Όπως αναφέρει η Barclays, η κατάσταση στη Βενεζουέλα είναι πλέον οριακή με το καθεστώς του προέδρου Maduro να βρίσκεται υπό μεγάλη πίεση
Τις επιπτώσεις που θα έχουν στην αγορά πετρελαίου πιθανές κυρώσεις των ΗΠΑ κατά της Βενεζουέλας αναλύει σε εκτενή ανάλυσή της η Barclays.
Όπως αναφέρει η Barclays, η κατάσταση στη Βενεζουέλα είναι πλέον οριακή με το καθεστώς του προέδρου Maduro να βρίσκεται υπό μεγάλη πίεση και πλέον είναι αρκετά πιθανό σενάριο η αλλαγή καθεστώτος στη χώρα.
Μια αλλαγή καθεστώτος θα οδηγήσει σίγουρα σε μεταβολές στις τιμές του πετρελαίου (κυρίως υψηλότερες), ωστόσο ακόμη λιγότερο ασταθή γεγονότα θα μπορούσαν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην τιμή του μαύρου χρυσού αναφέρει η Barclays.
Σύμφωνα με την έκθεση της Barclays "ακόμη και περιορισμένες νέες κυρώσεις που θα επιβληθούν από τις ΗΠΑ ή μια συζήτηση για ευρύτερες κυρώσεις θα μπορούσαν να αποτελέσουν καταλύτη για τη μη εκπλήρωση των επερχόμενων πληρωμών του χρέους της Βενεζουέλας και να εκτινάξουν τα spreads στα ύψη".
Όπως αποδεικνύεται, το timing της έκθεσης της Barclays ήταν κατάλληλο, καθώς σήμερα το πρωί η κυβέρνηση Trump ανακοίνωσε ότι επιβάλλει κυρώσεις σε 13 ανώτερους αξιωματούχους της κυβέρνησης της Βενεζουέλας, καθώς και στη κρατική πετρελαϊκή εταιρεία PDVSA, "επιδιώκοντας να αυξήσει την πίεση προς τον Πρόεδρο Maduro για να αναστείλει τα σχέδια του για αλλαγή του Συντάγματος".
Οι σημερινές (26/7) κυρώσεις των ΗΠΑ
Η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής επέβαλε σήμερα στοχευμένες κυρώσεις εναντίον 13 εν ενεργεία και πρώην ανώτερων κρατικών αξιωματούχων της Βενεζουέλας, μερικές ημέρες πριν από τη διαδικασία εκλογής των μελών της Συντακτικής Συνέλευσης που επιθυμεί ο πρόεδρος Maduro, ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών στην Ουάσινγκτον.
Ο οργανισμός του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ ο οποίος είναι αρμόδιος για την επιβολή κυρώσεων ανέφερε σε μια ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα ότι τα τιμωρητικά μέτρα στοχοθετούν «αξιωματούχους της κυβέρνησης της Βενεζουέλας και άλλους που υπονομεύουν τη δημοκρατία» στη χώρα της Λατινικής Αμερικής, η οποία είναι αντιμέτωπη με μια σοβαρή οικονομική και πολιτική κρίση και βίαιες διαδηλώσεις οι νεκροί στις οποίες από τις αρχές Απριλίου ξεπερνούν τους 100.
Εξάλλου ένας αμερικανός κυβερνητικός αξιωματούχος τόνισε ότι η κυβέρνηση του Trump κρατάει ανοικτές όλες τις επιλογές της, συμπεριλαμβανομένης της επιβολής κυρώσεων στον πετρελαϊκό τομέα, αν ο Maduro προχωρήσει στο σχέδιό του να εκλεγεί Συντακτική Συνέλευση για να αναθεωρηθεί το Σύνταγμα.
Η απειλή αυτή διατυπώθηκε μετά την επιβολή των κυρώσεων στα 13 στελέχη της κυβέρνησης, κρατικών θεσμών, του στρατού και της δημόσιας επιχείρησης πετρελαίου PDVSA. «Όλες οι επιλογές μελετώνται και αναλύονται προσεκτικά», δήλωσε ο αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης και πρόσθεσε ότι εάν ο Maduro προχωρήσει, «θα υπάρξει σθεναρή και άμεση αντίδραση» από τις ΗΠΑ στο πεδίο της οικονομίας.
Στόχος κυρώσεων εξάλλου αναμένεται ότι θα γίνουν όλα τα μέλη της Συντακτικής Συνέλευσης, όπως διαμηνύεται στην ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ.
Η κίνηση αυτή της Ουάσινγκτον σχεδιάστηκε για να δείξει στην σοσιαλιστική κυβέρνηση του Maduro ότι ο αμερικανός πρόεδρος Trump είναι έτοιμος να κάνει πράξη την απειλή του να επιβάλει «σθεναρά μέτρα», ανέφεραν αμερικανοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι.
Όμως ακόμη και ορισμένοι από τους πιο σφοδρούς επικριτές του Maduro έχουν προειδοποιήσει ότι η επιβολή κυρώσεων από τις ΗΠΑ ενδέχεται να κινητοποιήσει τους υποστηρικτές του και να ωθήσει κάποιους να ταχθούν υπέρ του.
Ανάμεσα στα πρόσωπα που στοχοθετούν οι κυρώσεις που επέβαλε σήμερα (26/7) η Ουάσινγκτον είναι ο επικεφαλής του στρατού X. Souares, ο επικεφαλής της αστυνομίας K. Peres, η επικεφαλής της εθνικής εκλογικής επιτροπής T. Lousena και ο αντιπρόεδρος της PDVSA S. Serpa.
Τι συμβαίνει με την τιμή του πετρελαίου
Έτσι, σε αυτή τη γκρίζα ζώνη όπου ο Maduro εξακολουθεί να ελέγχει τη Βενεζουέλα, αλλά οι κυρώσεις των ΗΠΑ εναντίον της Βενεζουέλας κλιμακώνονται - όπως συμβαίνει τώρα - τι συμβαίνει με την τιμή του πετρελαίου;
Η απάντηση των 15 δευτερολέπτων, σύμφωνα με την Barclays, είναι ότι εξαρτάται από τη διάρκεια της αναταραχής.
Εάν οι κυρώσεις δεν οδηγήσουν σε μακροχρόνια οικονομική διαταραχή, η Barclays αναμένει από τις ΗΠΑ να εξετάσουν τις πωλήσεις των στρατηγικών αποθεμάτων πετρελαίου ως αντιστάθμισμα.
Εντούτοις, "μια πιο έντονη και μεγαλύτερη αναταραχή (π.χ. υπερβαίνει τους τρεις μήνες) θα μπορούσε να αυξήσει τις τιμές του πετρελαίου τουλάχιστον κατά 5-7 δολάρια το βαρέλι.
Μπορεί να είναι απλώς η ευκαιρία που χρειάζεται ο ΟΠΕΚ για να αποχωρήσει από την τρέχουσα στρατηγική με την μείωση της ημερήσιας παραγωγής του.
Μεταξύ των συνεπειών είναι ότι τα περιθώρια διύλισης θα επιδεινωθούν εάν μειωθεί η προσφορά του αργού πετρελαίου της Βενεζουέλας.
Οι αμερικανοί παραγωγοί θα επηρεαστούν αρνητικά από τυχόν κυρώσεις που σχετίζονται με εμπορικούς περιορισμούς.
Από την άλλη πλευρά, η Κίνα και η Ινδία θα μπορούσαν να επωφεληθούν εάν το πετρέλαιο της Βενεζουέλας προσφέρεται με έκπτωση σε συγκρίσιμες ποιότητες, τονίζει η Barclays.
Αυξανόμενος κίνδυνος κυρώσεων κατά της Βενεζουέλας
Η κυβέρνηση Trump εξετάζει μια μεγάλη ποικιλία κυρώσεων κατά του καθεστώτος της Βενεζουέλας, η οποία θα μπορούσε να κυμανθεί από κυρώσεις σε ανώτερους κυβερνητικούς αξιωματούχους.
Αυτή δεν θα είναι η πρώτη φορά που η διοίκηση του Trump θα λάβει μέτρα κατά της Βενεζουέλας.
Οι ΗΠΑ έχουν ήδη επιβάλει κυρώσεις στον αντιπρόεδρο της Βενεζουέλας (Φεβρουάριος 2017), σε οκτώ μέλη του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Μάιος 2017) και σε άλλους στρατιωτικούς και κυβερνητικούς αξιωματούχους.
Η διοίκηση του Trump είναι πιθανό να προχωρήσει προσεκτικά και σταδιακά με οποιεσδήποτε κυρώσεις.
Σε αντίθεση με τις κυρώσεις που επιβάλλονται στη Ρωσία και το Ιράν, οι πιο εδραιωμένες σχέσεις μεταξύ των αμερικανικών εταιρειών και της πετρελαϊκής βιομηχανίας της Βενεζουέλας, η Barclays εκτιμά ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα έχει μια προσεκτική προσέγγιση στο θέμα της Βενεζουέλας.
Η Βενεζουέλα παράγει περίπου 2,2 εκατ. βαρέλια πετρελαίου ημερησίως, που αντιπροσωπεύει περίπου το 2% της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου.
Σχεδόν το ήμισυ των εξαγωγών πετρελαίου των 1,8 εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίων πηγαίνουν στις χώρες του ΟΟΣΑ, με την Ασία να καταναλώνει το μεγαλύτερο μέρος της υπόλοιπης παραγωγής.
Η Βενεζουέλα είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου στις ΗΠΑ (750 χιλιάδες βαρέλια ημερησίως), πίσω από τον Καναδά (3,2 εκατ. βαρέλια ημερησίως) και τη Σαουδική Αραβία (1,1 εκατ. βαρέλια ημερησίως).
Ως οδηγός για τα δυνητικά αποτελέσματα στην αγορά πετρελαίου η Barclays εξετάζει τις κυρώσεις των ΗΠΑ στο το Ιράν και τη Ρωσία και τις επιπτώσεις που είχαν στην αγορά πετρελαίου.
Όπως αναφέρει στην έκθεσή της, διαπιστώνει ότι οι κυρώσεις στη Ρωσία δεν είχαν αξιοσημείωτη επίδραση στην παραγωγή της ή στην αγορά πετρελαίου, ενώ οι κυρώσεις εναντίον του Ιράν μείωσαν την παραγωγή και τις εξαγωγές και στήριξαν τις τιμές του πετρελαίου.
Υπάρχουν αρκετές σημαντικές διαφορές μεταξύ της κατάστασης στη Βενεζουέλα και εκείνων στο Ιράν και τη Ρωσία
Σε αντίθεση με τη Ρωσία και το Ιράν, η Βενεζουέλα κινδυνεύει σοβαρά από πολιτική και οικονομική κατάρρευση.
Οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου μείωσαν σημαντικά την ικανότητα της κυβέρνησης να αποπληρώσει τα χρέη της και να χρηματοδοτήσει τις εισαγωγές βασικών αγαθών.
Ως αποτέλεσμα, ο Πρόεδρος Maduro έχει λάβει αποφάσεις που έχουν οδηγήσει σε επιδείνωση της ποιότητας ζωής των Βενεζουέλας τα τελευταία χρόνια.
Μέσα από την τρέχουσα αστάθεια, ακόμη και οι περιορισμένες κυρώσεις είναι πιθανό να επηρεάσουν σημαντικά την αγορά πετρελαίου.
Μια κατάρρευση του καθεστώτος Maduro στη Βενεζουέλα θα μπορούσε να μετατραπεί σε περιφερειακή κρίση.
Περισσότεροι από 1,5 εκατ. κάτοικοι της Βενεζουέλας έχουν ήδη εγκαταλείψει τη χώρα εξαιτίας της κρίσης, ο αριθμός αυτός θα μπορούσε να αυξηθεί σημαντικά, επηρεάζοντας τις γειτονικές χώρες, ιδιαίτερα την Κολομβία.
Η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να στηρίξει την περιοχή με μια νέα κρίση προσφύγων.
Στην περίπτωση της Κολομβίας, η κατάσταση θα μπορούσε να έχει πρόσθετες επιπτώσεις επειδή υπάρχουν σχεδόν 2 εκατομμύρια Κολομβιανοί που ζουν στη Βενεζουέλα.
Αυτοί οι άνθρωποι θα είναι πιθανώς οι πρώτοι που θα διασχίσουν τα σύνορα και η κολομβιανή κυβέρνηση δεν μπορεί να τους αρνηθεί τα δικαιώματά τους ως πολίτες της Κολομβίας.
Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό δημοσιονομικό βάρος για την κολομβιανή κυβέρνηση.
Η Βενεζουέλα πρέπει να εισάγει πετρέλαιο και εξευγενισμένα προϊόντα για την παραγωγή πετρελαίου.
Χωρίς πρόσβαση στις εισαγωγές λιπαντικών ουσιών από τις ΗΠΑ και αλλού, ορισμένες πετρελαϊκές εταιρίες στην περιοχή Orinoco κινδυνεύουν να κλείσουν.
Ένα εμπορικό εμπάργκο και κυρώσεις που θα επηρεάζουν την PDVSA ή μια αθέτηση πληρωμής χρέους από τη Βενεζουέλα θα μπορούσαν να αποτελέσουν καταλύτες για το κλείσιμο μονάδων εξόρυξης και διύλησης πετρελαίου.
Όπως αναφέρει η Βarclays αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί η παραγωγή της χώρας κατά τουλάχιστον 300 χιλ. βαρέλια ημερησίως.
Η σημερινή κατάσταση του τομέα διυλιστηρίων της Βενεζουέλας απαιτεί εισαγωγές καυσίμων, οι οποίες πληρούνται εν μέρει από εισαγωγές από τις ΗΠΑ.
Τα διυλιστήρια της Βενεζουέλας λειτουργούν πολύ κάτω από την ικανότητα παραγωγής τους, με το Bloomberg να αναφέρει πρόσφατα ότι το διυλιστήριο του Puerto La Cruz λειτουργεί σε ποσοστό 15%.
Ο πετρελαϊκός τομέας της Βενεζουέλας συνδέεται περίπλοκα με το ενεργειακό σύστημα της Βόρειας Αμερικής, λόγω της παρουσίας της CITGO στις ΗΠΑ και της εξάρτησης άλλων αμερικανικών διυλιστηρίων από το πετρέλαιο της Βενεζουέλας.
Αυτή η αλληλεξάρτηση με τις ΗΠΑ και η μικρότερη σχέση με άλλες χώρες του ΟΟΣΑ σημαίνουν ότι η θέση της Βενεζουέλας στο διεθνές ενεργειακό σύστημα είναι αρκετά διαφορετική από εκείνη της Ρωσίας ή του Ιράν τονίζει η Barclays στην έκθεσή της.
Εάν οι ΗΠΑ επιβάλουν περαιτέρω κυρώσεις στη Βενεζουέλα, είναι πιθανόν να λάβουν υπόψη αυτές τις επιπλοκές.
Η χρήση και το χρονοδιάγραμμα των διαφόρων κυρώσεων πιθανόν να εξαρτάται από το πόσο θα κλιμακώνεται η σύγκρουση στη Βενεζουέλα και αν άλλοι παράγοντες (όπως το ενδεχόμενο αθέτησης πληρωμών από τη Βενεζουέλα για ομόλογα που λήγουν τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2017), ενδέχεται να αποτελέσουν καταλύτη για την πολιτική αλλαγή στη χώρα.
Κατά την άποψή της Barclays, εάν η κυβέρνηση Trump αποφασίσει να επιβάλλει νέες κυρώσεις, θα προχωρήσει συντηρητικά και θα γίνει όλο και πιο επιθετική μόνο εάν δεν επιτευχθούν οι στόχοι της.
Ένας από τους δηλωμένους στόχους της κυβέρνησης Trump είναι να διεξάγει η Βενεζουέλα "ελεύθερες και δίκαιες εκλογές" σύμφωνα με τη δήλωση του Λευκού Οίκου στις 17 Ιουλίου 2017.
Παρ 'όλα αυτά, η ιστορία δείχνει ότι οι κυρώσεις από μόνες τους δεν αρκούν για να προκαλέσουν πολιτικές αλλαγές, όπως στην Κούβα, την Βόρεια Κορέα και τη Συρία.
Αυτό τελικά εξαρτάται από το επίπεδο εσωτερικής πίεσης, το οποίο στη Βενεζουέλα φαίνεται υψηλό.
Κυρώσεις κατά του ενεργειακού τομέα της Βενεζουέλας
Οι κυρώσεις θα μπορούσαν να λάβουν διάφορες μορφές, κυμαινόμενες από κυρώσεις παρόμοιες με εκείνες που επιβλήθηκαν στη Ρωσία, οι οποίες θα μπορούσαν να σταματήσουν τελείως τις υπάρχουσες επιχειρήσεις.
Οι κυρώσεις που απαγορεύουν ή περιορίζουν τις επενδύσεις σε νέα δραστηριότητα εξερεύνησης και παραγωγής δεν θα έχουν άμεσο άμεσο αντίκτυπο στην παραγωγή της Βενεζουέλας.
Λόγω του σημερινού επενδυτικού περιβάλλοντος και του αυξανόμενου πολιτικού κινδύνου στη Βενεζουέλα, όπως αναφέρει η Barclays πολλά έργα παραμένουν εν αναμονή.
Μια πολιτική που θα περιόριζε τις δραστηριότητες των παραγωγών και των εταιρειών παροχής υπηρεσιών στις ΗΠΑ και τις περαιτέρω επενδύσεις στη Βενεζουέλα, θα απαιτούσε από την PDVSA και άλλες διεθνείς εταιρείες να προχωρήσουν στη διατήρηση των δραστηριοτήτων τους.
Αυτό το σενάριο είναι πιθανό να επιδεινώσει το φθίνουσα παραγωγικό προφίλ της Βενεζουέλας.
Κυρώσεις κατά της PDVSA
Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να ακολουθήσουν μια ακόμη πιο δραστική προσέγγιση, εκδίδοντας άμεσες κυρώσεις κατά της PDVSA.
Η άμεση στόχευση του PDVSA θα οδηγήσει πιθανότατα σε χρεοκοπία του δημόσιου χρέους το 2017.
Η ενέργεια αυτή θα επηρεάσει τις εισαγωγές και εξαγωγές πετρελαίου της Βενεζουέλας.
Η PDVSA θα πρέπει να βρει νέους προορισμούς για σχεδόν το ήμισυ των εξαγωγών πετρελαίου, υποθέτοντας ότι η παραγωγή της δεν θα έχει καταρρέει.
Επί του παρόντος, η Βενεζουέλα διαθέτει πάνω από 700 χιλιάδες βαρέλια πετρελαίου ημερησίως στις ΗΠΑ και σχεδόν 100 χιλιάδες βαρέλια πετρελαίου ημερησίως στην ΕΕ.
Η PDVSA θα πρέπει επίσης να βρει μια νέα πηγή για ορισμένες από τις ανάγκες λιπαντικών και αραιωτικών που χρειάζεται για την παραγωγή της.
Η PDVSA θα μπορούσε να ζητήσει από τους εταίρους της την εταιρία JV να εισαγάγει λιπαντικά και αραιωτικά, αλλά η δυνατότητα να το πράξουν θα εξαρτηθεί από την έκταση των κυρώσεων και τη συμμετοχή άλλων χωρών.
Ακόμη και αν είναι δυνατόν, αυτό θα μπορούσε επίσης να αυξήσει το κόστος παραγωγής σε επίπεδα που δεν είναι οικονομικά βιώσιμα, πράγμα που θα μπορούσε τελικά να οδηγήσει σε κλείσιμο παραγωγικών μονάδων.
Η Barclays εκτιμά ότι οι ΗΠΑ θα εφαρμόσουν τέτοια μέτρα μόνο ως έσχατη λύση.
Επιπλέον, οι ΗΠΑ θα αναζητούσαν πιθανότατα πολυμερή υποστήριξη από άλλα έθνη προτού προβούν σε νέες πιο αυστηρέ κυρώσεις.
Μια τέτοια ενέργεια είναι πιθανόν να διαταράξει σοβαρά τη Βενεζουέλα, καθώς και την αγορά πετρελαίου.
Οι κυρώσεις εναντίον της PDVSA θα μπορούσαν επίσης να σημαίνουν ότι οι αμερικανοί παραγωγοί και εταιρείες παροχής υπηρεσιών που δραστηριοποιούνται στη Βενεζουέλα θα πρέπει να διακόψουν τις δραστηριότητές τους, πράγμα που θα είχε επιπτώσεις στην παραγωγή πετρελαίου σε σύγκριση με τις επιπτώσεις των επιβαλλόμενων από τις ΗΠΑ κυρώσεων στη Ρωσία.
Σε σύγκριση με τη Ρωσία, η Βενεζουέλα εξαρτάται πολύ περισσότερο από ξένες εταιρείες πετρελαϊκών υπηρεσιών για εξόρυξη πετρελαίου.
Οι συζητήσεις για ευρύτερες κυρώσεις πιθανόν περιορίζουν την πρόσβαση της Βενεζουέλας στις αγορές
Ανεξάρτητα από το αν επιβληθούν νέες κυρώσεις, η συζήτηση για τις ευρύτερες κυρώσεις θα μπορούσε να περιορίσει την ικανότητα της κυβέρνησης της Βενεζουέλας να δανειστεί από τις αγορές έτσι ώστε να καταφέρει να αποπληρώσει ομόλογα που λήγουν τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2017.
Επιπλέον, θα μπορούσε να αλλάξει την προθυμία της κυβέρνησης να αποπληρώσει τα χρέη.
Εάν η σημερινή κυβέρνηση παραμείνει στην εξουσία και επιθυμήσει να μην διαπραγματευτεί, ενδέχεται να μην χρησιμοποιήσει τα λίγα συναλλαγματικά της αποθέματα για την εξυπηρέτηση του χρέους της. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η αθέτηση των υποχρεώσεων θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην παραγωγή πετρελαίου και στην εγχώρια οικονομία.
Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να πουλήσουν πετρέλαιο από τα στρατηγικά τους αποθέματα
Όπως αναφέρει η Barclays στην έκθεσή τη εκτιμά ότι οι ΗΠΑ θα εξετάσουν την πώληση πετρελαίου από το στρατηγικό αποθεματικό πετρελαίου (SPR) προκειμένου να εξομαλύνουν οποιαδήποτε μεταβλητότητα των τιμών μπορεί να προκύψει από τη διακοπή της προμήθειας από τη Βενεζουέλα.
Η προηγούμενη κυβέρνηση των ΗΠΑ ήταν πρόθυμη να εκμεταλλευτεί το SPR μετά τη διακοπή της παραγωγής από τη Λιβύης και η Barclays τονίζει ότι η σημερινή κυβέρνηση των ΗΠΑ θα εξετάσει και αυτή την επιλογή.
Οι ΗΠΑ δεν πώλησαν πετρέλαιο από το SPR κατά τη διάρκεια της διακοπής της προσφοράς της Βενεζουέλας το 2002-03 και οι τιμές αυξήθηκαν κατά περισσότερο από 40% κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αν και συνέβαλαν.
Η Barclays τονίζει στην έκθεσή της ότι αμφιβάλλει ότι μια διακοπή της παραγωγής πετρελαίου στη Βενεζουέλα θα οδηγήσει σε αύξηση της τιμής του μαύρου χρυσού κατά 40%, αλλά εκτιμά ότι οι τιμές θα αυξηθούν.
Για το λόγο αυτό, εκτιμά ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα χρησιμοποιήσει το SPR ως αντίβαρο.
Προς το παρόν, η Barclays αναφέρει στην έκθεσή της ότι η ανταπόκριση των τιμών σε μια διαταραχή θα είναι πιο περιορισμένη από τις προηγούμενες λόγω της προφανώς αυξανόμενης προθυμίας των ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν το SPR, του γεγονότος ότι ο ΟΠΕΚ θα μπορούσε να αυξήσει την παραγωγή του.
www.bankingnews.gr
Όπως αναφέρει η Barclays, η κατάσταση στη Βενεζουέλα είναι πλέον οριακή με το καθεστώς του προέδρου Maduro να βρίσκεται υπό μεγάλη πίεση και πλέον είναι αρκετά πιθανό σενάριο η αλλαγή καθεστώτος στη χώρα.
Μια αλλαγή καθεστώτος θα οδηγήσει σίγουρα σε μεταβολές στις τιμές του πετρελαίου (κυρίως υψηλότερες), ωστόσο ακόμη λιγότερο ασταθή γεγονότα θα μπορούσαν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην τιμή του μαύρου χρυσού αναφέρει η Barclays.
Σύμφωνα με την έκθεση της Barclays "ακόμη και περιορισμένες νέες κυρώσεις που θα επιβληθούν από τις ΗΠΑ ή μια συζήτηση για ευρύτερες κυρώσεις θα μπορούσαν να αποτελέσουν καταλύτη για τη μη εκπλήρωση των επερχόμενων πληρωμών του χρέους της Βενεζουέλας και να εκτινάξουν τα spreads στα ύψη".
Όπως αποδεικνύεται, το timing της έκθεσης της Barclays ήταν κατάλληλο, καθώς σήμερα το πρωί η κυβέρνηση Trump ανακοίνωσε ότι επιβάλλει κυρώσεις σε 13 ανώτερους αξιωματούχους της κυβέρνησης της Βενεζουέλας, καθώς και στη κρατική πετρελαϊκή εταιρεία PDVSA, "επιδιώκοντας να αυξήσει την πίεση προς τον Πρόεδρο Maduro για να αναστείλει τα σχέδια του για αλλαγή του Συντάγματος".
Οι σημερινές (26/7) κυρώσεις των ΗΠΑ
Η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής επέβαλε σήμερα στοχευμένες κυρώσεις εναντίον 13 εν ενεργεία και πρώην ανώτερων κρατικών αξιωματούχων της Βενεζουέλας, μερικές ημέρες πριν από τη διαδικασία εκλογής των μελών της Συντακτικής Συνέλευσης που επιθυμεί ο πρόεδρος Maduro, ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών στην Ουάσινγκτον.
Ο οργανισμός του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ ο οποίος είναι αρμόδιος για την επιβολή κυρώσεων ανέφερε σε μια ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα ότι τα τιμωρητικά μέτρα στοχοθετούν «αξιωματούχους της κυβέρνησης της Βενεζουέλας και άλλους που υπονομεύουν τη δημοκρατία» στη χώρα της Λατινικής Αμερικής, η οποία είναι αντιμέτωπη με μια σοβαρή οικονομική και πολιτική κρίση και βίαιες διαδηλώσεις οι νεκροί στις οποίες από τις αρχές Απριλίου ξεπερνούν τους 100.
Εξάλλου ένας αμερικανός κυβερνητικός αξιωματούχος τόνισε ότι η κυβέρνηση του Trump κρατάει ανοικτές όλες τις επιλογές της, συμπεριλαμβανομένης της επιβολής κυρώσεων στον πετρελαϊκό τομέα, αν ο Maduro προχωρήσει στο σχέδιό του να εκλεγεί Συντακτική Συνέλευση για να αναθεωρηθεί το Σύνταγμα.
Η απειλή αυτή διατυπώθηκε μετά την επιβολή των κυρώσεων στα 13 στελέχη της κυβέρνησης, κρατικών θεσμών, του στρατού και της δημόσιας επιχείρησης πετρελαίου PDVSA. «Όλες οι επιλογές μελετώνται και αναλύονται προσεκτικά», δήλωσε ο αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης και πρόσθεσε ότι εάν ο Maduro προχωρήσει, «θα υπάρξει σθεναρή και άμεση αντίδραση» από τις ΗΠΑ στο πεδίο της οικονομίας.
Στόχος κυρώσεων εξάλλου αναμένεται ότι θα γίνουν όλα τα μέλη της Συντακτικής Συνέλευσης, όπως διαμηνύεται στην ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ.
Η κίνηση αυτή της Ουάσινγκτον σχεδιάστηκε για να δείξει στην σοσιαλιστική κυβέρνηση του Maduro ότι ο αμερικανός πρόεδρος Trump είναι έτοιμος να κάνει πράξη την απειλή του να επιβάλει «σθεναρά μέτρα», ανέφεραν αμερικανοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι.
Όμως ακόμη και ορισμένοι από τους πιο σφοδρούς επικριτές του Maduro έχουν προειδοποιήσει ότι η επιβολή κυρώσεων από τις ΗΠΑ ενδέχεται να κινητοποιήσει τους υποστηρικτές του και να ωθήσει κάποιους να ταχθούν υπέρ του.
Ανάμεσα στα πρόσωπα που στοχοθετούν οι κυρώσεις που επέβαλε σήμερα (26/7) η Ουάσινγκτον είναι ο επικεφαλής του στρατού X. Souares, ο επικεφαλής της αστυνομίας K. Peres, η επικεφαλής της εθνικής εκλογικής επιτροπής T. Lousena και ο αντιπρόεδρος της PDVSA S. Serpa.
Τι συμβαίνει με την τιμή του πετρελαίου
Έτσι, σε αυτή τη γκρίζα ζώνη όπου ο Maduro εξακολουθεί να ελέγχει τη Βενεζουέλα, αλλά οι κυρώσεις των ΗΠΑ εναντίον της Βενεζουέλας κλιμακώνονται - όπως συμβαίνει τώρα - τι συμβαίνει με την τιμή του πετρελαίου;
Η απάντηση των 15 δευτερολέπτων, σύμφωνα με την Barclays, είναι ότι εξαρτάται από τη διάρκεια της αναταραχής.
Εάν οι κυρώσεις δεν οδηγήσουν σε μακροχρόνια οικονομική διαταραχή, η Barclays αναμένει από τις ΗΠΑ να εξετάσουν τις πωλήσεις των στρατηγικών αποθεμάτων πετρελαίου ως αντιστάθμισμα.
Εντούτοις, "μια πιο έντονη και μεγαλύτερη αναταραχή (π.χ. υπερβαίνει τους τρεις μήνες) θα μπορούσε να αυξήσει τις τιμές του πετρελαίου τουλάχιστον κατά 5-7 δολάρια το βαρέλι.
Μπορεί να είναι απλώς η ευκαιρία που χρειάζεται ο ΟΠΕΚ για να αποχωρήσει από την τρέχουσα στρατηγική με την μείωση της ημερήσιας παραγωγής του.
Μεταξύ των συνεπειών είναι ότι τα περιθώρια διύλισης θα επιδεινωθούν εάν μειωθεί η προσφορά του αργού πετρελαίου της Βενεζουέλας.
Οι αμερικανοί παραγωγοί θα επηρεαστούν αρνητικά από τυχόν κυρώσεις που σχετίζονται με εμπορικούς περιορισμούς.
Από την άλλη πλευρά, η Κίνα και η Ινδία θα μπορούσαν να επωφεληθούν εάν το πετρέλαιο της Βενεζουέλας προσφέρεται με έκπτωση σε συγκρίσιμες ποιότητες, τονίζει η Barclays.
Αυξανόμενος κίνδυνος κυρώσεων κατά της Βενεζουέλας
Η κυβέρνηση Trump εξετάζει μια μεγάλη ποικιλία κυρώσεων κατά του καθεστώτος της Βενεζουέλας, η οποία θα μπορούσε να κυμανθεί από κυρώσεις σε ανώτερους κυβερνητικούς αξιωματούχους.
Αυτή δεν θα είναι η πρώτη φορά που η διοίκηση του Trump θα λάβει μέτρα κατά της Βενεζουέλας.
Οι ΗΠΑ έχουν ήδη επιβάλει κυρώσεις στον αντιπρόεδρο της Βενεζουέλας (Φεβρουάριος 2017), σε οκτώ μέλη του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Μάιος 2017) και σε άλλους στρατιωτικούς και κυβερνητικούς αξιωματούχους.
Η διοίκηση του Trump είναι πιθανό να προχωρήσει προσεκτικά και σταδιακά με οποιεσδήποτε κυρώσεις.
Σε αντίθεση με τις κυρώσεις που επιβάλλονται στη Ρωσία και το Ιράν, οι πιο εδραιωμένες σχέσεις μεταξύ των αμερικανικών εταιρειών και της πετρελαϊκής βιομηχανίας της Βενεζουέλας, η Barclays εκτιμά ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα έχει μια προσεκτική προσέγγιση στο θέμα της Βενεζουέλας.
Η Βενεζουέλα παράγει περίπου 2,2 εκατ. βαρέλια πετρελαίου ημερησίως, που αντιπροσωπεύει περίπου το 2% της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου.
Σχεδόν το ήμισυ των εξαγωγών πετρελαίου των 1,8 εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίων πηγαίνουν στις χώρες του ΟΟΣΑ, με την Ασία να καταναλώνει το μεγαλύτερο μέρος της υπόλοιπης παραγωγής.
Η Βενεζουέλα είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου στις ΗΠΑ (750 χιλιάδες βαρέλια ημερησίως), πίσω από τον Καναδά (3,2 εκατ. βαρέλια ημερησίως) και τη Σαουδική Αραβία (1,1 εκατ. βαρέλια ημερησίως).
Ως οδηγός για τα δυνητικά αποτελέσματα στην αγορά πετρελαίου η Barclays εξετάζει τις κυρώσεις των ΗΠΑ στο το Ιράν και τη Ρωσία και τις επιπτώσεις που είχαν στην αγορά πετρελαίου.
Όπως αναφέρει στην έκθεσή της, διαπιστώνει ότι οι κυρώσεις στη Ρωσία δεν είχαν αξιοσημείωτη επίδραση στην παραγωγή της ή στην αγορά πετρελαίου, ενώ οι κυρώσεις εναντίον του Ιράν μείωσαν την παραγωγή και τις εξαγωγές και στήριξαν τις τιμές του πετρελαίου.
Υπάρχουν αρκετές σημαντικές διαφορές μεταξύ της κατάστασης στη Βενεζουέλα και εκείνων στο Ιράν και τη Ρωσία
Σε αντίθεση με τη Ρωσία και το Ιράν, η Βενεζουέλα κινδυνεύει σοβαρά από πολιτική και οικονομική κατάρρευση.
Οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου μείωσαν σημαντικά την ικανότητα της κυβέρνησης να αποπληρώσει τα χρέη της και να χρηματοδοτήσει τις εισαγωγές βασικών αγαθών.
Ως αποτέλεσμα, ο Πρόεδρος Maduro έχει λάβει αποφάσεις που έχουν οδηγήσει σε επιδείνωση της ποιότητας ζωής των Βενεζουέλας τα τελευταία χρόνια.
Μέσα από την τρέχουσα αστάθεια, ακόμη και οι περιορισμένες κυρώσεις είναι πιθανό να επηρεάσουν σημαντικά την αγορά πετρελαίου.
Μια κατάρρευση του καθεστώτος Maduro στη Βενεζουέλα θα μπορούσε να μετατραπεί σε περιφερειακή κρίση.
Περισσότεροι από 1,5 εκατ. κάτοικοι της Βενεζουέλας έχουν ήδη εγκαταλείψει τη χώρα εξαιτίας της κρίσης, ο αριθμός αυτός θα μπορούσε να αυξηθεί σημαντικά, επηρεάζοντας τις γειτονικές χώρες, ιδιαίτερα την Κολομβία.
Η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να στηρίξει την περιοχή με μια νέα κρίση προσφύγων.
Στην περίπτωση της Κολομβίας, η κατάσταση θα μπορούσε να έχει πρόσθετες επιπτώσεις επειδή υπάρχουν σχεδόν 2 εκατομμύρια Κολομβιανοί που ζουν στη Βενεζουέλα.
Αυτοί οι άνθρωποι θα είναι πιθανώς οι πρώτοι που θα διασχίσουν τα σύνορα και η κολομβιανή κυβέρνηση δεν μπορεί να τους αρνηθεί τα δικαιώματά τους ως πολίτες της Κολομβίας.
Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό δημοσιονομικό βάρος για την κολομβιανή κυβέρνηση.
Η Βενεζουέλα πρέπει να εισάγει πετρέλαιο και εξευγενισμένα προϊόντα για την παραγωγή πετρελαίου.
Χωρίς πρόσβαση στις εισαγωγές λιπαντικών ουσιών από τις ΗΠΑ και αλλού, ορισμένες πετρελαϊκές εταιρίες στην περιοχή Orinoco κινδυνεύουν να κλείσουν.
Ένα εμπορικό εμπάργκο και κυρώσεις που θα επηρεάζουν την PDVSA ή μια αθέτηση πληρωμής χρέους από τη Βενεζουέλα θα μπορούσαν να αποτελέσουν καταλύτες για το κλείσιμο μονάδων εξόρυξης και διύλησης πετρελαίου.
Όπως αναφέρει η Βarclays αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί η παραγωγή της χώρας κατά τουλάχιστον 300 χιλ. βαρέλια ημερησίως.
Η σημερινή κατάσταση του τομέα διυλιστηρίων της Βενεζουέλας απαιτεί εισαγωγές καυσίμων, οι οποίες πληρούνται εν μέρει από εισαγωγές από τις ΗΠΑ.
Τα διυλιστήρια της Βενεζουέλας λειτουργούν πολύ κάτω από την ικανότητα παραγωγής τους, με το Bloomberg να αναφέρει πρόσφατα ότι το διυλιστήριο του Puerto La Cruz λειτουργεί σε ποσοστό 15%.
Ο πετρελαϊκός τομέας της Βενεζουέλας συνδέεται περίπλοκα με το ενεργειακό σύστημα της Βόρειας Αμερικής, λόγω της παρουσίας της CITGO στις ΗΠΑ και της εξάρτησης άλλων αμερικανικών διυλιστηρίων από το πετρέλαιο της Βενεζουέλας.
Αυτή η αλληλεξάρτηση με τις ΗΠΑ και η μικρότερη σχέση με άλλες χώρες του ΟΟΣΑ σημαίνουν ότι η θέση της Βενεζουέλας στο διεθνές ενεργειακό σύστημα είναι αρκετά διαφορετική από εκείνη της Ρωσίας ή του Ιράν τονίζει η Barclays στην έκθεσή της.
Εάν οι ΗΠΑ επιβάλουν περαιτέρω κυρώσεις στη Βενεζουέλα, είναι πιθανόν να λάβουν υπόψη αυτές τις επιπλοκές.
Η χρήση και το χρονοδιάγραμμα των διαφόρων κυρώσεων πιθανόν να εξαρτάται από το πόσο θα κλιμακώνεται η σύγκρουση στη Βενεζουέλα και αν άλλοι παράγοντες (όπως το ενδεχόμενο αθέτησης πληρωμών από τη Βενεζουέλα για ομόλογα που λήγουν τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2017), ενδέχεται να αποτελέσουν καταλύτη για την πολιτική αλλαγή στη χώρα.
Κατά την άποψή της Barclays, εάν η κυβέρνηση Trump αποφασίσει να επιβάλλει νέες κυρώσεις, θα προχωρήσει συντηρητικά και θα γίνει όλο και πιο επιθετική μόνο εάν δεν επιτευχθούν οι στόχοι της.
Ένας από τους δηλωμένους στόχους της κυβέρνησης Trump είναι να διεξάγει η Βενεζουέλα "ελεύθερες και δίκαιες εκλογές" σύμφωνα με τη δήλωση του Λευκού Οίκου στις 17 Ιουλίου 2017.
Παρ 'όλα αυτά, η ιστορία δείχνει ότι οι κυρώσεις από μόνες τους δεν αρκούν για να προκαλέσουν πολιτικές αλλαγές, όπως στην Κούβα, την Βόρεια Κορέα και τη Συρία.
Αυτό τελικά εξαρτάται από το επίπεδο εσωτερικής πίεσης, το οποίο στη Βενεζουέλα φαίνεται υψηλό.
Κυρώσεις κατά του ενεργειακού τομέα της Βενεζουέλας
Οι κυρώσεις θα μπορούσαν να λάβουν διάφορες μορφές, κυμαινόμενες από κυρώσεις παρόμοιες με εκείνες που επιβλήθηκαν στη Ρωσία, οι οποίες θα μπορούσαν να σταματήσουν τελείως τις υπάρχουσες επιχειρήσεις.
Οι κυρώσεις που απαγορεύουν ή περιορίζουν τις επενδύσεις σε νέα δραστηριότητα εξερεύνησης και παραγωγής δεν θα έχουν άμεσο άμεσο αντίκτυπο στην παραγωγή της Βενεζουέλας.
Λόγω του σημερινού επενδυτικού περιβάλλοντος και του αυξανόμενου πολιτικού κινδύνου στη Βενεζουέλα, όπως αναφέρει η Barclays πολλά έργα παραμένουν εν αναμονή.
Μια πολιτική που θα περιόριζε τις δραστηριότητες των παραγωγών και των εταιρειών παροχής υπηρεσιών στις ΗΠΑ και τις περαιτέρω επενδύσεις στη Βενεζουέλα, θα απαιτούσε από την PDVSA και άλλες διεθνείς εταιρείες να προχωρήσουν στη διατήρηση των δραστηριοτήτων τους.
Αυτό το σενάριο είναι πιθανό να επιδεινώσει το φθίνουσα παραγωγικό προφίλ της Βενεζουέλας.
Κυρώσεις κατά της PDVSA
Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να ακολουθήσουν μια ακόμη πιο δραστική προσέγγιση, εκδίδοντας άμεσες κυρώσεις κατά της PDVSA.
Η άμεση στόχευση του PDVSA θα οδηγήσει πιθανότατα σε χρεοκοπία του δημόσιου χρέους το 2017.
Η ενέργεια αυτή θα επηρεάσει τις εισαγωγές και εξαγωγές πετρελαίου της Βενεζουέλας.
Η PDVSA θα πρέπει να βρει νέους προορισμούς για σχεδόν το ήμισυ των εξαγωγών πετρελαίου, υποθέτοντας ότι η παραγωγή της δεν θα έχει καταρρέει.
Επί του παρόντος, η Βενεζουέλα διαθέτει πάνω από 700 χιλιάδες βαρέλια πετρελαίου ημερησίως στις ΗΠΑ και σχεδόν 100 χιλιάδες βαρέλια πετρελαίου ημερησίως στην ΕΕ.
Η PDVSA θα πρέπει επίσης να βρει μια νέα πηγή για ορισμένες από τις ανάγκες λιπαντικών και αραιωτικών που χρειάζεται για την παραγωγή της.
Η PDVSA θα μπορούσε να ζητήσει από τους εταίρους της την εταιρία JV να εισαγάγει λιπαντικά και αραιωτικά, αλλά η δυνατότητα να το πράξουν θα εξαρτηθεί από την έκταση των κυρώσεων και τη συμμετοχή άλλων χωρών.
Ακόμη και αν είναι δυνατόν, αυτό θα μπορούσε επίσης να αυξήσει το κόστος παραγωγής σε επίπεδα που δεν είναι οικονομικά βιώσιμα, πράγμα που θα μπορούσε τελικά να οδηγήσει σε κλείσιμο παραγωγικών μονάδων.
Η Barclays εκτιμά ότι οι ΗΠΑ θα εφαρμόσουν τέτοια μέτρα μόνο ως έσχατη λύση.
Επιπλέον, οι ΗΠΑ θα αναζητούσαν πιθανότατα πολυμερή υποστήριξη από άλλα έθνη προτού προβούν σε νέες πιο αυστηρέ κυρώσεις.
Μια τέτοια ενέργεια είναι πιθανόν να διαταράξει σοβαρά τη Βενεζουέλα, καθώς και την αγορά πετρελαίου.
Οι κυρώσεις εναντίον της PDVSA θα μπορούσαν επίσης να σημαίνουν ότι οι αμερικανοί παραγωγοί και εταιρείες παροχής υπηρεσιών που δραστηριοποιούνται στη Βενεζουέλα θα πρέπει να διακόψουν τις δραστηριότητές τους, πράγμα που θα είχε επιπτώσεις στην παραγωγή πετρελαίου σε σύγκριση με τις επιπτώσεις των επιβαλλόμενων από τις ΗΠΑ κυρώσεων στη Ρωσία.
Σε σύγκριση με τη Ρωσία, η Βενεζουέλα εξαρτάται πολύ περισσότερο από ξένες εταιρείες πετρελαϊκών υπηρεσιών για εξόρυξη πετρελαίου.
Οι συζητήσεις για ευρύτερες κυρώσεις πιθανόν περιορίζουν την πρόσβαση της Βενεζουέλας στις αγορές
Ανεξάρτητα από το αν επιβληθούν νέες κυρώσεις, η συζήτηση για τις ευρύτερες κυρώσεις θα μπορούσε να περιορίσει την ικανότητα της κυβέρνησης της Βενεζουέλας να δανειστεί από τις αγορές έτσι ώστε να καταφέρει να αποπληρώσει ομόλογα που λήγουν τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2017.
Επιπλέον, θα μπορούσε να αλλάξει την προθυμία της κυβέρνησης να αποπληρώσει τα χρέη.
Εάν η σημερινή κυβέρνηση παραμείνει στην εξουσία και επιθυμήσει να μην διαπραγματευτεί, ενδέχεται να μην χρησιμοποιήσει τα λίγα συναλλαγματικά της αποθέματα για την εξυπηρέτηση του χρέους της. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η αθέτηση των υποχρεώσεων θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην παραγωγή πετρελαίου και στην εγχώρια οικονομία.
Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να πουλήσουν πετρέλαιο από τα στρατηγικά τους αποθέματα
Όπως αναφέρει η Barclays στην έκθεσή τη εκτιμά ότι οι ΗΠΑ θα εξετάσουν την πώληση πετρελαίου από το στρατηγικό αποθεματικό πετρελαίου (SPR) προκειμένου να εξομαλύνουν οποιαδήποτε μεταβλητότητα των τιμών μπορεί να προκύψει από τη διακοπή της προμήθειας από τη Βενεζουέλα.
Η προηγούμενη κυβέρνηση των ΗΠΑ ήταν πρόθυμη να εκμεταλλευτεί το SPR μετά τη διακοπή της παραγωγής από τη Λιβύης και η Barclays τονίζει ότι η σημερινή κυβέρνηση των ΗΠΑ θα εξετάσει και αυτή την επιλογή.
Οι ΗΠΑ δεν πώλησαν πετρέλαιο από το SPR κατά τη διάρκεια της διακοπής της προσφοράς της Βενεζουέλας το 2002-03 και οι τιμές αυξήθηκαν κατά περισσότερο από 40% κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αν και συνέβαλαν.
Η Barclays τονίζει στην έκθεσή της ότι αμφιβάλλει ότι μια διακοπή της παραγωγής πετρελαίου στη Βενεζουέλα θα οδηγήσει σε αύξηση της τιμής του μαύρου χρυσού κατά 40%, αλλά εκτιμά ότι οι τιμές θα αυξηθούν.
Για το λόγο αυτό, εκτιμά ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα χρησιμοποιήσει το SPR ως αντίβαρο.
Προς το παρόν, η Barclays αναφέρει στην έκθεσή της ότι η ανταπόκριση των τιμών σε μια διαταραχή θα είναι πιο περιορισμένη από τις προηγούμενες λόγω της προφανώς αυξανόμενης προθυμίας των ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν το SPR, του γεγονότος ότι ο ΟΠΕΚ θα μπορούσε να αυξήσει την παραγωγή του.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών