδικό κύκλο της οικονομίας της ευρωζώνης για να μπορέσει να βγει από την κρίση. Στόχος των LTROs, όπως φάνηκε ήταν να αγοράσουν χρόνο για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αντιμετωπίσουν τις βαθύτερες αιτίες της κρίσης. Ανέστειλαν τους κινδύνους χρηματοδότησης των τραπεζών, έδωσαν κίνητρα στις τράπεζες να συμμετάσχουν στις δημοπρασίες ομολόγων και έδωσαν τη δυνατότητα στις τράπεζες να βελτιώσουν τα στοιχεία του ισολογισμού τους. Ωστόσο, σε αντίθεση με την πολιτική της ποσοτικής χαλάρωσης μέσω μεγάλης κλίμακας αγορών περιουσιακών στοιχείων, τα LTROs δεν ήταν ο «διακόπτης» για τη μεταβίβαση του κινδύνου από τον ιδιωτικό τομέα στον ισολογισμό της κεντρικής τράπεζας. Αντ 'αυτού απλώς άλλαξαν την κατεύθυνση του προβλήματος μεταξύ της χρηματοδότησης των τραπεζών και του κρατικού δανεισμού. Κατά την κλιμάκωση της κρίσης, η επιδείνωση της αξιοπιστίας των κρατών οδήγησε στην επιδείνωση των τραπεζικών πιστώσεων. Με τα LTROs, η βελτίωση των τραπεζικών χορηγήσεων υποστήριξε τη βελτίωση της κρατικής αξιοπιστίας. Το αποτέλεσμα αυτού του προγράμματος ήταν ο φαύλος κύκλος να μετατραπεί σε ένα ενάρετο κύκλο, τουλάχιστον προσωρινά.
Σύμφωνα με την MS υπάρχουν δύο σημαντικές προκλήσεις: Οι μεγάλες οικονομικές ανισορροπίες και η έλλειψη σύγκλισης. Για να ξεπεραστούν αυτά τα προβλήματα θα χρειαστούν αρκετά χρόνια.
Πάνω σ’ αυτά τα δεδομένα η Morgan Stanley διαμόρφωσε τέσσερα σενάρια για το μέλλον της Ευρώπης:
-Η ευρωπαϊκή αναγέννηση: Αυτό είναι το καλό σενάριο όπου θα υπάρξει σημαντική πρόοδος στους δύο κρίσιμους τομείς – προβλήματα. Σε μία τέτοια περίπτωση θα υπάρξει οικονομική εξισορρόπηση και δημοσιονομική ομοσπονδία.
-Το άσχημο σενάριο: Ένα «ευρωπαϊκό διαζύγιο» δηλαδή διάσπαση της ευρωζώνης δεν μπορεί να αποκλειστεί, εάν επικρατήσουν οι οικονομικές αποκλίσεις και η πολιτική του κατακερματισμού. Θα είναι η χείριστη κατάληξη της διάσπασης της ευρωζώνης.
-Γάμος αλά ιταλικά: Είναι ένα από τα δύο πιθανά σενάρια στο άμεσο μέλλον. Οι Ευρωπαίοι πετυχαίνουν ένα είδος σύγκλισης, αλλά οι ανισορροπίες παραμένουν και σε ορισμένες περιπτώσεις εκβαθύνονται. Αυτό το σενάριο ομοιάζει στην ιστορία της Ιταλίας, όταν πριν από περίπου 150 χρόνια ενώθηκε ο ισχυρός βορράς με τον αδύναμο νότο.
-Στασιμότητα και αναμονή. Σ’ αυτό το σενάριο οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να κινηθούν προς τη δημοσιονομική ενοποίηση, αλλά το ευρώ στηρίζεται (με τη βοήθεια της ΕΚΤ), ώστε να δοθεί χρόνος για τις μεταρρυθμίσεις και δημοσιονομική πειθαρχία, εξισορροπώντας την οικονομία της ευρωζώνης.
Σύμφωνα με την Morgan Stanley, η στασιμότητα φαίνεται να είναι το πλέον πιθανό σενάριο για τα επόμενα δύο χρόνια, παρόλο που οι αγορές θα συνεχίσουν να αμφισβητούν τους πολιτικούς για την αδυναμία εξεύρεσης μιας λύσης που θα σημάνει το τέλος του παιχνιδιού. Οι πιέσεις των δυνατών χωρών έναντι των αδυνάτων θα ενταθούν ώστε να προωθηθεί το συντομότερο η δημοσιονομική ισορροπία και η μείωση του χρέους. Παράλληλα, αναμένεται οι κυβερνήσεις να χρειαστούν πιθανότατα νέα βοήθεια από την ΕΚΤ, όπου θα της ζητηθεί να κρατήσει χαλαρή νομισματική πολιτική, να παράσχει χρηματοδότηση στο τραπεζικό σύστημα, και να παρεμβαίνει στην αγορά ομολόγων σε περιόδους κρίσης.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών