Τελευταία Νέα
Απόψεις - Άρθρα

Σαρ. Λέκκας: Ο ζωτικός χώρος του λαϊκισμού

Σαρ. Λέκκας: Ο ζωτικός χώρος του λαϊκισμού
Άρθρο του οικονομολόγου Σαράντου Λέκκα
Στις 5 Ιουλίου 2015 διεξήχθη δημοψήφισμα στη Ελλάδα με ερώτημα αν πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας που είχε προταθεί στις 25 Ιουνίου από τους θεσμούς στην Ελλάδα.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν η απόρριψη της πρότασης του σχεδίου συμφωνίας με ποσοστό 61,3%.
Δηλαδή 3,6 εκατομμύρια ψηφοφόροι πίστεψαν ότι η κυβέρνηση Τσίπρα θα έβαζε τέλος στα μνημόνια και θα αμφισβητούσε ευθέως την κυρίαρχη θέση των δανειστών μας.
Πλάνη η οποία δημιουργήθηκε από το ένα μίγμα λαϊκισμού , αριστερού εθνικισμού και τυχοδιωκτικού μεγαλοϊδεατισμού.
Αφορμή της πρότασης διεξαγωγής του υπήρξε η αποτυχία επίτευξης συμφωνίας στις διαπραγματεύσεις έως τα τέλη Ιουνίου.
Το αντικείμενο της διαφωνίας υπήρξε το είδος των οικονομικών μέτρων, τα οποία έπρεπε να πάρει η Ελλάδα για την ολοκλήρωση του προηγούμενου προγράμματος οικονομικής διάσωσης έναντι του ελληνικού χρέους  και ένα νέο πακέτο διάσωσης.
Το αποτέλεσμα του  δημοψηφίσματος  η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δεν το έλαβε καθόλου υπόψη και στις 13 Ιουλίου κατέληξε σε συμφωνία με τους δανειστές υπογράφοντας το  τρίτο μνημόνιο με σκληρότερους όρους από τα δυο προηγούμενα.
H κολοτούμπα της κυβέρνησης δεν είχε προηγούμενο ενώ έγινε διεθνής όρος πολιτικής αθέτησης.
Η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ οδήγησε σε εκλογές τον Σεπτέμβριο 2015 όπου νικητής ανεδείχθη ξανά ο ΣΥΡΙΖΑ που σχημάτισε κυβέρνηση  με τους ΑΝΕΛ.
Δεύτερη πλάνη, χειρότερη από αυτή του δημοψηφίσματος αφού οι πάντες πλέον γνώριζαν ότι με την υπογραφή του τρίτου μνημονίου τα περιθώρια πολιτικών ελιγμών και μάλιστα ελιγμών με αριστερό πρόσημο είχαν μηδενιστεί .
Ο λαϊκισμός είχε αναδειχθεί σε κυρίαρχη ιδεολογία και είχε επικρατήσει πλήρως .
Οι  ελίτ είχαν χάσει –δικαίως –αφού είχαν κατά την πρώτη εκλογική αναμέτρηση αυτή της 25ης Ιανουαρίου 2015 στηρίξει την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ προς το εξωπραγματικό ποσοστό του 36,34% πιστεύοντας αφελώς ότι θα καταργηθεί ο ΕΝΦΙΑ.
Ένα περίπου χρόνο αργότερα στις 23 Ιουνίου του 2016 διεξήχθη δημοψήφισμα στο Ηνωμένο Βασίλειο για την παραμονή της χώρας ή την αποχώρησή της από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το αποτέλεσμα: αποχώρηση: 51,9% (17.410.742 ψήφοι) - Παραμονή: 48,1% (16.141.241 ψήφοι).
Ενδεικτικό της ψηφοφορίας ότι οι κάτοικοι των πόλεων σε αντίθεση με αυτούς της επαρχίας ψήφισαν υπέρ της παραμονής ενώ οι ψηφοφόροι χωρίς πανεπιστημιακή μόρφωση ψήφισαν σε ποσοστό 73% υπέρ της εξόδου και οι ψηφοφόροι με πανεπιστημιακή μόρφωση σε ποσοστό 75% υπέρ της παραμονής.
Με βάση το δημοψήφισμα  το Ηνωμένο Βασίλειο θα φύγει από την  Ευρωπαϊκή Ένωση εκτός και εάν βρεθεί τρόπος ‘διόρθωσης’ μέσω νέου δημοψηφίσματος ή κάποιας μορφής κολοτούμπας ανάλογης της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ όπου το ΟΧΙ έγινε ΝΑΙ με ‘δημοκρατικές διαδικασίες’.
Ανεξάρτητα πάντως εάν θα υπάρχει κάποια κυβέρνηση η οποία θα αλλοιώνει το αποτέλεσμα ενός δημοψηφίσματος  το ζήτημα που προκύπτει έχει να κάνει με την δημιουργία πλειοψηφιών που έχουν δυο κοινά γνωρίσματα : Πρώτο χαμηλή μόρφωση και δεύτερο χαμηλό βιοτικό επίπεδο.
Σε αυτές τις πλειοψηφίες  βρίσκει χώρο ο λαϊκισμός για να επιβάλει τις παραδοχές μιας προοπτικής οι οποίες κατά βάση είναι παραδοχές ακραίες και παρορμητικές.
Το ελληνικό ΟΧΙ διαμορφώθηκε από ιδεολογικά εκτρώματα και πρακτικές τύπου ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ , όμως οδηγούσε εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης κάτι που δεν μπορούσαν να αντιληφθούν όσοι το  υπερψήφισαν.
Και στα δυο δημοψηφίσματα ο ορθολογισμός είχε δώσει την θέση του στο απόλυτο διχασμό .
Έχοντες και κατέχοντες από την μια πλευρά και άτομα που είχαν γαλουχηθεί με μίσος για όσους είχαν μόρφωση , περιουσιακά στοιχεία , θέση εργασίας και γενικότερα τακτοποιημένη οικογενειακή ζωή.
Και στις δυο περιπτώσεις οι ελίτ είχαν ηττηθεί και μάλιστα κατά κράτος και στις δυο περιπτώσεις ο λαϊκισμός είχε κυριαρχήσει.
Οι ελίτ είχαν πέσει θύματα των τεχνικών τους.
Μια από τις τεχνικές χειραγώγησης των μαζών είναι η παρεχόμενη ποιότητα της εκπαίδευσης, η οποία για τους θιασώτες της χειραγώγησης  πρέπει να είναι φτωχή για τα μέσα και κατωτέρα στρώματα της κοινωνίας ώστε το άνοιγμα γνώσης και αντίληψης που η εκπαίδευση  διαμορφώνει να μεγαλώνει διαρκώς υπέρ των ελίτ με τα κατωτέρα στρώματα να αρέσκονται στην μετριότητα.
Όταν αδρανοποιείται η βασική τεχνική χειραγώγησης,  αυτή που θέλει την αντικατάσταση της εξέγερσης από την ενοχή και που συνίσταται στο να πιστέψει ο κάθε πολίτης ότι είναι υπεύθυνος για ότι του συμβαίνει ως αποτέλεσμα  της ανικανότητας του , της ανεπάρκειας του , του τρόπου που σκέφτεται  αντί να στραφεί εναντίων αυτών που πραγματικά δημιουργούν τα προβλήματα και τις κρίσεις τότε τα χαμηλά επίπεδα εκπαίδευσης γίνονται μπούμερανγκ για τους θιασώτες της χειραγώγησης .
Τότε η χαμηλή μόρφωση  σε συνδυασμό με τη κακή οικονομική κατάσταση οδηγεί στην επιλογή των προοπτικών που προτείνουν οι κάθε είδους λαϊκιστές.
Τότε γίνεται  αντιληπτό ότι το  να μένουν κάποιοι στο οικονομικό και  εκπαιδευτικό σκοτάδι ενέχει συστημικούς κίνδυνους που οι ελίτ μπορούν να αντιμετωπίσουν μόνο με κυβερνήσεις τύπου ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Εάν δεν υπάρχουν τέτοιες  τότε η καταστροφή είναι αναπόφευκτη με το Ηνωμένο Βασίλειο να αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα .
Όσο μεγαλώνει το οικονομικό και μορφωτικό χάσμα εκείνοι που δεν έχουν να χάσουν πολλά και πλέον δεν έχουν την ικανότητα λόγω χαμηλής μόρφωσης να αντιληφθούν τα αυτονόητα θα έχουν αυξημένο  κίνητρο διάλυσης κάθε δημιουργήματος είτε θεσμικού , είτε κοινωνικού , είτε οικονομικού.
Οι ελίτ πρέπει να αντιληφθούν και μάλιστα έγκαιρα  ότι στο χάσμα που δημιουργούν οι πρακτικές τους , στη  τάφρο δηλαδή , δεν θα πέσουν μόνο οι κατώτερες για αυτούς τάξεις αλλά  και οι ίδιες.

Σαράντος Λέκκας
Οικονομολόγος
www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης