Τελευταία Νέα
Διεθνή

White (ΟΟΣΑ): Προ των πυλών μία νέα κρίση για την παγκόσμια οικονομία

tags :
White (ΟΟΣΑ): Προ των πυλών μία νέα κρίση για την παγκόσμια οικονομία
Κεντρικές Τράπεζες και κυβερνήσεις δεν έχουν, πλεόν, τα ίδια περιθώρια χειρισμού μίας νέας κρίσης
Η υφήλιος έχει εισέλθει σε ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο μονοπάτι, όπως τονίζει ο William White, επικεφαλής της Economic and Development Review Committee του ΟΟΣΑ, σε άρθρο του στο Project Syndicate.
Όπως υπογραμμίζει στο άρθρο του δέκα χρόνια μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers, το παγκόσμιο χρέος βρίσκεται σήμερα σε επίπεδα υψηλότερα από αυτά που ήταν το 2008.
Οι χρηματοδοτήσεις πραγματοποιούνται μέσω εταιρειών διαχείρισης κεφαλαίων και εταιρειών ιδιωτικού κεφαλαίου και το δολάριο καλπάζει.
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω υπάρχουν σαφείς φόβοι ότι μία νέα χρηματοοικονομική κρίση είναι προ των πυλών.
Σύμφωνα με τον White «κανείς δεν πρέπει να υπερεκτιμά τη δύναμη των οικονομολόγων και την ικανότητά τους να κατανοούν τι ακριβώς συμβαίνει.
Όπως ακριβώς πολλοί οικονομολόγοι δεν είχαν προβλέψει την κρίση που ξεκίνησε στα μέσα του 2008 έτσι και σήμερα οι εκτιμήσεις τους σε αρκετές περιπτώσεις στηρίζονται στην τωρινή καλή εικόνα της οικονομίας.
Στην πραγματικότητα δεν κοιτάζουν κάτω από την επιφάνεια.
Όμως εάν υπάρξει μία νέα χρηματοπιστωτική κρίση, η ύφεση που θα την ακολουθήσει θα είναι πολύ χειρότερη από την προηγούμενη και όχι μόνο γιατί κυβερνήσεις και ελεγκτικές αρχές δεν έχουν πλέον το ίδιο οπλοστάσιο στη διάθεσή τους.
Ορισμένοι θεώρησαν ότι η ενίσχυση των ρυθμιστικών αρχών έχει λύσει το πρόβλημα.
Σαφώς αυτό δεν συμβαίνει.
Σε αρκετές περιπτώσεις είναι εξαιρετικά δύσκολο ακόμη και να εφαρμοστούν οι νέοι ρυθμιστικοί και ελεγκτικοί κανόνες.
Ταυτόχρονα η εξαιρετικά χαλαρή νομισματική πολιτική έχει επιτρέψει την επιστροφή της ριψοκίνδυνης επενδυτικής συμπεριφοράς, η οποία καταγράφηκε το διάστημα πριν την προηγούμενη κρίση.
Όμως αυτό που θα πρέπει να ανησυχεί τους πάντες είναι η αύξηση του χρέους –εκτός χρηματοοικονομικού τομέα- ως ποσοστού επί του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Το χρέος έχει αυξηθεί σε όλη την υφήλιο και κυρίως στις αναδυόμενες αγορές.
Υποτίθεται ότι η ανάκαμψη των αναδυόμενων αγορών εντάσσονταν στους τρόπους επίλυσης της προηγούμενης κρίσης.
Σήμερα, όμως, αυτές οι αγορές στέλνουν σήματα κινδύνου.
Διαθέτουν πολύ υψηλό επίπεδο χρέους σε δολάρια.
Εκτός από τη διόγκωση του παγκόσμιου χρέους υπάρχει και η διόγκωση στις τιμές ακινήτων, ενώ τα μακροπρόθεσμα επιτόκια παραμένουν ασυνήθιστα χαμηλά σε πολλές χώρες.
Οι πολύ χαμηλοί πιστωτικοί κίνδυνοι μαζί με ρεκόρ χαμηλής μεταβλητότητας, έχουν οδηγήσει κάποιους σε ακόμη πιο επικίνδυνη συμπεριφορά.
Το υψηλό ποσοστό των νέων χαμηλής αξιολόγησης δανείων (που δεν διαθέτουν πολλές βασικές προφυλάξεις για τον δανειστή) επιβεβαιώνει περαιτέρω την υπερβολική ανάληψη κινδύνων.
Φυσικά, συνεπάγεται επίσης ότι τα ποσοστά ανάκτησης των επισφαλών δανείων (και των συναφών εγγυημένων δανειακών υποχρεώσεων) μπορεί να είναι απροσδόκητα υψηλά.
Εάν οι χρηματοπιστωτικές αγορές αρχίσουν να μαζεύουν είτε αυθόρμητα είτε λόγω αυστηρότερων νομισματικών συνθηκών, υπάρχουν βάσιμοι λόγοι για ανησυχία.
Λόγω των αντισυμβατικών νομισματικών πολιτικών των μεγάλων κεντρικών τραπεζών κατά την τελευταία δεκαετία, η διαδικασία της εύρεσης ευκαιριών στις αγορές έχει περιοριστεί.
Σε αυτό το σημείο, ακόμη και οι "αποτελεσματικές" χρηματοπιστωτικές αγορές θα δυσκολευτούν να προσαρμοστούν στην εξομάλυνση.
Και έχουν υπάρξει πολλές ενδείξεις αναποτελεσματικότητας της χρηματοπιστωτικής αγοράς τα τελευταία χρόνια.
Ένας τελευταίος σοβαρός κίνδυνος για την παγκόσμια οικονομία είναι η κυβέρνηση του αμερικανικού προέδρου Donald Trump, του οποίου οι προστατευτικές πολιτικές απειλούν να επιβραδύνουν την πραγματική (διορθωμένη από τον πληθωρισμό) ανάπτυξη και να αυξήσουν τον πληθωρισμό.
Και ενώ η δημοσιονομική επέκταση στις Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσε προσωρινά να αντισταθμίσει τα εμπόδια ανάπτυξης, θα επιδεινώσει επίσης τις πληθωριστικές πιέσεις και θα υπονομεύσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους.
Επιπλέον, τόσο ο προστατευτισμός όσο και η δημοσιονομική επέκταση ενισχύουν το δολάριο και συνεπώς πιέζουν τους Αμερικανούς εξαγωγείς και τους αλλοδαπούς που έχουν δανειστεί σε δολάρια.
Η  δήλωση του Trump ότι δεν είναι «ενθουσιασμένος» με την προοπτική των υψηλότερων επιτοκίων δείχνει τον κίνδυνο μιας υπερβολικά «υπάκουης» Fed, κάτι που θα μειώσει την ικανότητά της να «παλέψει» ενάντια στον πληθωρισμό.
Όταν συμβαίνει αυτό, συνήθως ακολουθεί ύφεση.
Τέλος, η κυβέρνηση Trump χρησιμοποιεί όλο και περισσότερο το δολάριο - και την πρόσβαση σε εκκαθάριση και χρηματοδότηση του δολαρίου - ως γεωπολιτικό όπλο.
Αυτό μπορεί ακόμη και να θέσει σε κίνδυνο το μέλλον του παγκόσμιου νομισματικού συστήματος που βασίζεται σε δολάρια.
Σε περίπτωση που η παγκόσμια οικονομία αντιμετωπίσει άλλη σημαντική κάμψη, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα βρουν πολύ πιο δύσκολο την κατάλληλη απάντηση.
Τα αρχικά χαμηλά επιτόκια σημαίνει ότι οι κεντρικές τράπεζες θα έχουν πολύ λίγα περιθώρια για παραδοσιακή νομισματική χαλάρωση.
Όσον αφορά τις αντισυμβατικές νομισματικές πολιτικές, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές διαφωνίες σχετικά με την αποτελεσματικότητά τους. Εν πάση περιπτώσει, τα νέα μέτρα θα συνεπαγόταν περαιτέρω αύξηση των ισολογισμών των κεντρικών τραπεζών, που θεωρείται από πολλούς (και κυρίως στην Κεντρική Ευρώπη) ως πιθανή πηγή μελλοντικού πληθωρισμού.
Ομοίως, ανεξάρτητα από τα πλεονεκτήματά τους, οι δημοσιονομικές πολιτικές σχεδόν σίγουρα θα περιοριστούν από τους φόβους των ηγετών για ταχέως αυξανόμενο δημόσιο χρέος, ειδικά στις μεγάλες προηγμένες οικονομίες.
Ένα άλλο σχέδιο διάσωσης τραπεζών θα προκαλούσε σοβαρή πολιτική αντίδραση.
Αλλά ακόμα κι αν η Fed ήταν πρόθυμη να το ρισκάρει, οι διατάξεις της αμερικανικής νομοθεσίας περί οικονομικής μεταρρύθμισης Dodd-Frank του 2010 περιορίζουν ρητά τη διακριτική της ευχέρεια σε τέτοια θέματα. Το κατά πόσον οι διατάξεις αυτές ισχύουν για την τεχνική ικανότητα της Fed να παρέχει δολάρια σε ξένες κεντρικές τράπεζες - όπως συνέβη σε μαζική κλίμακα στα τέλη του 2008 - παραμένει προς συζήτηση.
Ένας ακόμη μεγαλύτερος πολιτικός περιορισμός προέκυψε κατά την τελευταία δεκαετία.
Ενώ η κρίση του 2008 ήταν ένα παγκόσμιο φαινόμενο που προκάλεσε μια παγκόσμια αντίδραση, η αύξηση του εθνικιστικού αισθήματος σε πολλές χώρες θα εμπόδιζε πιθανώς παρόμοια συνεργασία.
Θα μπορούσε το Κογκρέσο των ΗΠΑ τώρα να επιτρέψει στη Fed να δανείσει τρισεκατομμύρια δολάρια σε «ξένους»;
Προσθέστε σε αυτό την άνοδο της Κίνας και της Ινδίας και ο ρόλος των ΗΠΑ στην παγκόσμια ηγεσία είναι λιγότερο ξεκάθαρος από ό, τι πριν από μια δεκαετία.
Εάν μια άλλη οικονομική ύφεση θα οδηγούσε σε περαιτέρω εθνικιστικά οφέλη και σε ταχύτερη διάβρωση της διεθνούς συνεργασίας, θα μπορούσαμε να βρεθούμε σε μια παλιά, οικεία και εξαιρετικά επικίνδυνη πορεία.

www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης